Þjóðviljinn - 07.05.1991, Page 7

Fméttir
Tollfrelsi fyrir fisk og óskert
fiskimið skilyrði EES-samninga
S ríkisstjórnarfundi sl. sunnudag var samþykkt að fulltrúar
Aíslands í EES—samningunum tækju að nýju fullan þátt í
samningaviðræðunum um evrópskt efnahagssvæði, en
Hannes Hafstein, fastafulltrúi íslands í viðræðunum hætti
þátttðku í þeim rétt fyrir stjórnarskiptin í síðustu viku í
mótmælaskyni við tregðu EB við að leggja fram viðunandi tilboð um
tollfrjáls viðskipti með fískafurðir.
I samþykkt ríkisstjómarinnar
kemur fram að sú stefna er óbreytt
frá fyrri ríkisstjóm, að skipti á toll-
fijálsum aðgangi fískaftirða og
veiðiheimildum í íslenskri fisk-
veiðilögsögu komi ekki til greina,
en það heíúr verið hin opinbera
krafa EB til þessa. Segir í yfirlýs-
ingu ríkisstjómarinnar að slík
skipti myndu skapa óeðlilegt óhag-
ræði í samninginn fyrir Island, auk
þess sem fiskimiðin væm þegar
fullnýtt og íslandi bæri lagaleg
skylda til þess samkvæmt alþjóða-
lögum að sjá til þess að ekki verði
of nærri auðlindum sjávar gengið
innan íslenskrar efnahagslögsögu.
Ríkisstjómin ítrekar í yfirlýs-
ingu sinni að af Islands hálfu geti
EES-samningurinn hvorki talist
viðunandi né í jafhvægi, nema toll-
ar falli niður af íslenskum sjávaraf-
urðum til mótvægis við ffekari
opnun íslensks markaðar fyrir iðn-
vaming, þjónustustarfsemi og viss-
ar tegundir suðrænna landbúnaðar-
afurða frá öðmm rikjum innan
svæðisins. Er jafnframt minnt á að
íslenskur sjávarútvegur þurfi nú að
keppa á útflutningsmarkaði við
sjávarútveg sem nýtur opinberra
styrkja.
Jón Baldvin Hannibalsson
sagði í gær að aukins skilnings
gætti nú innan EB á röksemdum
Islands í þessu mali. Þannig hefði
utanrikisráðherra Italíu meðal ann-
ars heitið því í opinberri heimsókn
sinni hingað um síðustu helgi, að
hafa milligöngu um að skýra okkar
málstað gagnvart Spánverjum, sem
staðið hafa fastast_ á kröfúnni um
veiðiheimildir við ísland.
Annað óútkljáð mál í samn-
ingnum er stofnun þróunarsjóðs
fyrir vanþróuð svæði innan EES.
Sagði Jón Baldvin að hugsanlegt
fraimlag íslands í slíkan sjóð myndi
ákvarðast af þeim kjörum sem við
fengjum fyrir sjávarafúrðir okkar
innan EB, þar sem gengið yrði út
ffá að jafúvægi ríkti á hagræði því
sem aðilar hefðu af samningnum.
Framhald samningaviðræðn-
anna mun ráðast af niðurstöðu ráð-
hcrrafúndar EB í Brussel næst-
komandi mánudag.
-ólg.
Fiskvinnslan
undrandi á afstöðu
Þorsteins
Sú afstaða Þorsteins Páls-
sonar sjávarútvegsráð-
herra að flýta sér hægt í
endurskoðun á Verðjöfn-
unarsjóði sjávarútvegsins
hefur komið flatt upp á marga
fískvinnslumenn. Sérstaklega í
Ijósi þess að í kosningabarátt-
unni lofaði hann að leggja sjóð-
inn niður, ef sjálfstæðismenn
kæmust til valda.
Arthúr Bogason saltfiskverk-
andi í Vestmannaeyjum segist vera
mjög undrandi á þessum ummæl-
um sem höfð hafa verið eftir sjáv-
arútvegsráðherra varðandi Verð-
jöfnunarsjóðinn. Hann segist ekki
vera farinn að trúa því ennþá að
Þorsteinn ætli sér ekki að standa
við fyrri yfírlýsingar sínar úr nýaf-
staðinni kosningabaráttu, þegar
hann er orðinn sjávarútvegsráð-
herra.
Amar Sigurmundsson formað-
ur Samtaka fiskvinnslustöðva og
fimmti maður á framboðslista
Sjálfstæðisflokksins í Suðurlands-
kjördæmi segir að afstaða fisk-
vinnslumanna til sjóðsins sé skýr
og afdráttarlaus. Hann ber að
leggja niður og þess í stað eigi fyr-
irtækin sjálf að bera ábyrgð á
greiðslum í eigin sveiflujöfnunar-
sjóði til að eiga til mögru áranna.
Hann sagði jafnframt að fisk-
vinnslumenn myndu þrýsta á það
við ráðherra að sjóðurinn yrði
lagður niður.
Að undirlagi hagsmunanefndar
Sölusambands íslenskra fiskffam-
leiðenda, SÍF, var ráðist í söfnun
undirskriftalista meðal fískvinnslu-
manna, þar sem skorað er á ráð-
herra að leggja sjóðinn niður.
Söfnunin hefur gengið vel og er
ætlunin að afhenda sjávarútvegs-
ráðherra listana á morgun, mið-
vikudag, þegar aðalfundur SIF
verður haldinn.
Inngreiðslur í Verðjöfunarsjóð-
inn nema samtals um einum mil-
jarði króna, en byijað var að greiða
í hann í ágúst í fyrra. Þá var fyrst
greitt 1% af fob-skilaverði, en 5%
um þessar mundir.
-grh
Næsta verkefni Jóns Kr. Gislasonar fyririiöa er væntanlega aö leiöa fslenska
liðið til sigurs í Evrópukeppni smáþjóða sem hefst um miðjan mánuðinn. Mynd:
Kristinn.
Von-
brigði í
körfunni
íslenska landsliðið í körfu-
bolta lenti í fjórða sæti í for-
keppni A- riðils í Evrópumeist-
aramótinu sem lauk í Laugar-
dalshöll á sunnudag og kemst
því ekki áfram í úrslita-
keppnina.
Sigurvegarar riðilsins voru
hinsvegar landslið Danmerkur og
Portúgals. Finnar urðu í þriðja
sæti, en Norðmenn ráku lestina.
Vonbrigði íslensku leikmannanna
voru að vonum mikil, og ekki
bætti það úr skák að ná ekki að
knýja ffam sigur gegn Finnum í
síðasta leiknum. Miklar væntingar
höfðu verið gerðar til íslenska
liðsins fyrir mótið og var talið að
úrslitaleikur mótsins yrði á milli
Finna og íslendinga. Það fór á
annan veg, og lágu úrslit þess nán-
ast fyrir þegar Portúgalar unnu
sannfærandi sigur á Norðmönnum
í sínum síðasta leik og tryggðu sér
þar með farseðilinn i úrslitakeppn-
ina. Stigahæstur keppenda varð
Norðmaðurinn T. Bryn sem skor-
aði alls 101 stig, en stigahæsti ís-
lendingurinn varð G. Bragason,
Grindavík, með 56 stig. -grh
Vextir bankavíxla lægri en vextir ríkisvíxla
Forvextir ríkisvíxla voru
hækkaðir í 14,5 prósent í
gær og hafa ekki verið
hærri síðan í febrúar
1990. Um síðastliðin ára-
mót hækkuðu forvextirnir um
eitt prósentustig og hafa þvi ekki
hækkað í fjóra mánuði.
Vextir á bankavíxlum lækkuðu
hinsvegar í gær og á fostudag.
Þannig lækkaði Verðbréfadeild ís-
landsbanka vextina úr 14,75-16,0
prósent vöxtum eftir lengd í 12,75-
14,0 prósent. Landsbréf hf. lækk-
uðu sína vexti á bankavíxlum í gær
úr 14,5-16,0 prósentum í 15 pró-
sent óháð lengd.
En bæði banka- og ríkisvíxlar
fást frá 45 dögum uppí 120 daga.
Þar með eru vextimir hjá Is-
landsbanka orðnir lægri á banka-
víxlum heldur en á rikisvíxlum. En
þar sem rikisvíxlar em tryggari
pappír en bankavíxlar væri eðli-
legra að vextir ríkisvíxlanna væm
lægri en bankavíxlanna. Helsta
ástæða vaxtalækkunar bankanna

Á Knuritinu sjást hverjir forvextir rfkisvíxla hafa verið sfðastliðin tvö ár. Vextimir voru lægstir I september á sfðasta ári, en
eru nú jafnhair og á fyrrihluta sfðasta árs. Hæstir urðu vextimir f júnf fyrir tveimur árum.
nú er spá Seðlabanka Islands um
að verðbólga verði með lægra móti
næstu tvo mánuði, en fari svo
hækkandi eftir það.
Friðrik Sophusson fjánnálaráð-
herra sagði að timasetning á hækk-
un ríkisins væri ekki röng vegna
þess einfaldalega að ríkið ætti ekki
annarra kosta völ. Hann sagði að
ekki væri endalaust hægt að hlaða
upp skuldum hjá Seðlabanka ís-
lands og hækkunin miðaðist við að
að ríkið þyrfli að ná til sín fjár-
magni. „Við verðum að sýna bönk-
unum, og til dæmis lífeyrissjóðun-
um, að við ætlum okkur að fjár-
magna hallann fremur með inn-
lendum spamaði heldur en með yf-
irdrætti hjá Seðlabankanum sem í
raun er ekkert annað en seðiaprent-
un eða erlend lántaka," sagði Frið-
rik, en hann telur að jafnvel sé of
seint gripið inn i dæmið nú.
Pétur Kristinsson fram-
kvæmdastjóri Þjónustumiðstöðvar
ríkisverðbréfa sagði að þeir hefðu
misst hlutdeild i markaðnum fyrstu
mánuði ársins þar sem um áramót
hefðu um átta miljarðar króna ver-
ið bundnar í ríkisbréfúm, en að það
væri nú um fímm miljarðar króna.
Þannig hefúr innlausn bréfa verið
um 3 miljörðum krónum meiri
heldur en salan á þeim. Pétur sagði
að ekki hefði verið hægt að keppa
við bankana sem hefðu boðið
bankavíxla með vexti allt að 17
prósentum.
Þá sagði hann að það tæki
langan tíma að vinna upp markað-
inn, því þeir sem hefðu átt spamað
fyrir í ríkisbréfúm væru nú búnir
að koma þeim spamaði fyrir ann-
arsstaðar.
Einnig hefúr lítið selst af spari-
skírteinum ríkissjóðs, nema hvað
ekki hefúr dregið úr áskriftum, en
áskrifendur em nú um 15 þúsund
talsins.
Stóm kaupendumir hafa haldið
að sér höndum þar sem vextir á
spariskirteinunum em 6,0-6,6 pró-
sent sem er mun minna en til dæm-
is 8,4 prósent raunávöxtun hús-
bréfa. Fjármálaráðherra sagðist
ekki geta sagt til um hvenær vextir
á spariskirteinum yrðu hækkaðir,
en það er ljóst að allt stefnir í
hækkun.
Þá er ljóst að almennir vextir
bankanna munu hækka einhver
tíma í mánuðinum á einum af þrem
vaxtadögum þ.e. 10., 20. eða 30.
maí. Valur Valsson bankastjóri ís-
landsbanka sagði að hækkun væri
líkleg, en að ekki væri hægt að
segja hve mikil hækkunin yrði
annað en að hún yrði í takt við það
sem ríkið er að gera.
-gpm
Síða 7
<1 tjOlrt
ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 7. maí 1991