Dagblaðið Vísir - DV - 24.04.1998, Blaðsíða 12

12
FÖSTUDAGUR 24. APRÍL 1998
Frjálst, óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjörnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON OG ÖSSUR SKARPHÉÐINSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiósla, áskrift: ÞVERHOLTI11,105 RVlK,
SlMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíöa: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@centrum.is - Auglýsingar: dvaugl@centrum.is. - Dreifing: dvdreif@centrum.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1800 kr. m. vsk. Lausasöluverð 160 kr. m. vsk., Helgarblað 220 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Stóríðja og sjávarútvegur
Það er kórviUa að halda fram að sjávarútvegur á ís-
landi sé kominn að endimörkum vaxtar. Það er sams
konar kórviUa að staðhæfa að stórfelld aukning á orku-
frekri stóriðju sé helsta leiðin til að viðhalda og efla hina
íslensku velferð inn í framtíðina.
Á alþjóðavísu eru nú uppi gjörbreytt viðhorf til um-
hverfismála. Samningurinn frá Kýótó um takmörkUn á
losun skaðlegra lofttegunda er talandi tákn um hina nýju
tíma. Hann setur algerlega nýjar leikreglur fyrir þróun
atvinnulífsins hér á landi.
Hið alþjóðlega vísindasamfélag hefur slegið fóstu að
hækkun á hitastigi sé þegar staðreynd. Það virðist
óhrekjanlegt. Þverstæðan felst hins vegar í því að verstu
spár gera því skóna að staðbundin kólnun gæti raskað
stoðum búsetu á íslandi.
íslendingar komast ekki hjá því að taka tillit til hinna
nýju viðhorfa. Hvort sem okkur líkar betur eða verr
munum við fyrr en seinna verða að sætta okkur við tak-
markanir á losun skaðlegra lofttegunda á borð við koltví-
ildi, sem Kýótó-samningurinn fjallar um.
Þetta knýr okkur til að smíða nýja: mælikvarða sem
við höfum ekki áður beitt við stefnumótun í atvinnulífi
okkar. Hefðbundnar atvinnugreinar, sem byggjast á los-
un koltvíildis, verður hér eftir að meta út frá allt öðrum
forsendum en áður.
Á núverandi tæknistigi getur hvorki sjávarútvegur né
stóriðja þrifist án heimilda til að losa koltvíildi út í and-
rúmsloftið. Breytt viðhorf til umhverfismála hljóta að
setja á dagskrá rækilega skoðun á því hvor greinin nýt-
ir betur takmarkað svigrúm til losunar.
Slík athugun leiðir meðal annars í ljós að vinnsluvirði
á sérhvert losað tonn af koltvíildi eru 42.000 krónur í
fiskveiðum íslendinga. Á þessum kvarða dregur stóriðj-
an aðeins íjórðung á við fiskveiðamar, eða ríflega 11.000
krónur á hvert losað tonn!
Þessir útreikningar, sem gerðir voru af Þjóðhagsstofn-
un, hljóta að gjörbreyta innbyrðis vægi þessara tveggja
greina þegar við reiknum okkur inn í ffamtíðina. Tak-
markaðar heimildir til að losa koltvíildi nýtast augljós-
lega miklu betur við fiskveiðar en stóriðju.
Meginstefið í rökræðu stjómvalda hér á landi um
Kýótó-samninginn hefur verið að hamra á nauðsyn þess
að fá heimildir til losunar umffam þær sem samningur-
inn leyfir. Þessa er krafist í krafti sérstaks ákvæðis um
þjóðir sem njóta sérstöðu.
Gott og vel. Gefum okkur að slíkar heimildir fáist. Eig-
um við þá að nýta aukið svigrúm til að efla orkufreka
stóriðju? Öll orðræða stjómvalda hefur hnigið að því.
Engir aðrir möguleikar hafa verið reifaðir. Þetta er hins
vegar mikil skammsýni.
Niðurstöðumar sem hér eru birtar um vinnsluvirði
miðað við losun koltvíildis í annars vegar stóriðju og
hins vegar fiskveiðum sýna ótvírætt að til framtíðar
þjónar það hagsmunum íslendinga miklu betur að nýta
takmarkað svigrúm innan sjávarútvegsins.
Við munum þarfnast þess. Bætt árferði og góð stjóm-
un fiskveiða hefur leitt til að þorskafli mun aukast. Fyrr
en síðar náum við sama marki og fyrir 1980, þegar jafn-
stöðuaflinn var 350 þúsund tonn á ári. Sömuleiðis mun
afli úr norsk-íslensku síldinni aukast.
í ljósi breyttra viðhorfa ber því að nýta svigrúm til los-
unar á koltvíildi í sjávarútvegi fremur en stóriðju.
Breyttar aðstæður kalla á breytt vinnubrögð.
Össur Skarphéðinsson
„Þaö vita ailir aö borgarsjóður stofnaði hlutafélagiö Félagsbústaöi til aö annast rekstur leiguíbúöa borgarinnar
og lætur félagiö, sem er 100% í eigu borgarsjóös, taka lán fyrir tæpa 2 milljaröa króna“, segir m.a. í meöfylgj-
andi grein.
R-listinn:
Gerir grín að dóm-
greind Reykvíkinga
stað þrátt fyrir að R-list-
inn hafi sett nýjar álög-
ur á íbúa og fyrirtæki
borgarinnar sem fært
hafa borgarsjóði rúm-
lega 4,5 milljarða króna
á síðustu fjórum árum.
Merkingarlaus
kosningaloforð
Fyrir síðustu borgar-
stjórnarkosningar í maí
1994 boðuðu frambjóð-
endur R-listans miklar
breytingar í stjómar-
háttum í Reykjavík og
gáfu meðal annars
kosningaloforð um að
draga verulega úr at-
vinnuleysinu í borg-
inni, hraða uppbygg-
„Sjálfstæðismenn hafa ávallt
staðið við sín kosningaloforð og
aldrei reynt að rugla kjósendur í
ríminu með sjónhverfingum,
meðal annars til að fela skulda■
sófnun
Kjallarinn
Vilhjálmur Þ.
Vilhjálmsson
borgarfulltrúi
í auglýsingu R-
listans í Morgun-
blaðinu 9. apríl sl.
segir meðal annars
að undanfarin tvö
ár hafi rekstur
borgarsjóðs verið
hallalaus og
skuldasöfnun verið
stöðvuð. Með slik-
um yflrlýsingum er
verið að gera grín
að dómgreind
Reykvíkinga. Það
vita allir að borgar-
sjóður stofnaði
hlutafélagið Félags-
bústaði til að ann-
ast rekstur leigu-
íbúða borgarinnar
og lætur félagið,
sem er 100% í eigu
borgarsjóðs, taka
lán fyrir tæpa 2
milljarða króna.
Þeir íjármunir eru
síðan notaðir til að
fjármagna fram-
kvæmdir borgar-
sjóðs.
Borgarsjóður
ábyrgist á hinn
bóginn að Félagsí-
búðir hf. greiði vexti og afborgan-
ir af láninu. Þetta sýnir best hví-
líkar sjónhverfingar eiga sér stað
þegar fullyrt er að rekstur borgar-
sjóðs hafi verið hallalaus sl. tvö ár
og skuldasöfnun verið stöðvuð.
Staðreyndin er sú að skuldir borg-
arinnar á kjörtímabili R-listans
hafa aukist um tæpa 5 milljarða
króna. Þessi skuldasöfnun á sér
ingu hjúkrunarrýma fyrir aldr-
aða, fjölga leiguíbúðum, beita sér
fyrir byggingu tónlistarhúss, átak
í málefnum miðbæjarins, gera
stjórnkerfi borgarinnar skil-
virkara og greiöa niður skuldir
borgarsjóðs.
Ekkert af þessum kosningalof-
orðum hefur verið efnt. Allra síst
loforðið um að greiða niður skuld-
ir borgarsjóðs sem þó var eitt
helsta loforð R-listans. Frambjóð-
endur hans misbjóða hins vegar
dómgreind Reykvíkinga með því
að fúllyrða að skuldir borgarsjóðs
hafi ekki aukist á meðan þeir
reyna að fela skuldasöfnunina í
fyrirtækjum og hlutafélögum í
eigu borgarinnar. Borgarsjóður
ber alla ábyrgð á þessum skuldum.
Skýr stefnumörkun og ný
framtíöarsýn
Þann 23. maí nk. verður gengið
til borgarstjórnarkosninga. Þá
munu kjósendur taka afstöðu til
þeirra stefnumála sem frambjóð-
endur hafa þegar kynnt og munu
kynna á næstu vikum. D-listi sjálf-
stæðismanna hefur þegar kynnt
stefnuskrá sína þar sem lögð er
áhersla á skýra stefnumörkun og
nýja framtíðarsýn. Sjálfstæðis-
menn vilja gera borgina að örugg-
ari stað til að búa í, stórauka þjón-
ustu við hverfin, sinna betur hags-
muna- og velferðarmálum aldr-
aðra og barnafjölskyldna, styðja
aukið átak í íþrótta- og tómstunda-
starfi, tryggja glæsilega framtíðar-
byggð með fram ströndinni á Geld-
inganesinu, breytta stefhu í sam-
göngumálum og lækka fasteigna-
gjöldin verulega.
Sjálfstæðismenn hafa ávallt
staðið við sín kosningaloforð og
aldrei reynt að rugla kjósendur í
ríminu með sjónhverfingum, með-
al annars til að fela skuldasöfnun.
Frambjóðendur sem gera grín að
dómgreind kjósenda eiga ekki skil-
ið stuðning þeirra.
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson
Skoðanir annarra
Sótt að sérfræðingum
„En jafnvel mætustu fagmönnum verða á mistök
fyrr eða síðar, hjá því verður vart komist við vanda-
söm störf. Lögmenn, endurskoöendur og slíkir geta
þá þakkað fyrir að tjónið, sem þeir valda, er yfirleitt
eingöngu fjárhagslegt því þeir hafa ekki líf skjól-
stæðinga sinna i lúkunum eins og læknar til dæm-
is.“
Páll Þórhallsson í MBL 22. apríl
Er eitthvað að óttast?
„Almennar fréttir af heilsufari náungans eru ann-
ars aldrei frá læknum komnar heldur berast þær eft-
ir öðrum leiðum og væri út af fyrir sig verðugt rann-
sóknarverkefni að kanna það nánar. í afskekktum
sveitum hefði það einhvem tíma þótt ganga glæpi
næst að láta ekki vita eða fresta því að láta berast til
nágrannabæjar ef húsbóndi eða húsfreyja veiktist og
varð óvinnufær. Það eimir enn eftir af þessum hugs-
unarhætti þótt einhverjir nútímamenn sjái fyrst og
fremst fáránleikann í þessu gamla öryggisneti. Allir
eru böm síns tíma.“
Brynjólfur Ingvarsson í Degi 22. apríl.
Reykjavíkurhundar
„Allir hundaeigendur og áhugamenn um hunda-
hald þurfa líka að taka höndum saman og vinna
sameiginlega að því að auka rétt sinn og hunda
sinna. Við getum til dæmis kynnt okkur viðhorf
framboðanna til hundahalds í komandi borgarstjóm-
arkosningum og notað atkvæðaréttinn í þágu fjór-
fættu vina okkar.“
Guðrún H. Valdimarsdóttir í Sámi f apríl.