Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.2001, Qupperneq 25
MIÐVIKUDAGUR 21. NÓVEMBER 2001
HeiiTiur
tölvu-i tíkni og visindð
29
~ *
Fitubrot í
stað fitusogs
Svo gæti farið
að hefðbundið
fitusog sé að
renna sitt skeið
á enda. Vísinda-
menn við
Sheba-spítalann
í ísrael hafa hannað tæki sem not-
ast við hátíðnibylgjur til að brjóta
niður fitufrumur. í hefðbundnu fitu-
sogi er fólk svæft og það tekur þó
nokkurn tíma að jafna sig eftir eina
slíka aðferð. Ástæðan er sú að reka
þarf stóra nál inn undir skinnið til
að sjúga út fituna, eins og sést hefur
í sjónvarpi. Þetta skaðar oft bæði
hörundsvefi, vöðva og æðar.
Reyndar eru hátiðnibylgjur nú
þegar notaðar til að brjóta niður
fitu svo auðveldara sé að sjúga hana
út. Hugmyndin á bak við ísraelska
tækið er sú að líkaminn sér um að
hreinsa upp gumsið sem verður eft-
ir. Vísindamennirnir segja þetta
vera eins og þegar líkaminn eyðir
ónýtum vefjum þegar fólk fær mar.
Hreinsun líkamans á fituúrgangin-
um er um þrjár vikur. Með þessari
aðferð getur fólk komið inn, látið
eyða fitu og farið beint aftur í vinn-
una. Kosturinn við þessa nýju
tækni er einnig sú aö hægt er að
einbeita sér að jafnvel mjög litlum
svæðum. Á móti kemur að ekki er
hægt að taka eins stór svæði og með
hefðbundnum aðferðum. Vísinda-
mennirnir segja það ekki vera
vandamál þegar tekið er tillit til
Reyndar eru hátíðni-
bylgjur nú þegar not-
aðar til að brjóta niður
fitu svo auðveldara sé
að sjúga hana út. Hug-
myndin á bak við ísra-
elska tækið er sú að
líkaminn sér um að
hreinsa upp gumsið
þess að sjúklingurinn þarf miklu
minni tíma til að jafna sig og getur
Fitubrot meö hátíönibylgjum er ekki jafn stórvirkt og fitusog en hefur færri
hliöarverkanir og styttri tíma tekur að jafna sig á þeim. Ætla má aö þessi
belgur þurfi aö fara i nokkrar heimsóknir áöur en hann er kominn í eðlilegt
horf.
því komið fyrr aftur.
Tækið er enn nokkuð frá því að
komast í notkun á fólki þar sem
engar prófanir hafa verið gerðar á
því. Hingað til hafa svin verið þau
einu sem notið hafa þessarar nýju
tækni. Fastlega má þó búast við að
prófanir hefjist á fólki innan
skamms.
_
Leikjatölvustríðið komið á fullt
- GameCube og
Bandariskir
leikjaunnendur
fengu sinn skerf
um seinustu
helgi og vel það.
Á fimmtudaginn
í seinustu viku
kom frumraun Microsoft-risans í
leikjatölvugeiranum, Xboxið.
Microsoft er búið að eyða miklu
púðri í markaðssetningu á Xboxinu
og því orðin þónokkur eftirvænting
meðal leikjasjúkra á öllum aldri.
Um 1,5 milljónir tölva fara í sölu
fyrir jól í Bandaríkjunum. Xboxið
var þó ekki lengi eitt um hituna því
um helgina kom GameCube-leikja-
tölvan frá Nintendo út í Bandaríkj-
unum. Útkomu beggja tölvanna var
frestað þar sem báðar áttu að koma
út í haust. 700.000 eintök verða sett
á markað í byrjun.
Mikil spenna ríkir um hver kem-
ur til með að vinna leikatölvumark-
aðinn. Sony setti PlayStation 2
leikjatölvuna sína á markað á sein-
asta ári og hefur hún nú þegar selst
í um 20 milljónum eintaka og hefur
því gott forskot. Sagan hefur sýnt að
þessi markaður virðist aðeins rúma
tvær tegundir leikjatölva eins og
sást þegar Sega gafst upp á sam-
keppninni með Dreamcast-leikja-
tölvuna sína. Það má telja nokkuð
Xboxið komin út í
GameCube er taliö öruggt um
markaöshlutdeild þar sem aöal
markahópurinn eru krakkar frá sex
og upp í fjórtán ára.
öruggt að GameCube haldi Nin-
tendo inni þar sem hún er frekar
hugsuð fyrir yngri aldurshópana.
Aðalbaráttan mun því standa á
Bandaríkjunum.
Sagan hefur sýnt að
þessí markaður virðist
aðeíns rúma tvær teg-
undir leikjatölva eins
og sást þegar Sega
gafst upp á sam-
keppninni með
Dreamcast-leikjatölv-
una sína. Það má telja
nokkuð öruggt að
GameCube haldi Nin-
tendo inni þar sem
hún er frekar hugsuð
' fyrir yngri aldurs-
hópana.
milli Sony og Microsoft og verður
forvitnilegt að sjá hvað kemur út úr
því. Sony er með hefðina á bak við
sig með eina vinsælustu leikjatölvu
allra tíma, PlayStation-jálkinn.
Microsoft hefur hins vegar lofað
öllu fögru um fallega graflk og
magnaða leiki og spurning hvort
Bill Gates og félagar geti staðið við
stóru orðin.
Viö fyrstu sýn mætti halda hér væri á ferð einhver fríkuö myndastytta t lagi auga. Þó svo aö sjálfsagt megi nota fyr-
irbæriö sem slíkt þá leynir þaö á sér. „Augaö“ er í rauninni vélmenni sem hlotið hefur nafniö Muu. Aö sögn hönn-
uöa þess er aöal þess sá hæfileiki aö geta haldiö uppi vinalegu spjalli viö mennska. Muu var til sýnis á alþjóölegu
vélmennasýningunni í Tokyo í seinustu viku. Sýningin er sú stærsta sinnar tegundar í heiminum og þar sýna um
120 fyrirtæki og samtök afuröir sínar á sviöi vélmennageröar.
Mikið er í gangi í rannsóknum á vörnum gegn eyöni. Hér sýnir dr. Erwann
Loret tölvulíkan af sameindinni TDS sem vinnur gegn vondum prótínum
sem HiV-veiran framleiöir í líkama sýktra einstaklinga.
Gömul lyf að öðlast
nýjan tilgang
Lyf sem vinna gegn kólesteróli
gætu fengið nýtt hlutverk í framtíð-
inni. Ofnæmis- og smitsjúkdóma-
Btofnun Bandaríkjanna hefur sein-
ustu misseri verið að rannsaka
hvemig HlV-veiran, sem veldur
eyðni, fer að því að því aö bora sig í
gegnum tvöfalt ytra lag frumna í
mannslíkamanum. Það var vitað
Fyrir að veiran nýtti sér efni sem
nefnist Gag til að bindast við ytra
byrði frumu. Veiran notar frumur
til að fjölga sér.
Rannsóknir á því hvemig Gag
bindur HIV við frumuna hafa leitt í
tjós að efnið binst við svæði á yfir-
borðinu þar sem mikið er að finna
af kólesteróli. Vísindamenn stofn-
unarinnar prófuðu tvö efni sem
virka gegn kólesteróli. Annað efni
hre'insar kólesteról af yfirborði
Frumna og hitt kemur í veg fyrir
myndun kólesteróls. Sitt í hvoru
tagi drógu bæði efnin verulega úr
hæfni HlV-veirunnar til að bindast
við frumur og fjölga sér þannig.
Þegar efnin voru síðan notuð saman
þá var HlV-veiran nærri ófær um
að fjölga sér.
Dr. Eric Freed, stjórnandi rann-
sóknarinnar, segir þessa niðurstöðu
Vísindamenn stofnun-
arinnar prófuðu tvö
efni sem virka gegn
kólesteróli. Annað efní
hreinsar kólesteról af
yfirborði frumna og
hitt kemur í veg fyrir
myndun kólesteróls.
Sitt í hvoru lagi drógu
bæði efnín verulega úr
hæfni HlV-veirunnar til
að bindast við frumur
og fjölga sérþannig.
opna möguleika á því að lyf sem
vinna gegn kólesteróli gætu haft
svipuð áhrif í fólki og efnin sem í
þeim eru virkuðu í tilraunaglösum
rannsóknarstofunnar. Frekari rann-
sókna þarf þó við til að sjá hvort
hægt sé að nota lyfin gegn HIV-
veirunni. Enn hafa ekki verið hafn-
ar tilraunir á fólki sem smitast hef-
ur af HlV-veirunni.
■%
4