Þjóðviljinn - 11.01.1987, Síða 17

í
Míg langar
að vera hjartncem
ástarskáld þessarar
mínnar
Nína Björk Árnadóttir: Átti ekki von á svo sterkum við-
brögðum við leikriti mínu
Leikritið Líf til einhvers eftir
Nínu Björk Árnadóttur sem sýnt
var í sjónvarpinu á nýársdag, og
sem Kristín Jóhannesdóttir
leikstýrði, hefur fengið kröftugri
viðbrögð en flest önnur íslensk
sjónvarpsleikrit. Athugasemdum
frá áhorfendum hefur rignt inn á
fjölmiðla vegna leikritsins; stór-
um hluta (slensku þjóðarinnar
varð ofboðið. Ein helsta ástæðan
var ástarlífssenur persónanna.
Aðrir uröu hugfangnir, en minna
hefur á þeim viðbrögðum borið í
fjölmiðlum. Við spurðum Nínu
Björk álits á viðbrögðunum.
Ég hef alls ekki lesið nema
hluta af því sem blöðin hafa birt
um verkið. T.d. ekki Dagfara
sem hefur víst skrifað um það dag
eftir dag. Ég las þó eitt lesenda-
bréf þar sem kveðið var um að við
Kristín ásamt Hrafni Gunnlaugs-
syni yrðum send í útlegð til Sví-
þjóðar. Þetta þykir mér hálf ank-
annalegt og hálf broslegt. Um-
fjöllunin í Þjóðviljanum og
Morgunblaðinu hefur verið ein-
kennileg; eins og verið sé að biðja
um allt annað verk. Þetta kom
mér ekki á óvart því ég hef áður
skrifað nokkur leikrit.
Persónuleg viðbrögð hafa ver-
ið mikil og sterk. Fólk hringir til
mín og tjáir mér hrifningu og
gleði, bæði fólk sem ég þekki og
svo margir ókunnugir, t.d.
hringdu bændur úr Dalasýslu og
ísafjarðardjúpi. Svo ég baða mig
bara í sælunni.
Áttir þú von á þeim við-
brögðum sem fólk hefur sýnt?
Ég átti alls ekki von á svona
sterkum viðbrögðum. Lesenda-
bréf dag eftir dag og Dagfari
sömuleiðis. Ég hugsa venjulega
aldrei um hver viðbrögðin verða.
Alla vega ekki meðan ég er að
vinna verkið því þá myndi ég bara
hætta. En dagana áður en mynd-
in var sýnd var farið að hvarfla að
mér að við fengjum viðbrögð en
ekki svona gusu.
Tekurðu neikvæðu viðbrögðin
nærri þér?
Nei, en ég er mjög skekin.
Þessu linnir ekki. Alls staðar þar
sem ég kem er verið að tala um
myndina. Síminn stopparekki. Á
kvöldin líður mér eins og ég hafi
verið í kolavinnu allan daginn.
Engu að síður hafa símhringing-
arnar veitt mér ánægju því flestir
eru að segja: „Berðu höfuðið hátt
Nína mín. Þetta var gott“. Mig
langar til þess að vera hjartnæmt
ástarskáld þessarar þjóðar
minnar og mér finnst ég hafa far-
ið eitt skref frammá við.
Hvað viltu segja um þau við-
brögð margra áhorfenda og Dag-
fara að í myndinni sé gróft klám?
Mér finnst ástarlífssenurnar
svo langt frá því að vera klám.
Mér finnst þær mjög fallegar og
það er sorglegt að fólk skuli vera
að æsa sig út af fallegum ástarsen-
um en situr svo og horfir á ofbeldi
kvöld eftir kvöld, jafnvel með
börnum sínum og finnst það ekk-
ert athugavert. Astarlífssenurnar
í myndinni þjóna líka ákveðnum
tilgangi þar sem Haraldur er erót-
ískur segull í myndinni og mér
finnst leikstjóranum hafa tekist
mjög vel með þessi atriði.
í myndinni ertu m.a. að fjalla
um samskipti móður og dóttur í 3
ættliði. Átökin í samskiptum
þeirra virðast hverfast mjög
mikið um karlmanninn í mynd-
inni, Harald. Eru karlmenn
svona mikilvægur þáttur í inn-
byrðis samskiptum kvenna?
Persónurnar í þessu leikriti
komu til mín og sögðu mér þetta
sjálfar. T.d. unglingurinn í mynd-
inni. Hún er útundan og hefur
orðið undir og fer í óhamingju
sinni að fantasera um Harald.
Þegar hún segir „Ég loga af
girnd“ er hún e.t.v. að meló-
dramatisera uppúr þeim skáld-
sögum sem hún hefur lesið og
þeirri myndlist sem hún hefur
séð. Hana langar e.t.v. til þess að
vera skáldsagnapersóna eins og
svo margar stúlkur á unglingask-
eiðinu.
Er myndræn útfærsla leikrits-
ins í samræmi við þær hugmyndir
sem þú hafðir þegar þú skrifaðir
það?
Sumt, og annað kom frá
Kristínu. Hún var mjög opin og
þægileg í samstarfi. Henni líkaði
þær hugmyndir sem ég setti fram í
handriti mínu og mér líkaði út-
færsla hennar. Við féllumst þann-
ig í faðma í samstaríi okkar, bók-
staflega hugsuðumst stundum á.
Ég vil líka taka það fram að ég
er sérlega ánægð með tónlistina í
myndinni eftir Hilmar Örn Hilm-
arsson, en gagnrýnendur hafa
fram að þessu ekki séð ástæðu til
þess að minnast á þann þátt
verksins. Svo vil ég líka lýsa yfir
ánægju minni með leikmynd
Guðrúnar Sigríðar og leikarana
sem stóðu sig með miklum ágæt-
um, en það er vegna þess að þetta
eru góðir listamenn, þeim þótti
vænt um verkið og þeim leið vel
undir leikstjórn Kristínar.
—K.Ól.
LEIÐARI
Leikfélag Reykjavikur
Leikfélag Reykjavíkur er nírætt, einhver
merkasta og ágætasta menningarstofnun
þessa lands. Saga þess er um margt saga ís-
lenskrar leiklistar í hnotskurn, um leið og hún
endurspeglar sérkenni, sigra og vandamál ís-
lensks menningarlífs yfir höfuð. Leikfélagið
byrjaði sem félag áhugamanna, náskylt ótal fé-
lögum sem síðar hafa risið um landið og eru enn
í dag mikill þáttur í okkar menningarlífi. Á þess
vettvangi gerðist sú þróun frá áhugamennsku til
sérhæfingar og fullgildrar atvinnumennsku,
sem ráðið gæti við hvaða verkefni sem væri -
og var m.a. nauðsynleg forsenda þess að Þjóð-
leikhúsið yrði til. Leikfélagið sýndi fram á það
með listrænum afrekum sínum, að það var mis-
skilningur að höfuðborgin gæti látið sér nægja
eitt leikhús. Og Leikfélag Reykjavíkur hefur átt
mikinn og góðan þátt í því að örva til dáða
íslenska leikritahöfunda, auka hlut íslenskra
verka á verkefnaskrá og þar með færa það sem
á fjölunum gerist nær almenningi.
Það segir svo sína sögu um þá erfiðleika sem
Leikfélagið hefur átt við að glíma, að það hefur
ekki verið atvinnuleikhús nema í rösklega tutt-
90 ára
ugu ár, og það er ekki fyrr en eftir tvö ár að sá
gamli draumur Leikfélagsmanna rætist, að þeir
geti flutt inn í það Borgarleikhús sem verið er að
reisa - góðu heilli.
Margir hafa á það minnst, að eitt er það sér-
kenni íslensks þjóðlífs, sem öðrum er öfu-
ndsvert, en það er mikill áhugi almennings á
leiklist, miklu öflugri en menn eiga að venjast í
öðrum löndum. Hér verður ekki lengi staðar
numið við forsendur þessa áhuga - þar koma
saman þættir eins og sterk bókmenntahefð,
öflugt félagsstarf úti um byggðir landsins sem
fann sér snemma farveg í leiklistarstarfi - og
þetta tvennt hefur svo átt drjúgan þátt í því að
leikhúsið varð ekki eign tiltekinna stétta. Eða
eins og Stefán Baldursson leikhússtjóri segir í
viðtali hér í blaðinu ídag: „íslenskt leikhús hefur
alla tíð verið almenningseign, ólíkt því sem er
víða annarsstaðar.“ Við höfum ekki átt að ráði
við að glíma við tregðu stórra þjóðfélagshópa,
sem afgreiða leikhús fyrirfram með því að
segja: þetta er ekki fyrir okkur. Og veigamikill
þáttur í því að þessi áhugi lifir er viss sam-
þætting starfs atvinnufólks og áhugamanna
sem lætur leikhús í höfuðstaðnum njóta beint
og óbeint góðs af lifandi frumkvæði leikfélaga á
landsbyggðinni - og öfugt.
í framhaldi af þessu er rétt að ítreka það, að
líklega er ekki til verri sparnaður en sá sem
skerðir kost lifandi menningarlífs. Og við okkar
aðstæður er leiklistarstarfsemi einn hinn virk-
asti þáttur lifandi menningar: þar koma saman
margþætt nýsköpun, þar mætast sérhæfing og
áhugi, þar er að finna þá virku nálægð þeirra
sem gefa og túlka og þeirra sem taka á móti,
sem er sterkari og allt annars eðlis en menn
þekkja í kvikmyndahúsi eða af sjónvarpi. Merk-
isafmæli Leikfélags Reykjavíkur gefur okkur til-
efni til að minnast þeirra með þakklæti sem hafa
gert það að áhrifagóðu stórveldi. Það ætti líka
að brýna það fyrir mönnum, að þeir blandi í
árnaðaróskir sínar einlægum ásetningi um að
stuðla, hver með sínum hætti, að hinum bestu
starfs- og móttökuskilyrðum íslenskri leiklist til
handa, láta það aldrei sannast að hún verði
hornkerling í þjóðfélaginu.
— áb
Sunnudagur 21. desember 1986 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 17