Dagblaðið - 04.12.1975, Blaðsíða 3

Dagblaðið. Fimmtudagur 4. desember 1975.
3
ENGLENDINGAR ATU FISK
MEÐ BEZTU LYST
Sigurður Gislason skrifar:
„Englendingar sem telja sig
' guðs Utvalda þjóð, verndara
smáþjóðanna með meiru, hafa á
sinum langa ferli lent i þeim
ósköpum að smáþjóðin Islend-
ingar bjargaði þjóðarskútu
þeirra, með kóngafólk, aðals-
menn krata og vændiskonur,
presta og prangara innanborðs,
frá algeru strandi i þeirra orða
fyllstu merkingu. Ef forsjálni og
skaphörku islenzku rikisstjórn
arinnar hefði ekki notið hefðu
þeir orðið heimaskitsmát i
hildarleiknum við Hitler sáluga.
Vikjum nú að forsögu málsins. Á
árunum fyrir siðustu heims-
styrjöld leituðu Hitlerssinnar
eftir aðstöðu hér, vildu byggja
flugvelli og fleira fyrir Islend-
inga án þess að taka gjald fyrir.
íslenskum valdamönnum varð
ekki um sel, töldu fláttskap und-
ir bUa og synjuðu þessara mála-
leitana. Um svipað leyti flaug
enski forsætisráðherrann öðru
hvoru á fund Hitlers með regn-
hlif og ráptuðru að tryggja frið-
inn. Þegar ekkert gekk gaf hann
Hitler landskika til þess að hann
hætti vopnaskaki og öskri. Hann
gaf ekki sneið af Englandi held-
ur Tékkóslóvakiu. Þrátt fyrir
kukl enska forsætisráðherrans
hófst önnur heimsstyrjöldin.
Þegar Churshill var orðinn for-
sætisráðherra, en hann er eini
mikli persónuleikinn af enskum
stjórnmálamönnum sem til
valda hefur komizt siðustu ald-
irnar, viðurkenndi hann að Is-
lendingar hefðu orðið fyrsta
þjóðin til að risa gegn yfirgangi
Hitlers og að það hefði bjargað
Englendingum frá ósigri að
Þjóðverjar höfðu ekki hernað-
araðstöðu á íslandi. Þetta eru
staðreyndir. Þegar Englending-
ar lentu i bobba i átökunum við
Hitler hernámu þeir ísland, það
mun hafa verið fyrsta afborgun-
in af björgunarlaununum! Við
að veiða og flytja fisk af Is-
landsmiðum til Englands á
striðsárunum biðu íslendingar
það mikið tjón á mönnum og
skipum að jafngilti þvi að Is-
land hefði verið styrjaldaraðili.
Englendingar átu fiskinn með
beztu lyst, en gleymdu að
vernda skipin sem fluttu þeim
björgina. Hvað hefir siðan
gerzt? Hafa hinir sjálfumglöðu
og kvenhollu Englendingar
glatað minninu? Hafa þeir ekki
virt björgun tslendinga á
þjóðarskUtu þeirra að verðleik-
um?
Litum á gerðir Englendinga,
þær eru ekki rismiklar.
1. Þeir hernámu landið.
2. Þeir settu siðar löndunar-
bann á þá sem fluttu þeim
björg i bú er verst stóð á hjá
þeim. Þá fiskuðu þeir ekki á
íslandsmiðum ogglötuðu þar
með imynduðum „hefð-
bundnum rétti”.
3. Þeir hafa þrisvar gert innrás
i islenzka fiskveiðilögsögu
meö herskipum og flugvélum
og látið dólgslega.
Svonalagaðar sannenskar
trakteringar getum við ekki
tekið sem björgunarlaun. Eng-
lendingum er það kannski
kappsmál að vinna sér nokkuð
til frægðar eftir óhöpp og hrak-
farir liðinna áratuga. Eftir
höfðatölureglunni telja þeir sig-
urinn visan. Þeir hafa ekki
minna en 200 Englendinga gegn
Raddir
lesenda
hverjum íslendingi. Ég tel ekki
Skota, íra né WalesbUa með
Englendingum, þær þjóðir eru
þjáningabræður okkar, vina-
þjóðir og heiðursfólk. En þetta
þriðja þorskastríð vinna Eng-
lendingar ekki. tslendingar eru
ekki vanir að flýja af hólmi, að
skilja vopn sin og verjur eftir i
óvinahöndum. Við eigum að
heimta 1 milljarð sterlings
punda af Englendingum i björg-
unarlaun með vöxtum og vaxta-
vöxtum frá 1940 að telja. Ef
Englendingar telja sig og sitt
land minna virði en svo að slfk
björgunarlaun teljist réttmæt
væri hægt að koma eitthvað til
móts við þá og semja um málið
áður en stjórnmálasambandi
landanna verður slitið.”
Þá aátu menn
snúið sér til
sendiráðsins
— eltlti lenflur
Valtýr Guðmundsson skrifar:
„I sumar var ég i Kaup-
mannahöfn og þurfti á smá-
vægilegri aðstoð að halda. Ég
talaði við nokkra unga menn
sem voru búsettir þar. Þeir
sögðu við mig: Þú skalt ekki
koma nærri sendiráðinu ef þú
Ánœgjuleg
sýning
Jón Sigurðsson hringdi:
„Mig langar að lýsa ánægju
minni yfir þvi framtaki Fim-
leikasambands íslands og
iþróttakennara að hafa fim-
leikasýningar i Laugardalshöll.
Um leið vil ég lýsa furðu minni á
að ekki skuli hafa komið fleiri til
aö sjá þessar ánægjulegu sýn-
ingar.”
ert i vandræðum þvi að sú stofn-
un gerir ekki neitt. En það er
maður hér, sem hefur hjálpað
mörgum íslendingum og heitir
Vilhjálmur Guðmundsson, um-
boðsmaður Flugleiða. Við snú-
um okkur flestir til hans enda er
hann manna liðlegastur.
Það kom lika á daginn. Ég fór
til sendiráðsins. Þar virtist eng-
inn vera við, að þvi er mér var
sagt. Þess vegna fór ég til Vil-
hjálms og hann hjálpaði mér.
Þegar Gunnar Thoroddsen
var sendiherra tslands i Kaup-
mannahöfn virtust allir geta
snúið sér til sendiráðsins. En nú
gera menn það ekki lengur. Mig
langar þvi að spyrja Einar
AgUstsson utanrikisráðherra:
Hvað borgar islenzka þjóðin
fyrir sendiráðið i Kaupmanna-
höfn? Hvert er verkefni þess? Á
það kannski aðallega að taka á
móti listamönnum i hanastél?
tslendingar i Kaupmannahöfn
mundu óska eftir svari sem ekki
er loðið.”
...LEIÐINLEG
GRÁMYGLULEG
SLEPJA"
A.I. skrifar:
„Ég las grein i blaðinu mið-
vikudaginn 26. þ.m. eftir Aðal-
stein Ingólfsson myndlistar-
gagnrýnanda sem fjallar um
myndskreytingu i bókinni
Haustskipi Björns Th. Björns-
sonar. Ég sé ekki alveg hvað
það er sem hrifur þennan ann-
ars prýðilega listgagnrýnanda
svo mjög og fær hann til að lýsa
ágæti þessara myndskreytinga
svo fjálglega. Þó væri ekki að
undra að hið gifurlega málskrúð
og léttleiki islenzkumannsins
Björns Th. hafi hrifið Aðalstein
og hafið hann yfir alla gagnrýni
á verkum hins fyrrnefnda og
myndavali.
Hilmar Helgason virðist hafa
litla anatómiska tilfinningu sem
hann leynir með ofnotkun
klæðafellinga og óhóflegri
skyggingu sem annaðhvort er
gerð með fingrum eða pikkuð
með penna og rennur saman i
leiðinlega grámyglulega slepju.
Til dæmis má nefna hlutföll i
kvenpersónunni á mynd á blað-
siðu 47 sem er einna mest afger-
andi dæmi um lélega anatómiu,
ég sé ekki annað en læri „Play-
boy”-stúlkunnar sé losnað frá
likama hennar, og virðist i lausu
lofti.
Það má ganga Ut frá þvi að þá
fyrst, þegar þú hefur hlutföllin á
valdi þinu, megir þú fara að
leika þér að þeim, en það vald
virðist Hilmar skorta. Hann
breytir hlutföllum, eða svo virð-
ist, til að ná fram meiri áhrif-
um, sbr. mynd á bls. 171, en
þetta tekst misjafnlega.
Hendurnar leika Hilmar
grátt. Þar er honum leikur á
borði að færa sér i nyt tján-
ingarform handarinnar til á-
herzlu i myndsköpuninni og
tjáningu en þar er aðeins að
finna illa gerðar, steinrunnar og
tilþrifalausar krumlur sem
segja ekki neitt en verða aðeins
til að kafsigla þessu einhverju
mesta stórvirki i islenzkri bók
undanfarinna ára, svo að notuð
séu orð Aðalsteins.”

ís” 2í í? Hmstskip
í ■ MÉ ‘ ^ \ ;

■

Ntiiotíincnnin^

Hvaö er að vera
Gaf lari?
Friðrik Sigmundsson nemi: „Ég
veit það nú ekki, — ef það er eitt-
hvað um Hafnfirðinga, þá er ég
heldur ekki fæddur hér.”
Kristrún Bjarnadóttir húsmóðir:
„Það var sagt um okkur Hafn-
firðinga að við himdum gjarna
undir húsgöflum og ræddum mál-
ið hér áður fyrr. Við notum þetta
nú mest sem grin sjálfir.”
Gyða Einarsdóttir afgreiðslust.:
„í gamla dagastóðu menn hér
undir húsgöflum og skeggræddu.
Þetta er nú mest grin og örugg-
lega mest notað af okkur sjálf-
um.”
Helgi Sæmundsson, vinnur á hjól-
harðaverkstæöi: „Þetta er gam-
alt orðtak, sennilega Ur krepp-
unni, — þar sem sagt var að
Hafnfirðingar hefðu ekkert annað
að gera en að ræða málin undir
húsgöflum.”
Sveinn Guðmundsson gangavörð-
ur: „Þetta hef ég oft heyrt en get
ekki skýrt það. Er nýfluttur.”