Þjóðviljinn - 06.04.1989, Blaðsíða 5
VIÐHORF
Á að slá hendinni á móti
heilum varaflugvelli, krakkar?
íslendingum stendur nú til
boða að fá lagðan heilan vara-
flugvöll fyrir millilandaflug hér á
landi og sér að kostnaðarlausu.
Þetta boð stendur aðeins
skamma hríð því ísiand er vissu-
lega ekki eina landið á norður-
slóðum á landabréfi flugsins.
Þess vegna þurfum við að hafa
hraðar hendur og ganga strax til
samninga um varaflugvöll í fjar-
lægum landshluta frá Keflavík.
Velja honum stað fjarri við-
kvæmu landslagi en í nánd við
gróskumiklar verstöðvar. Þannig
nýtum við völlinn best í eigin
þágu.
Upp við dogg
En það er segin saga að þegar
landsmenn standa frammi fyrir
einhverjum fjárhagslegum ávinn-
ingi þá rís hópur mótmælenda
upp við dogg: Þjóðfélagið má
aldrei hljóta nokicurn ábata án
þess að í staðinn komi blóð, sviti
og tár. Fólkið verður stöðugt að
vinna fyrir krónunni en má aldrei
Iíta upp frá brauðstritinu um
stund og láta krónuna vinna fyrir
sig. Það heita ódýrar lausnir á
máli mótmælenda og eru bannað-
ar með öllu. Ráðherrar hóta
meira að segja að slíta í sundur
stjórnina.
Á meðan er landsfólkið að
kikna í hnjáliðunum undan hin-
um einu hefðbundnu lausnum
sem stjómvöld þekkja: Skattar á
skatta ofan og söluskattar og of-
skattar. Fryst laun og skert. Nið-
urgreiðslur og uppbætur. Styrkir
og kvótar og einokun. Að auki
dregst svo athafnalífið saman og
gjaldþrot og atvinnuleysi fylgja í
kjölfarið. Það eru dýrar lausnir
fyrir fólkið en þeim er ekki á móti
Ásgeir Hannes Eiríksson skrifar
Enginn ráðherra hótar að Þjóðir á borð við íslendinga Velmegun landsmanna er orð-
ráða ekki ferðinni í ófriði en geta
haft áhrif
mælt
axla skinnin.
Hér skulum við staldra við og
velta þessu fyrir okkur: Við ís-
lendingar ákváðum sjálfir að
ganga í Norður-Atlantshafs-
bandalagið NATÓ á sínum tíma
og taka okkur þar með stöðu við
hlið vestrænna þjóða. Síðan
gerðum við vamarsamning við
Bandaríkin sem vissulega er
beggja handa jám en það er
önnur saga.
á gang mála á friðar-
tíma. Þannig getum við beint um-
ferðinni um varaflugvöll á afvikn-
um stað á landi okkar og notið
jafnframt góðs af í leiðinni. í
ófriði emm við hins vegar jafn
ofurseld örlögunum hvort sem
við bjóðum upp á varaflugvöll
fjarri byggð eða horfum á her-
námslið leggja flugbrautir að vild
sinni um landið. Þó em heldur
m
sem
þægileg staðreynd fyrir alla
erfitt er að berjast gegn
lengur. Þannig er þörfin fyrir að
standa áfram í vegi fyrir al-
mennum framfömm á borð við
álver og varaflugvelli frekar að
réna heldur en hitt. Og enginn
maður nennir að ganga lengur til
Keflavíkur gegn her í landi.
Nýr formaður flokksins og
fjármálaráðherra er ekki bara
opinn fyrir auknum smárekstri
„Varaflugvellir vaxa ekkiá trjám. Mikil
atvinnafylgir lagningu þeirrafyrirfjölda
manns ímörg ár. Síðan kemurþörfinfyrir
margháttaða þjónustu við völlinn ogýmis
störf fyrir fólkið í nágrenninu“
Fjöldi farartækja sveimar
óhikað um ljósvakann á vegum
NATÓ-herjanna í bæði friði og
ófriði. Hvort sem okkur líkar það
betur eða verr. f friði biður
NATÓ sjálfsagt um leyfi til að
lenda á íslenskri gmnd en í ófriði
tekur bandalagið það sem hendi
er næst. Að minnsta kosti spurði
vinaþjóðin Bretar hvorki kóng né
prest þegar hún hernam landið í
seinna stríði og flutti ritstjórn
Þjóðviljans í böndum til
Lundúna. Síðan gerðu Bretar sér
flugvöll í miðri Reykjavík með
brautir frá dymm Landspítalans
að dymm Háskólans.
meiri líkur á að það noti frekar þá
flugvelli sem fyrir eru. Að
minnsta kosti spyr það hvorki
kóng né prest frekar en fyrri dag-
inn.
Kaupmenn
allra landa
Alþýðubandalagið breytti
nokkuð um áherslur í síðustu
kosningahríð. Tryggðin við
gömlu byltinguna á Volgu-
bökkum virðist vera á undan-
haldi í flokknum og menn smám
saman að sætta sig við að þjóðin
klæddi af sér kreppuna eftir
stríðið.
heldur standa þau hjónin sjálf
fyrir vel látinni tauvömbúð á
Skólavörðustígnum. Alþýða
manna hlýtur því að binda miklar
vonir við Ólaf Ragnar Grímsson
á tímum samdráttar og
minnkandi atvinnu. Vinnufúsar
hendur í atvinnuleysi um gjörv-
allt landið treysta því hiklaust að
Alþýðubandalagið greiði götu
varaflugvallar og líta björtum
augum til meiri atvinnu öllum til
heilla.
Varaflugvellir vaxa ekki á
trjám. Mikil atvinna fylgir lagn-
ingu þeirra fyrir fjölda manns í
mörg ár. Síðan kemur þörfin fyrir
margháttaða þjónustu við völlinn
og ýmis störf fyrir fólkið í ná-
1 grenninu. Varaflugvelli má bæði
hagnýta fyrir hefðbundið innan-
landsflug íslendinga og fyrir flug
á milli landa. Það opnar leið fyrir
flug á erlendan markað með fisk
og aðrar afurðir frá verstöðvum
og eldisstöðvum í grenndinni.
Það vantar aðeins herslumun-
inn að ráðherrar í ríkisstjórn
landsins séu á einu máli um að
leggja beri varaflugvöll á kostnað
Atlantshafsbandalagsins. Les-
endur Þjóðviljans heita á sína
menn að gera skyldu sína án frek-
ari tafa og greiða fyrir máiinu í
ríkisstjóm og á Alþingi.
Eða ætliði að slá hendinni á
móti heilum varaflugvelli, krakk-
ar?
Ásgeir Hannes er
í Reykjavik og
Borgaraflokksins.
kjötkaupmaður
varaþingmaður
Var helmingur nýrra
hótela óþarfur?
Athugasemd um ferðamál
Mig langar til að fá Þjóðviljann
til að birta eftirfarandi athuga-
semd við skrif ÁB í blaðið, þann
18. mars,undir fyrirsögninni
„Var helmingur nýrra hótela
óþarfur?"
Þar sem ÁB hafði væntanlega
ekki niðurstöður könnunarinnar
undir höndum þegar greinin var
skrifuð þá kemur fram dálítill
misskilningur sem mig langar að
leiðrétta.
1. Ég reyndi að fá opinbera að-
ila til þess að borga stofnkostnað
við gerð könnunarinnar en seldi
niðurstöðurnar til fyrirtækja til
þess að kosta vinnslu hennar. Það
gekk mjög erfiðlega að fá ríkið til
að borga stofnkostnað þrátt fyrir
að mikilvægi þessara upplýsinga
væri ekki dregið í efa. Það var
ekki fyrr en Óli Þ. Guðbjartsson
alþingismaður fékk áhuga á mál-
inu að samþykkt var fjárveiting í
fjárveitinganefnd fyrir stofn-
kostnaði en þá var ég langt kom-
inn með könnunina. Þess má geta
að Óli er þingmaður
Sunnlendinga og ferðaþjónusta
er að verða ein mikilvægasta
atvinnugreinin á Suðurlandi.
2. Upp úr 1980 var sett fram
tilgáta af mönnum sem starfa í
ferðaþjónustu að helsti flösku-
háls íslenskrar ferðaþjónustu
væri skortur á hótelrými. Ég var
meðal þeirra sem studdu þessa
tilgátu, þó með þeim fyrirvara að
kannaðar yrðu ferðavenjur
þeirra sem hingað kæmu til þess
að komast að hinu sanna. í ljós
kemur í könnuninni að aðeins
16% aðspurðra gista hér á hótel-
um allan tímann. Hinsvegar gista
46% aðspurðra einhvem tímann
á hóteli á meðan á dvöl stendur.
Tilgátan reyndist rétt að því leyti
að gistirými vantaði á hótelum í
Reykjavík við komu og brottför
farþega en tilgátan var röng að
öðru leyti. Ég læt apahátt þeirra
sem fjárfestu í hótelum liggja á
milli hluta. Ég er hins vegar sam-
mála ÁB um að ef einum gengur
vel „apa“ allir eftir. Það virðist
vera lenska hér að fjárfesta
ótæpilega og fyrirhyggjulaust án
þess að kanna markaðinn áður.
Þeir sem lána fé gera engar kröf-
ur um það að markaður sé fyrir
þá vöru eða þjónustu sem ætlað
er að selja. Það er vandamál ís-
lenskra lánastofnana. Aðeins
einn banki hafði t.a.m. áhuga á
könnuninni.
3. Það er rétt að 27% völdu
ísland vegna umsagnar vina eða
kunningja en aðeins 7% komu
hingað vegna auglýsinga eða
bæklinga. Eg marg endurtek það
í könnuninni að þessar niðurstöð-
ur eru í samræmi við erlendar
kannanir og þess vegna ekkert
nýtt í sjálfu sér. Ég tek það fram
að það er ekki víst að þessi 27%
mæli með íslandi áfram vegna
þess að það er samdóma álit
þeirra að óheyrilegur uppihalds-
kostnaður sé hér á landi. Ég tek
það einnig fram að fólk er tregt til
að viðurkenna að auglýsinga-
bæklingar hafi áhrif á val þess.
Það er mín skoðun að blaðamað-
ur Mbl. ofmeti ekki auglýsingar
heldur hætti mönnum þvert á
móti til að vanmeta þær.
Að lokum. Könnunin var
gífurlegt verk fyrir einn mann en
ég lagði sjálfviljugur út í hana. Ég
reyndi að koma niðurstöðum
hennar á framfæri og láta fyrir-
tæki greiða fyrir þær eins og áður
sagði. Mér eins og öðrum sem
leggja fyrir sig markaðsmál
blöskrar fjárfestingagleði án
nokkurrar vitneskju um markað-
inn. Samgönguráðherra Alþýðu-
bandalagsins hafði ekki áhuga á
könnuninni frekar en sami ráð-
herra Sjálfstæðisflokksins á sín-
um tíma. Ég vildi kynna honum
könnunina en fékk ekki að koma
nálægt honum til þess. Talandi
dæmi um starfsaðferðir hans er
það að kalla til „erlendan sér-
fræðing“ til þess að segja sér að
markaðurinn hér þyldi ekki fleiri
en eitt flugfélag. Hér á landi eru
menn með miklu meiri þekkingu
á íslenskum ferðamarkaði sem
hefðu getað svarað spumingu
ráðherrans hlutlaust.
Með fyrirfram þökk fyrir birting-
una,
Björn S. Lárusson
Girðum grasbíönn af
Sending til Skjaldar Eiríkssonar
í Þjóðviljanum hefur Skjöldur
Eiríksson skrifað ítarlegar grein-
ar um eyðingu gróðurs á íslandi
af völdum náttúruhamfara. í
skrifum Skjaldar kemur greini-
lega fram hversu viðkvæm íslensk
náttúra er fyrir ytri áhrifum.
Greinarnar hafa sannað fyrir mér
nauðsyn þess að hafa góða stjórn
á þeim þáttum í umhverfi okkar
sem við mennimir ráðum yfir.
Því er vert að vekja athygli á bar-
áttumálum samtakanna Lífs og
lands: „Girðum grasbítinn af!
Gefum gróðrinum grið!“
í síðustu grein sinni bendir
Skjöldur á að Nýja-Sjáland sé
það gjöfult að landsbúar geti þar
haldið 274 kindum á hvern fer-
kílómetra en f slendingar verði að
láta sér nægja tæpar 6 kindur. En
Ný-Sjálendingar skipuleggja ein-
mitt sauðfjárrækt sína í beitar-
hólfum en leyfa ekki sauðkind-
inni sjálfri að velja sér bithaga.
Þar er því ekki sú hætta fyrir
hendi að skepnan fúlsi við kafa-
grasi en velti sér í rofabörðum og
leggist á nýgræðing í örfoka landi
eins og sést á afréttum á íslandi.
Útreikningar Skjaldar á heyfangi
í sömu grein sanna svo ekki verð-
ur um villst að bithagar á vel-
grónu landi á láglendi eru fylli-
lega nógu víðáttumiklir til að
fóðra sauðfjáreign íslendinga.
Nú eyða íslendingar stórfé í að
girða og halda við girðingum
meðfram þjóðvegum landsins og
til að skilja í sundur sauðfjár-
veikihólf. Væri þessu fjármagni
betur varið til að hólfa niður
beitarland þar sem grasgróður
vex best? Myndi ekki arðsemi ís-
lenskrar lambakjötsframleiðslu
aukast ef bændur gætu fylgst með
búpeningi sínum í nágrenni bæja
sinna í stað þess að eltast við hann
upp um fjöll og firnindi?
Minnkaði ekki hætta á að
sauðfjársjúkdómar breiðist út ef
sauðfé hætti að ganga saman á
afréttum?
Öll viljum við skila afkomend-
um okkar betra og gróskumeira
landi, reynum að sameinast um
leiðir að því marki!
Jón Hálfdanarson
eðlisfræðingur, Akranesi.
Fimmtudagur 6. apríl 1989 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5