Dagblaðið - 27.03.1976, Qupperneq 10

!()
SMEBIAÐW
frfálst, nháð dagblað
Utííofandi: DaKblaðið hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Kitstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjöri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason
íþróttir: Hailur Símonarson
Hönnun:Jóhannes Keykdal
Blaðamenn: Anna Bjarnason, Ásgeir Tómasson, Atli Steinarsson, Bolli
Héðinsson, Cragi Sigurðsson, Erna V. Ingólfsdóttir, Gissur Sigurðsson,
Hallur Hallsson. Helgi Pétursson, Katrín Pálsdóttir, Ólafur Jónsson,
Ómar Valdimarsson.
Ljósmyndir: Bjarnleifur Bjarnleifsson, Björgvin I’álsson, Kagnar Th.
Sigurðsson.
Gjaldkeri: Þráinn Þorleifsson
Dreifingarstjóri: Már E.M. Halldórsson
Askriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands.
í lausasölu 40 kr. eintakið.
Ritstjörn Síðumúla 12, sími 83322, auglýsingar, áskriftir og afgreiðsla
Þverholti 2, sími 27022.
Setning og umbrot: Dagblaðið hf. og Steindörsprent hf., Armúla 5.
M.vnda- og plötugerð: Hilmir hf., Síðumúla 12. Prentun: Árvakur hf.,
Skeifunni 19.
Dauð hugsjón
Þeir íslenzku sósíalistar, sem
einu sinni voru kommúnistar, eru
nú flestir orónir samgrónir hinu
borgaralega þjóóskipulagi. Al-
þýóubandalagió hefur gerzt þátt-
takandi í samtryggingarkerfi ís-
lenzkra stjórnmálaflokka. Flokkurinn er í
mörgum aóalatrióum krataflokkur en ekki
kommúnistaflokkur. Margt hefur breytzt
síóustu ár.
Lítió fer nú oróió fyrir þeim, sem boóa okkur
,,Sovét-Isfand”. Fá oró eru sögó til hróss þjóó-
skipulagi Sovétríkjanna eóa utanríkisstefnu.
Þó fara íslenzkir alþýóubandalagsmenn yfir
leitt í ,,kerfi” þegar þau mál eru á dagskrá. Þaö
er eins og mönnum finnist, aó þá blóölangi til
aö snúast Sovétmönnum til varnar, en yfirleitt
þora þeir þaö ekki. Þetta er breyting til batn-
aöar.
Innrás Sovétmanna í Ungverjaland og síöar í
Tékkóslóvakíu hristi upp í mörgum íslenzkum
kommúnistum. Marga þeirra hafói þá lengi
grunaö, aó ekki væri allt meö felldu, en þeir
höföu veriö leiddir fram í Sovétdýrkuninni
eins og grísir til slátrunar. Eftir þessa at-
burói fóru margir þeirra aö tala eins og
íslendingar.
Til eru þeir, sem enn eru kommúnistar í
orösins gömlu merkingu og vilja koma á ,,al-
ræöi öreiganna”, þaö er aö segja flokkseinræói
kommúnistaflokks hér á landi. Þessum mönn-
um hefur flestum skilizt, aö ekki er aö leita til
Alþýöubandalagsins um byltingarstefnu. Þeir
hafa hrakizt í flokksbrot yzt til vinstri eöa
hanga vió Alþýöubandalagiö án tiltakanlegra
álirifa. í Alþýöubandalaginu, arftaka Sósíal-
istaflokksins og Kommúnistaflokksins, ráöa
aörir menn. Þar eru á oddi pólitíkusar, sem eru
samdauna refjum flokkakerfisins og forystu-
menn í háaöli uppmælinganna. Þar eru fyrir
verkalýösforingjar, sem aö jafnaöi eru grónir
skrifstofumenn, fylgjandi einhverjum, líttmót-
uöum breytingum en andvígir hvers konar
byltingu.
Alþýöubandalagiö hefur á stefnuskrá ýmis
umbótamál, en þaö hefur jafnframt haldiö í
mikiö af gamalli afturhaldsstefnu marxismans.
Boöskapur Karls Marx fyrir rúmri öld á ekkert
erindi til nútímans. Kenningar, sprottnar úr
jarövegi þess tíma, eru afturhaldskenningar.
Ráöandi menn flokksins hafa í reynd varpaö
fyrir borö skynlausri tryggö viö þjóöskipulag
og heimsvaldastefnu Sovétríkjanna, en þeir
hafa ekki almennilega getaö fótaö sig síöan.
Komi þaö fyrir forystumennina aö segja, aö
flokkurinn sé sósíaldemókratískur, fara þeir
meö þaö sem mismæli, og lítil stoö er í aö halda
fram fjarstæóum eins og þeim, aö enginn
munur sé á sósíaldemókrataflokki og kommún-
istaflokki, eins og einn forystumanna
Alþýöubandalagsins sagöi í umræóum uia
stefnu flokksins.
Þessir uppgjafabyltingarmenn eru þreyttir.
Þeir vita ekki hvert halda skal.
DAGBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. MARZ 1976.
* ............................................................
Æfing: Sovczkir hermenn sækja fram með skriðdreka.
Flestir hafa gert ráð fyrir að
Sovétmenn gætu tekið Vestur-
Evrópu með skyndiárás ef þeir
vildu. Menn segja að þessu
mundu Bandaríkjamenn svara
með kjarnorkuárás á Sovétrík-
in. Atómstríð yrði þá hafið.
Þeir, sem treysta að friður
haldist, fullyrða að enginn
mundi sigra í kjarnorkustríði.
Þar mundu allir tapa. Mikill
hluti jarðar yrði eyddur.
En hvað nú ef Sovétmenn
gerðu skyndiárás í vestur og
Bandaríkjaforseta þætti ekki
rétt að þrýsta á hnappinn og
hefja atómstrið? Hvað ef Sovet-
menn treystu því að viðbrögð-
in yrðu þau að Bandaríkja-
forseti teldi að ríki hans yrði
lagt í rúst þegar Sovétmenn
svöruðu í sömu mynt í atóm-
stríði? Heimurinn hefur um
langt skeið eingöngu kynnzt
takmörkuðum átökum, styrjöld-
um sem takmörkuðust við
ákveðin svæði og breiddust
ekki út, jafnvel þótt mikið væri
í húfi fyrir bæði risaveldin.
Hvernig gætu hersveitir-NATO
í Vestur-Evrópu staðizt Sovét-
mönnum snúning? Um þetta
standa deilur.
Yfir Rín eftir
tvo sólarhringa
Spá um útkomu styrjaldar í
Vestur-Evrópu, sem háttsettur
foringi hjá Atlantshafsbanda-
laginu er talinn hafa gert, var
fyrir skömmu birt í brezka
blaðinu Times.
Þar segir að Sovétmenn og
bandamenn þeirra gætu ruðzt
fram í skyndiárás yfir vestur-
þýzku landamærin áður en
herlið NATO kæmist í varnar-
stöðu.
Kommúnistar mundu komast
yfir Rín innan tveggja sólar-
hringa, með stuðningi sextán
þúsund fimmtu herdeildar-
manna í Vestur-Þýzkalandi.
Atlantshafsbandalagið yrði
sett í mikinn vanda. Ætti að
STAÐREYNDIR
GLEYMAST
Það eru gömul sannindi og
um leið ný, að forskrift og úr-
ræði þeirra, sem áhrifamestir
eru í þjóðfélaginu hafa ekki
ávallt reynzt Islendingum veg-
urinn, sannleikurinn og lífið,
enda vart við því að búast að
menn með slíka spádómsgáfu
skjóti upp kollinum í landi, sem
sannanlega er á mörkum hins
byggilega heims, svo sjaldan
sem slíkir merkisberar eiga
fylgjendur, nema fáa, þótt
vaxtarskilyrði séu þroskavæn-
legri en hér er raunin.
Hitt er öllu nöturlegra til-
hugsunar, að leiðandi ábyrgðar-
og áhrifamenn þjóðfélags, sem
haldið er á floti með erlendum
bráðabirgðalánum, skuli hafa
blekkinguna ásamt glópaláni að
leiðarljósi um afkomu þjóðar-
innar, en virði allar staðreyndir
að vettugi og vinni markvisst
að því að dæma þjóðina til
ævarandi ölmusugöngu og að
því er virðist með sérstöku, en
V ............................ i
þó þegjandi samþykki þegn-
anna sjálfra.
Sú grundvallarstaðreynd
virðist ekki eiga miklu fylgi að
fagna meðal forráðamanna, að
því eru takmörk sett hversu
langt fámenn þjóð í dreifbýlu
landi getur gengið í því að hasla
sér völl til víðtækari umráða-
réttar, meðan lítt og ekki eru
nýttar þær auðlindir, sem þó
eru í landinu sjálfu og geta
enn fullnægt afkomu þjóðar-
innar, ef rétt er að staðið.
Ekki skal þe'irri staðreynd
mótmælt, að rúeginundirstaða
afkomu þjóðarinnar á undan-
förnum áratugum hefur verið
fiskur og útflutningur hans,
þótt margt fleira hafi komið
til, svo sem margháttuð efna-
hagsaðstoð frá alþjóðastofnun-
um og ekki sízt frá Bandaríkj-
unum, í ýmsum myndum.
Hitt er og staðreynd, að
fiskur og fiskimið eru langt frá
því að vera okkar eini fjár-
sjóður, og fiskimiðin, sem af
flestum hafa verið talin ótæm-
andi forðabúr íslendinga og
hafa verið meðhöndluð sam-
kvæmt því, eru nú svo til upp-
urin, og ekkert getur bjargað
þeim í bráð né lengd, nema
alger friðun — og stefnubreyt-
ing á atvinnuháttum lands-
manna, meðan unnið er að
endurmati og nýrri heildarlög-
gjöf um sókn og nýtingu þess-
ara auðlinda.
Vitað er, að uppsprettur eða
auðlindir eru til staðar i land-
inu sjálfu og miklum mun auð-
veldari viðfangs til úrvinnslu
og um leið ódýrari að ti'kostn-
aði heldur en fiskveiðum og
fiskvinnslu er samfara. En það
virðist ætla að ganga erfiðlega,
og raunar ekki átakalatíst að
sannfæra þá sem enn vilja
fremur treysta á glópalánið, að
aðrir þættir en sjávarútvegur
séu þess virði að leggja á þá
aðaláherzlu.
Þannig hefur fiskur og allt
honum tengt verið þjóðinni og
Opíð bréf tíl Kjartans
óíafssonar Htstjóra
Góði kunningi:
Eg hlustaði á ykkur og sá í
umræðuþætti um NATO fyrir
nokkru. Þú stóðst þig vel eins
og vanalega á svona
málþingum. Þó var ég ekki að
öllu leyti ánægður með þig.
Einu sinni, er þú svaraðir Frið-
riki Sophussyni út af innrás
Rússa í Tékkóslóvakíu, þá var
ekki annað að heyra á svari
þínu en innrásin hefði verið
réttlætanleg. Eg hef alltaf gert
ráð fyrir, að allir heiðarlegir
menn fordæmdu þvílíkt athæfi,
eins og framkomu Breta við
okkur nú í landhelgisdeilunni.
Ég lít svo á, að sterkasta
vopnið okkar i deilunni við
Breta sé að segja þegar í stað
upp hervarnarsamningnum, ef
Bretar fara ekki með allan sinn
flota, herskip og togara, út fyrir
200 mílurnar. Eg hygg, að
meginhluti þjóðarinnar vilji nú
beita þéssu vopni en vera eft'r
sem áður í NATO. En burt ir eð
herinn, ef Bretinn hypjar sig
ekki þegar í stað út fyrir 200
mílurnar!
Þetta var það, sem Finnur
Torfi meinti líka í þættinum,
eða ekki gat ég skilið annað. Ég
held, að utanríkisráðherra vilji
það líka en fái því ekki ráðið
vegna stjórnarforystunnar. En
ég tel, að ekki sé grundvöllur
meðal þjóðarinnar fyrir úrsögn
úr NATÓ Það sýndu síðustu
þingkosningar.
Fynst ég er farinn að skrifa
þér, tetla ég að nefna fleira,
sem mér finnst að þið „vir.stri”
menn eigið sök á, hvernig
komið er. Það má segja, að þið
hegðuðuð ykkur sem óvitar,
þegar þið höfðuð
stjórnarforystuna. Þá var
boginn spenntur alltof hátt.
Kaupið var hækkað í
prósentuvís, svo að þeir í
þjóðfélaginu, sem mest höfðu
kaupið, fengu margfalda
hækkun. að krónutölu, við bjj
lægstlaunuðu. Þessa ósvinnu
samþykkti vinstri stjórnin í
staðinn fyrir að koma í veg
fyrir svona lagað. Ihaldið hefði
ekki getað staðið betur — eða
verr — að þessu. Ég hef skömm
á þessu.
Ég hygg, að opinberir
starfsmenn ríkisins hafi
vísitölutryggða sína líf-
eyrissjóði, og hafi verið búnir
að ganga frá þeim málum fyrir
tíð vinstri stjórnarinnar. Eri
vinnandi fólkið, lægst launaða
fólkið í landinu, er enn með
óvísitölutryggða sína
lífeyrissjóði. Var það ekki
skylda vinstri stjórnarinnar að
vísitölutryggja lifeyrissjóði
verkafólks, eða var vinstri
stjórnin stjórn hátekjumanna
og braskara?
Þið Alþýðubandalagsmenn
hröpið hátt um, að verðbólgan
sé að brenna upp sparifé
aldraðá fólksins. feg hefði
haldið. að hún brenndi upp