Þjóðviljinn - 22.09.1990, Side 11

I DAG
VIKULOK
(sabrot frá ár-
inu 1954, eitt
margra verka
Svavars
Guðnasonar.
r
Listasafn Islands
Sjálfmenntaður frum-
kvöðull módemismans
Umfangsmikil yfirlitssýning á verkum Svavars Guðnasonar
opnuð í dag
Ásta Eiríksdóttir, ekkja Svavars Guðnasonarlistmálara, og Bera Nordal for-
stöðumaður Listasafns Islands skoða gamlar myndaskrár frá sýningum
Svavars hér heima og ( Danmörku. ( dag verður opnuö ( Listasafninu
glæsileg yfirlitssýning á verkum listamannsins. Frú Vigdfs Finnbogadóttir
forseti mun opna sýninguna á verkum þessa merka frumkvöðuls módem-
ismans á Islandi. Mynd: Jim Smart.
Idag verður opnuð í Lista-
safni íslands fyrsta yfirlits-
sýningin á verkum Svavars
Guðnasonar sem spannar all-
an ferii þessa merka lista-
manns.
Verkum Svavars hefur verið
komið fyrir í öllum sölum safns-
ins, auk þess sem til sýnis eru
gamlar myndaskrár frá sýning-
um hans og bókakápur sem hann
myndskreytti um ævina.
Svavar dvaldist nær tuttugu
ár í Kaupmannahöfn og hafði
ekki síður áhrif á þróun lista þar
en hér heima. Mun hann vera
einn þekktasti listamaður íslend-
inga erlendis.
Ekki dvaldi Svavar lengi við
listnám þótt upprunalegt erindi
hans til Danmerkur hafi verið að
nema við listaakademíuna í höf-
uðborg Dana. Hann komst brátt
að því að sú stofnun var stöðnuð
og hætti námi. Eftir það stundaði
hann að mestu sjálfsnám í list-
inni, en var um tíma nemandi
Femard Léger í París.
Svavar kom af til heim til ís-
lands á meðan á útiveru hans
stóð, m.a. hélt hann sýningu í
Listamannaskálanum í Reykja-
vík í stríðslok. Um þá sýningu
segir Júlíana Gottskálksdóttir
listfræðingur: „Með sýningu
sinni (...) innleiddi Svavar
Guðnason óhlutbundið mynd-
mál í íslenska myndlist (...) í
kjölfar hennar hófst samfelld
saga abstraktlistar hér á landi.“
Arið 1943 gerðist Svavar fé-
Iagi í sýningarhópnum Höstud-
stillingen, sem var áhrifamikill í
listalííl Danmerkur til ársins
1949. Seint á fimmta áratugnum
gengur hann svo til liðs við hinn
fræga hóp sem stóð að baki út-
gáfú listatímaritsins Cobra, sem
til varð að frumkvæði danska
málarans Asgers Joms, hol-
lenska málarans Constants og
belgíska skáldsins Christians
Dotremonts.
Árið 1951 flyst Svavartil ís-
lands ásamt eiginkonu sinni
Ástu Eiríksdóttur. Hér heima á
hann verk á opnunarsýningu
Listasafns íslands þá um haust-
ið. Svavar tekur á ferli sinum
þátt í ógrynni samsýninga víða
um heim, og heldur jafhffamt
fjölda einkasýninga hér á landi.
Svavar Guðnason lést fyrir
um það bil tveimur árum, fáir
listamenn hafa hafl jafnmótandi
áhrif á þróun nútímamálaralistar
hér á landi og hann.
í tilefni sýningarinnar er gef-
in út listaverkabók um Svavar,
sú fyrsta sinnar tegundar. Auk
fjölda mynda af verkum lista-
mannsins em í bókinni tvær
greinar, önnur um list Svavars
eftir Júlíönu Gottskálksdóttur
listfræðing, og hin um lista-
mannahópinn að baki tímaritinu
Helhesten og Höst- sýningunum
eftir breska listfræðinginn dr.
Peter Shield. Næstkomandi
fimmtudag kl. 20.30 heldur Júlí-
ana Gottskálksdóttir fyrirlestur
um Svavar Guðnason í Lista-
safni Islands sem nefnist: Hin
sjálfsprotma tjáning og agaða
hugsun.
Sýningin á verkum Svavars
verður opnuð í dag og stendur til
4. nóvember. Safnið er opið alla
daga nema mánudaga frá kl. 12-
18.
Maðurinn minn og faðir okkar
Stefán Jónsson
rithöfundur og fyrrv. fréttamaður
verður jarðsunginn frá Dómkirkjunni þriðjudaginn 25. sept.
kl. 13.30.
Bióm eru afþökkuð, en þeim sem vildu minnast hans er
bent á Krabbameinsfélagið eða aðrar líknarstofnanir.
F.h. aðstandenda
Kristíana Sigurðardóttir
og börn hins látna
ÞJOÐVILJINN
FYRIR 50 ARUM
Bretar launa togarasjómönn-
um lífsgjafimar. Breska stjómin
heimtar loftskeytatækin tekin
úr togumnum. Togarar hafa
þegar verið kyrrsettir í Eng-
landi. Umræður fara ffam milli
ríkisstjómarinnar og herstjóm-
arinnar. Þjóðin væntir þess að
ríkisstjómin neiti að verða við
þessari ósvífríu árás á öryggi
sjómanna. Smánamppbót
þrælalaganna. 6 aura hækkun
á Dagsbrúnarkaupinu.
22. september
laugardagur, 265. dagur árs-
ins. Sólampprás í Reykjavík
klukkan 07.09 og sólariag
klukkan 19.30.
Viðburðir
Þjóðhátíðardagur Mali
DAGBÓK
APÓTEK
ReykjavíK: Helgar- og kvöldvarsla lyfja-
búöa vikuna 21. til 27. september er I
Apóteki Austurbæjar og Breiöholts
Apóteki.
Fyrmefnda apótekið er opiö um helgar
og annast næturvörslu alla daga kl. 22 til
9 (til 10 á fridögum). Síöamefnda apó-
tekiö er opið á kvöldin kl. 18 til 22 virka
daga og á laugardögum kl. 9 til 22 sam-
hliöa hinu fyrmefhda.
LÖGGAN
rx 1 11 66
«4 12 00
tt 1 84 55
tr 5 11 66
Garöabær. Akureyri « 5 11 66 « 2 32 22
Slökkvilið
Reykjavlk......
Kópavogur......
Seltjamames....
Hafnarfjörður..
Garðabær.......
Akuneyri.......
og sjukrabílar
...........«1 11 oo
...........® 1 11 00
...........® 1 11 00
...........* 5 11 00
...........1T 5 11 00
...........«222 22
LÆKNAR
Læknavakt fyrir Reykjavik, Seltjamar-
nes og Kópavog er I Heilsuvemdarstöð
Reykjavfkur alla virka daga frá kl. 17 til 8,
á laugardögum og helgidögum allan sól-
arhringinn. Vitjanabeiðnir, slmaráðlegg-
ingar og tlmapantanir I« 21230. Upplýs-
ingar um lækna- og lyfjaþjónustu enj
gefnar I símsvara 18888. Borgarspital-
inn: Vakt virka daga frá kl. 8 til 17 og fyrir
þá sem ekki hafa heimilislækni eða ná
ekki til hans. Landspítalinn: Göngudeild-
in er opin frá kl. 20 til 21. Slysadeild
Borgarspitalans er opin allan sólarhring-
inn,« 696600.
Hafnarfjörður Dagvakt, Heilsugæslan,
« 53722. Næturvakt lækna,« 51100.
Garöabæn Heilsugæslan GarðaflöL
« 656066, upplýsingar um vaktlæk
«51100.
Akureyri: Dagvaktfrá kl 8 til 17 á Lækna-
miöstöðinni,« 22311, hjá Akureyrar
Apóteki, « 22445. Nætur- og helgidaga-
vakt læknis frá kl 17 til 8 985-23221
(farsfmi).
Keflavik: Dagvakt, upplýsingar I
« 14000.
Vestmannaeyjar Neyðarvakt lækna,
«11966.
SJÚKRAHÚS
Heimsóknariimar. Landspitalinn: Alla
daga kl. 15 til 16 og 19 til 20. Borgar-
spítalinn: Virka daga kl. 18:30 til 19:30,
um helgar kl. 15 til 18 og eftir samkomu-
lagi. Fæöingardeild Landspitalans: Alla
daga kl. 15 til 16, feðratimi kl. 19:30 til
20:30. Fæðingarheimili Reykjavíkur
v/Eiriksgötu: Almennur tími kl. 15-16 alla
daga, feðra- og systkinatlmi kl. 20-21 alla
daga. Öldrunariækningadeild Land-
spítalans, Hátúni 10B: Alla daga kl. 14 til
20 og eftir samkomulagi. Grensásdeild
Borgarspltala: Virka daga kl. 16 til 19, um
helgar kl. 14 til 19:30. Heilsuvemdar-
stööin við Barónsstíg: Alla daga kl. 15 til
16 og 18:30 til 19:30. Landakotsspitali:
Alla daga ki. 15 ta 16 og 18:30 til 19.
Bamadeild: Heimsóknir annanra en for-
eldra kl. 16 til 17 alla daga. SL Jósefs-
spitali Hafnarfirði: Alla daga kl. 15 til 16
og 19 til 19:30. Kleppsspitalinn: Alla
daga kl 15 til 16 og 18:30 til 19. Sjúkra-
hús Vestmannaeyja: Alla daga M. 15 til
16 og 19 til 19:30. Sjúkrahús Akraness:
Alla daga kl. 15:30 til 16 og 19 til 19:30.
Sjúkrahúsiö Húsavik: Alla daga kl. 15 til
16 og 19:30 til 20.
ÝMISLEGT
Rauöa kross húsiö: Neyðarathvarf fýrir
unglinga, Tjamargötu 35,« 91-622266,
opið allan sólarhringinn.
Samtökin 78: Svarað er I upplýsinga- og
ráðgjafarslma félags lesbla og homma á
mánudags- og fimmtudagskvöldum Id. 21
til 23. Símsvari á öðrum timum.
« 91-28539.
Sálfræöistöðin: Ráðgjöf í sálfræðilegum
efnum,« 91-687075.
Lögfræðiaöstoð Orators, félags
laganema, erveitt I slma 91-11012 milli
kl. 19:30 og 22 á fimmtudagskvöldum.
MS-félagið, Álandi 13: Opið virka daga
frá kl. 8 til 17, « 91-688620.
„Opið hús" fyrir krabbameinssjúklinga
og aðstandendur þeirra I Skógarhlíð 8 á
fimmtudögum kl. 17 til 19.
Samtök áhugafólks um alnæmisvand-
ann sem vilja styðja smitaða og sjúka og
aöstandendur þeirra i« 91-22400 og þar
er svarað alla virka daga.
Upplýsingar um eyðni:« 91-622280,
beint samband við lækni/hjúkrunarfræð-
ing á miðvikudögum kl. 18 til 19, annars
símsvari.
Samtök um kvennaathvarf:« 91-
21205, húsaskjól og aöstoö við konur
sem beittar hafa verið ofbeldi eða orðið
fyrir nauögun.
Kvennaráðgjöfin Hlaðvarpanum, Vestur-
götu 3: Opið þriðjudaga kl. 20 til 22,
fimmtudaga Id. 13:30 til 15:30 og kl. 20 til
22,« 91-21500, símsvari.
Sjálfshjálparhópar jxíirra sem oröið hafa
fyrir sifiaspellum:« 91-21500, símsvari.
Vinnuhópur um sifjaspellsmál:
« 91-21260 alla virka daga Id. 13 til 17.
Sta'gamóL miðstöð fyrir konur og böm
sem orðið hafa fyrir kynferöislegu olbeldi.
Ráðgjöf, fræðsla, upplýsingar, Vestungötu
3, « 91-626868 og 91-626878 allan
sólarhringinn.
Bilanavakt rafmagns- og hitaveitu:
« 27311. Rafmagnsveita: Bilanavakt f
« 686230.
Rafveita Hafnarfjaröan Bilanavakt
« 652936.
GENGIÐ
21. september 1990 Sala
Bandarikjadollar..............57.02000
Steriingspund................105.77200
Kanadadollar..................49.90000
Dönsk króna....................9,48360
Norsk króna....................9,33300
Sænsk króna....................9,83950
Finnskt mark..................15,19520
Franskur franki................10,78240
Belglskurfranki............... 1,75580
Svissneskur franki............43,10880
Hollenskt gyllini.............32,02920
Vesturþýskt mark...............36,09890
Itölsk líra....................0,04847
Austum'skur sch................5,13350
Portúgalskur escudo........... 0,40760
Spánskur peseti................0,57750
Japanskt jen...................0,41545
írskt pund....................96,88000
KROSSGÁTA
Lárétt: 1 blása4geð6
æviskeið7þykkildi9
karlmannsnafn12
smáa14þreytu15
spök16tappi18inntak
20vanþóknun21 starf-
ið
Lóörétt: 2 fas 3 grami 4
skurn5leiði7feit8
galgopi10kviðinn11
hét13kaðall17svar-
daga 18 fugl
Lausnásíðustu
krossgátu
Lárétt: 1 háls 4 öldu 6
Iúr7fimi9vald12áttin
14art15dái16tálma
19gaul20óður21
gleol
Lóðrétt:2áni3slit4
Örvi5díl7flangs8
máttug 10andaði 11
deigri 13 tál 17 áll 18
móð
BE
Laugardagur 22. september 1990 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA11