Dagblaðið - 25.10.1975, Blaðsíða 8

8
Hcldurðu að hass verði einhvern
tima lögieitt hér á landi?
’ Benedikt Baldursson: Nei, — al-
veg örugglega ekki. Staðreynd-
irnar i sambandi við þetta mál
tala örugglega gegn sliku leyfi.
Gréta Baldursdóttir nemi: Ég
vona ekki. Ég sé enga ástæðu til
sliks og held að við ættum að
stoppa þar sem við erum nú kom-
in i þeim málum.
Björn Morthens nemi: Það vona
ég, — þar sem vin er mun hættu-
legra en hass. Ég hef sjálfur neytt
þess i þrjú ár og veit þvi hvað ég |
er að tala um.
Gunnlaugur Kr. Jónsson nemi: |
Ég vona að það sé langt i það. |
Eins og nú horfir i eiturmálum
þessarar þjóðar fæ ég ekki séð að j
hass hæfi henni.
Þorvaldur Baldursson nemi: Ég
veit ekki hvað kann að gerast i
þeim málum. Hins vegar mun ég
leggjast gegn þvi. Við eigum við
nægilegt böl að striða i okkar
þjóðfélagi svo þessu sé ekki bætt
ofan á.
Karl Þorsteinsson bakarameist-l
ari: Ég er nú ekki kunnugur þess-
um málum. En er ekki öll þess
fiknilyfjaneyzla komin til vegna
þess að brennivinið er orðið allt of
dýrt?
r
DagblaOiö. Laugardagur 25. október 1975.
................... "" '\
Ka seigiði umm orð einso
fóbolti o knassbidna?
„Hvaðan úr fjandanum fáið
þið þetta -ir i mennirnir?”
spurði færeyskur vinur minn i
sumar. íbúi Háaloftsins þykist
kunna nokkúð fyrir sér i
islensku en við þessari
spurningu varð hann hvumsa.
Hvaðan kemur þetta -ir i
mennirnir? Mennirnir er eins og
allir sjá nefnifall fleirtölu með
greini af orðinu maðúr, sem i
eintölu nefnifalli með greini er
maðurinn, i fleirtölu nefnifalli án
greinis menn. Samkvæmt for-
múlunni ætti aðeins greinirinn
að bætast við og orðið þá að vera
menninir en einhverra hluta
vegna kemur þarna r eins og
skrattinn úr sauðarleggnum. Og
þurfti útlending til að sýna mér.
Ég er hræddur um að það
þurfi útlendinga til að sýna
okkur ýmis undarlegheit i
málinu okkar. Við státum okkur
oft af þvi að það sé svo auðvelt
að lesa islensku og bera hana
fram, að þvi að hún sé lesin eins
og hún er skrifuð. En er þetta
öldungis rétt? Við skulum reyna
að skrifa hér eins og eina máls-
grein eftir framburði.
Sægt er að isslenskan sé
fjassga auvveld i frabburði aþþi
hún sé borin framm alve einso
hún e sgrivuð. En ka seigiði
umm orð einso fóbolti o
knassbiddna? Eða baddn og
fuddlorðin? öddl böddnin i
gaggnfræjasgólanum kunna að
rikna og tikna en þare reingin
saungkennsla.
Sjálfsagt verða ekki allir á
eitt sáttir um hversu kórrétt
þetta sé skrifað eftir framburði,
enda sannast sagna að ekki er
framburður allra eins, né
heldur skilningurinn á þvi
hvernig hann sé réttast
táknaður með stöfum.
Engu að siður er þetta mikið
mál og alls ekki til að hafa i
flimtingum. Þetta er meira að
segja svo mikið mál að þegar
stafsetning er annars vegar er
sérfræðingum alls ekki trúandi
til að greina á milli hvað sé
æskilegt þar og rétt, þeim sem
hafa gert það að ævistarfi sinu
að skilja eðli máls, tilgang og
notkun. Nei, þeir eiga ekki að
ráða réttri stafsetningu. Það
skal- alþingi vort gera, þessi
virðulega samkunda þar sem
furðu margir eiga bágt með að
koma út úr sér skammlausri
setningu á mæltu máli. Þeir eru
kannski eitthvað skárri á skrif-
uðu máli, kannski sendibréfs-
færir?
Maður skyldi nú halda að þeir
hefðu eitthvað þarfara að gera,
þeir sem sitja á þingi, heldur en
skipta sér af þvi hvort rétt sé að
skrifa fánýtan staf eins og setu
eða ekki. Og þá lika þeir, sem
nota góða islensku og fallega.
Ekki sist þegar tillit er tekið til
þess hvernig þeim hefur farist
þau alvörumál sem þeir eiga
einna helst að fást við, svo sem
stjórnun þjóðarinnar, þar með
talin stöðvun verðbógu og efling
lifskjara. Með tilliti til þess,
hvernig þar hefur tekist til, held
ég að réttast sé að vona af alefli
að alþingi fari ekki að skipta sér
af stafsetningu.
Annars getur stafsetningin
kannski farið að koma i staðinn
fyrir trúarbrögð eins og kefla-
vikursjónvarp eða herstöðina
góðu. Að minnsta kosti tók sig til
hópur manna, sem eiga það sam
eiginlegt að þykjast allir vera
nokkuð, og skoraði á alþingi að
lögskipa aftur notkun aflóga
setu. Ja hérna, miklir menn
erum við Hrólfur (það má koma
fram hér að finnist stafurinn
seta hér á háaloftinu, er það
vegna þess að einhverjir mér
æðri hafa skipað hand-
ritalesurunum að bæta setum
inn i). Ættum við ekki lika að
krefjast þess að tvöfalt k- verði
framvegis skrifað ck? — Annars
fáum við aldrei brúk fyrir séið.
—En vikjum aftur að notkun
útlendinga á islenskri tungu.
Allir kunna söguna ef
Háaloftið
hermanninum, sem ætlaði að
vera vel kurteis og fékk sér
islensk-enska orðabók enda ekki
greitt um bækur til sjálfsnáms i
islensku, að þvi mér er sagt.
Fljótlega taldi hann sig geta
kvatt sómasamlega, þegar hann
færi úr strætisvagninum, og
gerði það lika, með svofelldum
orðum: „Góða nótt, allir
skrokkar” — (good night,
everybody).
Til er lika saga um það
hvernig misskilningur getur
risið þegar verst gegnir, og
einnig hér kemur útlendingur
við sögu. Það vár einhvern tima
i fyrndinni að sögn, á fyrstu
árum Skiðaskálans, að þar voru
ekki klósett heldur nokkrir úti-
kamrar. Éinu sinni á þeim tima
bar svo við að upp kom matar-
eitrun þar efra, að visu væg, en •
nóg til þess að — þið vitið.
Nú, jæja, það var fjölmennt
við litlu útihúsin með loftgöt-
unum á hurðunum og urðu
ýmsir frá að hverfa. Það fengu
sem sé ekki allir sæti. En Norð-
maður einn, sem þarna var
meðal gesta, ætlaði ekki að
hverfa frá fyrr en i fulla
hnefana. Hann barði þvi á einar
dyrnar og kallaði kurteislega:
„Ætlið þér að vera lengi?”
Svo vildi til að inrian dyra var
einn þjónustumeyja Skiðaskál-
ans og var alveg til i að rabba.
Einhverra hluta vegna
misskildi hún spurninguna og
setti hana i samband við starf
sitt i skálanum. Hún svaraði þvi
svo fjörlega sem heilsufarið
leyfði: „Og ætli maður verði
ekki eitthvað fram á haustið.”
Þá var Norðmanninum nóg
boðið. Skelfingarsvipur færðist
yfir ásjónu hans um leið og hann
sneristvarlega á hæli og stundi:
„Vúú — þá fer ég út f móí!”
nnv
t dag ætla ég — lesendur góðir
— að leggja fyrir ykkur nokkur
úrspil og mun gefa stig fyrir
hvert spil. Þú ert að spila i
sveitakeppni og það eru ekki
yfirslagirnir, sem verið er að
spila upp á, heldur öryggisspila-
mennskan.
Dæmi 1.
Vestur
A 32
y ADG109
♦ 32
* ÁK43
Austur
♦ D1084
¥ K32
♦ ÁK109
♦ 65
Þú ert að spila fjögur hjörtu,
eftir að suður opnaði á einu
laufi. Norður spilar út laufaáttu,
suður lætur niuna sem er drepin
á ás. Hverju spilar þú i öðrum
slag?
Dæmi 2.
Vestur
♦ D8
V A9
♦ AG7654
♦ : KG7
Austur
A A6
¥; K104
♦ KD832
+ D102
Suður opnaði á einu hjarta en
vestur varð sagnhafi i sex
tiglum. Norður spilar út hjarta-
áttu og gosi suðurs var drepinn
V.
Ertu fróbœr
bridgespilari?
á ás. Eftir að hafa tekið trompin Dæmi 4.
spilaði vestur laufi, suður drap Vestur Austur
á ás og spilaði áfram laufi. Þeg- A ÁD 4k G103
ar sagnhafi spilar siðasta ¥ A5432 ¥ DG
trompinu, hvaða þrjú spil á ♦ A5432 ♦ DG
hann eftir i blindum? ♦ K ♦ AG10987
Dæmi 3.
Vestur
♦ 765
¥ AKG9
♦ 54
♦ KG102
Austur
▲ AG10
y 832
♦ KD7632
* A
Norður spilar út laufi i þrem
gröndum hjá vestri. Hverju
spilar þú frá blindum i öðrum
slag?
Þú ert að spila þrjú
j grönd I vestur, norður spilar út
| spaðasjö, suður lætur litið og þú
færð á spaðadrottningu. Hvern-
ig spilar þú spilið?
Dæmi 1: Laufaþristi. Stig 10.
Laufaáttá gæti verið einspil, og
það er engin ástæða fyrir sagn-
hafa að taka áhættuna af að
spila laufakóng. 1 siðustu lands-
liðskeppni kom fyrir spil, sem
var mjög likt þessu, og i þeirri
keppni voru nokkrir, sem spil-
uðu ás og kóng og töpuðu spil-
inu.
Dæmi 2. 1 blindum á að vera
spaðasex, hjartakóngur og tia.
Stig 10. Þegar siðasta tiglinum
er spilað frá vestri lætur maður
spaðasex og suður á spaðakóng
og hjartadrottningu aðra (það
er gefið mál eftir sagnir) og
getur ekki annað en gefizt upp.
Lykillinn að þessari spila-
mennsku er að taka á spaðaás
áður en maður spilar öllum
trompunum. (Vinarbragð).
Dæmi 3. Tigultvisti. Stig 10.
Sagnhafi er ekki veikur I nein-