Þjóðviljinn - 21.12.1988, Blaðsíða 5

FRETTIR
LIN
Réttlætið nái fram
Vinnuhópur menntamálaráðherra leggur til að skerðing Sverris verði
leiðrétt íáföngum. Fyrsta árs nemarfái lán. Tekjutillithœkkað.
Framfœrslugrunnur endurskoðaður
Vinnuhópur sem Svavar Gests-
son menntamálaráðherra
skipaði til að fara yfir málefni
Lánasjóðs íslenskra námsmanna,
hefur skilað fyrstu niðurstöðum
og leggur til breytingar á reglum
sjóðsins, sem koma verulega til
móts við ítrekaðar kröfur náms-
manna. Hópurinn leggur til að
skerðing sú sem orðið hefur á
námslánum frá árinu 1984 verði
leiðrétt í áföngum og verði hún að
fullu leiðrétt fyrir 1. janúar 1990.
Ragnar Árnason dósent gegnir
formennsku í vinnuhóp mennta-
málaráðherra. Hann sagði á
blaðamannafundi með ráðherra,
að á árunum 1985-1986 hefði
metinn framfærslukostnaður
námsmanna dregist aftur úr raun-
verulegum framfærslukostnaði.
Þetta hefði ekki verið bætt þrátt
fyrir að aðstæður hefðu batnað
hjá almenningi á sama tíma.
Ragnar sagði ekki þurfa að
breyta tölum í fjárlagafrumvarpi
fyrir árið 1989 til að ná fram
markmiðum um leiðréttingu.
Vinnuhópurinn leggur til að
framfærslan verði hækkuð um
7,5% frá 1. mars 1989 og aftur um
5% 1. september. Framfærslu-
kostnaður verði síðan að fullu
bættur fyrir 1. janúar 1990.
Það er einnig tillaga vinnu-
hópsins að tekjutillit LÍN verði
aftur hækkað í 50%, þ.e. að 50%
af tekjum námsmanns umfram
framfærslu, dragist frá láni hans í
stað 35% eins og nú er. Þetta
sagði Ragnar vera í fullu sam-
ræmi við vilja námsmanna. Ann-
að réttindamál sem stúdentar
hafa barist fyrir allt frá upphafi
árs 1985, nær að öllum líkindum
fram að ganga. Vinnuhópurinn
leggur til að fyrsta árs nemum
verði á ný veitt lán frá LÍN. En
síðan 1985 hafa fyrsta árs nemar
þurft að reiða sig á góðvilja bank-
akerfisins. Ragnar sagði að þetta
hefði leitt til þess að margir tekju-
lágir einstaklingar hefðu hætt
námi og sennilega til þess að
margir hæfu ekki nám.
Vinnuhópurinn segir fram-
færslugrunn námslána löngu úr-
eltan, enda hefði hann verið tek-
inn upp árið 1984, en eðlilegt
þætti að endurskoða slíka grunna
á 5-10 ára fresti. Hópurinn
leggur því til að framfærslugrunn-
urinn verði endurskoðaður.
Stærsti sigur námsmanna í þessu
máli er að skerðing Sverris Her-
mannssonar, fyrrverandi
menntamálaráðherra, frá árinu
1986, verður leiðrétt. f upplýs-
ingum frá menntamálaráðu-
neytinu kemur fram að ef náms-
lánin hefðu ekki verið skert,
hvorki beint né með kukli með
vísitölur, væri fullt mánaðar-
námslán nú 40,139 krónur. En
þetta sama lán er í dag 33,418
krónur. Mismunurinn er 16,7%.
Niðurstaða vinnuhópsins er
aðeins áfangaskýrsla sem
menntamálaráðherra bað um
fyrir afgreiðslu fjárlaga. Hópur-
inn mun halda störfum áfram. En
í honum eiga sæti 4 fulltrúar emb-
ættismannakerfisins og 4 full-
trúar námsmanna. -hmp
Þorgerður Sigurðardóttir símavörður á Þjóðviljanum tekur við pöntunum áskrifenda í Bókaklúbbi blaðsins.
Fyrir framan hana sjást titlarnir 10 sem klúbburinn hefur boðið uppá á síðustu vikum. Mynd-Þóm.
Bókaklúbbur Þjóðviljans
Góðar viðtökur áskrifenda
Hallur Páll Jónssonfrarnkvstj. Þjóðviljans: Allar líkur áþvíaðþessu
verði haldið áfram eftir jólin
Rótin
Fjallað um
ósonlagið
í þætti Alþýðubandalagsins á
útvarpi Rót í kvöld kl. 22.30
ræðir Árni Páll Árnason við þau
Álfheiði Ingadóttur og Össur
Skarphéðinsson um tillögur Al-
þýðubandalagsins á Alþingi og í
borgarstjórn um verndun óson-
lagsins og sérstaka kynningarher-
ferð meðal borgarbúa um óson-
eyðandi efni.
Búnaðarfélagið
Uppsagnir
afturkallaðar
Starfsmönnum Búnaðarfélags-
ins var í gær tilkynnt sú ákvörðun
stjórnar félagsins, að afturkalla
allar uppsagnir starfssamninga
sem tilkynntar voru í sumar og
haust.
Uppsagnirnar áttu að taka gildi
um áramótin, og var ástæða
þeirra óvissa um tekjöflun félags-
ins. Úr því hefur nú ræst og upp-
sagnirnar því afturkallaðar.
Viðtökur áskrifenda Þjóðvilj-
ans hafa verið ágætar og
greinilegt að lesendur blaðsins
kunna að meta þetta framtak,
segir Hallur Páll Jónsson fram-
kvæmdastjóri Þjóðviljans um
starfsemi Bókaklúbbs Þjóðvilj-
ans.
Á síðustu 10 vikum hefur
áskrifendum blaðsins verðið boð-
ið upp á kostakaup á jafnmörgum
bókatitlum. - Viðtökur hafa að
sjálfsögðu verið nokkuð mismun-
andi eftir bókum, en það er
greinilegt að nýjustu bækurnar
sem koma út núna fyrir jólin hafa
vakið athygli og lesendur nýtt sér
að kaupa þær á hagkvæmu verði.
Hallur segir að reynslan af
klúbbnum sé góð og hann eigi
frekar von á því að starfsemi hans
verði haldið áfram eftir jól og
áramót. Eins og áður sagði hefur
þegar verið boðið upp á 10 bóka-
titia á kostaverði. Áskrifandi sem
keypt hefur eitt eintak af hverri
bók sem boðið hefur verið uppá,
hefur getað sparað sér 6.700 kr.
miðað við venjulegt verð, en það
slagar hátt í verð þriggja nýrra
bóka nú fyrir jólin.
-Jg-
Hjálparstofnunin
Jólasöfnunin
gengur vel
Sigríður
Guðmundsdóttir:
Þegar komnar tíu
miljónir. Ein miljón
safnaðist til A rmeníu
- Ég er ánægð með það sem
komið er. Ég myndi halda að
landsmenn séu búnir að gefa
svona um 10 miljónir kr. Það er
mjög svipað og var í fyrra á sama
tíma, sagði Sigríður Guðmunds-
dóttir framkvæmdastjóri Hjálp-
arstofnunar kirkjunnar þegar
hún var spurð hvernig jólasöfnun
stofnunarinnar gengi.
Forráðmenn Hjálparstofnun-
arinnar gera sér vonir um að í allt
muni safnast á þessari jólaföstu
um 17 miljónir kr.
- Fari svo að fyrirtækjum sem
gefa fé til líknarmála verði ekki
leyft að draga þær fjárhæðir frá
skatti eins og nú eru hugmyndir
um, er ég hrædd um að verulega
dragi úr framlögum þeirra. sagði
Sigríður Guðmundsdóttir. En nú
liggur fyrir Alþingi frumvarp,
sem ef samþykkt verður hefur í
för með sér að ekki verður lengur
hægt að draga frá skatti framlög
fyrirtækja til líknarmála, styrki til
íþróttafélaga o.þ.h. Sigriður
sagði það vera borðleggjandi að
fyrirtækin sem ekki fengju neina
umbun fyrir sitt framlag myndu
hætta að gefa fé til góðgerðar-
mála.
- Það hefur þegar safnast um
ein miljón króna til hjálpar
nauðstöddu fólki í Armeníu, ég
geri ekki ráð fyrir að það verði
meira. Við höfum þegar sent 4
miljónir kr. til aðstoðar þessu
fólki. Ríkisstjórnin lagði fram
tvær og við aðrar tvær miljónir
kr. úr hjálparsjóði Rauða kross-
ins, sagði Hannes Hauksson
framkvæmdastjóri Rauða kross
íslands.
Ekki sagði hann ljóst hvort eða
hvernig Rauði kross íslands
myndi taka þátt í uppbyggingar-
starfinu þar eftir jarðskálftana,
hann sagði að þegar hefðu verið
gerðar áætlanir um uppbyggingu,
en ekki væri alls kostar víst hvort
fslendingar myndu taka þátt í
því.
-sg
Vörugjaldið
Skekkir ekki samkeppnisstöðu
Fjármálaráðuneytið: Fullyrðingum iðnrekenda vísað á bug.
Samkeppnisstaðan ekki skert og engin tvísköttun á hráefni
Vegna ummæla ýmissa for-
svarsmanna iðnaðarins undan-
farið um frumvarp til laga um
breytingu á lögum um vörugjald
verður ekki hjá því komist að
leiðrétta ýmis konar misskilning
sem fram hefur komið, segir í
yfirlýsingu sem fjármálaráðu-
neytið hefur sent frá sér.
Þess hefur að jafnaði verið gætt
við álagningu vörugjalds, að sam-
keppnisstaða innlendrar fram-
ieiðslu versni ekki. Engin
breyting hefur orðið á því nú. Því
er algjörlega vísað á bug öllum
fullyrðingum um að vörugjaldið
skekki samkeppnisstöðu inn-
lendrar framleiðslu gagnvart er-
lendum varningi.
Vörugjald leggst ekki ein-
göngu á íslenskar framleiðslu-
vörur. Það leggst jafnt á inn-
lendar sem sambærilegar er-
lendar vörur, og er rétt að benda
á að af innfluttum vörum þarf að
greiða 25% heildsöluálag við
tollafgreiðslu.
Samkeppnisstaða
iðnaðar
versnar ekki
Bent hefur verið á að vöru-
gjaldið breyti samkeppnisstöðu
þeirra vörutegunda sem það
leggst á gagnvart öðrum vöruteg-
undum. Þetta er í sjálfu sér rétt.
Hins vegar hefur þess verið gætt,
að vörugjaldið leggist á allar
skyldar vörutegundir, sem telja
má að séu í náinni samkeppni
hver við aðra. Því er ekki líklegt
að samkeppnisstaða einstakra
iðngreina skekkist sem neinu
nemur af þessum sökum.
Gert er ráð fyrir því að ýmis
hráefni til iðnaðar verði vöru-
gjaldsskyld samkvæmt frumvarp-
inu. Má þar t.d. nefna sement,
steypu, timbur o.fl. Fram-
leiðendum vara sem kaupa vöru-
gjaldsskylt hráefni má skipta í tvo
hópa, þ.e. þá sem stunda vöru-
gjaldsskylda framleiðslu og aðra.
Framleiðendur geta
dregið frá vörugjald
a. Framleiðandi vörugjalds-
skyldrar vöru sem kaupir hrá-
efni til framleiðslu sinnar þarf
að greiða vörugjaldið af hrá-
efninu við tollafgreiðslu eða
kaup innanlands. Við skil í rík-
issjóð á vörugjaldi af fram-
leiðslu getur hann hins vegar
dregið frá það vörugjald sem
hann hefur þegar greitt af hrá-
efni. Er þannig komið í veg
fyrir tvísköttun.
Vörugjald ekki
greitt af hráefnum
b. Framleiðandi sem ekki stund-
ar vörugjaldsskylda fram-
leiðslu og nýtur ekki
tollverndar gagnvart sambæri-
legri erlendri vöru þarf ekki að
greiða vörugjald af gjald-
skyldum hráefnum. Er honum
veitt undanþága frá greiðslu
gjaldsins þannig að við inn-
flutning er vörugjaldið fellt
niður og þarf framleiðandinn
því ekki að leggja út fyrir vöru-
gjaldi nema í undantekning-
artilvikum.
Engin tvísköttun felst því í
vörugjaldinu og ekki er um upp-
söfnun þess að ræða,“ segir í yfir-
lýsingu ráðuneytisins.
Miðvlkudagur 21. desember 1988 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 5