Þjóðviljinn - 12.10.1988, Síða 1
Miðvikudagur 12. október 1988 223. tölublað 53. árgangur
Alþingi
Kvennabylting í sameinuðu
Guðrún Helgadóttirfyrstkvenna forseti sameinaðs þings.
Varaforsetarnir einnig konur. Merkur áfangi íréttindabaráttu
kvenna. Allir forsetar deilda skipaðir í gœr
„Mér er það heiður að vera
fyrst kvenna til að verða forseti
sameinaðs þings. Ég hlýt að
minnast þeirra kvenna sem vörð-
uðu veginn og þeirra kvenna sem
setið hafa á Alþingi,“ sagði Guð-
rún Helgadóttir eftir að hún hafði
verið kjörin forseti sameinaðs
þings í gær. Þær Salome Þorkels-
dóttir og Valgerður Sverrisdóttir
voru kjörnar varaforsetar og er
það einnig í fyrsta skipti sem allir
forsetar sameinaðs þings eru
konur. Jón Helgason var kjörin
forseti efri deildar og varaforset-
ar verða Guðrún Agnarsdóttir og
Karl Steinar Guðnason. Kjartan
Jóhannsson verður forseti neðri
deildar og Óli Þ. Guðbjartsson
og Hjörleifur Guttormsson voru
kjörnir varaforsetar.
í samtali við blaðamann Þjóð-
viljans sagðist Guðrún telja þetta
merkan áfanga í sögu réttinda-
baráttu kvenna, þannig væri það í
raun alltaf þegar konur veldust til
starfa sem karlar einir hefðu
gegnt áður. Auðvitað væri hroll-
ur í sér í byrjun. Forsetastarfið
væri meira starf en margur gerði
sér kannski grein fyrir. „Forseti
sameinaðs þings er beinlínis hús-
bóndi á Alþingi, hann rekur Al-
þingi og starfslið og stjórnar öllu
þinghaldi,“ sagði Guðrún. For-
setinn hefði líka yfirumsjón með
fjárreiðum þingsins og öllum
framkvæmdum þess og væri einn
af handhöfum forsetavalds viki
forseti íslands frá.
Guðrún telur að það geti orðið
erfiðara nú en oft áður að gegna
þessu embætti vegna stöðu
stjórnarinnar í neðri deild. „Það
er ekki nokkur vafi á því að það
eiga eftir að koma upp mjög erfið
mál vegna þess að ríkisstjórnin
hefur veikan meirihluta og það
reynir auðvitað á hæfni forseta til
að leysa slík mál,“ sagði Guðrún.
Hún sagði það ánægjuefni fyrir
Alþýðubandalagskonur að það
væri Alþýðubandalagskona sem
væri fyrst til að gegna þessu for-
setaembætti og hún vildi senda
öllum flokkssystrum sínum
kveðjur með ósicum um að hún
reyndist traustsins verð. Sú
skoðun hennar stæði hins vegar
enn að það hefði verið rangt af
þingflokknum að ætla henni ekki
ráðherraembætti. Forsetastaðan
væri algerlega óskyld því máli þar
sem hún hefði ekki staðið Al-
þýðubandalaginu til boða fyrr en
á allra síðustu dögum.
Ólafur Ragnar Grímsson for-
maður Alþýðubandalagsins segir
það sögulega stund að kona skuli
kjörin forseti sameinaðs þings.
Nú séu aðeins tvær stöður eftir í
stjórnkerfinu sem konur hefðu
ekki gegnt; forseti hæstaréttar og
forsætisráðherra.
Sjá síðu 3
Guðrún Helgadóttir þingmaður Alþýðubandalagsins
varð forseti sameinaðs þings í gær fyrst kvenna.
Salome Þorkelsdóttir Sjálfstæðisflokki (t.v.) og Val-
gerður Sverrisdóttir Framsóknarflokki (t.h.) voru
kjörnar varaforsetar og eru því öll forsetaembætti
sameinaðs þings skipuð konum í fyrsta sinn.
Mynd:E.ÓI.
Síld
Staðgreiðslan letur
Húsmœður ekki eins ákafar í síldarsöltun eins og oft áður. Vantar vant
söltunarfólk
Ólafsfjarðarmúli
Ráðherra-
sprenging
Steingrímur J. Sigfússon sam-
gönguráðherra sprengdi fyrstu
sprengjuna fyrir jarðgöng í Ól-
afsfjarðarmúía í gær og var leiðin
í gegnum fjallið þar með hafin.
Samgönguráðherra reiknar með
að sprengingum í Ólafsfjarðar-
múla ljúki á árinu 1990 eða 1991.
Þingmaður úr stjórnarand-
stöðunni gaukaði þvf að blaða-
manni að með þessari sprengingu
sinni væri ráðherrann að sprengja
út „huldumennina“ sem ættu að
styðja stjórnina. En því hefur
verið fleygt fram að ástæðan fyrir
aurskriðunum á Ólafsfirði fyrir
skömmu, sé að í múlanum búi
huldufólk sem ekki vilji láta gera
jarðgöng þar. -hmp
Þess hefur orðið víða vart á
Austfjörðum í byrjun síldarver-
tíðar að húsmæður sem ávallt
hafa verið obbinn af söltunarlið-
inu eru ekki eins viljugar til síld-
arvinnu nú ei^s og oft áður vegna
staðgreiðslukerfis skatta.
Að sögn Hallgríms Bergssonar
hjá Pólarsíld á Fáskrúðsfirði hafa
þær ekki skattaafslátt nema að
hluta og er þriðji hluti launanna
greiddur strax í skatta sem eru
viðbrigði frá gamla kerfinu þegar
húsmæðurnar voru svo til skatt-
lausar þrátt fyrir mikla vinnu í
sfldarsöltuninni. Aftur á móti er
nóg framboð af fólki til vinnu í
kringum síldina í hefðbundinni
dagvinnu.
I gær tilkynntu 2 bátar um
síldarafla samtals um 80 tonn^sem
landað var á Eskifirði og á
Seyðisfirði. Sfldin veiddist inn við
miðjan Reyðarfjörð en aðeins
utar í Seyðisfirði. Heildaraflinn
er því orðinn um 630 tonn. Það
hefur vakið athygli eystra hvað
síldin í upphafi vertíðar er jöfn að
stærð og öll á stærðarbilinu 31-32
cm. Gárungar kalla þessa síld
„Framsóknarsfld“ því hún er
meðaltalið uppmálað, hvorki of
stór né of smá.
Ríkismat sjávarafurða hefur
gefið út vinnsluleyfi til 10 söltun-
arstöðva en 37 hafa sótt um leyfi.
-grh
Fjármálaráðherra
Tekjuafgangur
á fjárlögum
Nú stendur yfir gerð fjárlaga
og talið er að fjármálaráðherra
standi frammi fyrir 3,5 miljarða
gati á þeim. Ólafur Ragnar
Grímsson fjármálaráðherra segir
það rangt að það standi til að
mæta halla á fjárlögum með 1,5
miljarða niðurskurði og nýrri
gjaldheimtu upp á2 miljarða eins
og fram hafi komið í sumum fjöl-
miðlum.
Fjármálaráðherra sagði að
ekkert yrði látið uppi um fjár-
lögin fyrr en þau yrðu formlega
gefin út. Stefnt væri að því að
fjárlög yrðu afgreidd með tekj-
uafgangi.
-hmp