Þjóðviljinn - 08.07.1988, Blaðsíða 5

Afmœli
Ríkisstjómin á tímamótum
Ríkisstjórn Þorsteins Pálssonar er nákvœmlega ársgömul í
dag. Itilefni tímamótanna leitaði Þjóðviljinn álits fulltrúa
stjórnarflokkanna og stjórnarandstöðunnar
Málmfríður Sigurðardóttir
Stjómin eins og krafsandi hænsni
Málmfríður Sigurðardóttir
þingkona Kvennalistans segir
störf ríkisstjórnarinnar hafa ein-
kennst af æðibunugangi.
Málum hafi verið þeytt í gegn-
um þingið með það fyrir augum
að endurskoða þau síðar. Málm-
fríður segir stjórnina helst líkjast
krafsandi hænum sem krafsi og
krafsi aftur fyrir sig. Matarskatt-
urinn standi upp úr sem mesta
óhæfuverk ríkisstjórnarinnar.
Málmfríður sagði að skattkerf-
inu hefði verið gjörbylt. Matar-
skatturinn væri skattur sem hlífði
engum, hvorki börnum né gamal-
mennum. „Það verða allir að
borga þennan skatt. Síðan er ver-
ið að mingra þessu til baka en við
viljum vara við ölmusukerfi ríkis-
stjórnarinnar," sagði Málmfríð-
ur. Hún sagði þetta kerfi brjóta
niður sjálfsvirðingu fólks.
Að sögn Málmfríðar hefur Al-
þýðuflokkurinn valdið fólki von-
brigðum. Hann hefði gefið sig
fyrir að vera málsvara þeirra sem
minna mega sín. En í stjórnartíð
hans hefði verið tekið upp skatt-
píningarkerfi Norðurlandakrata
og síðan væri ölmusu fleygt í fólk.
Málmfríður sagði allt tal um ál-
ver á suðvesturhorninu vera furð-
ulegt. „Ég hélt að allir þekktu þá
þenslu sem ríkt hefur á þessu
svæði og skil þess vegna ekki
hvers vegna nýtt álver þarf endi-
lega að rísa hér,“ sagði Málmfríð-
ur. Bygging nýs álvers kallaði líka
á auknar erlendar lántökur. En
hún vissi ekki betur að stefna
stjórnvalda væri að stoppa þær.
Málmfríður telur utanríkis-
stefnuna hafa breyst til bóta. Hún
sé orðinn sjálfstæðari og
sveigjanlegri.
„Það hefur verið mín persónu-
lega skoðun að stjórnin muni lafa
út kjörtímabilið þó mér finnist
merkilegt hvað hún er teygjan-
leg,“ sagði Málmfríður. Það
hefðu komið upp svo mörg á-
greiningsmál í stjórninni að hún
skildi ekki hvað gæti sundrað
henni.
Að sögn Málmfríðar hefur
stjórnin gjörbylt tekjuöflunar-
kerfi ríkissjóðs. „Við viljum sjá
að hún ætli að breyta gjaldahlið-
inni í þá átt sem kratar lofuðu,
þe. að ráðast á bruðlið í kerfinu."
-hmp
Páll Pétursson
Kjölfestuna
hefur skort
- Sitthvað hefur farið á annan .
veg en æskilegt hefði verið þann
tíma sem ríkisstjórnin hefur set-
ið.
Þar fyrir utan sýnist manni Þor-
steinn Pálsson áhugalítill um að
halda þessu samstarfi áfram.
Hann virðist nokkuð ánægður
með ástandið eins og það er og þá
er hann ekki kröfuharður maður,
sagði Páll Pétursson, formaður
þingflokks Framsóknarflokksins.
Páll sagðist vonast til þess að
næsta ár yrði hagstæðara fyrir
ríkisstjórnina og að hún bæri
gæfu til að sitja kjörtímabilið á
enda. Fram til þessa hefði stjórn-
in átt við erfiðleika að etja í efna-
hagslífinu, sem sumpart væru til-
komnir vegna utanaðkomandi
aðstæðna. Nefndi Páll þar á með-
al viðskiptahalla, verðhækkanir
og bága rekstrarstöðu útflutn-
ingsatvinnuveganna.
- Ég vildi svo sannarlega að
stjórnin tórði út kjörtímabilið.
En til þess að svo megi verða þarf
hún að taka sig á og fara að reyna
að koma skikk á efnahagsmálin
Ólafur R.
Grímsson
Sjái sóma
sinn í því
aðfarafrá
og móta heildar efnahagsstefnu,
sagði Páll, en hann sagðist þeirrar
skoðunar að bráðabirgðalögin í
vor hefðu verið nauðsynleg, en
með setningu þeirra hefði verið
gengið of skammt.
- Það þýðir ekkert að setja
launahækkanir einar og sér í
þumalskrúfu, fái allt annað
hækka óhindrað á meðan, sagði
Páll.
- Þetta er bara hroki í Þor-
steini og hann hefur verið með
derring út í okkur framsóknar-
menn. Steingrímur ber þar ekki
mikla sök á. Þær voru kaldar
kveðjurnar sem Þorsteinn sendi
ungum framsóknarmönnum á
dögunum, svo dæmi sé nefnt,
sagði Páll, aðspurður um orða-
skak forsætisráðherra og utan-
ríkisráðherra.
-rk
- Ég gef þessari ríkisstjórn
ótvíræða falleinkunn. Höfðuðat-
riðin í stefnu hennar áttu að vera:
stöðugt gengi, verðbólga svipuð
og í nágrannalöndunum, minnk-
un crlendra skulda, góð afkoma
atvinnuvega og bætt lífskjör al-
mennings. Niðurstaðan er hins
vegar sú að gengið er fellt á nokk-
urra mánaða fresti, verðbólgan
er 10-12 sinnum hærri en í nág-
rannalöndunum, hrikalegur við-
skiptahalli uppá 10-15 miljarða,
erlendar skuldir komnar yfir 100
miljarða markið, afkoma at-
vinnuvega ekki verið erfiðari í
langan tíma og lífskjörum launa-
fólks hefur hrakað verulega, segir
Ólafur Ragnar Grímsson.
- Staðreyndin er því sú að öll
þau höfuðmarkmið sem ríkis-
stjórnin setti sér eru orðin þver-
öfug í reyndinni. Ríkisstjórn sem
þannig mistekst á að sjá sóma
sinn í því að veita sjálfri sér og
þjóðinni þá afmælisgjöf að fara
frá.
- Þeir sem hafa manndóm þeir
viðurkenna mistök sín. Hafi ráð-
herrarnir þessa eiginleika þá
hætta þeir þessu. Ríkisstjórnin
hefur enga efnahagsstefnu. Það
eina sem ganga má að vísu hjá
henni eru vikuleg rifrildi ráðherr-
anna. Vitur maður sagði einu
sinni að fátt væri ríkisstjórnum
eins erfitt og að deyja. Þessi ríkis-
stjórn hefur að vísu aldrei komist
til lífsins svo við skulum vona
þjóðarinnar vegna að dauðastríð
hennar verði stutt. Hún þarf því
sem fyrst að biðjast lausnar og
boða til kosninga svo ný ríkis-
stjórn geti tekið við, sagði Ólafur
Ragnar Grímsson.
-Jg-
Óli Þ.
Guðbjartsson
Ríkisstjomin
dæmir sig sjálf
- Þú þarft tæplega að spyrja
mig góði minn. Eg held að svarið
liggi svo berlega í augum uppi. Ég
var að koma af fundi Samtaka
jafnréttis á milli landshluta og þar
luku allir upp einum rómi hvar í
flokki sem þeir stóðu, um bágindi
landsbyggðarinnar í tíð þessarar
ríkisstjórnar, sagði Óli Þ. Guð-
bjartsson, þingmaður Borgara-
flokks í samtali við Þjóðviljann.
- Þetta segir í sjálfu sér alla sól-
arsöguna, sagði Óli Þ., - enda
fellir ríkisstjórnin sjálf áfellisdóm
yfir sér með gjörðum sínum.
Óli Þ. sagðist engu vilja spá um
frekari lífdaga stjórnarinnar,
enda gætu veður fljótt skipast í
lofti. - Oft er það nú samt svo að
það lifir lengst sem lýðum er
leiðast.
- Mér finnast þessar orða-
hnippingar sem hafa átt sér stað
uppá síðkastið milli einstakra
ráðherra, vera að færast á nýtt
stig.
Það er nánast orðið daglegt
brauð að ráðherrar hreyti óno-
tum í samráðherra sína, sagði Óli
Þ. Guðbjartsson.
-rk
Pálmi Jónsson
Steingrímur
talar býsna
ógætilega
- Þessi ríkisstjórn hefur fengið
frekar erfitt verkefni og þriggja
flokka stjórnir eru einnig þyngri í
vöfum en tveggja eða eins flokks
stjórnir. Við höfum búið við
versnandi ytri skilyrði frá lokum
sl. árs vegna lækkandi verðs á
sjávarafurðum og þetta veldur
miklum crfiðleikum í þjóðarbú-
inu, segir Pálmi Jónsson aiþingis-
maður Sjálfstæðisflokksins og
fyrrum ráðherra.
- Hitt verður að segjast að
menn tala dálítið frjálslega í þess-
ari stjórn. Mér hefur fundist for-
maður Framsóknarflokksins tala
býsna ógætilega á köflum. Það
væri sterkara fyrir stjórnina ef
hún reyndi að halda ágreinings-
efnum sínum við ríkisstjórnar-
borðið í stað þess að hlaupa með
þau beint í fjölmiðla.
- Framtíð þessarar stjórnar
veltur á því hvort menn vilja
starfa saman af heilindum eða
ekki. Ef þeir ræðast saman við
ríkisstjórnarborðið þá getur hún
starfað áfram en ef þeir ætla að
gera hana ómerka með ógætilegu
tali í fjölmiðlum þá lifir hún ekki
lengi, sagði Pálmi Jónsson. -Ig.
Ríkisstjórnin
Athyglisverð
afrekaskrá
8. júlí: Ríkisstjórnin tekur for-
mlega viö völdum. Kynntar
fyrstu tillögur um matarskatt,
bílaskatt og fleiri álögur.
September: Fjárlagagerö í
uppnámi. Haröir árekstrar í
stjórnarliðinu. Vantar 2-3 milj-
aröi til aö endar nái saman.
Október: Jón Baldvin stokkar
spilin upp á nýtt. Fjárlögin
tekin til endurskoðunar. Nið-
urstaöan: Hallalaus fjárlög
1988. ítrekaðar yfirlýsingar
um fastgengisstefnu sem
hornstein stjórnarinnar.
Desember: Annir og átök á
Alþingi. Gengur illa að koma
fjárlögum og skattaálögum í
gegn. Jóhanna Siguröardóttir
fer í verkfall og mætir ekki á
ríkisstjómarfundi vegna
Kaupleigufrumvarpsins.
Janúar: Landsmenn fá að
kynnast af eigin raun „ágæti“
matarskattsins.
Febrúar: Fjármálastjórnin
þegar komin í mikinn hnút.
Stjórnin notar þinghlé til aö
smíða efnahagstillögur.
Gengiö fellt, kjarasamningar í
uppnámi.
Mars: Efnahagsaðgerðirnar
duga skammt. Verkfallsalda
og ólga.
Maí: Nýjar efnahagsráðstaf-
anir: Gengið fellt aftur. Fast-
gengisstefnan fyrir bí. Verð-
bólgumetin slegin. Erlendar
skuldir aldrei verið meiri. Við-
skiptahallinn sömuleiðis.
Júní: Uppgjör í stjórninni.
Harðvítugar deilur Þorsteins
og Steingríms. Fjárlaga-
ramminn sprunginn. Gatið
orðið nær miljarður. Fæstir
spá stjórninni lífi lengur en
fram á haustið.
Föstudagur 8. júlí 1988 ÞJÓÐVILJINN - SIÐA 5