Þjóðviljinn - 02.03.1989, Blaðsíða 7

ERLENDAR FRETTIR
Byggðarstjórnarkosningar í Israel
Stórsigur Likud
Mikill sigur íslamskra bókstafstrúarmanna meðal araba
í byggðarstjórnarkosningum í
ísrael, sem fram fóru í fyrradag,
vann Likudbandalag Shamirs
forsætisráðherra stórsigur og
fékk meirihluta í stjórnum sex af
tíu stærstu borgum landsins.
Fyrir kosningarnar stjórnaði
Likud aðeins tveimur þessara
borga.
Sigur þessi vekur mikla athygli
og er að sumra mati álíka tíma-
mótamarkandi og sigur Likuds í
þingkosningunum 1977, er
Verkamannaflokkurinn missti
forsætisráðherraembættið í fyrsta
sinn í sögu ísraels. Úrslit byggð-
arstjórnarkosninganna nú eru
mikið áfall fyrir Verkamanna-
flokkinn, upphaflegan forustu-
flokk gyðinga í Palestínu, en
hann hefur hingað til haft undir-
tökin í byggðarstjórnum lands-
ins, þótt hann hafi tapað þjóðar-
forustunni í hendur Likud.
Talsmenn Likud túlka úrslitin
svo, að ísraelskir kjósendur séu
almennt fylgjandi þeirri stefnu
Shamirs forsætisráðherra að
neita öllum viðræðum við Frelsis-
samtök Palestínu (PLO). Flokk-
ar rétttrúnaðargyðinga unnu á í
EFTA
Hömlur aflagðar?
Viðskiptamálaráðherra Noregs: EFTA
verði annar aftveimur máttarstólpum
Evrópu. Austurríki hefur til athugunar
fulla aðild að Evrópubandalagi
Aðildarríki
bandalags
Fríverslunar-
Evrópu (EFTA)
hafa til athugunar að leggja niður
ýmsar hömlur á flutningi varn-
ings, vinnuafls o.s.frv. sín á milli,
að sögn Jans Balstad, viðskipt-
amálaráðherra Noregs, í gær.
Sagði ráðherrann að hugsunin
með þessu væri sú að koma í veg
fyrir viðskiptahindranir milli
EFTA og Evrópubandalagsins
eftir að siðarnefnda bandalagið
verður allt að einum markaði
fyrir vörur, fjármagn og vinnuafl
í árslok 1992.
EFTA, bandalag fjögurra
Norðurlandaríkja, íslands, Nor-
egs, Svíþjóðar og Finnlands og
tveggja Mið-Evrópuríkja,
Austurríkis og Sviss, er miklu
lausara í sér en Evrópubanda-
lagið. Af hálfu sumra aðila innan
Evrópubandalagsins hefur því
stundum verið haldið fram, að
samstarf EFTA-ríkja væri meira í
orði en á borði. Balstad sagði að
EFTA-ríkin væru staðráðin í að
sanna að hið gagnstæða væri
raunin og að takmark bandalags-
ins væri að verða annar af
tveimur máttarstólpum Evrópu,
ásamt með Evrópubandalaginu.
Jacques Delors, forseti stjórn-
arnefndar Evrópubandalagsins,
stakk nýlega upp á því að banda-
lögin tvö tækju upp nánara sam-
band með sameiginlegum stofn-
unum og sameiginlegri ákvarð-
anatöku.
Full eining um hvernig bregð-
ast skuli við sameiningu markaða
Evrópubandalagsríkja mun þó
ekki vera fyrir hendi innan
EFTA, þannig hafa Austurríkis-
menn til athugunar að sækja um
aðild að Evrópubandalaginu síð-
ar á árinu.
Reuter/-dþ.
Jerúsalem og Tel Aviv, en miklu
meiri athygli vekur mikið fylgi ís-
lamskra bókstafstrúarmanna
meðal araba landsins. Flokkur á
þeirra vegum, sem íslamshreyf-
ing nefnist, bauð nú fram í fyrsta
sinn í ísraelskum kosningum og
fékk 75 af hundraði atkvæða og
12 af 15 borgarfulltrúasætum í
Umm al-Fahm, annarri stærstu
arababorg ísraels. Sá sigur er
einkum unninn á kostnað kom-
múnista, sem um skeið hafa ráðið
mestu um stjórn borgarinnar. í
Nasaret, stærstu arababorg
landsins, þar sem helmingur íbúa
er kristinn, fékk íslamshreyfing
eigi að síður sex af 19 borgarfull-
trúum kjörna.
íslamshreyfing er í nánum
tengslum við Múslímabræðra-
lagið, samtök bókstafstrúar-
manna sem lengi hafa verið ráða-
mönnum Egyptalands og Sýr-
lands ærinn höfuðverkur. Bók-
stafstrúarsinnum virðist hafa
aukist mjög fylgi undanfarna 14
mánuði, er mannskæðar róstur
hafa látlaust staðið yfir í Vestur-
bakkahéruðum og Gaza, og
benda kosningaúrslitin til að þeir
verði Frelsissamtökum Palestínu
(PLO) sóknharður keppinautur
um fylgi fólks þar. Israelskir
ráðamenn brugðust misjafnlega
við kosningasigri íslamshreyfing-
ar, töldu sumir að hér væri fyrst
og fremst um óánægjufylgi að
ræða en aðrir létu í ljós verulegan
ugg-
Reuter/-dþ.
Rétttrúnaðargyðingar (einn þeirra sést hér greiða atkvæði í Jerúsalem) unnu
verulega á í kosningunum, en miklu meiri athygli vekja þó sigrar Likud og
bókstafstrúarmúslíma.
Júgóslavía
Forustan einhuga með Milosevic
Verkfallsmönnum hótað refsingum. Ný stjórnmálasamtökspretta upp
í Slóveníu og Króatíu
Allsherjarverkfall Albana í
Kosovo hefur leitt til þess, að
Slobodan Milosevic, sem mestur
er ráðamaður með Serbum og vill
skerða sjálfstjórn Kosovo veru-
lega, hefur fengið forustu flokks
og ríkis í Júgóslavíu nokk-
urnveginn einhuga á sitt band.
Heita má nú að Kosovo sé her-
numið af júgóslavneska hernum
en verkföll halda þar þó enn
áfram sumsstaðar.
í Serbíu og Svartfjallalandi
virðist almenningur þess sinnis að
Kosovo-Albanir skuli ekki teknir
neinum vettlingatökum. Milose-
vic sagði á fjöldafundi miklum í
fyrradag í Belgrad að þeir, sem
staðið hefðu fyrir allsherjarverk-
fallinu í Kosovo, yrðu handteknir
og þeim refsað. Raif Dizdarevic,
núverandi forseti Júgóslavíu, tók
undir þetta og slíkt hið sama aðrir
ráðamenn.
Verkföll og mótmælaaðgerðir
hófust í Kosovo 21. febr. og virð-
ast fyrirætlanir serbneskra
stjórnvalda um skerðingu sjálf-
stjórnar svæðisins hafa verið að-
alorsökin. Enda þótt samstaða
virðist í bráðina ríkja innan júg-
óslavnesku alríkisstjórnarinnar
um ráðstafanir í Kosovo, er ljóst
að ekki aðeins Albönum, heldur
og Króötum og Slóvenum, finnst
Milosevic og aðrir serbneskir
ráðamenn vera teknir að gera sig
fulldigra. f gær voru stofnuð í
Milosevic, leiðtogi kommúnistaflok-
ksins f Serbíu, aðsópsmikill leiðtogi
sem sakaður er um stórserbneskar
tilhneigingar.
Króatíu ný stjórnmálasamtök,
Lýðræðisbandalag Króatíu, og
munu rithöfundar vera kjarni
þess. Áður höfðu ný stjórnmála-
samtök, þar á meðal félag jafnað-
armanna, verið stofnuð í Slóven-
íu. Ljóst þykir að samtök þessi
muni ekki aðeins beita sér gegn
alræði kommúnistaflokksins í
stjórnmálum, heldur og séu þau
öðrum þræði sprottin af ótta við
vaxandi ráðríki Serba, sem eru
langfjölmennastir þjóða lands-
ins. Af hálfu alríkisstjórnvalda
hefur því verið lýst yfir, að stofn-
un stjórnarandstöðuflokka sé
óleyfileg samkvæmt stjórnarskrá
landsins.
Reuter/-dþ.
Lofað að sleppa föngum
Suður-Afríkustjórn hefur
heitið því að um 280 af um 800
pólitískum föngum þarlendis, er
ekki hefur verið stefnt fyrir rétt,
skuli látnir lausir í síðasta lagi á
föstudag. Margir þessara fanga,
sem fastað höfðu í mótmælaskyni
vegna fangelsunarinnar, hættu
föstunni fyrir tveimur vikum er
stjórnvöld gáfu í skyn að þau
myndu láta marga þeirra lausa.
Fangarnir hafa látið að því liggja
að þeir muni hefja föstu á ný
undir helgina, ef stjórnvöld hafi
þá ekki komið nægilega til móts
við kröfur þeirra.
50 eiturlyfja-
salar hengdir
50 menn, dæmdir fyrir sölu á
eiturlyfjum og fíkniefnum, voru
hengdir í gær í 14 írönskum borg-
um, þar á meðal Teheran, að
sögn IRNA, írönsku fréttastof-
unnar. Sumir hinna afteknu
höfðu samkvæmt sömu heimild
einnig gert sig seka um siðleysi í
hegðun, smygl á skotvopnum og
rán. Hafa þá að minnsta kosti 225
smyglarar verið teknir af lífi þar-
lendis síðan um áramót. Hundr-
uð smyglara og þúsundir
eiturlyfja- og fíkniefnaneytenda
hafa verið hnepptar í fangelsi í
íran frá því 21. jan. s.I., er
dauðarefsing var lögð við því að
hafa í fórum sínum 30 grömm
heróíns, fimm kfló af ópíum eða
baðan af meira af eitri þessu.
Morðhótanir við
dægurlagasöngkonu
Veronique Sanson, ein af
vinsælustu dægurlagasöngkonum
Frakklands, hefur hætt að syngja
lag með texta undir titlinum All-
ah, eftir að henni höfðu borist
hótanir um að hún yrði drepin, ef
hún héldi áfram að syngja söng
þennan. í textanum er veist að
ofbeldi af sökum trúarofstækis.
Talið er líklegt að hótanirnar hafi
komið frá ofstækisfullum mús-
límum. Múslímar í París fóru á
sunnudag í mótmælagöngu gegn
margumtalaðri bók Salmans
Rushdie, lýstu yfir stuðningi við
Khomeini höfuðklerk í íran og
kröfðust þess að Rushdie yrði
drepinn. Frönsk stjórnvöld hafa
gefið í skyn, að ofsinn út af Rush-
die og bók hans kunni að fela í sér
ógnun við öryggi Frakklands.
PL0 óánægð með
USA-viðræður
Einn af forustumönnum Frels-
issamtaka Palestínu (PLO),
Abdullah Hourani nefndur, kvað
í gær samtökin tekin að þreytast á
viðræðunum við fulltrúa Banda-
ríkjastjórnar, sem hingað til hafa
verið árangurslitlar. Svo heitir að
viðræðurnar, sem fara fram í
Túnis, séu óformlegar, en PLO
vilja að þær verði fyllilega form-
legar og að með þeim verði leitast
við að undirbúa alþjóðlega ráð-
stefnu um deilur ísraels og araba.
Á fundunum hingað til hefur
málflutningur bandarísku fulltrú-
anna fyrst og fremst verið kvart-
anir út af aðgerðum PLO, sem
ísraelar segja brot á því fyrirheiti
Arafats PLO-leiðtoga að hafna
hryðjuverkum.
Tamílar drepa 37
Tamflskir skæruliðar gengu á
sunnudagsnótt hús úr húsi í þorpi
einu á Sri Lanka norðanverðri og
drápu allt það fólk, sem þeir
náðu, flest með högg- og lag-
vopnum, nema hvað þeir skutu til
bana móður og fjögur börn henn-
ar. Alls drápu skæruliðar við
þetta tækifæri 37 manns, þar af
tíu börn, og voru allir þeir drepnu
Singhalar að þjóðerni.
Stjórnvöld kenna Frelsistígr-
um Tamil Eelam, skæruliðahrey-
fingu sem vill sjálfstætt tamflskt
ríki á norður- og austurhluta
eyjarinnar, um morð þessi. En
talsmenn hreyfingar Frelsistígra,
sem einnig er þekkt undir
skammstöfuninni LTTE, sverja
fyrir illvirkið, sem þeir fordæma
harðlega, og segja líklegt að
þarna hafi verið að verki tamflsk-
ir erindrekar Indverja, með það
fyrir augum að koma sök á Frels-
istígra.
Reuter/-dþ.
Fimmtudagur 2. mars 1989 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7