Þjóðviljinn - 19.02.1987, Blaðsíða 10

Jöfnuður í
lífskjömm
og atvinnu-
uppbyggingu
Ásmundur
Stefánsson, forseti
Alþýðusambands
íslands, sem
skipar 3. sœti
G-listans
í Reykjavík
Það hefurekki verið
lognmolla í kringum frambjóð-
anda Alþýðubandalagsins í
þriðja sæti listans hér í
Reykjavík. Tvisvarásíðustu
tólfmánuðum hefurÁsmund-
urStefánsson, forsetiAlþýðu-
sambands íslands, farið fyrir
hópi forystumanna verkalýðs-
hreyfingar og afhent ríkis-
stjórn Framsóknar- og Sjálf-
stæðisflokks veigamikla þætti
íefnahagsstefnu.
Við spurðum Ásmund hvernig
það væri að berjast í kosninga-
baráttu gegn ríkisstjórn sem að
hluta breytti samkvæmt efna-
hagsstefnu sem hann hefði átt
þátt í að móta:
„Það sögðu sumir í okkar
flokki að þeir samningar sem við
gerðum hefðu verið mjög góðir ef
Alþýðubandalagið hefði verið í
stjórn en það væri ljótt af okkur
að leysa verðbólguvandann fyrir
íhaldið, lina á húsnæðiserfið-
leikum, koma á staðgreiðslukerfi
skatta og svo framvegis. En innan
verkalýðshreyfingarinnar hljót-
um við á hverjum tíma að leitast
við að koma málum fram á þann
hátt að við tryggjum sem besta
niðurstöðu fyrir okkar umbjóð-
endur.
Verðbólgan var ekki bara
vandamál ríkisstjórnarinnar.
Verðbólgan var fyrst og fremst
vandamál fyrir almenning í
landinu sem á undanförnum
árum hefur trekk í trekk staðið
frammi fyrir því að verðbólgan
hefur verið látin brenna upp
jafnvel mjög háar kauphækkanir
á augabragði.
Reynslan kallaði á að verka-
lýðshreyfingin sæi til þess að sú
þróun yrði stöðvuð og verðlagi
haldið í skefjum. Einar og sér
gagnast kauphækkanir lítið.
Sama má segja um húsnæðis-
vandann. Hann er ekki bara
vandamál fyrir sitjandi ríkis-
stjórn heldur eyðiíeggur fjöl-
skyldulíf, splundrar heimilum og
sendir fólk í útlegð. Það var því
óhjákvæmilegt að gera allar til-
tækar ráðstafanir til þess að
stuðla að lausn þessara mála.
Staðgreiðsla skatta og einfald-
ara skattkerfi er mikilvægt fyrir
okkur öll, þó auðvitað sé í þeim
tillögum sem nú eru til umræðu
aðeins tekið á afmörkuðum þætti
skattamálanna þ.e. stað-
greiðslunni, en hvorki á skatt-
svikum né sköttum fyrirtækja.
Sú ríkisstjórn sem nú situr
framfylgir vissulega ekki okkar
stefnu í efnahagsmálum. Við get-
um ekki verið sátt við okurvext-
ina, aukin skattfríðindi atvinnu-
rekstrar, aðgerðarleysi varðandi
atvinnuuppbyggingu og skiln-
ingsleysi á nauðsyn félagslegrar
uppbyggingar. Ríkisstjórnin hef-
ur að vísu beygt sig undir okkar
kröfugerð í nokkrum málum en
það dylst engum að hún hefur
gengið treg til þessa leiks og það
hefði verið mun auðveldara að
eiga samskipti við ríkisstjórn sem
hefði verið þess umkomin að
móta sjálfstæða stefnu og hefði
haft skilning á þörfum almenn-
ings í landinu og slíka ríkisstjórn
þurfum við að fá eftir kosningar.“
UM HVAÐ ER KOSIÐ?
„í komandi kosningum er kos-
ið um grundvallaratriði. Það
verður kosið milli hægri og vinstri
- og við vitum að komi Alþýðu-
bandalagið ekki sterkt út úr þeirri
kosningabaráttu verður ekkert
sem heitir „til vinstri" í áhrifaað-
stöðu eftir kosningar.
Við höfum gengið í gegnum
nokkurt skeið í pólitík þar sem
mörkin milli hægri og vinstri voru
ekki jafn skýr og áður. Krafan
um blóðuga byltingu hljóðnaði
og íhaldsöflin sættu sig við þær
félagslegu umbætur sem tókst að
ná fram. En nú hefur sú hömlu-
lausa markaðshyggja sem veður
uppi, skerpt andstæðurnar að
nýju.
Það vita allir að íhaldið vill
fylgja frjálshyggjunni fram þó á
þessu kjörtímabili hafi það brost-
ið kjark til að hrinda öllum
áformum sínum í framkvæmd.
Og við vitum einnig að sigur
íhaldsins er um leið áfall fyrir þá
þætti þjóðfélagsins sem okkur
eru heilagastir.
Postular markaðstrúarinnar
prédika trú á kerfi sem öllu öðru
er æðra. Þeir segja niðurstöðu
markaðskerfisins heilaga og nið-
urstaðan er skilgreind sem réttlát
af því hún varð til í kerfinu. Þeir
segja: Enginn á kröfu til neins
nema endurgjalds fyrir það sem
hann leggur fram á markaði.
Markaðskerfið má ekki trufla til
að aðstoða þá sem verða undir.
Kerfið blífur, einstaklingurinn
skiptir ekki máli.
Frjálshyggjan tryggir þannig
rétt eins til að troða aðra niður í
svaðið. Rétt hins sterka til að
hrifsa til sín. Hver og einn skal
hugsa um sig og ekki hætishót um
aðra - ekki heldur þá sem minnst
mega sín.
FRELSI í HÆTTU
Viðhorf verkalýðs- og vinstri
hreyfingarífélagsmálum. Krafan
um samstöðu og gagnkvæma
ábyrgð. Þetta er allt í hættu sigri
frjálshyggjan og hennar nótar í
kosningabaráttunni.
Við viljum tryggja hverjum
einstaklingi frelsi frá skorti, frelsi
frá kúgun og yfirgangi. Við vilj-
um tryggja börnum okkar frelsi
frá því að týnast á markaðstorgi
frjálshyggjunnar. Okkar mark-
mið eru að veita öryggi fyrir aldr-
aða, aðhlynningu í veikindum og
veita öllum einstaklingum tæki-
færi til að komast til þroska og
móta sitt eigið líf. Við viljum
frelsa frá óttanum við örbirgð og
eymd.
Þetta er allt í hættu. Frjálshyggj-
an er mannfjandsamleg og við
vitum að sigur íhaldsins er ósigur
„Ríkisstjórnin hefur að vísu beygt sig undir okkar kröfugerð í nokkrum málum
en það dylst engum að hún hefur gengið treg til þessa leiks."
fyrir allt hið mannlega í okkur.
Við vitum að sókn til betra
þjóðfélags verður ekki að raun-
veruleika undir forræði íhaldsins
- hvorki sókn í atvinnumálum né
í aðbúnaði einstaklingsins.
Vinstri öflin verða að eflast og fá
stöðu til að vernda það sem
áunnist hefur og sækja til nýrra
landvinninga. Þar dugir Alþýðu-
bandalagið eitt - þar dugir ekki
að treysta á krata eða kvenna-
lista.“
TENGSL VERKALÝÐS-
HREYFINGAR
Ásmundur er í því sæti fram-
boðslista Alþýðubandalagsins
sem hefur þótt „frátekið" fyrir
forystumenn verkalýðshreyfing-
arinnar. Að vísu sat fyrirrennari
hans þar í öðru sæti en Ásmundur
í því þriðja og helgast það a því
að Guðrún Helgadóttir færðist
upp um sæti í forvalinu. En
hvernig er það fyrir forseta Al-
þýðusambandsins að setjast í
þetta fræga „verkalýðssæti“ list-
ans.
„Það er og hefur verið rótföst
skoðun Alþýðubandalagsmanna
að nauðsynlegt væri á hverjum
tíma að forystumenn úr verka-
lýðshreyfingunni ættu sæti í
þingflokknum, til að tryggja
traust tengsl á milli þess starfs
sem unnið er í verkalýðshreyfing-
unni og þess sem unnið er innan
þingflokksins og á sjálfu alþingi.
Þetta hlutverk hafa haft á undan
mér svo ágætir menn sem Sigurð-
ur Guðnason, formaður Dags-
brúnar, Hannibal Valdimarsson,
forseti Alþýðusambandsins, Eð-
varð Sigurðsson, formaður
Dagsbrúnar, og Guðmundur J.
Guðmundsson, formaður Dags-
brúnar.
Ég tel tvímælalaust að þessi
tengsl séu báðum aðilum
nauðsynleg.“
En hvernig samrýmast störf
forseta Alþýðusambandsins og
þingmanns Álþýðubandalagsins?
„Starf í verkalýðshreyfingu er í
raun ákaflega pólitískt starf- það
er ekki bara verið að semja um
kaup og kjör heldur einnig að
tryggja aðstæður verkafólks á
flestum sviðum. Þess vegna er
pólitískt starf mikilvægur þáttur í
starfsemi verkalýðssamtakanna.
Við verðum að hafa það í huga að
stór hluti kjara verkafólks er
mótaður utan hins hefðbundna
samningssviðs og þannig á vett-
vangi stjórnvalda.
Af þessu leiðir að verkalýðs-
hreyfingin er, hefur verið, og
verður pólitísk stofnun. í upphafi
var Alþýðusamband samband
verkalýðshreyfingar og Alþýðu-
flokks - þetta var ein og sama
skipulagsheildin - en með klofn-
ingi á vinstri vængnum og þegar
verkalýðssamtökin ná til nánast
allra í þjóðfélaginu verða þessi
beinu tengsl við einn flokk ó-
raunhæf og útilokað að hafa bein
skipulagstengsl við aðeins einn
stjórnmálaflokk.
10 SlÐA - ÞJÓÐVILJINN