Þjóðviljinn - 08.07.1988, Qupperneq 2

FRÉTTIR
Heilbrigðismál
THvísunarskylda
Ein af hugmyndum starfshóps
Alþýðubandalagsins um
heilbrigðismál er að tilvísunar-
skylda verði aftur tekin upp til
sérfræðinga. Þannig verði hægt
að spyrna á móti sjálfsafgreiðslu
úr opinberum sjóðum. Hörður
Bergmann á sæti í starfshópnum.
Hann segir þessar hugmyndir
settar fram af hópnum til að létta
byrði af alþýðu landsins og til að
nýta megi fjármagn til heilbrigð-
ismála betur.
í samtali við Þjóðviljann sagði
Hörður nauðsynlegt að koma í
veg fyrir að óhæfilegur hluti fjár-
magns til heilbrigðismála renni til
hálaunaðra sérfræðinga. í um-
ræðum um heilbrigðismál hafi oft
komið í ljós að reikningar sér-
fræðinga til Tryggingastofnunar
væru hærri en föst laun þeirra á
sjúkrahúsum.
„Ég tel að það hafi verið aftur-
för þegar það kerfi var afnumið
að sjúklingur færi til sérfræðings
eftir heimsókn til heimilislækn-
is,“ sagði Hörður. En þetta kerfi
var afnumið í tíð Matthíasar
Bjarnasonar heilbrigðismálaráð-
herra.
Hörður telur taxta lækna fyrir
unnin læknisverk vera óheyrilega
háa. Hann bendir á að læknarnir
sjálfir hefðu orðið steinhissa þeg-
ar reikningar sérfræðinganna
fóru að berast til Tryggingastofn-
unar og greiddir voru eftir töxt-
um sem samið var um í júní 1986.
Að sögn Harðar borgar fólk nú
550 krónur fyrir viðtal hjá sérf-
ræðingi og síðan greiðir ríkið
tekin upp
hærri upphæð á móti. Viðtölin
geti verið mjög stutt, allt niður í
nokkrar mínútur.
Hörður sagði afnám tilvísunar-
skyldunnar hafa leitt til sjálfsaf-
greiðslu lækna og sérfræðinga úr
opinberum sjóðum. Slíkt geti
ekki gengið. Mánaðarlegir reikn-
ingar sérfræðinga til Trygginga-
stofnunar séu gjarnan á bilinu
300-900 þúsund.
Með því að leggja af greiðslur
fyrir hvert unnið læknisverk sagði
Hörður mega draga úr þeirri
freistingu lækna að fara út í
hæpnar aðgerðir og rannsóknir.
En í vestrænum iðnríkjum hefði
komið í ljós að þetta væri vaxandi
vandamál. -hmp
Matargerð
Eiturbyrlarar
tilkynntir
Blómainnflutningur
Hertar reglur
vegna köguraængju
Nær enginn innflutningur á pottaplöntum
vegna kröfu um heilbrigðisvottorð. Græn-
metisuppskera eyðilögð efkögurvœngja
kemst
Iapríl voru mjög hertar reglur
um innflutning á pottaplöntum
og smáplöntum, til að reyna að
halda kögurvængju frá landinu
og er nú nánast ekkert flutt inn af
pottaplöntum.
Kögurvængjan er fluga sem
veldur sérstaklega miklum skaða
í grænmetisræktun. Þar má ekki
nota eiturefni sem duga á hana og
eina leiðin að henda öllu úr þeim
húsum sem hún nær bólfestu í.
Við blómaræktun gilda rýmri
reglur um notkun eiturefna.
Við innflutning á pottaplönt-
um og smáplöntum þarf nú vott-
orð frá ræktunarstöðvum er-
lendis, um að þær hafi verið fríar
af köguvængju síðustu 3 mánuði.
Slík vottorð er hins vegar mjög
erfitt að fá t.d. frá Hollandi, það-
an sem mestur innflutningur er.
- Holland er galopið land og fara
blóm frá öllum heimshornum þar
í gegn. Erfitt er fyrir þá að tryggja
í húsin
að kvikindi leynist ekki í sending-
um og þá vantar eftirlitsaðila,
sem geta gefið þau vottorð sem
krafist er, sagði Sigurður Þráins-
son garðyrkjubóndi.
Bjarni Finnsson í Blómavali,
sagði reglugerðina geta haft mikil
áhrif á markaðinn og hefðu þeir
aðeins fengið 1 sendingu með til-
skildum vottorðum, frá því regl-
urnar tóku gildi. Hann taldi að
fyrst dyttu út stórar pottaplöntur,
s.s. pálmar, júkkur og drekatré.
Margir blómaræktendur flytja
inn smáplöntur til framhalds-
ræktunar og að sögn Bjarna er
ekki fullreynt hvaða tegundir fást
til landsins. Hann tók sem dæmi,
að ef jólastjörnur ættu að vera
hér síðari hluta ársins þyrftu
menn að fá plönturnar á næst-
unni. Undanfarið hefðu verið
fluttar inn rúmar 50.000 slíkar
plöntur og það yrðu viðbrigði ef
þær vantaði í ár. mj
Blómarósirnar Auður og Lind eru hvergi bangnar að handleika pottab-
lómin hjá Blómavali, enda hefurengin kögurvængja komist í plönturn-
ar á þeim bænum, eftir því sem best er vitað. Mynd Ari.
Selalda
Soipið kallar á bréfaskrif
Grindavíkurbœr óskar eftir viðrœðum við Hafnarfjarðarbæ um hugmyndir um sorphauga
íSelöldu. Bjarni Andrésson: Er hissa efvið fáum engu um þetta ráðið
Við skrifuðum bæjaryfirvöld-
um í Hafnarfirði bréf í síðustu
viku þar sem við óskum eftir við-
ræðum við þá um þessar hug-
myndir. Það er alveg ótrúlegt að
við fáum ekkert um þetta ráðið ef
það á að fara að urða sorp í stór-
um stfll innan hreppamarkanna,
sagði Bjarni Andrésson bæjar-
stjórnarmaður í Grindavík. En
eins og kom fram í Þjóðviljanum
fyrir skemmstu er nærri fullvíst ;
að framtíðar sorp haugar Stór-
Reykjavíkursvæðsins verði í Sel-
öldu við Krísuvík.
Hafnarfjarðarbær á Selöldu ;
sem er í Krísuvík, svæði þetta til-
heyrir hins vegar lögsagnarum-
dæmi Grindavíkur, og er hluti
Grindavíkurhrepps.
„Lögfræðingur okkar er að
skoða allt þetta mál. Þegar hann
hefur skilað sínu áliti munum við
taka ákvörðun um hver verða
viðbrögð okkar,“ sagði Bjarni og
benti á að síðast þegar hugmyndir
voru uppi um urða sorp í Selöldu
hefði bæjarstjórn Grindavíkur
sent frá sér harðorða ályktun þar
sem þessum hugmyndum var
mótmælt. Bjarni sagði jafnframt:
„Ég vona bara að allir leggist á
eitt um að koma í veg fyrir að
þessi hugmynd verið að veru-
leika".
-sg
Heilbrigðiseftirlitið ætlar að
notfæra sér heimild sem til er í
lögum fyrir því að birta nöfn
þeirra fyrirtækja sem þverskall-
ast við að lagfæra merkingar á
vöru sinni og halda áfram að nota
hættuleg litarefni í vöru sína.
Tvö fyrirtæki hafa þegar fengið
að kenna á þessari nýju starfsað-
ferð stofnunarinnar en það eru
Efnagerðin Valur og Sanitas. Þau
hafa margsinnis verið kærð fyrir
að nota vasó-litarefni sem eru
bönnuð í matvælum í nágranna-
löndum okkar. Heilbrigðiseftir-
litið hefur átt í stappi við Efna-
gerðina Val í um 10 ár en lítið
orðið ágengt.
Stofnunin hefur haft afskipti af
um 150 fyrirtækjum og flest
brugðist vel við. -gís
Borgarstjórn
Varað við
nýju flóði
Viðbúið er að sjávarstaða við
Reykjavík hækki um 1,2 tii 2,1
metra á næstu öld fari svo fram
sem horfi með iandsig í Reykjavík
sem rannsóknir benda til að hafi
numið 30 til 40 sentimetrum síð-
ustu aldirnar og sjávarborðs-
hækkun sem fer vaxandi í kjölfar
sk. gróðurhúsaáhrifa.
Þetta kemur fram í tillögu frá
borgarfulltrúum Alþýðubanda-
lagsins í borgarstjórn, þar sem
varað er við afleiðingum þessa og
lagt til að hugað verði náið að
breytingu sjávarstöðu við skipu-
lagsvinnu.
Borgarfulltrúarnir leggja jafn-
framt til að undirbúnar verði að-
gerðir til að verja byggðina fyrir
óhjákvæmilegum áhrifum af
breytingu sjávarstöðunnar.
Auk hækkaðrar sjávarstöðu
stafar mannvirkjum og fólki í
Reykjavík hætta af flóðum, sem
verða því skæðari sem sjávarstað-
an verður hærri. Bent er á í til-
lögunni að flóð af svipaðri stærð-
argráðu og Básendaflóðið,
myndu ekki aðeins valda til-
finnanlegu eignatjóni, heldur
væri fólki einnig veruleg hætta
búin.
-rk
Flug á Örœfajökul
Dýrasta flugleiðin
Borgarstjórn
Bækur á
vinnustaði
Á borgarstjórnarfundi í gær
var vel tekið í tillögu Alþýðu-
bandalagsfuiltrúa, um að Borg-
arbókasafn gerði tilraun með að
lána bækur á nokkrum vinnu-
stöðum í borginni.
Milli áranna 1986 og 1987 dró
úr útlánum safnsins, og er mark-
miðið með tillögunni bæði að
auka útlán og ná til nýrra einstak-
linga. Margir koma aldrei í bóka-
söfn og er þess vænst, að með því
að færa bækurnar til fólksins,
vakni áhugi fleiri á því að nýta sér
þjónustu bókasafna. mj
Náttúruverndarráð hefur ekki
fjallað um framk væmdirnar á
Öræfajökli, en við bentum skipu-
lagsstjóra ríkisins á, að bæði flug-
vallargerð við Skaftafell og upp-
setning húss á jöklinum, eigi að
fara réttar boðleiðir í kerfinu,
sagði framkvæmdastjóri Náttúr-
uverndarráðs er hann var inntur
eftir afstöðu ráðsins til áætlunar-
ferða Tindflugs á jökulinn, en
þetta er dýrasta flugleiðin, nokk-
urra mínútna flug kostar fyrir
rnanninn rétt um 5000 krónur.
- Það er nokkuð um að fólk
hringi og tali um að verið sé að
spilla hæsta fjalli landsins, sér-
staklega með því að setja þarna
hús. Einnig sé verið spilla friði og
því, að eitthvað sé á sig leggjandi
til að komast á hæsta tind lands-
ins, sagði framkvæmdastjórinn.
Skipulagsstjóri ríkisins sagði
að ekki væri búið að sækja um
leyfi til framkvæmda á jöklinum,
eins og ber að gera samkvæmt
skipulagslögum. - í raun má eng-
inn byrja á framkvæmd án þess
að hafa öll tilskilin leyfi og erum
við nú að kynna okkur þetta mál.
Útsýnisflug á Öræfajökul hefst
innan skamms og hefur þar verið
útbúin 500 m flugbraut og göngu-
brautir á Hvannadalshnúk. Auk
þess hefur verið komið fyrir húsi
fyrir mann, sem stjórna mun
lendingu á jöklinum.
mj
Föstudagur 8. júlí 1988 2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN