Þjóðviljinn - 06.12.1989, Blaðsíða 3

ERLENDAR FRETTIR
Atlantshafsbandalag
Miklir yfirburðir sjóhers
Sovéskiflotinn sagður úreltur. Fylgiviðvígbúnaðareftirlitásjófer vaxandi innan Nató
Að mati hernaðarsérfræðinga
þessa dagana hefur Nató
mikla yfirburði í vígbúnaði á
höfunum framyfir Varsjárbanda-
lagið. Herskip Bandaríkjanna og
fleiri Natóríkja eru drjúgum
skæðari en fleytur sovéska herf-
lotans, sem flestar eru úreltar
orðnar. Með hliðsjón af þessu
hefur vakið athygli að Bush
Bandaríkjaforseti tók ekki í mál á
Mölturáðstefnu að ræða eftirlit
með vígbúnaði á höfunum.
James McCoy, flotasérfræð-
ingur hjá International Institute
for Strategic Studies (IISS) í
Lundúnum, er þeirrar skoðunar
að yfirburðir Natósjóhers byggist
Herrhausen - einn helstu áhrifa-
manna í alþjóðafjármálum.
Rote Armee Fraktion
Segjast hafa myrt
Herrhausen
Óttast er að ný
hryðjuverkaalda sé í
uppsiglingu
Rote Armee Fraktion, samtök
hryðjuverkamanna sem oft eru
kennd við fyrrum forkólfa sína
Andreas Baader og Ulrike
Meinhof, hafa lýst drápinu á Al-
fred Herrhausen, aðalbanka-
stjóra Deutsche Bank, á hendur
sér. Herrhausen lét lífið s.l.
fimmtudag af völdum fjarstýrðr-
ar sprengingar er splundraði bfl
hans. Gerðist þetta í baðstað
skammt frá Frankfurt.
Fréttastofum barst í gær bréf
frá téðum samtökum, merkt
fimm geisla stjörnu og Kalas-
hnikovriffli, en með þessu eru
þau vön að auðkenna sig. í bréf-
inu er Deutsche Bank, stærsti
banki Vestur-Þýskalands, kallað-
ur tákn sem gnæfi hæst á fasískum
kapítalistastrúktúr arðráns.
Bankinn er í bréfinu sakaður um
að hafa undirbúið „innrás“ í
Austur-Evrópu árum saman og
nú séu hann og aðrir álíka aðilar
reiðubúnir að leggja þjóðir þar
undir arðránsvald sitt. Þetta þýði
að „öll byltingarhreyfing Vestur-
Evrópu“ sé við upphaf nýs tíma-
skeiðs. Rote Armee Fraktion tel-
ur sig aðhyllast marxlenínskar
kenningar.
Herrhausen, sem varð 59 ára
að aldri, var í stjórn margra stór-
fyrirtækja auk starfs síns í bank-
anum og meðal mestu áhrifa-
manna í alþjóðafjármálum. Fátt
hefur heyrst af Rote Armee Fra-
ktion síðustu árin, en nú er óttast
að ný hryðjuverkahviða af hálfu
hóps þessa sé í uppsiglingu. Vest-
urþýsk yfirvöld grunar að fólk
þetta hafi náið samstarf við
Rauðu stórfylkin ítölsku og Acti-
on Directe í Frakklandi.
Reuter/-dþ.
á hreyfanleika hans fremur en
betri skipum. Hann gagnrýnir
Bandaríkin eigi að síður fyrir að
færast undan eftirliti með vígbún-
aði á og í sjó og telur að fyrr eða
síðar verði slíku eftirliti komið á.
Stjórnarerindrekar sumra Nató-
ríkja í Brussel eru sagðir vera á
sama máli. En hér er um tregðu
að ræða Natómegin og stafar hún
að líkindum af því að innan
bandalagsins er út frá því gengið
að umrætt eftirlit muni verða
hernaðargetu þess meiri hnekkir
en Varsjárbandalagsins, eins og
Wolfgang Heisenberg hjá Centre
European Policy Studies í Bruss-
el bendir á.
Gefið er hinsvegar í skyn í
fréttum að afstaða sumra Nató-
ríkja um þetta efni muni um síðir
leiða til meiri sveigjanleika af
hálfu bandalagsins. Bent er á að
Belgía, ísland, Noregur og Tyrk-
land muni vera hlynnt vígbún-
aðareftirliti á sjó að einhverju
marki. Stjórnarerindrekar í
Brússel hafa eftir norskum og ís-
lenskum talsmönnum að þessar
þjóðir hafi áhyggjur af miklum
vígbúnaði á höfunum nálægt
ströndum sínum og hættu á af-
drifaríkum slysum. Sá uggur hafi
aukist frá því í apríl s.l. er kjarn-
orkuknúinn sovéskur kafbátur
fórst á norsku hafsvæði. Heisen-
berg telur, að einnig sé líklegt að
almenningur í Natóríkjum muni í
vaxandi mæli krefjast niður-
skurðar á vígbúnaði á sjó til að
draga úr herkostnaði, og erfitt
geti orðið að vísa slíkum kröfum
á bug.
Stjórnarerindreki einn í Brúss-
el mælir með ráðstöfunum með
það fyrir augum að eyða tor-
tryggni milli aðila á þessum vett-
vangi. Leggur hann til að banda-
lögin gefi hvort öðru meiri upp-
lýsingar um heræfingar hvors
annars og það hvar hinar ýmsu
flotaeiningar séu staddar hverju
sinni.
Reuter/-dþ.
Filippseyjar
Uppreisnarmenn verjast enn
Bardagar geisuðu í gær í Man-
ila, höfuðborg Filippseyja,
fimmta daginn í röð eftir að ein-
ingar úr hernum gerðu uppreisn
gegn Corazon Aquino forseta.
Mjög hefur nú hallað á upp-
reisnarmenn, en um 500 þeirra
verjast þó enn í Makati, hverfi í
miðborginni þar sem hótel, bank-
ar og aðrar fjármálastofnanir eru
til húsa. Uppreisnarmenn eru vel
vopnaðir og gott til varnar í
hverfinu, þar sem hvert háhýsið
er við annað.
Þar að auki voru enn í gær-
kvöldi í þeim hluta hverfisins,
sem var á valdi uppreisnar-
manna, um 3000 óbreyttir borg-
arar filippínskir og um 2000 út-
lendingar, margir þeirra ferða-
menn, þar á meðal ófáir mikil-
vægir, eins og það er orðað, frá
Bandaríkjunum, Evrópu og Jap-
an. Erlend sendiráð hafa heitið á
uppreisnarmenn að samþykkja
vopnahlé meðan útlendingunum
sé forðað úr hverfinu, en í gær
slitnaði upp úr samninga-
umleitunum um þetta. Má ætla
að uppreisnarmenn séu ekkert
áfram um að sleppa útlendingun-
Flokkur stjórnarliða í varnarstöðu - uppreisnarmenn segjast ætla að
berjast til þrautar.
um, þar eð þeirra vegna hika
stjórnarliðar við að ráðast af fullu
vægðarleysi á háhýsin, þar sem
uppreisnarmenn hafa búist um.
Þeir segjast ekki munu af láta fyrr
en Aquino segi af sér, en hún
hafi, segja þeir, sýnt og sannað að
hún sé óhæf til að stjórna. Henni
hafa hinsvegar borist trausts- og
stuðningsyfirlýsingar frá mörgum
erlendum ríkisleiðtogum, t.d.
hringdi Bush Bandaríkjaforseti í
hana í gær og sagðist vera
hreykinn af henni. Yfir 100
manns hafa fallið í uppreisninni.
Reuter/-dþ.
Bœheimur og Móravía
Kommúnistar í minnihluta í stjóm
Breytingar voru í gær gerðar á
stjórn Tékkíu (Bæheims og
Móravíu), annars tveggja fylkja
sem Tékkóslóvakía samanstend-
ur af (hitt er Slóvakía). Eftir
breytinguna er kommúnista-
flokkur landsins í minnihluta í
stjórninni. Hefur flokkurinn átta
ráðherra en óháðir ráðherrar og
úr öðrum stjórnmálaflokkum eru
níu. Forsætisráðherrann, Fra-
ntisek Pitra, er í kommúnista-
flokknum.
Breytingar þessar voru gerðar
að kröfu Borgaravettvangs, sam-
taka stjórnarandstæðinga. Talið
er að eftir þetta verði erfitt fyrir
kommúnistaflokkinn að standa
gegn kröfu stjórnarandstæðinga
um að fleiri ráðherrar, sem ekki
eru í kommúnistaflokknum,
verði teknir í sambandsstjórnina.
Stúdentar í Prag voru á útifund-
um í gær til að krefjast breytinga
á sambandsstjórninni, en við-
ræður forsvarsmanna Borgara-
vettvangs og Adamecs forsætis-
ráðherra um þetta höfðu þá ekki
enn borið árangur.
Reuter/-dþ.
Austur-Þýskaland
Líbanon
Sækir í
sama farið
Hersveitir hollar Eliasi Hrawi,
sem kjörinn var Líbanonsforseti
með samþykki Sýrlendinga fyrir
12 dögum, og liðsmenn Maroníta-
herstjórans Michels Aoun skutust
á með skriðdrekum og sprengju-
vörpum yfir Grænu línuna gam-
alkunnu í Beirút í gærmorgun og
höfðu byrjað annan bardaga síð-
degis. Skelfing greip um sig í
borginni, þar sem menn óttast nú
að borgarastríðið hefjist af fullri
grimmd á ný.
Hrawi hefur sett Aoun af sem
herforingja og krefst þess að
hann gefist upp skilyrðislaust, en
Aoun, sem nýtur víðtæks stuðn-
ings meðal Maroníta, tekur það
ekki í mál nema með því skilyrði
að Sýrlandsher hverfi úr landi.
Hann gaf þó nýlega í skyn við
breska sjónvarpsmenn að hann
æskti samningaumleitana við
Sýrlendinga. Hrawi hefur og ýjað
að því að hann sé ekki fráhverfur
viðræðum við Aoun og lofar að fá
Sýrlendinga til að kalla her sinn
frá nokkrum hluta landsins, gegn
því að menn Aouns gangi til
hlýðni við hann.
Reuter/-dþ.
ísraelar
fella fimm
ísraelskir hermenn felldu í
gærmorgun fimm vopnaða menn,
sem farið höfðu á laun inn í ísrael
frá Egyptalandi, vopnaðir Kal-
asjnikovrifflum, handsprengjum
og vírklippum. í tilkynningu frá
ísraelsher um þetta er þjóðernis
mannanna ekki getið, en því
haldið fram að þeir hafi ætlað að
fremja hryðjuverk í tilefni
tveggja ára afmælis intifödu. ís-
raelar segja sína menn hafa
sloppið skaðlausa frá viður-
eigninni.
Sjö hengdir
Sex Afganar og einn írani voru
í gær hengdir opinberlega í Zahe-
dan, borg í íran nálægt austur-
landamærum, að sögn opinberrar
fréttastofu landsins. Hafði ísl-
amskur dómstóll í borginni dæmt
menn þessa seka um kynferðis-
legt ofbeldi gegn börnum. Einn
Afgani í viðbót var dæmdur til að
hýðast 70 svipuhöggum og fara
síðan úr landi.
Honecker í stofufangelsi
A annað hundrað áhrifamanna sakaðir um spillingu. Mannfjöldi
tekur á vald sitt stöðvar öryggislögreglu
Erich Honecker, aðalvaldhafi
Austur-Þýskalands í 18 ár, er í
stofufangelsi í íbúð sinni í Wand-
litz skammt norðan Berlínar, þar
sem helstu ráðamenn þarlendis á
hans tíð bjuggu. Nokkrir menn
aðrir, háttsettir á valdatíma Hon-
eckers, eru einnig í stofufangelsi.
Skýrði Harri Harrland, aðstoð-
arríkissaksóknari, frá þessu í
gær.
Saksóknarar hafa og látið uppi
að grunað sé að 114 fyrrverandi
og núverandi háttsettir embættis-
menn, þar á meðal níu fyrrver-
andi fulltrúar í stjórnmálaráði
Sósíalíska einingarflokksins, séu
viðriðnir hneykslismál frá tíð
fyrri valdhafa. Ekki er enn vitað
hvort Honecker verður sóttur til
saka, en stjórnarandstæðingar
vilja stefna honum fyrir trúnaðar-
brot. Segja þeir að hann hafi
meðal annars haft til afnota veiði-
hús sem kostað hafi verið með
almannafé.
Síðustu daga hefur hvað mest
borið á af almennings hálfu kröf-
um um að fyrri ráðamenn og
undirmenn þeirra verði látnir
svara til saka vegna spillingar, og
mun þetta hafa verið aðalástæð-
an til þess að gervöll forusta
kommúnistaflokksins sagði af sér
um helgina. í sex borgum hefur
múgur manns tekið á vald sitt
bækistöðvar öryggislögreglunnar
í leit að sönnunargögnum við-
víkjandi spillingunni. Dómsyfir-
völd lofa gagngerum rannsókn-
um á þeim málum og segja að
ekki verði í því farið í manngrein-
arálit.
Reuter/-dþ.
Mlðvikudagur 6. desember 1989 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐÁ 3