Þjóðviljinn - 30.01.1991, Qupperneq 12

Rauði krossinn
Sól úr sorta
r
Atak til hjálpar stríðshrjáðum hafið hjá Al-
þjóða Rauða krossinum
Langflest fórnarlömb stríða nú á dögum eru óbreyttir borgarar. Víða í
heiminum geisa stygaldir og dag hvern deyja eða hljóta örkuml böm,
konur og gamalmenni.
■ SPURNINGIN ■
Lestu tímarit?
Kristín Jóhannsdótir
nemi:
Já, það geri ég og þá einkum
popptímarit.
Guðmundur Skúlason
sjómaður:
Eg kaupi engin sjálfur en les
þau sem veröa á vegi mínum.
Björn Vilhjálmsson
nemi:
Já, aðallega erlend tímarit en
mjög lítið af innlendum.
Frá lokum seinni heimsstyrj-
aldarinnar hafa geisað
meira en hundrað stríð í heim-
inum sem krafist hafa fleiri en
1000 mannfórna hvert. A árinu
1988-89 voru 36 styrjaldir háð-
ar sem höfðu samanlagt kostað
5 miljónir manna lífið; fórnar-
lömb þessara átaka telja rúmar
30 miljónir.
Þessar staðreyndir voru
kveikjan að því að Alþjóðahreyf-
ing Rauða krossins og Rauða
hálfmánans fóru nýverið af stað
með alheimsátak til hjálpar stríðs-
hijáðum. A íslandi hefur átakið
hlotið slagorðið: Sól úr sorta.
Stríð hafa tekið breytingum;
90 af hundraði stríðsreksturs nú-
tímans fara fram innan landa-
mæra einstakra ríkja og jafnhátt
hlutfall fómarlamba eru óbreyttir
borgarar. Þá er átt við þá sem láta
lífíð, hljóta örkuml eða eru hrakt-
ir á flótta frá heimkynnum sínum.
Til samanburðar voru ljórtán af
hundraði fómarlamba fyrri
heimsstyijaldarinnar óbreyttir
borgarar og 67 af hundraði í þeirri
seinni.
Þjáningunum linnir
seint
Athygli Qölmiðla beinist helst
að ríkjum þegar þar hefjast borg-
arastyrjaldir eða erjur milli landa.
Þegar átökum linnir, eða stríðið
stendur ámm saman, dvínar áhugi
fjölmiðlanna. Sjónum þeirra er
yfirleitt ekki beint að fjölmenn-
asta hópi fómarlamba stríða;
bömum, gamalmennum og kon-
um. Þær þjáningar koma oft ekki í
ljós fyrr en að loknum átökum.
Sem dæmi má nefha að frá lokum
seinni heimsstyrjaldarinnar til
ársins 1982 létu meira en 4000
manns lífið í Póllandi vegna
virkra jarðsprengja, næstum því
9000 manns særðust af sömu
völdum. Árið 1989 vom fimmtán
miljónir manna taldar landflótta í
heiminum vegna stríðs, þurrka
eða hungursneyðar. Níu af hveij-
um tíu þessara landfiótta manna
flúðu heimkynni sín vegna hem-
aðarátaka. Á fundi með talsmönn-
um RKl og blaðamönnum kom
ffam að átakið hefði verið mörg
ár í undirbúningi. Það væri tilvilj-
un ein að farið væri af stað með
það á sama tíma og stríð geisar
við Persaflóa. Guðjón Magnús-
son, formaður RKl, sagði tilgang-
inn með átakinu að vekja athygli
almennings á afleiðingum stríða.
Hann sagði að hægt væri að
breyta þessu ástandi; hægt væri
að leysa ágreiningsmál manna á
milli án stríða.
Guðjón sagði og eitt af mark-
miðum alheimsátaksins vera að
ffæða fólk, ekki síst hermenn og
ríkisstjómir, um Genfarsáttmál-
ana um alþjóðleg mannúðarlög.
Hann sagði alltof ofl brenna við
að menn þekktu ekki þau lög.
Meðal þess sem gert verður á
þessu átaksári verður að halda
málþing um mannúðarlög og
Genfarsáttmálana.
Fleira er á döfinni vegna
átaksins. í lok apríl verður haldin
ljósmyndasýning; Böm í stríði.
Þá hófst átakið í haust með
myndasamkeppni fýrir böm í
grunnskólum. Barst fjöldi mynda
og hafa tíu þeirra verið valdar til
að verða sendar til höfúðstöðva
Rauða krossins í Genf þar sem
þær verða með í alþjóðlegri
keppni. Einnig verður haldin sýn-
ing á milli 50 og 80 þeirra mynda
sem bárust.
Á alþjóðadegi Rauða krossins
þann 8. maí næstkomandi verður
síðan fjársöfnun. Gengið verður í
hvert hús á landinu. Slík söfnun
fer ffam á sama degi um heim all-
an.
Vemdari átaksins er frú Vig-
dís Finnbogadóttir, forseti Is-
lands. Rauði krossinn hefur einn-
ig fengið þau Guðrúnu Agnars-
dóttur, Gylfa Þ. Gíslason og Matt-
hías Johannessen sér til aðstoðar.
BE
Óttar Sigurðsson
slökkviliðsmaður:
Já, en þó einkum þau tímarit
sem fjalla um fólk. Annars er
ég alæta á þau.
RAFRÚN H.F.
Smiðjuvegi 11 E
Alhliða
rafverktakaþjónusta
Sími641012
.....----------- ....— .