Þjóðviljinn - 17.01.1987, Blaðsíða 7

Umsjón:
Ólafur
Gíslason
Islensk
abstraktlist
á Kjarvals-
stöðum
Ein viðamesta sýning sem
haldin hefur verið á íslenskri
myndlist
í dag kl. 14 opnar að Kjarvals-
stöðum yfirlitssýning um ís-
lenska abstraktlist, og tekur
hún yfir tímabilið frá 1920 til
dagsins í dag. Á sýningunni
eru 135 málverk og 43 högg-
myndir eftir 48 listamenn og
er hér því um að ræða ein-
hverja viðamestu sýningu
sem haldin hefur verið á ís-
lenskri myndlist.
Það er Gunnar B. Kvaran, list-
ráðunautur Kjarvalsstaða sem
hefur haft veg og vanda að undir-
búningi sýningarinnar, en undir-
búningur hefur staðið allt frá því
að Menningarmálanefnd
Reykjavíkur ákvað að efna til
þessarar sýningar síðastliðið
haust.
Verkunum á sýningunni hefur
verið stillt upp í tímaröð, þannig
að yfirferð um salina á Kjarvals-
stöðum gefur okkur gott yfirlit
yfir þróun abstraktlistarinnar á
þessum tíma allt frá því að hún
ruddi sér rúm í íslenskum menn-
ingarheimi gegn sterku viðnámi
þjóðernislegrar þráhyggju og
þvergirðinsháttar, þar til hún
varð að ríkjandi og viðurkenndu
viðhorfi á 7. áratugnum. Síðan
sjáum við hvernig yngsta kynslóð
íslenskra listamanna hefur lagt
sig eftir að endurnýja óhlutbund-
ið myndmál í ljósi nýrra viðhorfa
og nýrra tíma.
Jafnframt gefur sýningin vís-
bendingu um þroskaferil nokk-
urra listamanna sem höfðu mót-
andi áhrif á þróunina hér á landi.
Vegleg sýningarskrá hefur ver-
ið gefin út í tilefni sýningarinnar,
og er hún prýdd mörgum mynd-
um. Þar er líka að finna fróðlegar
greinar og viðtöl, þar sem rakin
er saga íslenskrar abstraktlistar
og þá sérstaklega upphafsár
hennar. Ólafur Kvaran listfræð-
ingur skrifar um upphaf íslenskr-
ar abstraktlistar, Guðbjörg Krist-
jánsdóttir skrifar um geómetr-
íska og lýríska abstraktíon, Hall-
dór Björn Runólfsson ritar um
íslenska abstraktlist síðastliðna
tvo áratugi, Gunnar B. Kvaran
skrifar um abstrakt höggmynda-
list og Aðalsteinn Ingólfsson
ræðir við Björn Th. Björnsson
um upphafsár abatraktlistarinnar
hér á landi og Hjálmar Jónsson
ræðir við Valtý Pétursson mál-
ara.
í tengslum við sýninguna á
Kjarvalsstöðum verður efnt til
kynningar á íslenskri abstraktlist
og tengsl hennar við aðrar list-
greinar. Matthías Viðar
Sæmundsson mun fjalla um
tengsl abstrakt myndlistar og
bókmennta og Hjálmar R. Ragn-
arsson mun taka saman dagskrá
um tengsl abstrakt myndlistar og
tónlistar. Þá hefur Eiríkur Þor-
láksson listfræðingur tekið saman
úrval blaðagreina um íslenska ab-
straktlist í tilefni sýningarinnar.
Sýningin á Kjarvalsstöðum er
mikill fengur öllu áhugafólki um
íslenska myndlist, og veitir auk
þess myndlistarkennurum gullið
tækifæri til þess að leiða íslenskt
skólafólk inn í heim íslenskra
lista. Er ekki að efa að borgarbú-
ar munu fylla sali Kjarvalsstaða
næstu vikurnar, en sýningin mun
standa fram til 22. febrúar, og
verður hún opin kl. 14-20 alla
daga vikunnar. ólg.

Þetta er ein af fyrstu abstraktmyndunum, sem málaðar voru af íslenskum málara: olíumynd eftir Jóhannes Kjarval frá
1929.
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7
Hetjutenór
í hallæri
Þjóðleikhúsið frumsýnir gamanleikinn
Hallæristenór eftir Ken Ludwig
Gamanleikurinn Hallæristenór
eftir bandaríska leikskáldiö Ken
Ludwig verður frumsýndur á
stóra sviði Þjóðleikhússins á
laugardagskvöld kl. 20.00.
Leikurinn var frumfluttur í Banda-
ríkjunum í ágúst 1985, frumsýnd-
ur í London í mars 1986 og hefur
verið einn vinsælasti gamanleik-
urinn á fjölunum þar síðan. Nú er
verið að leika Hallæristenórinn
víðs vegar um Evrópu og Amer-
íku, en Þjóðleikhúsið er fyrst
leikhúsa á Norðurlöndum til að
sýna þennan bráðfyndna gam-
anleik, sem gert hefur höfundinn
heimsfrægan.
Leikurinn gerist á hótelsvítu í
Cleveland í Ohio fyrir hálfri öld
og segir frá ítölskum hetjutenór,
sem fenginn hefur verið til þess
að syngja Othello á hátíðarsýn-
ingu Clevelandóperunnar. En
þessi kvenholli og duttlungafulli
söngvari veldur stjórnendum óp-
erunnar ómældum erfiðleikum
fyrir sýninguna, sem að síðustu er
bjargað fyrir horn með því að fá
óbreyttan starfsmann við óper-
una, sem lengi hafði gengið með
hetjutenórinn í maganum, til
þess að ganga í hlutverkið með
ófyrirsjáanlegum afleiðingum.
Það er Benedikt Árnason sem
leikstýrir verkinu, en þýðandi
þess er Flosi Ólafsson. Leikendur
eru átta talsins, og leikur Aðal-
steinn Bergdal hetjutenórinn en
Örn Árnason leikur leikhús-
reddarann Max, sem fær óvænta
upphefð á sviðinu. Erlingur
Gíslason leikur leikhússtjórann
Sanders, sem jafnframt er faðir
Maggíar (Tinnu
Gunnlaugsdóttur), sem er ást-
fangin upp fyrir haus af hetjuten-
órum. Helga Jónsdóttir leikur
Maríu, eiginkonu hins ítalska
snillings, Árni Tryggvason leikur
vikapilt á hótelinu og Herdís Þor-
valdsdóttir er Júlía formaður óp-
eruráðsins en Lilja Þórisdóttir fer
með hlutverk óperusöngkonunn-
ar Díönu.
Sviðsmynd leiksins er eftir
Karl Aspelund, Agnes Löve
stjórnar tónlist, og Sveinn Bene-
diktsson stjórnar ljósum. Fyrstu
sýningar á Hallæristenórnum
verða á laugardag, þriðjudag og
fimmtudag kl. 20.00.
ólg.
Leikhúsreddarinn Max (örn Ámason) fær kennslustund í flutning Othello hjá
hinum heimsfræga hetjutenór Tito Merelli (Aðalsteini Bergdal). Ljósm.: Sig.