Dagblaðið Vísir - DV - 19.06.2001, Side 9

9
ÞRIÐJUDAGUR 19. JÚNÍ 2001________________________________________________
DV ______________________________Neytendur
Nesti að heiman í útileguna:
Hollara, hagkvæmara og betra
Hver man ekki eftir útilegum í
gamla daga þegar mamman stóð
sveitt og smurði brauð, steikti
kjúkling og tók til fleira góðgæti
sem borða átti í tjaldi einhvers stað-
ar upp í sveit. í dag er öldin önnur
og íslendingar aka á milli vega-
sjoppa og fá sér hamborgara og pyls-
ur á milli þess sem þeir grflla.
Reyndar hafa veitingastaðirnir við
vegrkantinn aukið úrvalið undan-
farin ár og nú er t.d. hægt að fá kjöt-
súpu á sumum þeirra. En mun holl-
ara og hagkvæmara er að gera eins
og mamma í gamla daga og útbúa
sitt nesti sjálfur. Neytendasíðan
fékk Önnu Sigríði Ólafsdóttur, mat-
væla- og næringarfræðing hjá
Manneldisráði, til að leiðbeina les-
endum DV um hvað hentar að taka
með í fjölskylduútilegu sem á að
standa yfir eina helgi.
„Það skiptir auðvitað máli að
velja eitthvað sem fjölskyldunni
þykir gott, þvl það er hluti af góðri
útilegu að njóta góðrar máltíöar,"
segir Anna Sigríður. „Þó er það auð-
vitað háð því hversu löng útilegan
er og hvað stendur til að gera í ferð-
inni hvemig nesti er hentugast. Ef
við hugsum okkur fjölskyldu sem
fyrst og fremst ætlar sér að njóta
helgarinnar úti á landi og gistir í
tjaldi gæti nestið til dæmis saman-
staðið af einhverju eftirfarandi:,,
Ávextir og grænmeti
„Ferskir ávextir og grænmeti
endast vel. Þá er líka best að taka
með sér þar sem að það eru þær
fæðutegundir sem helst verða út
undan ef nærst er á sjoppufæði í
ferðalögum. Best er að taka ávext-
ina og grænmetið með í heilu lagi
en það er gott að vera búin að þvo
þá ávexti og grænmeti sem borðaðir
eru með hýðinu, t.d. epli og tómata,
til aö hægt sé að grípa til þeirra
hvenær sem er.
Mjólkurvörur sem hægt er að taka
með í útileguna eru helst G-vörur
því þær þola að vera geymdar utan
kæliskáps. Jógúrt og harða osta er
Uka hægt að setja í kælitöskuna en
henta siður ef ferðalögin eru lengri.“
Kjöt og fiskur
„Þaö er alltaf vinsælt að grilla í
útilegum, og er grillmatur ágætur
kostur. Velja ætti að kjöt í þéttum
Sem meðlæti er hægt að baka
kartöflur á grillinu, eða vera með
tilbúið kartöflusalat í kælitöskunni.
Salöt með ediki endast lengur en
majonessalöt. Flest kartöflusalöt
sem fást í verslunum hérlendis eru
með majonesi en hægt er að búa til
sitt eigið með ediki. T.d. má finna
lystugar nema í 1-2 daga. Skinka,
kæfa, ostur eða annað álegg hentar
vel á samlokuna. Soðin egg og græn-
meti í sneiðum er sniðugt að hafa
með í þéttu íláti. Betra er að bæta
grænmetinu á samlokurnar rétt
áður en þær eru borðaðar til að
ekki fari vatn úr því í brauðið.
Til að fullkomna ferðina er líklegt
að margir kjósi að hafa með sér ein-
hver sætindi. Ávextirnir, sem þegar
ættu að vera komnir í nestiskörfuna,
eru góður millibiti og eftirréttur.
Grillaðir ávextir geta t.d. verið góm-
sætur biti ef á annað borð er verið að
grilla. Þurrkaðir ávextir eru líka
vinsælir á ferðalögum, sérstaklega
þegar farið er í göngutúra, og
súkkulaði fylgir flestum fjallgöngum.
Það er ekkert að þvf að fá sér
súkkulaðimola svo lengi sem hugsað
er um að magnið sé ekki of mikið.
Ekki má gleymast að ferðalög eru
til að gera sér dagamun og matar-
æði örfárra daga breytir litlu ef al-
mennt er borðaður hollur matur,“
segir Anna Sigriður að lokum.
Kælibúnaður
Þegar útilegan stendur í nokkra
daga er gott að hafa matinn, sem
venjulega er geymdur í ísskáp, í
kæliboxi. Nokkrar gerðir kæliboxa
eru til á markaðnum. Algengust er
sú sem kæld er með frosnu hylkjun-
um en undanfarin ár hefur sifellt
borið meira á boxum sem stungiö er
í samband i sígarettukveikjara bíls-
ins. Þá fær boxið straum og virkar
eins og ágætis ísskápur. Kæliboxið
sem sést á myndunum sem fylgja
þessari
grein er frá
Seglagerð-
inni Ægi en
þar fást fjór-
ar gerðir
rafdrifinna
kæliboxa á
verðbilinu
9.995 til
21.992 kr.
Reyndar
er kælibox
ekki rétt-
nefni á
tveimur
dýrari gerð-
unum þar
sem þau
box geta einnig haldið heitu.
Dýrasta boxið er einnig þeim eigin-
leikum búið að i þvi er straumvari
sem slekkur á því ef lítið rafmagn
er eftir á geymi bílsins. Það gerist
þó eingöngu ef kæliboxið er haft
lengi i gangi þegar slökkt er á bíln-
um. -ÓSB
Anna Sigríður Ólafsdóttir, matvæla- og næringarfræðingur,
sýnir hér lesendum DV nokkrar tegundir matvæla sem hentugt er aö taka meö
sem nesti í útileguna. Kæliboxiö er rafdrifiö og fæst í Seglageröinni Ægi.
umbúðum og gæta þess að ekki leki
vökvi úr þvi á önnur matvæli. Þeg-
ar umbúðir hafa verið opnaðar einu
sinni þarf að matreiða kjötið innan
skamms tíma. Ef fólk vill síður hafa
fyrir því að matreiða á ferðalögum
er hægt að vera búinn að forsteikja
kjöt eða kjúklinga sem gott er
að borða kalt. Ferskur
fiskur er erfiðari í með-
förum, en ef veiði er
hluti af ferðinni er ekk-
ert betra en glænýr
grillaður silungur.
Svo stendur harðfisk-
urinn alltaf fyrir
sínu.
uppskrift að einu slíku í matreiðslu-
bókinni Hollt og gott sem til er á
mörgum heimilum hér á landi. Þótt
kartöfluflögur séu ekki hollustu-
fæða geta þær verið ágætur kostur í
tjaldferðinni þar sem hvorki þarf að
kæla þær né matreiða."
Brauð og álegg
„Brauð, hrökkbrauð, kex og
annar kornmatur endist vel
og hentar í öll ferðalög. í
upphafi ferðar og sem vega-
nesti getur verið gott að
hafa með sér smurðar sam-
lokur að heiman, en þær
eru sjaldan
Lopapeysan þurrkuð
Prjónaflíkur þarf helst að þurrka
flatar og getur það tekið langan
tíma og pláss á stofugólfinu. Ef flýta
þarf fyrir er ráð að festa lak milli
tveggja snúra og leggja flíkina flata
þar á. Ef veöur er hagstætt ætti
peysan að þorna á mun skemmri
tíma en inni á gólfi. Gætið þess bara
að ekki skíni sól á flíkina, hún gæti
upplitast.
Verndið veggfóðrið
Ef fluttar eru myndir, hillur eða
skápar sem hangið hafa á vegg-
fóðruðum vegg sér oft á veggfóðrinu
eftir nagla eða skrúfur sem hengt
var á. Komast má hjá þessu vanda-
máli ef örlítil fyrirhyggja er við-
höfð. Þegar negla á i veggfóðraða
vegginn er ráð að skera þríhyrndan
flipa úr veggfóðrinu áður en neglt
er. Hann er síðan lagður út á hlið og
naglinn negldur í beran vegginn. Ef
naglinn er tekinn niður siðar er
flipinn límdur aftur á sinn stað.
Litur rabarbarans
Þegar gera á sultu eða graut úr
rabarbara ætti að reyna að velja
alltaf rauðustu leggina. í þeim er
minna af oxalsýru og því þarf
minna af sykri í grautinn og sult-
una.
Beinir borar
Grannir borar bogna oft. Hægt er
að rétta þá aftur með því að velta
þeim fram og aftur milli tveggja
kubba úr sléttu og hörðu tré.
Vaxblettir
Ekki er mikill munur á heildar-
verði vörukörfu með 83 vörutegund-
um í Reykjavík og Kaupmannahöfn.
Þessi niðurstaða fékkst í verðkönn-
un sem Neytendasamtökin gerðu
dagana 11.-15. júní en kannað var
verð ýmissa vörutegunda. í fréttatil-
kynningu frá samtökunum segir að
bomar hafi verið saman nákvæm-
lega sömu vörutegundimar í báðum
borgum. Farið var í sambærilegar
verslanir í borgunum tveimur og
kannað verð á sjö vöruflokkum; af-
þreyingarefni og leikföngum,
íþróttavörum, húsbúnaði, rafmagns-
tækjum og myndavélum, snyrtivör-
um, fatnaði á konur og fatnaði á
karla.
Kvenfatnaður dýrari hér
Mesti verðmunurinn reyndist
vera á kvenfatnaði en 68% munur
er á verði jakkapeysu og bómullar-
bolar og er fatnaðurinn dýrari í
Reykjavfk. Svo reyndist einnig vera
í öðrum tilvikum en þó munar mis-
miklu, eða frá 3% og upp í 68%, eins
og áður sagði. Karlmannsfatnaður
er einnig dýrari í Reykjavík í fjór-
um tilvikum af átta og mesti munur
sem fannst í þessari könnun var
40%. Þaö var á karlmannsskyrtu
sem var dýrari í Reykjavík. Mun
færri einingar af karlmannsfatnaði
voru bornar saman, eða átta miðað
við 21 einingu af kvenfatnaði.
Ástæðan er að mun erfiðara var að
fmna nákvæmlega sömu vöru hér
og í Kaupmannahöfn.
Minnsti verðmunurinn sem
fannst var 0,27% en 30 ml Gucci
Rush-ilmvatn kostaði 2.720 kr. í
Kaupmannahöfn og 2.727 kr. í
Reykjavík.
Hlaupaskór ódýrari í Reykjavík
Önnur atriði sem vekja sérstaka
athygli í þessari könnun eru:
•k í vöruílokknum afþreyingar-
efni og leikfóng er mesti munurinn
á geisladiskum en þeir eru 35% dýr-
ari í Reykjavík.
•k I vörflokkmim snyrtivörur var
mesti verðmunurinn á Revlon-vara-
lit en hann var 30% dýrari í Reykja-
vík. Chanel No 5 ilmvatn er hins
vegar ódýrara í Reykjavík.
* í vöruflokknum íþróttavörur
eru hlaupaskór í öllum tilvikum
ódýrari í Reykjavík og er munurinn
4-16%..
•k í vöruflokknum rafmagnstæki
og myndavélar er mesti verðmunur-
inn á matvinnsluvél en hún er 54%
dýrari í Reykjavík.
k Húsbúnaður frá Ikea er í öllum
tilfellum dýrari í Reykjavík.
k í vöruflokknum karlmannsföt
er mesti verðmunurinn á karl-
mannaskyrtu eða 40% og er hún
dýrari í Reykjavík. Minnsti munur-
inn er á stuttermabol, eða 5%.
Þær tölur sem hér er vitnað til er
verð án virðisaukaskatts. Verðið er
umreiknað miðað við opinbert við-
miðunargengi Seðlabanka íslands 11.
júní sl. en þá var sölugengi danskrar
krónu 11,928. Ástæðan fyrir því að
miðað er við gengisskráningu þann
dag er sú aö það var sá dagur sem
könnunin var framkvæmd í Kaup-
mannahöfn. Lögð er áhersla á að hér
er um verðsamanburð að ræða en
ekki var tekið tillit til gæða eða þjón-
ustu í verslunum.
Vaxblettir í dúkum og
víðar geta verið erfiðir
viðureignar. Margir
þekkja það ráð að leggja
rakadrægan pappír, eins
Iog eldhúsbréf eða dag-
blaö, ofan á blettinn og
strauja svo varlega yfir.
Náist bletturinn ekki
áþannig reynið þá að
nudda hann varlega
gx með terpentínu. At-
Rn\ hugið fyrst hvort
P*/ efnið þolir þá með-
Málningarmerki
Ekki er auðvelt að muna hversu
mikil málning er eftir í átekinni dós
en það blasir við ef dósin er merkt.
Settu teygju utan um dósina í réttri
hæð og tylltu henni með límbandi á
2-3 stöðum til að hún færist ekki úr
stað.
Verðkönnun NS á ýmsum vörum í Reykjavík og Kaupmannahöfn:
Lítill munur á heildarverði vörukörfu
Frá Strikinu
Strikiö er þekktasta verslunargata Kaupmannahafnar. í könnun sem Neyt-
endasamtökin geröu kom í Ijós aö ekki var mikill munur á heildarveröi á
vörukörfu í Kaupmannahöfn og Reykjavík.
r
Lögfræðingur
n
Starf löglærðs fulltrúa við sýslumannsembættið á Húsavík
er laust til umsóknar. Umsóknarfrestur er til 12. júlí 2001.
Upphaf starfstíma er samkomulagsatriði. Umsóknir skulu
vera skriflegar og berast undirrituðum ásamt gögnum
um menntun og fyrri störf. Laun eru samkvæmt gildandi
kjarasamningum.
Upplýsingar um starfið veita sýslumaður og staðgengill
hans í síma 464-1300.
Húsavík, 15. júní 2001
Sýslumaðurinn á Húsavik
Halldór Kristinsson
L
J