Alþýðublaðið - 25.03.1969, Blaðsíða 5

Alþýðublaðið 25. marz 1969 5
Afmælisbörn
j ÁSTRÁUU
6EISUR OS JUUS'
ekki heldur úr háum söðli að detta
í þeim efnum.
hinum innlenda fréttaflutningi
má segia, að fram korni nokkur
munur blaða. En meiri furðu vekur
hitt hve lítill munur þeirra er á
öðrum sviðum, hve lítillar sérhæf-
ingar gætir í blöðunum, ekki sízt
með tilliti til þess að þau starfa á
níðþröngum markaði við meiri eða
minni hallarekstur. Kynlegt er til
dæmis að engu blaðinu virðist hafa
komið til hugar að sérhæfa sig á
sviði erlendra frétta, kosta kapps um
að flytja beztar og ýtarlegastar er-
iendar fréttir, hina vönduðustu
fréttaskýringu sem völ er á, leitast
við að auka fjölbreytni hins er-
lenda fréttaefnis og annarra þýð-
inga. A þessu sviði veitir íslenzkur
dagblaðakostur þó ótvírætt kappnóg
svigrúm fyrir n.ýja framtakssemi.
Áður hefur verið rætt nokkuð um
hið pólitíska svipmót blaðanna, og
skal það ekki endurtekið. Hér verð-
ur að sjálfsögðu enginn efnisdóm-
ur lagður á pólitík, sjálfar skoðanir
blaðanna; en vera má að hinir póli-
tísku höfundar þeirra hvers fyrir
sig telji að augljós efnisrök réttlæti
þeirra málstað og málflutning þeinra
hvers um sig. Onnur skoðun virð-
ist þó sönnu nær: að blöðunum hafi
í meginatriðum mistekizt að móta
pólitískum frétta- og málflutningi
sínum duganlegar aðferðir, koma
upp rökræðuformi við hæfi efnisins
og lesendanna, annarra en hinna
dyggustu og einföldustu flokks-
þegna. Þvf skal ekki haldið fram að
sinni að aldrei sjáist skynsamlegt orð
um pólitík í blöðunum, ein.u eða
neinu þeirra. En alltof mikið af
pólitísku efni dagblaðanna er mót-
að af óskynsamlegri aðferð, rit- og
hugsunarhætti sem hvorki sæmir al-
vörugefnum stjórnmálaflokkum né
hæstvirtum kjósendum þeirnv, þrá-
kelknislegri sér- og þráhyggju hinna
þrönglyndustu flokkastreitumanna.
Oskynsamlegri samræðuaðferð en
forustugreinar dagblaðanna, lífnkk-
eri íslenzkrar blaðaútgáfu í rílds-
útvarpinu, á að minnsta kosti undir-
ritaður bágt með að hugsa sér nema
ef vera skylda aukaleiðara og
skammakróka þeirra. — En þetta
er í raun réttri veigameiri að-
finnsla að blöðunum en það lít af
fyrir sig að þau séu flokksmálgögn,
helgi pólitík svo eða svo mikinn
hluta af rúmi sínu.
glöðin ætla sér öll fleira en flytja-
fréttir, bera boðskap, stytta stund.
Þau vilja einnig ræða nánar það
'sem felst að baki fréttunum, stuðla
að umræðum, skoðanamyndun unr
þjóðmál' og menningarmál og hvað-
eina annað sem uppi er í samfélag-
inu á hverjum tíma; þau vilja m.
ö. o. vera almennur og víðtækur
umræðu og skoðanavettvangur Tes-
enda sinna. Hvernig þeim ferst þetta.
verk úr hendi mætti athuga með
því að huga sérstaklega að greina-
efni þeirra, en ber þá að gæta þess.
að ein vika er augljósl. of lítið úrtak
blaðanna til að meta þennan efnis-
þátt þcirra sanngjarnlega. Engu að'
síður hefur hér verið tekið saman
yfirlit um almennt greinaefni blað-
anna þær þrjár vikur sem athugun
þessi tók til, eina viku fyrir hvert
þeirra, eins og meðfylgjandi tafla-
sýnir. Þá eru frátaldar allar fréttir
blaðanna, afþreyingar og þjónustu
efni þeirra og allur pólitískur mál-
flutningur þeirra þó vissulega snerti
hann mörg sömu efnissvið og hið
almenna greinaefni. Einungis eru
taldar frumsamdár og þýddar grein-
ar auðkenndar höfundi að viðbætt-
um fáeinum dulnefndum greinum,
einkum í Þjóðviljanum, og langri
þýddri grein í Morgunblaðinu. (Ör-
vænting menntamanna í Sovét-
ríkjunum, 23/2), þar sem fallið hef-
ur niður að geta höfundar og aniv
arra heimilda fyrir greininni. Er
efnið talið eins og áður í heilum
dálkum og jafnframt sýnt hlutfall
þessa efnisþáttar við efni blaðanna
í heild sinn.i. Efnisflokkun þessi er
að sjálfsögðu næsta grófgerð, og
kann að vera ónákvæm, en ætti ekki
að þurfa sérstakra skýringa með.
Þess ber þó að geta að „viðtöl" eru
aðeins talin þau sem fremur snúast
imi manninn sem við er rætt en sér-
stök málefni, en mjög margt af
greinum og frásögnum blaðanna,
er í viðtalsformi, og flokkast það
greinaefni af þessu tagi sem hér
kemur við sögu að öðru leyti eftir
efni sínu. Þá er í flokknum „að-
sendar deilugreinar“ fjallað uiri
sundurleitustu efni og mætti a<$
sjálfsögðu greina þær sundur efnis-
lega í marga staði. En sameigin-
legt eiga þessar greinar að þær eru
sendar blöðunum í andsvara eða rifr
ildisskyni við eitthvað sem aðrir
hafa skrifað eða birt, ýmislr í við-
komandi blaði, einhverju öðr'u blaði
eða enn annars staðar, sumao samd-
ar í heiftarhug, aðrar af mikilli
þrasgefni, en sumar að vístt efnis-
legar greinar sem kunna aðr stuðla
að málefnalegri samræðu; kunna
þær að vera hér ómaklega komnar
í skammakrók með hinum fyrr-
töldu. En af því aö slík deiluskrif
um hin ótrúlegustu éfni' eru alltíð í
blöðunum voru þessar greinar tekn-
ar saman undir einn hatt. <Undir
heitinu „„ýrnsar aðrar greinar" er
að lokum talið ýmis konar efni, svo
lírið af hverju tagi, að varlá tekur
að flokka það sérstaklega. I
||itt er svo annað mál hvort þetta
yfirlit og efnisflokkun hins al-
menna greinaefnis blaðanna er
Framhald á bls. 15
ALMENNT GREINAEFNIBLAÐANNA 18.2.—9.3.:
Mbl. Tíminn Vísir Þjv. Alþ.bl,
Erlend málefni 31 16 13 4 8
Efnalhag'smál — 2 5 — 4
Landb'úmaður 18 11 —< — —
Samgöngur 6 — — — —
Iðnaður 11 — —. — —
Sjávarútvegur 5 — \ — 4 —
EFNI ALÞÝÐUBLAÐSINS 4.3.—9.3.:
Varnanmál — 3 _ _ Fréttir:
Skólamál — — 3 6 — Innlendar fréttir • 49 dálkar
Bókmenntir 2 1 _ _ 12 Erlemdiar fréttir 4 dálkar
Myndl'lst 7 — —• — — íþróttafréttir 20 dáiikar
Leiklhúsmál 10 5 — — — Fréttir a'lls: 86 dálfcar:
Umsagnir <um bæ’kur Umsagnir um 2 _ — _ _ Greinar: Innlendar fréttafráságnir .. 49 dá'lkar
leik'sýníngar Umsagnir um - ' "* 3 5 5 Létt innlent efni Erlendar fréttafrásaignir og 43 dálkar
tónlist Uonlsagnir um 3 8 ' _ greinar um alþjóðamál .. Létt erlent efni 31 dálkur 28 dálfcar
(kvikmyndir Afmælis- og 7 4 _ — Greimar um þjóðmál Menningarmál 32 dálfcar 17 dálkar
miínningargr. 31 — — 13 2 Kvennasíða 16 dálkar
Ferðaþættir 7 — — — 5 Minningargremar 2 dálfcar
Viðtöl 5 — — 4 — Ferðaiþættir 5 dálkar
Kirkja Aðsendar 2 2 5 ” 1 Aðrar greinar og þættir .. Greinar alls: 14 dálkar 237 dál'kar:
deilúigreinar 12 3 — 13 — *Fast efni: 57 dálkar:
Ýmsar aðrar greinar 9 5 7 — 8 Auglýsingar: 80 dálkar:
Greinaefni alls: 168: 19% 60: 14% 40: 8% 45: 11% 45: 10% AUf 460 dálkar: