Þjóðviljinn - 11.06.1991, Blaðsíða 16

Verðbólgan rýkur
Framfærsluvísitalan hækkaði um 1,4 prósent í síðasta mán-
uði og um helming hækkunarinnar má rekja til vaxtahækk-
anna undanfarið. Formenn aðildafélaga BSRB hafa sent frá
sér harðorða ályktun þar sem fullri ábyrgð er líst á hendur
þeim sem hafa hrundið af stað verðhækkunarskriðunni. í
ályktuninni segir að þessi hækkun nú jafngildi tæplega 18 prósent
verðbólgu á ársgrundvelli.
Olafur Ragnar Grímsson for-
maður Alþýðubandalagsins segir
að með aðgerðum ríkisstjómarinn-
ar í vaxtamálum verði þess
skammt að bíða að sama öngþveit-
ið riki hér í efnahagsmálum og var
á árynum ‘86 til ‘88.
I fréttatilkynningu sem Kaup-
lagsnefnd hefur sent ffá sér kemur
fram að framfærsluvísitalan hefur
hækkað frá maí til júni um 1,4 pró-
sent. Af þessar hækkun stafa 0,6
prósent vegna fjármagnskostnaðar
íbúðarhúsnæðis. Verð á bensíni
hefur hækkaði 1. júní sl. um 5,4
rósent og olli það 0,2 prósent
ækkun á vísitölunni. Aðrar hækk-
anir m.a. á áfengi og tóbaki hækka
vísitöluna um 0,6 prósent. Síðast-
liðna tólf mánuði hefur fram-
færsluvísitalan hækkað um 6,5
prósent, en ef litið er á hækkunina
sl. mánuð jafngildir það 17,7 pró-
sent.verðbolgu á ársgmndvelli.
I ályktun BSRB er minnt á að
ein af mikilvægustu forsenduna
fyrir þeim kjarasamningum sem
kenndir hafa verið við Þjóðarsátt
hafi verið lækkun vaxta. Einnig
segir í ályktuninni að nú sé vegið
að þeim stöðugleika sem aðilar
vinnumarkaðarins höfðu komið á
með kjarsamningum sínum.
„BSRB varaði stjómvöld og ráða-
menn í fjármagnskerfmu við af-
leiðingum af þeim vaxtahækkun-
um sem framkvæmdar voru og
benti á að þær gengju gegn for-
sendum kjarasamninga og hleyptu
af stað verðbólgu á kostnað launa-
fólks,“ segir orðrétt í ályktuninni.
Formennimir segja að mat
BSRB á afleiðingum þessara
vaxtahækkana hafi reynst rétt, og
að helmingur þessara hækkana sé
hægt að rekja beint til undanfar-
inna vaxtahækkanna. „Samtök
launafólks hljóta að meta framhald
samninga i ljósi þess hvemig
samningsaðilar kjósa að standa að
núgildandi kjarasamningum.
BSRB lýsir fúllri ábyrgð á hendur
þeim sem nú hafa hmndið af stað
þeirri verðhækkunarskriðu sem
ekki,er séð fyrir endann á.“
Ólafúr Ragnar Grímsson for-
maður Alþýðubandalagsins sagði í
samtali við Þjóðviljann að þetta
væru vond tíðindi. - Við vöruðum
við því að aðgerðir hægri stjómar-
innar myndu með víxlverkunum í
vaxtamálum setja verðbólguhjólið
af stað á nýjan leik. Þessi oftrú
hægri stjómarinnar og Seðlabank-
ans á vaxtatækinu, leiddi á ámnum
1986 til 1988, til verðbólguskrúfú
og öngþveitis í efnahagsmálum.
Nákvæmlega það sama er að gerast
nú. Rikisstjóm okkar bjó hér til
stöðugleika og jafnvægi. Verðbólg-
an var 4-5 prósent á arsgrundvelli
á fýrstu mánuðum þessa árs. Nú er
hún á ný komin í tveggja stafa
tölu.
Jón Baldvin sagðist ekki ætla
að sitja í rikisstjóm sem setti verð-
bólguna af stað á nýjan leik. Hve-
nær ætlar hann að fara úr þessari?
-sþ
Olafsvíkingar
róa lífróður
Það var lagið! John Clayton á æfingu með Sinfóníuhljómsveit Islands. Mynd: Kristinn.
Sinfónían sveiflast
S slenskir jassgeggjarar þurfa
ekki að ðrvænta þó að Rú-
rek- jasshátíðinni sé lokið því
að hingað til landsins er
korninn góður gestur.
Kontrabassaleikarinn, tónskáldið
og útsetjarinn John Clayton er
hér í boði Sinfóníuhljómsveitar ís-
lands og stjórnar flutningi á ís-
lenskum jassverkum næsta
fimmtudagskvöld.
John.Clayton á glæsilegan feril
að baki. Hann hefur starlað sem
hljóðfæraleikari með Ijölda heims-
þekktra tónlistarmanna. Nægir í því
sambandi að nefna Count Basie
Orchestra, Milt Jackson, Monty Al-
exander og Carmen McRae. Hann
stýrir eigin jassstórsveit, Clayton-
Hamilton jass Orchestra, sem til-
nefnd hefur verið til Grammy verð-
launa og auk þess að útsetja fyrir
hana hefur hann útsett fyrir fjölda
annarra listamanna, þar á meðal
Whitney Houston. Jonn einskorðar
sig ekki við jasstónlist. Hann er
einnig þekktur sem einleikari og
hljómsveitarleikari í sigildri tónlist.
1 dag, þriðjudaginn II. júní,
munu John Clayton og Tónlistar-
skóli F.Í.H. gangast fyrir námskeiði
að Rauðagerði 27 í Reykjavík.
Námskeiðinu er skipt í tvo hluta. Sá
íyrri hefst klukkan 16.00 og stendur
til klukkan 18.00. Hann er einkum
ætlaður raf- og kontrabassaleikur-
um en hljóðfæraleikarar sem leika á
önnur hljóðfæri eru vclkomnir enda
fjallar John um tónlist í víðu sam-
hengi sem allir ættu að geta nýtt sér.
Seinni hluti námskeiðsins er frá kl.
20.00- 22.00 og þá mun John Clay-
ton stjóma æfingu Stórsveitar Tón-
listarskóla F.l.H. og er öllum sem
vilja boðið að fylgjast með æfing-
unni. Þetta er einstakt tækifæri til að
kynnast tónlist frá sjónarhóli þessa
hæfileikaríka tónlistarmanns og þess
vegna eru allir hvattir til að mæta.
Þáttökugjald er 1500.- kr.
Þjóðviljamaður vék sér að John
Clayton og spurði hvað hann ætlaði
að gera á þessum námskeiðum. John
Clayton er hógvær og elskulegur
maður, en eins og margir vita þá er
því ofí þannig varið með þá sem
mikið geta.
Hann svaraði því til að áður fyrr
hefði hann löngum haft þá stefnu á
svona námskeiðum að hella yfir fólk
niðurstöðum sínum um það hvemig
meðhöndla beri tónlist, en hann
sagðist hafa gefist upp á því. Það er
aldrei að vita hveijir mæta, sagði
John. Langur fyrirlestur sem hcntar
ekki þeim áheyrendum sem ég fæ
hljómar eins og hvert annað blaður.
Það fyrsta sem ég geri nú orðið
er að reyna að átta mig á því við
hvcrja ég er að tala og hvað þeir
vilja að gert sé. Með því móti næst
miklu betri árangur.
Aðspurður sagðist John Clayton
ekki vera kominn hingað til þess að
breyta Sinfóníuhljómsveit Islands i
„Big band“. Hann sagðist líta á það
sem aðalatriði að tónlistarmennimir
væm sáttir við það sem þeir væm að
gera. Auðvitað er þetta mismunandi
eftir hljóðfæmm, sagði John. Hann
bætti því við að fyrstu áhrifin af Sin-
fóníuhljómsveit Islands væm mjög
óð. Þetta tónlístarfólk er opið og
olinmótt. Eg hef lent í því að vinna
með tónlistarfólki sem virðist stöð-
ugt vera að líta á klukkuna og bíða
eftir að sleppa. Það bólar ekki á því
hér. Þau hlusta vandlega og gera allt
fyrir mig sem ég bið þau um. Það er
hægt að grínast við þau og þau spila
eins og englar. Er hægt að biðja um
fleira?
Samtalið við John Clayton varð
nokkm lengra en nánar verður sagt
frá því á menningarsíðu á morgun.
Blaðamaður Þjóðviljans staldraði
við á æfingu hjá John Clayton og
sinfóníuhljómsveitinni og þykist
geta staðhæft að tónleikamir á
fimmtudaginn verði vemlega magn-
aðir. -kj
Mikil fundahöld hafa
verið í Olafsvík um
helgina og í gær
þar sem heima-
menn leita allra
leiða til að tryggja að áfram-
haldandi vinnsla verði rekin í
Hraðfrystihúsi Ólafsvíkur.
Vegna óvissunnar um framtíð-
ina byrjuðu fyrrum starfsmenn
þess að skrá sig á atvinnuleys-
isskrá strax í gær á skrifstofu
verkalýðsfélagsins Jökuls.
I gærkvöldi var fýrirhugaður
fundur með þeim útgerðaraðilum
sem lagt hafa upp hjá Hraðfrysti-
húsinu, ásamt fulltrúm bæjarins
og verkalýðsfélaginu Jökli, til
kanna gmndvöll fyrir því að
þessir aðilar leigi það af þrotabú-
mu. Ennfremur mun félagsmála-
ráðherra taka málefni fýrirtæks-
ins upp á ríkisstjómarfundi í dag.
Hejðar Friðriksson bæjarfull-
trúi í Ólafsvík segir að það verði
allt reynt til að koma rekstri af
stað á nýjan leik í Hraðfrystihús-
inu og full samstaða sé um það
innan bæjarstjómar Ólafsvíkur.
Hjá fýrirtækinu hafa unnið að
staðaldri 80 - 100 manns, sem
hefur verið langstærsti atvinnu-
rekandinn í bænum. Auk bolfisk-
vinnslu hefur verið unnin
rækja í Hraðfrystihúsinu, sem
Kaupfélag Héraðsbúa á Reyð-
arfírði og Þór hf. á Eskifírði
eru fyrstu fiskvinnslufyijrtæk-
in sem hafa keypt afla af skipi
sem hafði ætlað sér að sigla
með aflann til sölu í Grimsby í
Englandi.
1
Fyrir milligöngu Fiskmiðlun-
ar Austurlanas á Egilsstöðum
gerðu fýrirtækin tilboð í , 170
tonna afla Gullvers NS 12 frá
Seyðisfirði þar sem meðalveifðið
fyrir hvert kíló var 103 krónur.
Afli Gullvers samanstóð af 140
tonnum af þorski, 16 tonnum af
ýsu, 8 tonnum af kola, og 6 tonn-
um af steinbít og ufsa. Til saman-
burðar má geta þess að verð á
t)orski á fiskmörkuðum innan-
ands hefur verið um 88 krónur
lýrir kílóið og um 130 krónur í
Englandi.
Jafnframt hefur Dvergasteinn
hf. á Seyðisfirði samið við Fisk-
iðjuna hf. í Vestmannaeyjum að
togarinn Klakkur VE landi afla
er það eina í bænum sem það get-
ur. Heiðar segir að dæmi séu um
það að flein en ein fýrirvinna
mnan sömu Ijölskyldu hafi unnið
hjá Hraðffystihúsinu, auk fjöl-
margra einstaklinga og því sé hér
ekki aðeins um að ræða vanda
eins fyrirtæksins heldur ljöl-
margra íjölskyldna og í raun alls
bæjarins.
Kristján Guðmundsson for-
maður verkalýðsfélagsins Jökuls
segir að Ólafsvíkingar hafi fýrst í
gær verið að uppgötva hvað hafi
í raun og veru gerst á föstudaginn
þegar starfsmönnum var tilkynnt
að engin vinna yrði á mánudag-
inn. Fólkið hafi í fýrstunni eklci
áttað sig almennilega á hinum
kalda raunveruleika að Lands-
bankinn hafi stöðvað alla fýrir-
greiðslu til þess og gjaldþrot væri
yfirvofandi.
Talið er að skuldir Hraðfrysti-
hússins séu hátt í fjögur hundruð
miljónir króna og helmingyr þess
sé skuld við Landsbanka Islands
og Byggðastofnun. Einnig skuld-
ar fýrirtækið um þij^tíu miljónir
króna til bæjarsjóðs Ólafsvíkur.
Auk þessara hremminga eru
dökkar blikur á lofti varðandi
ffamtíð togarans Más sem hefúr
fir að raða um þrjú þúsund
orskígildistonnum.
-grh
sínum þar í næstu viku. Togarinn
mun fa kvóta frá Dvergasteini
sem samsvarar þeim afla sem
hann mun landa par, en slík við-
skipti hafa færst mjög í vöxt.
Þannig lengir útgerðin úthald
fiskiskipsins og fiskvinnslan fær
afla til vinnslu í stað þess að búa
við tímabundinn hráemiskort.
Eins og kunnugt er ákvað
stjóm Aflamiðlunar í mars síð-
astliðnum að útgerðarmenn
þeirra skipa sem heimild hafa til
sölu erlendis, ættu að upplýsa
Aflamiðlun um afla og samsetn-
ingu hans áður en veiðum yrði
hætt fýrir siglingu. Frá þeim tíma
hafa ellefu skip siglt erlendis án
þess að innlend fiskvinnslufýrir-
tæki hafi gert tilboð í afla þeirra
fýrr ,en nú.
A sínum tíma var hráeffiis-
miðlun sem þessi ein aðalfor-
sendan fyrir þátttöku Verka-
mannasambands Islands í stjóm
Aflamiðlunar.
-grh
Mótmælastaða við
Reykjaborg í Laugardal
Þrenn samtök hyggjast efna
til mótmælastöðu framan við
bæinn Reykjaborg í Laugardal í
fyrramálið kl. 8.00.
Þeir sem að mótmælunum
standa eru samtökin „Græn, fram-
tíð“, Dýravemdunarfélag Islands
og Laugardalshreyfingin. „Mót-
mælunum er beint gegn umhverf-
ismálastefnu Reykjavíkurborgar.
Tilefnið nú er fyrst og fremst of-
beldisaðgerðir við Stefni bónda á
Reykjaborg og um leið mótmælum
við fyrirhuguðum skemmtigarði
sem mun hafa mjög slæm áhrif á
Húsdýragarðinn," segir Einar Val-
ur Ingimundárson, einn talsmanna
Grænnar framtíðar. -vd.
Afla miðlað innanlands