Dagblaðið Vísir - DV - 07.02.1996, Síða 4

4
MIÐVIKUDAGUR 7. FEBRÚAR 1996
Fréttir__________________________________dv
Nauðgunarmálið um borð 1 Þerney orðið að allsherjar ráðgátu:
FBI-rannsóknin seg-
ir Bretann sekan
- ÐNA-niöurstaöan til íslands daginn eftir að Hæstiréttur sýknaði hann
Niðurstaða FBI, bandarísku alríkislögreglunnar, sýnir fram á að Bretinn
Michael Rimmer átti sæði í smokk sem framvísað var í nauðgunarmáli
hérlendis. Það er sama niðurstaða og í fslenskri rannsókn.
Niðurstaða FBI, bandarísku alrík-
islögreglunnar, sýnir fram á að Bret-
inn Michael Rimmer, 23 ára, átti sæð-
ið sem var í smokki sem var framvís-
að í nauðgunarmálinu um borð í tog-
aranum Þemey þann 8. október síð-
astliðinn. Samkvæmt áreiðanlegum
heimildum DV var ekki liðinn sólar-
hringur frá því að Hæstiréttur ís-
lands sýknaði Michael af nauðgun á
fimmtudag og haftiaði beiðni ákæru-
valdsins um að fresta dómsuppsögu
þegar niðurstaðan- barst til íslands -
niðurstaðan barst á föstudag og kom
heim og saman við íslenska DNA-
rannsókn sem upphaflega var lögð til
grundvallar í málinu en var á skjön
við norskar niðurstöður.
Kiúður sem ekki má fara enn
verr
Þeir sem DV ræddi við í gær um
þetta sögulega nauðgunarmál telja
sumir það orðið eitt allsherjar klúð-
ur.
Það liggur nú fyrir að mjög mikil-
vægt er fyrir framtíð íslensks réttar-
kerfis, og þó víðar væri leitað, að
dómsmálaráðherra geri allt til að
leitast við að skýra það misræmi sem
fram er komið hjá norskum vísinda-
mönnum annars vegar og íslenskum
og bandarískum hins vegar.
Það sem ruglar málið enn frekar,
a.m.k. gagnvart leikmönnum, er að
álit Gunnlaugs Geirssonar prófessors
sé að norska rannsóknin teljist fulln-
aðarrannsókn miðað við þá íslensku
enda hafi hún náð til fleiri þátta. Til
hvaða þátta náði þá bandaríska rann-
sóknin? Var hún raunveruleg DNA-
rannsókn á meðan hinar voru aðeins
blóðþáttarannsóknir?
Gífurlegir réttarfarslegir
hagsmunir í húfi
Verði þetta misræmi ekki útskýrt
munu íslenskir dómarar í framtíð-
inni ekki geta stuðst við niöurstöðu
hinna oft og tíðum mikilvægu og ná-
kvæmu DNA-rannsókna. Þeir sjá nú
fram á verulega réttaróvissu í náinni
framtíð vegna þessa máls.
Hvað hefur gerst?
Eins og rakið hefur verið í DV
bentu mörg atriði sem ákæruvaldið
haíði í höndunum við réttarhöldin í
héraði eindregið til sektar Michaels
Rimmers í nauðgunarmálinu - mörg-
um fannst hin upphaflega DNA-rann-
sókn reyndar að mörgu leyti hafa
verið óþörf.
Lítum á þessi atriði:
Michael Rimmer viðurkenndi að
hafa verið á nauðgunarstaðnum og
ekkert kom fram um að annar karl-
maður hefði verið þar með fórnar-
lambinu.
Auk þess neitaði Rimmer aldrei
að hafa haft samræði við konuna.
Hún var mjög illa útleikin eftir at-
burðinn samkvæmt læknaskýrslu
og benti margt til að henni hefði ver-
ið þröngvað til kynferðisathafna.
Rimmer man flest gjörla áður en
hann kom með konunni um borð í
Þerney en eftir það man hann lítið.
Þetta þótti ótrúverðugur framburð-
ur sakborningsins í héraðsdómi.
Það sem þótti hins vegar m.a.
ábótavant í rannsókninni var aö
Bretinn var aldrei skoðaður hátt og
lágt meö hliðsjón af öllum áverkun-
um á konunni. Hún gat hins vegar
framvísað smokki á vettvangi með
sæði í og var það sent í íslenska
DNA-rannsókn. Niðurstaðan sýndi
fram á aö yfírgnæfandi líkur væru á
að Rimmer ætti sæðið. Hann var síð-
an sakfefldur í héraði - með hliðsjón
af framangreindum atriðum og
hinni íslensku „DNA-rannsókn“.
Nokkru síðar kom reiðarslagið í
málinu. Þá barst norsk „DNA-rann-
Fréttaljós
Óttar Sveinsson
sókn“ sem Héraösdómur Reykjavík-
ur hafði ekki viljað bíða eftir fyrir
dómsuppkvaðningu í ljósi þess að
ákærði hafði verið í gæsluvarðhaldi
og farbanni frá 8. október og vissu-
lega voru litlar sem engar likur tald-
ar á að þær yrðu á skjön við ís-
lensku DNA-rannsóknina sam-
kvæmt reynslunni.
Niðurstaðan sýndi hins vegar að
nær útilokað væri að Bretinn ætti
sæðið.
Ríkissaksóknara láðist að biðja
um frest
Þegar norska niðurstaðan barst
rak menn í rogastans. Engu að síður
var málinu áfrýjað til Hæstaréttar
og sendi RLR sýni úr smokknum til
FBI í Bandaríkjunum til að freista
þess að fá úr því skorið hvort ís-
lenska eða norska DNA-rannsóknin
væri líklegri.
Hallvaröur Einvarösson ríkissak-
sóknari sagði í málflutningi fyrir
Hæstarétti að niðurstöðu frá Banda-
ríkjunum væri í fyrsta lagi að vænta
eftir 1-2 vikur ef vel gengi. Þar sem
ekki var mjög langt i hana óskaði
hann þess því að Hæstiréttur
frestaði dómsuppsögu.
En dómurinn gat ekki beðið og
tók fram þegar hann sýknaði Mich-
ael Rimmer á fimmtudag að ríkis-
saksóknari hefði ekki beðið form-
lega um að fresta málflutningi. í
dóminum sagði aö Hæstiréttur gæti
ekki beðið með að kveða upp dóm til
að veita ákæruvaldi tækifæri til
frekari gagnaöflunar á meðan málin
hefðu einu sinni verið flutt - það
hefði því verið málflutningurinn
sem átti að bíða.
Rimmer var síðan sýknaður á
þeim forsendum að það miklir gallar
væru á rannsókn málsins og það
mikill vafi fram kominn í málinu
um sekt sakborningsins að „önnur
atriði, sem byggt var á í héraðsdómi,
nægðu ekki til sakfellingar hans“.
Hvað gerist nú?
Hæstiréttur hefur kveðið upp
sinn endanlega dóm í sakamálinu og
Rimmer er farinn úr landi. „Málið
er bara búið,“ sagði Hallvarður Ein-
varðsson við DV í gær.
Sú kona sem kærði Michael Rim-
mer fyrir nauðgun getur hins vegar
freistað þess að stefna honum fyrir
dóm, m.a. á grundvelli FBI-rann-
sóknarinnar, og krafist skaða- og
miskabóta vegna nauðgunarinnar.
Aðeins á þann hátt getur hún látið
reyna á sekt eða sakleysi Michaels
Rimmers, þ.e.a.s. ef hann kemur til
landsins. Hann mun því sennilega
aldrei fara í fangelsi fyrir nauðgun á
íslandi.
Hvað Bretann varðar hefur það
komið fram að hann „íhugar" að
fara í skaðabótamál vegna óréttlátr-
ar málsmeðferðar.
Dagfari
Háskólinn
lagður niður
öllum íslendingum er kunnugt
orðið um fjárhagsvanda Háskóla
Islands. Vandinn hefur verið ítar-
lega kynntur og ræddur undanfar-
inn áratug og sá sem ekki er sér
meðvitaður um hinn gríðarlega
fjárhagsvanda sem blasir við Há-
skólanum hefur ekki vit á vanda af
þessu tagi. Dagfari minnist ekki
skólaslitaræðu, né heldur útskrift-
arræðu eða hátíðarræðu eða opin-
berrar umræðu um Háskólann,
öðru vísi en að ráðamenn Háskól-
ans hafi vikið sérstaklega að þess-
um rosalega vanda sem Háskólinn
stendur frammi fyrir. Háskólinn á
sem sagt ekki fyrir útgjöldunum og
hefur ekki átt lengi. Ekki einu
sinni eftir að skólinn taldi sér skylt
að höfða til spílafíknar og gróða-
fíknar og hefja rekstur á spilaköss-
um Gullnámunnar á helstu bjór-
búllum þéttbýlisins.
Gullnáman hefur ekki reynst sú
gullnáma sem gullnámur eiga að
vera og ríkissjóður margsvíkur Há-
skólann og happdrætti HÍ er á fall-
anda fæti og ekki einu sinni skóla-
gjöldin standa undir kostnaðinum
af hihu akademíska vfsindastarfi
sem Háskólinn ræktar. Stúdent-
arnir eru allir reknir með tapi og
fá inngöngu í Háskólann fyrir náð
og miskunn þótt skólinn eigi alls
ekki fyrir þeirri kennslu sem nem-
endunum er boðið upp á.
Margir fjármálamálaráðherrar
hafa staðiö frammi fyrir þessum
fjárhagsvanda og ennþá fleiri
menntamálaráðherrar og allir hafa
þeir talað hlýlega til skólans og
undirstrikað gildi æðri menntunar
en því miður hafa þeir ekki átt fyr-
ir lofræðunum og allt hefur setið
við það sama. Nú erum við búin að
fá menntamálaráðherra sem gerir
sér að minnsta kosti grein fyrir
vandanum og vill taka á honum án
þess að lofa hærri greiðslum sem
hann getur svo ekki staðið við.
Björn Bjamason menntamálaráð-
herra hefur reifaö þá hugmynd að
skipta skólanum upp, þannig að
Háskólinn hætti að kenna það sem
kennt er og aðrir skólar taki það að
sér í nokkurs konar verktakavinnu
sem undirverktakar hjá Háskóla
íslands. Með þessu móti telur ráð-
herrann að draga megi úr fjárhags-
vanda Háskólans með því að flytja
hann annað enda kemur fram í
máli ráðherra að ótækt sé að Há-
skólinn sé neyddur til að taka við
öllum þeim stóra hópi sem þangað
sækir en ekkert erindi á í skólann.
Hann vill að skólinn ráði því sjálf-
ur hversu marga hann tekur í nám
og hana nú! Nema auðvitað stúd-
entarnir geti borgað fyrir sig sjálf-
ir, sem er auðvitað þeirra mál.
Háskólarektor hefur tekið undir
þá hugmynd að Háskólinn verði
sjálfseignarstofnun, sem felur það
sömuleiðis í sér að skólinn ákvarð-
ar fjölda stúdenta og tekur upp nu-
merus clausa. Þá ræðst menntun
íslendinga af því hvort Háskóli is-
lands hefur efni á því að mennta
svona marga íslendinga sem er
vitaskuld sjónarmið út af fyrir sig.
Hvaða vit er í því, segir háskóla-
rektor, að Háskóli íslands sé að
taka á móti ungu fólki til háskóla-
náms, sem hefur ekkert nema tap í
för með sér, þegar þetta unga fólk
flytur síðan til útlanda með mennt-
un sína?
Er einhver sanngimi í því að
Háskóli íslands sé rekinn með tapi
vegna námsfólks sem skilar svo
engu í þjóðarbúið á móti? I raun og
veru ganga þessa vangaveltur út á
það að Háskóli íslands verði að
mestu lagður niður í núverandi
mynd og annist eingöngu fólk sem
hefur efni á þvi að læra, sem kann
að læra og sem skuldbindur sig til
að setjast að hér heima til að þjóð-
arbúið njóti afrakstursins af kostn-
aðinum við að mennta fólkið. Þetta
er auðvitað í fullu samræmi við
markaðshyggjuna og frjálshyggj-
una sem hlýtur að taka mið af því
hvað þjóðfélaginu er fyrir bestu
þegar þjóðin hefur ekki lengur efni
á að mennta allt það fólk sem vill
mennta sig.
Dagfari