Þjóðviljinn - 15.04.1988, Blaðsíða 5

VIÐHORF
Húsrað fyrir húskariasamtökin
Oddbergur Eiríksson skrifar
Um fátt er meira skrifað og
skeggrætt um þessar mundir en
ráðhússbyggingu fyrir Reykja-
víkurborg, enda mikið í húfi,
varla verjandi að húsbændur séu
á hrakhólum og nærri því húsn-
æðislausir í sinni eigin borg. Ja,
þó það nú væri.
Segja má að mér sem „utan-
bæjarmanni komi þetta mál harla
lítið við, en því er ekki að neita að
um er að ræða höfuðstöðvar
höfuðborgar þjóðarinnar, sem ég
er örlítill angi af og í öðru lagi eru
blöðin, sem ég kaupi, yfirfull af
þessari umræðu og með þeim
hætti er maður nauðugur viljugur
dreginn inn í umræðuna.
Það er heldur ekki aldeilis að
ófyrirsynju að ég á elleftu stundu
læt málið til mín taka, því ég hefi
um nokkurt skeið haft skarpa
skoðun á málefninu.
Að ég hefi ekki fyrr komið
þessu sjónarmiði á framfæri staf-
ar annarsvegar af óframfærni
minni (ég uni því betur að hlusta
þegar mér greindari menn tala),
en að hinu leytinu finnst mér hug-
myndin svo einföld og augljós að
ég hefi búist við því hvern dag nú
síðustu misserin að hún yrði fram
sett af manni sem meira mark
væri tekið á.
En nú er mér ljóst að þessi hóg-
værð mín verður ekki með
nokkru móti afsökuð lengur, að
ég ekki taki dýpra í árinni og segi
stórháskaleg miðað við ágæti
hugmyndarinnar, sem ég af
innsæi mínu finn að allir hafa
beðið eftir og læt ég nú formála
lokið.
Hugmynd þessi gerir ráð fyrir
því að ráðhúsið verði í miðbæn-
um og meira að segja á Tjarnar-
svæðinu, eins og Reykvíkingar
komast að orði. Að þessu leyti á
hún samleið með flestum þeim
hugmyndum sem fram hafa kom-
ið áður. En munurinn er sá að
hugmynd mín gerir ráð fyrir því
að húsið verði „á“ en ekki „í“
Tjörninni, það er að segja, húsið
á að vera á floti þannig að hægt sé
að færa það úr stað eftir al-
mennum þörfum eða þörfum
hópa með sérþarfir.
Finnst ykkur ekki hugmynd
þessi aldeilis „brilliant", er ekki
miklu fargi af ykkur létt? Lúkið
þið ekki öll munni sundur og
segið einum rómi: „Þessu hefi ég
einmitt beðið eftir“?
Varla ætti að þurfa að rök-
styðja þetta „plan“, fremur að
það mælti með sér sjálft. Samt
langar mig til að benda á nokkra
augljósa kosti. Húsið á sem sagt
að vera á floti og hreyfanlegt.
Notast má við þá teikningu,
sem nú er áformað að byggja
eftir, því eins og allir sjá svipar
henni afar mikið til lýsinga og
mynda sem nákvæmastar eru af
Örkinni hans Nóa og er því vel
við hæfi að mannvirkið sé á floti.
Að mestu leyti verði húsið látið
berast fyrir veðri og vindum og er
með þeim hætti í sátt við höfuð-
skepnurnar og þau öfl sem mestu
eru ráðandi á hinum ýmsu svið-
um þjóðlífsins. Gert er þó ráð
fyrir því að hægt sé að hafa nokk-
ur áhrif á ferðir hússins með utan-
borðsmótor sem stýrt væri frá
skrifborði borgarstjórans. Svo
verður hægt að leggja húsinu við
legufæri hvar sem er á Tjörninni.
Einnig kæmi til greina að sund-
fitjaféð drægi húsið úr einum stað
á annan.
Góðir hálsar. Setjið ykkur nú
fyrir sjónir hversu hagkvæmt slíkt
hús væri í byggingu og rekstri.
Enginn kostnaður við grunn.
Engin bílastæði. Engir árekstrar
við nágranna og hvílíkur vinnu-
staður.
Yfirleitt væru landfestar
leystar þegar skrifstofutími hefst
og þá er eins gott að liðið sé kom-
ið „um borð“. Mestanpart væri
legið við stjóra úti á Tjörn, gæfi
það meiri vinnufrið fyrir alls kon-
ar rekistefnu manna sem alltaf
vilja skipta sér af því sem þeim
kemur ekki við.
Að síðustu vil ég taka þetta
fram: Öll mannanna verk orka
tvímælis, er sagt, og er það sjálf-
sagt rétt. Gæti ég þó trúað að of-
angreind hugmynd, ef til fram-
kvæmda kæmi, væri undanþegin
þeirri reglu.
En setjum nú svo að íbúar
höfuðborgarinnar og jafnvel
þjóðin öll yrði leið á ráðhúsinu
sínu, þá væri ekkert einfaldara en
að opna Lækinn og fleyta ráðhús-
inu til hafs. Mætti þá selja það
hæstbjóðanda, sem væntanlega
yrði ráðhússlaus bær innan lands
eða utan.
Ef enginn kaupandi fengist
með þau not fyrir augum mætti
leggja því á þægilegan stað á
sundunum og hýsa þar dýrasafn.
Væri það þá með vissum hætti
komið í hlutverk Arkarinnar
hans Nóa, eins og hönnuðirnir
hafa ef til vill reiknað með að
hægt væri að gera.
Með kærri kveðju til höfuð-
borgarinnar minnar.
Oddbergur Eiríksson er skipasmiður
og býr í Njarðvík þar sem hann hefur
unnið að sveitarstjórnarmálum.
,,Ab mestu leyti verði húsið látið berast
fyrir veðri og vindum og er með þeim
hætti ísátt við höfuðskepnurnar og þau
öfl sem mestu eru ráðandi á hinum ýmsu
sviðum þjóðlífsins. “
Forgangsröð húmanista
Ashildur Jónsdóttir skrifar
virða forfeður okkar og allt það
sem þeir hafa gert fyrir okkur og
framtíðina. Peir höfðu skýrt tak-
mark: að byggja upp þjóðfélagið.
Forgangsröðin hjá þeim var líka
eða eigum við að staldra við og
ákveða hvernig þjóðfélag við vilj-
um hafa hér, hvaða viðmiðanir
ætlum við að hafa og hver er for-
gangsröðin?
,Par verðurgóð og ókeypis heilbrigðis-
þjónustafyrir alla og alvöru trygging-
arkerfi sem þjónar þörfumfólksins og
fólk mun getaframfleytt sér á 8 stunda
vinnudegi. Allt misrétti milli kynja og
aldurshópa mun heyrafortíðinni til. “
Síðustu tvær kynslóðir hefur
orðið gífurleg þróun í þjóðfé-
laginu hvað varðar efnislegan að-
búnað fólksins. Pjóðin hefur
breyst úr bændaþjóðfélagi yfir í
þjónustu og upplýsingaþjóðfé-
lag. Miklar breytingar hafa átt sér
stað s.s. á húsnæði, skólum, sam-
göngum og virkjunum. Við höf-
um á þessum tíma byggt upp nú-
tímaþjóðfélag með öllum helstu
þægindum. Nú býr hér södd, vel-
klædd þjóð sem getur ferðast vítt
og breitt um landið.
Pessi öra breyting er mjög já-
kvæð. Við höfum fullnægt frum-
þörfum okkar: að fæða, klæða og
byggja yfir þjóðina. En það er
eins og við höfum tapað áttum.
Allir keppast við að byggja upp
flott þjóðfélag - með enn meiri
íburði í húsnæði, fylla íbúðirnar
af hlutum, meiri föt og flottari og
flestir borða tvöfalt meir en þeir
þurfa daglega. Glamúrinn og
glysið eykst með degi hverjum.
Við höfum gleymt upphaflega
markmiðinu og höldum að allt
snúist bara um peninga.
Hvað viljum við?
í rauninni erum við að van-
rétt, að fullnægja frumþörfunum:
byggja hús, afla matar og klæða
þjóðina.
Takmarki forfeðra okkar er
náð, en hvert er okkar takmark í
dag? Ætlum við bara að halda
áfram sama hringlandahættinum
Það sem þjóðfélagið snýst um í
dag eru fyrst og fremst peningar.
Allar ákvarðanir um fram-
kvæmdir eru teknar út frá við-
miðuninni „hvað er hægt að
græða mikið?“ Því verða sjálf-
sögð mannréttindi eins og dag-
vistun, húsnæði og heilbrigðis-
þjónusta látin sitja á hakanum.
Hins vegar er hægt að byggja
flugstöð, Kringlu og ráðhús því
það eru framkvæmdir sem skila
gróða.
Mismunandi
gildismat
Gildismat kerfisins segir að
það sé gott að græða en slæmt að
tapa. Það er ákveðin virðing bor-
in fyrir þeim sem svíkur og
prettar og græðir mikla peninga,
byggir stórt hús með miklu dóti
inní og keyrir um á 3 bílum,
vegna þess að hann er duglegur.
Gildismat húmanista er allt
PJÓÐVILJINN - SÍÐA 5
Yfirverkstjóri
(framleiðslustjóri)
Blaðaprent hf. auglýsir eftir tæknimanni í prent-
iðnaði til að annast yfirverkstjórn (framleiðslu-
stjórn) hjá fyrirtækinu.
Starfsmaður þarf að hafa víðtæka þekkingu á
sem flestum sviðum prenttækninnar, hafa góða
stjórnunarhæfileika, eiga auðvelt með samskipti
við samstarfsfólk og viðskiptavini.
Framkvæmdastjóri gefur frekari upplýsingar.
BLAÐAPRENT HF.
Síðumúla 14, s. 685233.
annað. Við segjum: Það er gott
þegar fólki líður vel og finnur
fyrir frelsi. En það er slæmt þegar
fólk er pirrað og ergilegt yfir sínu
daglega lífi.
Öll langar okkur til að líða vel
og finnast eins og ekkert standi í
vegi fyrir okkur. En það gerist
ekki fyrr en forgangsröðinni í
þjóðfélaginu hefur verið breytt
þannig að velferð einstaklingsins
verði í fyrirrúmi en ekki pening-
arnir.
í þjóðfélagi húmanista eru
mannréttindi í forgangi. Þar
verða engin húsnæðisvandamál
eða nauðungaruppboð. Þar verð-
ur góð og ókeypis heilbrigðis-
þjónusta fyrir alla og alvöru
tryggingarkerfi sem þjónar þörf-
um fólksins og fólk mun geta
framfleytt sér á 8 stunda vinnu-
degi. Allt misrétti milli aldurs-
hópa og kynja mun heyra fortíð-
inni til.
í þessu þjóðfélagi verður bros-
að að þeim sem heldur að lífið og
tilveran snúist eingöngu um að
græða peninga, safna steinsteypu
og hlutum. Þar verður lögð
áhersla á að sinna því sem virki-
lega skiptir okkur máli. Byggja
okkur upp sem sterka og kraft-
mikla einstaklinga sem hafa skýrt
takmark í framtíðinni.
Áshildur Jónsdóttir býr í Reykjavík.
Hún er í landsráði Flokks mannsins.
BÆNDASKOLINN
HÓLUM í HJALTADAL
HÓLASKÓLI AUGLÝSIR
Starf forstöðumanns loðdýrabús skólans er laust
til umsóknar. Fjölskylduíbúð á staðnum.
Umsóknir sendist skólanum fyrir 1. maí n.k.
Upplýsingar um starfið gefnar í síma 95-5961.
Skólastjóri.