Þjóðviljinn - 13.09.1989, Blaðsíða 3
FRETTIR
Skoðanakannanir
Alliballi vinnur á
Alþýðubandalagið með bestu útkomu í
skoðanakönnunum Félagsvísindastofnunar í
2 ár. Ólafur Ragnar Grímsson: Óánægjufylgi
Sjálfstæðisflokks er ekkert til að óttast
Iskoðanakönnun Félagsyísind-
astofnunar Háskóla Islands
sem stofnunin gerði fyrir Morg-
unblaðið, segjast 12,6% þeirra
sem svöruðu myndu kjósa Al-
þýðubandalagið yrði kosið á
morgun. Þetta er ekki nema tæpu
prósenti frá því fylgi sem flokkur-
inn fékk í Alþingiskosningum
árið 1987, en þá hlaut flokkurinn
13,4% atkvæða. Fylgi ríkis-
stjórnarinnar hefur hins vegar
aldrei verið minna, eða 25,4% og
Sjálfstæðisflokkurinn á vísan
stuðning 44% kjósenda sam-
kvæmt könnuninni. Fylgi Fram-
sóknarflokks er tæpu prósenti
minna en í kosningunum og fylgi
Alþýðuflokksins hefur snar-
minnkað.
Ólafur Ragnar Grímsson, for-
maður Alþýðubandalagsins,
sagði niðurstöðu þessarar könn-
unar vissulega jákvæða, þó erfitt
væri að draga afgerandi ályktanir
út frá einni könnun. Það sé þó
athyglisvert að þessi niðurstaða
sé sú langbesta sem Alþýðu-
bandalagið hafi fengið í könnun-
um Félagsvísindastofnunar í 2 ár.
Könnunin komi í kjölfar könnu-
nar Dagblaðsins í síðasta mán-
uði, sem einnig hafi gefið Al-
þýðubandalaginu hagstæðustu
útkomu Dagblaðskannana í tvö
ár.
Það er eftirtektarvert að mati
Ólafs Ragnars, að könnun Fé-
lagsvísindastofnunar sýnir að
stuðningur við ríkisstjórnina er
mestur hjá kjósendum Alþýðu-
bandalagsins af stuðnings-
mönnum stjórnarflokkanna.
Þess vegna væri ánægjulegt að
niðurstaða miðstjórnar um síð-
ustu helgi væri í samhengi við
vilja kjósenda flokksins. Könnun
Félagsvísindastofnunar og DV
staðfestu að flokkurinn væri á
réttri leið.
Sjálfstæðisflokknum er spáð
miklu fylgi og 50,3% þeirra sem
tóku afstöðu í könnun Félagsvís-
indastofnunar segjast andstæð-
ingar ríkisstjórnarinnar. Ólafur
Ragnar sagðist ekki hafa áhyggj-
ur af þessu. Ríkisstjórnin væri að
fara í gegnum erfiðleikatímabil
og þó Sjálfstæðisflokkurinn væri í
einhverja mánuði safnrétt óá-
nægju, væri það ekki áhyggju-
efni. „Ég held að fari eins fyrir
skoðanakannanafylgi Sjálfstæð-
isflokksins og sams konar fylgi
Kvennalistans fyrir ári,“ sagði
Ólafur Ragnar.
Eins og áður er fylgi Borgara-
flokksins nánast ekkert í könnu-
ninni, eða 1,4%. Flokkurinn
fékk 10,9% atkvæða í kosningum
1987. Framsóknarflokkur fær
17,6% fylgi í könnuninni, var
með 18,9 í kosningunum, Al-
þýöuflokkur 8,9% en var með
15,2% í kosningunum og Sjálf-
stæðisflokki er spáð 44% eins og
áður segir en fékk 27,2% í kosn-
ingunum. Fylgi Kvennalista er
aðeins yfir kosningaúrslitum. í
könnuninni fær hann 13,4% en
var með 10,1% í kosningunum.
í úrtaki Félagsvísindastofnun-
ar voru 1.500 manns á aldrinum
18-75 ára og fengust svör frá
1,049, sem er mjög gott sam-
kvæmt þeim vísindalegu kröfum
sem settar eru um skoðanakann-
anir. -hmp
Faxamarkaður
Hátt fiskverð lokkar
Bjarni Thors: Ekkertsem bendir til að fisk-
verðfari lœkkandi. Utgerðarmenn selja í rík-
ari mceli á innlendum mörkuðum en erlendis
og hið sama á við um gámafiskinn
- Mér sýnist sem útgerðar-
menn reyni að selja æ meira af
afla báta sinna og skipa hér heima
Sambandið
Stjórnin ekki
kölluð saman
„Það eina sem ég veit um þessa
greiðsluerfiðleika Sambandsins
sem fjölmiðlar hamra á, er úr
fjölmiðlunum sjálfum,“ sagði
Hörður Zóphaníasson ritari
stjórnar Sambandsins við Þjóð-
viljann í gær.
Hörður sagðist taka þessar
upplýsingar fjölmiðla mátulega
hátíðlega vegna fyrri reynslu af
umfjöllun þeirra um Sambandið.
En vissi Hörður ekki að Citi-
bank hefði sagt upp lánum Sam-
bandsins?
„Nei.“
Hefur ekki verið haldinn
stjórnarfundur í Sambandinu um
greiðsluerfiðleika fyrirtœkisins?
„Nei. Síðasti fundur sem hald-
inn var fjallaði um söluna á
hlutabréfum Sambandsins í Sam-
vinnubankanum."
Barþessi mál ekki ágóma þar?
„Nei.“
Hefur verið boðaður fundur
stjórnar Sambandsins um þessi
mál?
„Nei.“
Ékki tókst að ná í Ólaf Sverris-
son formann stjórnar Sambands-
ins í gær.
-Sáf
fremur en að sigla með hann utan
og selja hann þar. Hið sama virð-
ist vera upp á teningnum hvað
varðar útflutning með fisk í gám-
um. Astæðan er fyrst og fremst sú
að fískverð er hátt hérlendis og
ekkert sem bendir til þess að það
komi til með að lækka á næstunni
nema síður sé, sagði Bjarni Thors
framkvæmdastjóri.
Mikil umskipti til hins betra
hafa orðið hjá Faxamarkaði en
var á síðasta ári. Það sem af er
árinu hafa 14.700 tonn af fiski
verið seld á markaðnum sem er
miklum mun meira en selt var þar
allt síðasta ár. Á því ári seldist
kílóið af þorskinum á 42 krónur
en fyrstu átta mánuðina í ár hefur
meðalverðið verið í 47 krónum. í
ágústmánuði seldist þorskkflóið á
48 krónur að meðaltali og í mán-
uðinum á undan á um 50 krónur.
Bjarni sagði að þar sem fyrirsjá-
anlegt væri að minni afli bærist að
landi á seinni hluta ársins þar sem
margir ættu lítið eftir af kvóta
væri það næsta víst að fiskverð
yrði hátt í vetur hér sem erlendis.
- Menn vilja auðvitað ekki að
kvóti þeirra rýrni um 25% við
það eitt að selja aflann erlendis ef
þeir geta fengið sambærilegt verð
hér heima, sagði Bjarni.
Aðspurður um frágang og gæði
þess fisks sem berst á markaðinn
með bílum frá landsbyggðinni
sagði Bjarni hann vera yfirleitt
mjög góðan. Fisknum væri raðað
í kör, ísaður og kæmi í lokuðum
bílum með kæligeymslum.
-grh
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 3
Gengið skráð með til-
liti til rekstrarafkomu
útflutnings- ogsam-
keppnisgreina. Ríkis-
stofnanir á lands-
byggðina. Virðis-
aukaskattur í tveimur
þrepum. Fjármagns-
markaðurinn aðlag-
aður að breyttum að-
stœðum í Evrópu. Af-
nám lánskjaravísi-
tölu. Skattlagning
fjármagnstekna. Um-
hverfismálaráðuneyti
fyrir áramót. Ráðu-
neytum fœkkað í 11
r
Mynd Kristinn
Ahersla á aukinn hagvöxt
og lægri framfærslukostnað
Með inngöngu Borgaraflokks-
ins í ríkisstjórnina gerðu
þcir fimm flokkar sem standa að
ríkisstjórninni með sér sérstakt
samkomulag um stjórnarsam-
starf sem er viðbót við málefna-
samning fráfarandi ríkisstjórnar.
Samkomulagið birtist í heild sinni
hér á eftir.
Framsóknarflokkur, Alþýðu-
flokkur, Alþýðubandalag, Borg-
araflokkur og Samtök jafnréttis
og félagshyggju hafa ákveðið að
standa saman að ríkisstjórn
landsins. Mun hún stafa á grund-
velli málefnasamnings, sem aðil-
ar hafa gert með sér. Sérstök
áhersla er lögð á að auka hagvöxt
á næstu misserum, lækka fram-
færslukostnað, draga úr fjár-
magnskostnaði og bæta umhverf-
ið.
Atvinna og
hagvöxtur
Aðstæður í efnahagslífinu
krefjast raunhæfra aðgerða af
hálfu ríkisvaldsins sem stuðli að
öflugum hagvexti hér á landi á
næstu árum. Mikilvægt er að
auka hagkvæmni í hefðbundnum
atvinnugreinum og skapa vaxtar-
skilyrði fyrir nýjar. Sérstakt átak
verður gert til að efla íslenskan
iðnað, m.a. í tengslum við sjávar-
útveg. Útlfutningsfyrirtækjum
verður veitt aðstoð við gerð út-
flutningssamninga og stuðlað að
markaðsátaki m.a. í heims-
hlutum, sem lítið hefur verið
sinnt til þessa.
Ríkisstjórnin mun fylgja fram-
sækinni atvinnustefnu. Sérstök
áhersla verður lögð á tæknifram-
farir og æskilega þróun byggðar í
landinu. í því skyni verður haft
samráð við aðila vinnumarkaðar-
ins og sveitarfélögin við í landinu.
Gengi íslensku krónunnar
verður skráð með tilliti til rekstr-
'arafkomu útflutnings- og sam-
keppnisgreina og með hliðsjón af
viðskiptajöfnuði við útlönd.
Hugað verður að flutningi
ríkisstofnana frá höfuðborgar-
svæðinu til annarra landshluta.
Framfærslu-
kostnaöur
Ríkisstjórnin mun leggja
áherslu á að lækka framfærslu-
kostnað heimila, með því m.a.
að:
1. Gera reglulegar samanburð-
arathuganir á verði algengra
neysluvara hér á ladi og í ná-
lægum löndum og birta al-
menningi fliðurstöður.
2. Stuðla að hagkvæmari inn-
flutningsverslun og kanna
leiðir til að lækka verð á inn-
fluttri neysluvöru.
3. Endurskoða verðmyndun á
orku með það að markmiði að
jafna orkuverð og efla inn-
lendan orkubúskap.
4. Virðisaukaskattur taki gildi
um næstu áramót eins og lög
gera ráð fyrir. Hann verði í
tveimur þrepum. Á smásölu-
stigi verður þó aðeins eitt
skatthlutfall, til að tryggja ör-
uggari skattskil. í lægra skatt-
þrepi verður mjólk, kjöt, fisk-
ur og innlent grænmeti og
önnur mikilvæg matvæli sem
tæknilega er unnt að lækka
með fyrirhugaðri fram-
kvæmd, enda leyfi svigrúm
fjárlaga það. Með þessu móti
er að því stefnt að lækka verð á
nauðsynlegustu innlendum
matvælum og verður niður-
greiðslum hagað í samræmi
við það.
5. Endurskoða kjarnfóðurgjöld
og lækka þannig að matvæli
framleidd með kjarnfóðri
lækki í verði.
6. Við endurskoðun og fram-
kvæmd búvörusamnings,
verði markmiðið að fram-
leiðslan lagi sig að innlendri
eftirspurn og verð landbún-
aðarafurða lækki, m.a. með
betri nýtingu þeirra fjármuna,
sem varið er til landbúnaðar-
mála.
7. Athuga vandlega hvernig nota
megi húsaleigubætur eða
styrki til að bæta stöðu hinna
lakast settu og jafna aðstöðu
milli þeirra sem búa í eigin
húsnæði og leiguhúsnæði.
Fjármagns-
kostnaður
í því skyni að auka sparnað og
lækka vexti og fjármagnskostnað
verður áfram unnið að umbótum
á skipulagi innlends fjármagns-
markaðar. Áhersla verður Iögð á
að auka eiginfjármyndun í fyrir-
tækjum og viðskipti með hluta-
bréf og að endurskoða skipulag
fjárfestingarlánasjóða. Verður
m.a. lögð áhersla á eftirfarandi:
1. íslenski fjármagnsmarkaður-
inn verður aðlagaður breytt-
um aðstæðum í Evrópu m.a.
með því að rýmka heimildir
innlendra aðila til að eiga við-
skipti við erlenda banka án
ríkisábyrgðar, og njóta fjár-
magnsþjónustu þannig að inn-
lendar lánastofnanir fái að-
hald. Markmið þessarar að-
lögunar er að lækka fjár-
magnskostnað fjölskyldna og
fyrirtækja, enda verður þess
vandlega gætt að ekki skapist
óstöðugleiki á innlendum fjár-
magns- og gjaldeyrismörkuð-
um.
2. Stefnt verður að því að af-
nema innlendar vísitöluvið-
miðanir í lánssamningum eins
fljótt og unnt er. Miðað verð-
ur við að árshraði verðbólgu
verði innan við 10 af hundraði
á sex mánaða tímabili. Vísi-
tölutenging fjárskuldbindinga
til langs tíma verður athuguð
sérstaklega og þess gætt að
markaðsstaða spariskírteina
ríkissjóðs veikist ekki. Áfram
verður heimilt að gengis-
tryggja lánssamninga.
3. Dregið verður úr ábyrgð ríkis-
ins á fjárfestingarlánasjóðum.
Sjóðunum verður fækkað og
starfsemi einstakra sjóða ekki
bundin ákveðnum atvinnu-
greinum eins og nú er. Kann-
að verður hvort bankakerfið
geti í ríkara mæli yfirtekið
starfsemi fjárfestingarlána-
sjóðanna.
4. Fjölskyldum í fjárhagserfið-
leikum vegna húsnæðiskaupa
verður veitt aðstoð með skuld-
breytingum í bönkum og
sparisjóðum og hjá Húsnæðis-
stofnun ríkisins.
5. Skattlagning fjármagnstekna,
eignatekna og launatekna
verður samræmd. Vaxtatekj-
ur af almennum sparisjóðs-
bókum í bönkum og sparisjóð-
um og á sambærilegum reikn-
ingum verða þó undanþegnar
skattheimtu. Hæsta þrep
eignaskatts verður lækkað
samhliða þessum breytingum
og tekjutenging eignaskatta
athuguð.
6. Kannaðar verða leiðir til að
örva viðskipti með hlutabréf.
Með sköttum verði tíma-
bundið stuðlað að fjárfestingu
í hlutafé og kannað með hvaða
hætti megi auka eiginfjár-
myndun í atvinnulífinu.
7. Veiðlagsstofnun verður falið
að birta reglulega niðurstöður
kannana á fjármagnskostnaði
í afborgunarviðskiptum og af
öðrum neytendalánum.
Umhverfi
Ríkisstjórnin leggur áherslu á
að koma skipulagi umhverfis-
verndar í viðunandi horf á kjör-
tímabilinu. í því skyni verður,
fyrir næstu áramót, m.a. komið á
fót umhverfisráðuneyti sem fer
með yfirstjórn þeirra mála.
Breytingar á
lögum um
Stjórnarráð íslands
Flokkarnir eru sammála um að
leggja fyrir Alþingi svo fljótt sem
unnt er frumvarp til Iaga um
breytingar á Stjórnarráði íslands,
er geri ráð fyrir að fækka
ráðuneytum í 11.
Að öðru leyti en að framan
greinir mun ríkisstjórnin starfa á
grundvelli málefnasamnings
ríkisstjórnar Steingríms Her-
mannssonar frá 28. september
1988.