Dagblaðið Vísir - DV - 17.02.2000, Blaðsíða 18

18
ienmng
FIMMTUDAGUR 17. FEBRÚAR 2000
Umvafðir áheyrendur
Á mánudagskvöldið var
komið að Hamrahlíðar-
kórnum að taka þátt í tón-
listarhátíð Tónskáldafélags
íslands með því að syngja
íslensk lög sem samin voru
á fyrri hluta aldarinnar.
Stjómandi kórsins var Þor-
gerður Ingólfsdóttir, og
hófust tónleikamir á því að
kórinn gekk hátíðlega inn í
Ými, sal Karlakórs Reykja-
víkur, og tók sér stöðu
hringinn í kringum áheyr-
endur. Þannig söng hann
Lofsöng (150. Davíðssálm)
eftir Helga Helgason, en í
sérlega vandaðri efnis-
skránni stóð að lagið hefði
verið samið árið 1908 í
Kanada, þar sem Helgi bjó
um tíma. Þetta er einstak-
lega fallegt lag sem kórinn
söng hreint og blíðlega, og
má með sanni segja að
hann hafi umvafið áheyr-
endur með söng.
Eftir þetta færði kórinn
sig upp á sviðið og söng
Yfir vom ættarlandi eftir
Sigfús Einarsson, og síðan
tók hver söngperlan við af
annarri. Á efnisskránni
voru nokkur lög sem und-
irritaður kannast ekki við að hafa heyrt
áður, og komu sum þeirra verulega á óvart.
Þorgerður Ingólfsdóttir er innblásinn kórstjóri og tekst að miðla því til kórmeð-
lima.
DV-mynd Pjetur
Friðrik Bjarnason, og einnig
var sungið ísland ögrum skor-
ið og Hver á sér fegra
fóðurland. Augljóst var
að áheyrendur kunnu
ýmislegt fyrir sér í söng-
listinni, enda kempur á
borð við Bergþór Páls-
son og Sigurð Demetz
þar á meðai.
Ólafur Einar Rúnars-
son söng einsöng í frem-
ur einkennilegu lagi
Björgvin Guðmundsson
bar nafnið íslands lag. Lagið er
dálítið væmið, en ein-
söngvarinn stóð sig vel,
hann er með fallega rödd,
söng hreint og er
greinilega efnileg-
ur. Einnig kom pí-
anóleikari, Steinunn Halldórs-
dóttir, við sögu í öðm lagi eft-
ir Björgvin, Friður á jörðu, og
var frammistaða hennar hin
ágætasta.
í einu atriði efnisskrárinnar
drógu konumar sig í hlé og
karlarnir sungu Sand um
kvöld eftir Sigvalda Kaldalóns.
Það er hljómfagurt lag sem
ætti að heyrast oftar, og var
prýðilega flutt. Lagið hljómaði
ágætlega í nýja salnum, og hið
Má þar nefna Kvöldljóð eftir Sigurð Þórðar-
son, hugljúft og rólegt lag sem talið er að ekki
hafi heyrst áður. Söngur kórmeðlima var
prýðilegur, einlægnin og sönggleðin áþreifan-
leg, og greinilegt að Þorgerður er innblásin
og tekst að miðla þvi til kórfélaga. Hvert ein-
asta lag var tært og fallegt, og þrungið skáld-
skap. Slíkt heyrir maður því miður ekki
alltaf.
Tónlist
JónasSen
Eins og stundum gerist á kórtónleikum lét
Þorgerður áheyrendur standa upp nokkmm
sinnum og taka lagið með kómum. Fyrsta lag-
ið sem allir sungu var í Hlíðarendakoti eftir
Ástarvísur og kossa
Aðrir einsöngstón-
leikar á Tónleikahátíð
Tónskáldafélag ís-
lands voru haldnir í
Salnum á þriðjudags-
kvöld. Það var heldur
fámennt á þessum
tónleikum sem jafn-
framt voru síðustu
tónleikamir í þessari
lotu og áheyrenda-
fjöldinn einhvers kon-
ar yfirlýsing um van-
traust á veðurguðun-
um. Sem fyrr
skiptu þrír
söngvarar með
sér lögum að
þessu sinni 19
tónskálda,
Marta Guðrún
Halldórsdóttir
sópran, Ingveldur
Ýr Jónsdóttir mezzó-
sópran og Finnur
Bjarnason tenór. Með
þeim lék á píanó Öm
Magnússon.
íslensk tónlist þró-
Rómantíkin sveif yfir vötnum. Örn Magnússon, Ingveldur Ýr Jónsdóttir
æfingu í Salnum.
og Finnur Bjarnason á
DV-mynd Hilmar Þór
á fyrri hluta tónleik-
anna vantaði í þau
kraft og sannfæringu
líkt og Haust Péturs
SigUrðssonar við afar
fallegan texta Davíðs
Stefánssonar þar sem
píanóleikarinn hefði
lika mátt taka meira
á og sýna meiri lit.
Vögguvísa Jóns Leifs
var þó virkilega vel
flutt, kyrrlát og hjart-
næm og sungin af
mikiili tilfinningu og
útkoman verulega
áhrifamikil. Af lögun-
um sem Ingveldur Ýr
söng eftir hlé standa
upp úr góðum flutn-
ingi þeirra allra Betli-
kerling Sigvalda
Kaldalóns þar sem
átakanlegur texti
tengdur fallegu
lagi fékk mann
bókstaflega til að
finna til og Kossa-
vísur Páls ísólfs-
aðist hratt á öldinni sem leið en sú þróun
hefði vart getað átt sér stað ef ekki hefði not-
ið hugsjóna og vinnu þeirra manna sem áttu
verk á efnisskrá þessara tónleika. Sumir
hverjir sjálfmenntaðir, aðrir hámenntaðir en
allir áttu sameiginlegt að unna tónlistinni og
miðla því til annarra með verkum sínum og
oftar en ekki einnig með tónlistarkennslu.
Líkt og á fyrri tónleikunum 9. febrúar sl. var
það rómantíkin sem sveif yfir vötnum í ein-
söngslögum frá fyrri hluta 20. aldar. Þetta er
lítt framsækin tónlist en góð og gild þrátt fyr-
ir það, og þess má geta að rómantíkin lifði
góðu lífi annars staðar í heiminum líka fram
á síðustu öld, til dæmis í Rússlandi og ekkert
nema gott um það að segja.
Ekki kannaðist ég við mörg þeirra laga
sem flutt voru á fyrri hluta tónleikanna og
komu sum þeirra skemmtilega á óvart líkt og
Smaladrengur Jóhanns Ó. Haraldssonar sem
Marta flutti afskaplega ljúflega og Vögguvísa
Þórarins Guðmundssonar sem Marta gerði
Tónlist
Amdís Björk Ásgeirsdóttir
snoturlega en svolítið sviplaust þar sem öll
erindin voru eins flutt. Ég hafði á tilfinning-
unni að Marta væri ekki alveg upp á sitt
besta þetta kvöld, röddin pínulítið óstöðug og
klemmd í byrjun en þó átti hún fina spretti í
seinni hlutanum, í Sólskríkju Jón Laxdals og
Rímu Jóns Leifs.
Ingveldur Ýr fór sömuleiðis ekki allt of vel
af stað í Nótt Sigfúsar Einarssonar. Hún og
Marta höfðu skipt á lögum og tók Marta þess
í stað að sér Minningu Þórarins Guðmunds-
sonar og söng hana mjög fallega. Hins vegar
var Ingveldur ekki nógu örugg, of bundin
textanum og túlkunin litlaus. Þó margt hafi
verið fallega gert í þeim lögum sem hún söng
sonar sem voru léttar og leikandi sungnar.
Finnur Bjamason kom sterkur inn i
byrjun og hélt fínum dampi út tónleikana,
Taktu sorg mína eftir Bjama Thorsteins-
son var undurfagurt og sungið beint frá hjart-
anu sem og reyndar öll þau lög sem hann
söng þetta kvöld. Túlkun hans var eðlileg og
náði hann að gefa textanum líf með litríkum
og öruggum flutningi. Hápunkturinn var þó
flutningur hans og Arnar á Ástarvísum til
Steingerðar sem þeir félagar frumfluttu í
fyrra á Myrkum músikdögum. Öm stóð sig
með miklum sóma á tónleikunum þó stund-
um fyndist mér skorta svolítið á kraft, og líkt
og Anna Guðný á fyrri tónleikunum var
hann í undirleikshlutverkinu mest allt kvöld-
ið. En túlkun þeirra Finns á Ástarvísunum
var glæsilegur, kraftmikil stígandi sem hélt
manni frá upphafi til enda og rödd Finns enn
undurfógur, hvort sem hann kýs að kalla sig
baritón eða tenór.
Síðari ár Munchs
í nútímalistasafninu Arken í Ishoj utan
við Kaupmannahöfn stendur nú yfir sýning
á verkum eftir norska meistarann Edvard
Munch: Det nære liv. Öll málverkin á sýn-
ingunni eru máluð á búgarðinum Ekely sem
hann keypti um fimmtugt og bjó á til dauða-
dags. Þama eru því verk frá efri árum
Munchs þegar hann var hættur að vera mjög
taugaveiklaöur og farinn aö
íhuga náttúruna í kringum sig
og sinn sveitabæ - húsdýrin,
vinnuhjúin, landbúnaðarverka-
fólkið og landslagið. Ekki skulu
menn þó ímynda sér að þama
hitti þeir fyrir afslappaðan og
bjartsýnan Munch; svo langt frá
sínu unga sjálfi komst hann
aldrei.
Sýningin telur um 100 verk sem flest eru
afar sjaldséð. Hún stendur til 21. maí og
safnið er opið þrið.-sun. kl. 10-17 og alla leið
til kl. 21 á miðvikudögum.
Vitjun sína vakta ber
„Jón Ólafsson er ekki lengur bara kyndug-
ur karl í bók eftir Halldór Laxness," segir
Guðrún Ingólfsdóttir í „Formála" að nýút-
komnu greinasafni Jóns Ólafssonar úr
Grunnavík og vísar þar til persón-
unnar Jóns Grindvicensis í ís-
landsklukkunni: „Tónlistarmönn-
um og málurum vorra daga hefur
þótt ómaksins vért að sækja efni-
við og hugmyndir í verk hans, sem
illu heilli hafa fæst sést á prenti.“
Úr þessu eru Góðvinir Grunna-
vikur-Jóns að bæta þessi árin. 1996
kom út ritgerö hans Hagþenkir en
vrrjuN sIna
VAKTA BF.R
{rriu cfttr Mm flUK«Aa

sama má segja um allt annað á efhisskránni.
Hljómurinn var mun betri en á hinum tvenn-
um tónleikunum sem undirritaður hefur setið í
Ými, og er ástæðan fyrst og fremst sú að kórinn
var ekkert að remba sig heldur var áherslan
lögð á fallegan samhljóm og innileika í túlkun.
Einnig dró fjöldi áheyrenda úr mikilli endur-
ómun hússins. Þetta voru frábærir tónleikar,
skemmtilegir og lifandi, og áheyrendur voru
brosandi út að eyrum þegar þeir gengu út í
náttmyrkrið á eftir.
nýja bókin heifir Vitjun sína vakta ber og er
ritstýrt af Guðrúnu og Svavari Sigmunds-
syni. Sá háttur er á hafður í safninu að inn-
gangur er að hverri ritgerð eftir fræðimann-
inn sem bjó hana til prentunar. Þannig skrif-
ar Aðalsteinn Eyþórsson inngang að ritgerð-
inni „Um stíl“, Margrét Eggertsdóttir að rit-
gerðinni „Skáldanna leikaraverk" og svo
framvegis.
Bókinni er skipt í fjóra hluta. Sá fyrsti
nefhist Skáldskapur og tunga og eru þar auk
ofannefndra ritgerða Inngangsritgerð að
fornum fræðum sem Guðrún Kvaran þýddi
úr latínu, Formáli að skýringarriti um nöfn
fomþjóöa sem Lilja María Siguröardóttir
þýddi úr latínu og kvæði eftir Jón sem heit-
ir því dásamlega nafni „Yfirlýsing hrifning-
ar og velþóknunar Jóns Ólafssonar úr
Grannavík á Harmleik Eggerts Ólafssonar
sem ljallar um dauða og endalok íslenskrar
tungu“. Þar í er þessi vísa um hnignun tung-
unnar á Suðurnesjum (kvæðið er ort 1759):
Á Suöurnesjum soddan leir,
satt er víst, hann er þar rneir
í munni margra þegna
en annarstaðar. Afþví heyr
orð það sagði Bókafreyr
einn með geóið gegna.
Umsjón
Silja Adalsteinsdóttir

í öðrum hluta, Náttúruvísindum, er rit-
gerðin „Meiningar ýmislegar um það svo-
kallaða norðurljós", í þriðja hluta hagfræði-
ritgerðin „Tilreynslur til búskapar" og loks
et úrval úr bréfum Jóns sem Guðrún Ása
Grímsdóttir sá um.
Útgefendur eru Góðvinir Grunnavíkur-
Jóns og Háskólaútgáfan.
Afbrot og refsiábyrgð
Háskólaútgáfan hefur gefið út bókina Af-
brot og refsiábyrgð I eftir Jónatan Þór-
mundsson lagaprófessor. Þetta er fyrri hluti
yfirgripsmikils fræðirits um hinn almenna
hluta refsiréttar, reistur á áralöngum rann-
sóknum höfundar á íslenskum og erlendum
refsirétti.
Ritið skiptist í átta þætti.
Fyrstu fjórir þættirnir fjalla um
hugtakið afbrot, flokkun afbrota
og yfirlit um skilyrði refsiá-
byrgðar. í fimmta þætti er fjallað
um reglurnar um tilraun til af-
brota og afturhvarf og í sjötta
þætti um hlutdeild og samverkn-
að. Sjöundi og áttundi þáttur fjalla um refsi-
heimildir og refsinæmi verknaðar og um
skýringu refsilaga.
Ritið er samið sem fræðirit fyrst og fremst
og er ætlað að vera grundvallarrit við frek-
ari rannsóknir á refsirétti og störf lögfræð-
inga að dómsmálum. Einnig ætti bókin að
koma að góðu gagni við kennslu í refsirétti.