Dagblaðið Vísir - DV - 26.06.1998, Qupperneq 9
JLlV FÖSTUDAGUR 26. JÚNÍ 1998
HUÓMPLJÍTU
wmm\
Ýmsir fiytjendur - Bítlabærinn Kefiavík ★★★
íslenskt rokk varð til í Keflavík.
Þetta vita allir og landsmenn hafa
oftsinnis verið minntir á þessa
staðreynd. í tilefni af opnun popp-
minjasafnsins í Grillinu í Keflavík
hefur meistari Rúnar Júl. hjá
Geimsteini gefið út tvöfaldan
pakka með flestu af því allra vin-
sælasta sem keflvískir tónlistar-
menn hafa komið nálægt (á „aðal-
hlið“) í bland við óþekktari lög (á
„Grænáshlið"). Hljðmalögin eru
flest, samtals fimm, af öllum breið-
skífum sveitarinnar en sérstak-
lega er spennandi að heyra áður óútgefnar upptökur af tveimur lögum
sveitarinnar. Þau voru tekin upp í sal Ríkisútvarpsins 1964, fyrsta heimild-
in um lagasmíðar Gunnars Þórðarsonar með texta eftir Karl Hermannsson.
Hann var aðalsöngvari Hljóma á þessum tíma en það er auðvelt að heyra
hvers vegna hann hætti eftir nokkra mánuði því hann hafði söngrödd sem
minnir á rímnasöngl afskekkts sveitamanns. Þegar lögin voru tekin upp
voru Hljómar nýkomnir í bítlið eftir að hafa verið á Shadows-línunni og
þessi sýnishorn eru skemmtilegt innlit í þróunarmynstur sveitarinnar.
Langflest lögin af þessum 40 hér eru frá sjöunda og áttunda áratugnum -
gullöld Keflavíkurpoppsins - og er af nógu að taka. Margt er skemmtilegt,
í síbreytilegum músíkstíl og hefur bara elst ágætlega. Frá dægurlögum sem
voru allsráðandi á Gufunni með Ellý, Vilhjálmi og Önnu Vilhjálms er far-
ið yflr í glimmerpopp Change, ferskt djammrokk Óðmanna, hippapopp Trú-
brots og léttfönkið og kántrírokkið sem Geimsteins-útgáfan fór að dæla út
í stríðum straumum á miðjum áttunda áratugnum. Yflrbítillinn Þorsteinn
Eggertsson skrifar ágætan greinarstúf og ber Keflavík saman við Liverpool
og bæklingurinn er ágætur þó hann hefði að ósekju getað verið stærri og
viðameiri. í heildina litið fmn pakki, líklega skyldueign í Keflavík og vit-
anlega heppilegur til að rifja upp íslenskt popp annars staðar á landinu
lika. Gunnar Hjálmarsson
Rod Stewart - When We Were the Young Boys ★★
Vinsælasta rokktónlist dagsins
í dag virðist vera alveg eins og
rokktónlistin fyrir tuttugu til þrjá-
tiu árum, bara með öðrum hljómi
og „nýtiskulegri" útsetningum.
Þessa speki uppgötvar maður þeg-
ar vinsælustu rokklög síðustu ára
eru sungin af hása rokkgosanum
Rod Stewart. Hann er orðinn
flmmtíu og þriggja ára og hefur
frekar lítið nennt að sinna tónlist
síðustu árin og kosið að mara á
vindsæng í einkasundlaug sinni i
Kalifomíu. Blómaskeið hans hófst
líka fyrir nær þrjátíu árum þegar hann söng með The Jeff Beck Group og
The Faces. Samhliða Faces gaf hann út sólóplötur og sló rækilega í gegn
með laginu „Maggie May“ af plötunni „Every Picture Tells a Story" árið
1971. Hann drabbaðist niður músíklega á áttunda áratugnum, flutti í ríki-
dæmið í Hollywood og varði tíma sínum í félagsskap með Britt Ekland og
fleiri íturvöxnum ljóskum. Hann gældi við diskóið með „Do You Think I’m
Sexy“ en sl. tuttugu ár hafa ekki gefið mikið af sér þó Rod hafi verið vin-
sæll með nokkrum miðlungsdægurlagaplötum og ekki þurft að kvarta yfir
fátækt. Á plötum hans hafa alitaf skipst á frumsamin lög og lög eftir aðra.
Hér hnusar hann utan í brit-rokkið, tekur Oasis og Primal Scream-lög
ágætlega („Cigarettes & Alcohol" og „Rocks“ hljóma enn líkari Roliing
Stones í útsetningum Rods og hjálparkokka) en „Weak“ með Skunk An-
ansie er heldur hörmulegt. Hér eru einnig lög eftir Graham Parker, Nick
Lowe, Mike Scott og Ron Sexsmith; kántrí og taktvisst pöbbarokk sem sá
gamli fer þokkalega með. Indie-smellurinn „Superstar" með samnefndri
hljómsveit fer á elliheimili þegar Rod tekur hann og titillagið (samið af
Rod) er slök rokklumma með ljúfsárum texta um horfna æsku. Ég vorkenni
fólki undir þrítugu sem hefur gaman af þessari plötu en skailapoppurum
þar fyrir ofan með rokkæðahnúta finnst örugglega mikið til koma um þessa
„vönduðu" (les: ofurslípuðu og lífvana) rokkplötu. Rod: nú máttu fara á
vindsængina aftur. Gunnar Hjálmarsson
Big Punisher - Capital punishment ★★★
Big Punisher eða Big Pun er
rappari af svipuðu tagi og Notori-
us B.I.G. og Fat Boys en þeir urðu
fyrstir til að fá þá hugmynd að
vera feitir. Big Pun er í svipuðum
þyngdarflokki ásamt öllum hinum
nashymingunum á jörðinni. Big
Pun er bófarapppari af lifi og sál
og tilbiður lifnaðarhætti hverfls-
ins í hvívetna þar sem hann er að-
al O.G.-inn og kemst upp með alit
og fær allt sem hann vill, þ.á.m.
kvenfólk, en það skipar veigamik-
inn sess í textum hans. Þær hug-
leiðingar eru mikið til í 21ive crew- og Kool Keith-stíl og það þarf nú reynd-
ar ekki að fara lengra en að líta á umslagið til að sjá líkindin. Svo þegar
maður byrjar að hlusta líður ekki á löngu þar til maður fær að heyra Stóra
Refsandann í fullu fjöri ásamt tveimur „tæfum“ sem byrja síðan að rífast
um hvor þeirra fái að njóta refsingarinnar.
En það er tónlistin sem skiptir máli og það er ekkert nema gott um hana
að segja. Þar skiptist á R&B-rap þar sem Big Pun nýtur m.a. aðstoðar Miss
Jones og Joe og svo klassískt bófarapp þar sem með Big Pun rappa nokkr-
ir fremstu rapparar heimsins í dag svo sem Noriega, Black Thougt (The
Roots), Prodigy (Mobb deep) og Bebel ins (Wu-tang). Einnig koma við sögu
Wycliff úr Fugees og Busta rhymes.
Ekkert smá „crew“ sem hjálpar til, og þar af leiðandi góður diskur sem
ætti að fá áttaþúsund stjömur fyrir (ó)smekklegt umslag en eitthvað aðeins
minna i heildina. Guðmundur HaUdór Guðmundsson
tónlist 23
Run-D.M.C; fyrstu stórstjörnur rappsins.
r u i Nl
- frumherjarnir endurnýjaðir ) M C
Það færist í vöxt að endurhljóð-
blandaðar útgáfur af gömlum lög-
um njóti gríðarlegra vinsælda og
komi listamönnum á kortið á ný.
Gott dæmi er gerð Jasons Nevins
af lagi Run-D.M.C., „It’s Like
That“, sem fyrst kom út á smá-
skífu 1983. Jason mixaði einnig
„It’s Tricky" frá 1987. Nýju mixin
seldust nýlega í 3 milljónum ein-
taka og meðlimir Run-D.M.C., sem
höfðu átt irndir högg að sækja í
áratug, geta brosað á ný yfir feit-
um bankainnstæðum. Plötufyrir-
tækið tók auðvitað tíðindunum
fagnandi og flýtti sér að gefa nýju
mixin út ásamt átján gömlum lög-
um á „Greatest hits“-plötu. Run-
D.M.C. eru brautryðjendur í rapp-
inu og fyrstu stórstjörnur þess.
Allir koma þeir úr miðstéttarfjöl-
skyldum í Queens, New York. Jos-
eph Simmons er bróðir Russells
Simmons sem stofnaði útgáfufyrir-
tækið Def Jam með mógúlnum
Rick Rubin. Russell hvatti bróður
sinn til að stofna rappsveit og Jos-
eph hóaði í vin sinn Darryl McD-
aniel. Joseph tók upp nafnið Run,
Darryl kallaði sig D.M.C. og Run-
D.M.C. varð til. Skólafélaginn
Jason Mitzell (eða Jam Master
Jay) bættist í hópinn sem plötu-
snúður og rispari. Hipp-hopp þre-
menninganna var frábrugðið öðru
frumrappi. Takturinn var einfald-
ur en harður trommuheilataktur
og þeir fóru frá byrjun að blanda
þungarokkslegum gítarriffum í
tónlistina. Rapp félaganna var
kraftmikið; Run og D.M.C. skipt-
ust á og kláruðu línur hvor ann-
ars. „It’s Like That“ var fyrsta
smáskífan og vakti athygli og
þrjár aðrar fylgdu í kjölfarið áður
en fyrsta breiðskífan kom út árið
’84 en hún hét einfaldlega „Run-
D.M.C.“ Við útgáfu á annarri plöt-
unni, „King of Rock“ 1985, var
sveitin orðin vinsælasta og áhrifa-
mesta rappbandið í Ameríku og
eftirhermur spruttu upp. Eins og
plötuheitið „King of Rock“ gefur
til kynna vildi hljómsveitin brjóta
niður múrinn á miili rapps og
rokks. Það gekk fullkomlega upp
1986 þegar Aerosmith-smellurinn
„Walk This Way“ var endurtekinn
með hörðum takti og rappi. Lagið
höfðaði til allra, seldist grimmt og
var fyrsta hipp- hopplagið sem
komst inn á MTV. Það kom út á
breiðskífunni „Raising Hell“ sem
varð fyrsta rappplatan til að ná
platínusölu. Run-D.M.C. höfðu gert
rappið að almenningseign.
Rappararnir frelsast
Rapptríóið eyddi næsta ári til að
taka upp plötuna „Tougher than
Leather" og gera mynd með sama
nafni sem gerði grín að
negraspæjómyndum áttunda ára-
tugarins. Sveitin hafði verið á há-
tindi frægðarinnar þegar verkefn-
ið hófst en þegar pakkinn var til-
búinn hafði rappheimurinn breyst
og harðnað. Nú vildu hipp-hoppar-
ar frekar heyra hart pólitiskt rapp,
Public Enemy og N.W.A., og
„Tougher than Leather" kolféll.
Tvö ár liðu þar til Run-D.M.C. kom
aftur með nýja plötu, „Back From
Hell“, og enn minnkuðu vinsæld-
irnar. Ekki bætti úr skák að með-
limirnir áttu í persónulegum krís-
um; Run var kærður fyrir nauðg-
un en stíf áfengisdrykkja D.M.C.
var að gera út af við hann. Eftir að
kærunni á Run var vísað frá og
D.M.C. hafði sigrast á drykkju-
vandamálinu þökkuðu þeir al-
mættinu með því að frelsast til
kristinnar trúar. Platan „Down
with the King“ frá 1993 boðaði
trúna og bandið var það virt að
rappsnillingar eins og Public
Enemy, EPMD, Naughty by Nat-
ure og A Tribe Called Quest hjálp-
uðu til við gerð hennar.
Endurnýjuð athygli
Hljómsveitin spilar enn á tón-
leikum og endurmix Jasons vekja
örugglega áhuga yngri kynslóðar-
innar á rappi sveitarinnar af
gamla skólanum. Mix Jasons eru
eins einföld og hugsast getur,
hann setti bara vélrænan „Stars
on 45“ takt við lögin en það var
nóg til að hertaka vinsælda-
listana; „It’s like That“ var sjö
vikur í efsta sæti breska vin-
sældalistans nú í vor. Að sögn
Jasons voru meðlimir Run-D.M.C.
lítt hrifnir af mixunum þegar þeir
heyrðu þau fyrst en skiptu um
skoðun þegar þau gengu eins frá-
bærlega og raun varð á. „Hefði
Garth Brooks gert kántrí- mix af
Run-D.M.C. og það selst í 3 millj-
ónum eintaka hefðu þeir örugg-
lega sagst fíla það líka,“ segir
Jason gremjulega og segist hafa
verið svikinn, hann fékk aðeins
nokkur þúsund dollara fyrir mix-
in. Gerð þeirra var hans hug-
mynd frá upphafi en það eru Run-
D.M.C. og plötufyrirtæki þeirra
sem telja seðlana. Jason, sem var
óþekktur fyrir ævintýrið, þarf þó
ekki að örvænta því atvinnutil-
boðin streyma inn og hann er
æstur í að gera sem mest og
græða sem mest á meðan hann er
heitur. Hann verður það þó varla
lengi því meðal verkefna sem
hann hefur tekið að sér eru end-
urmix fyrir ellismelli eins og
Barry White, David Bowie og
Elton John.
-glh