Dagblaðið - 05.12.1978, Blaðsíða 5

DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 5. DESEMBER 1978.
17
Geir Hallsteinsson er þekktasti handknattleiksmaður Hafnarfjarðar, en handknattleikurinn er eins konar „þjóðariþrótt”
Hafnarfjarðar. Hallsteinn Hinriksson faðir Geirs hefur verið nefndur faðir handknattleiksins i Hafnarfirði en fyrst barst
fþróttin þangað árið 1925 á fþróttanámskeiði sem Valdimar Svcinbjörnsson stóð fyrir.
Þá héldu stúkurnar uppi fundum einu
sinni i viku. Fyrsta stúkan var stofnuð
árið 1885 og var það Morgunstjarnan og
önnur þrem árum síðar, Danielsher.
Magnús Th. S. Blöndal stofnaði báðar
þessar stúkur. Dansleikir voru haldnir i
Gúttó, Suðurgötu 7. Það hús byggði
Magnús Th. S. Blöndal. Þarna var
dansað undir harmóníkuleik en mestir
harmóníkusnillingar i þá daga voru Ólöf
Jónsdóttir i Undirhamri og Sigríður
Guðmundsdóttir i Byggðarenda. Einu
sinni fór fram keppni milli þeirra. Mátti
lengi vel ekki á milli sjá hvor væri fremri
en þegar Ólöf sveiflaði harmónikunni
aftur fyrir bak og spilaði engu lakar en
áður þótti útséð um hver væri mesti har-
móníkusnillingur I bænum.
Systir Ólafar þessarar var Guðrún
nokkur, móðir Sigfúsar Einarssonar tón-
skálds og organista. Þá var Niels Þor-
steinsson líka mjög mikilvirkur harmón-
ikuleikari og lék á böllum, sérstaklega
hjá stúkunum. Mjög litið var um
drykkjuskap á þessum áruni enda
áróðurinn gríðarlegur gegn honum. Þó
var seld súrsaft I Firðinum og menn gátu
orðið kenndir af henni.
Þá voru oft haldnar skemmtanir með
prógrammi. Hófst skemmtunin gjarnan
með stuttum fyrirlestri, þá var oft leik-
sýning en leikstarfsemi fluttist til bæjar-
ins með Magnúsi Blöndal. Oft voru lika
fluttar gamanvísur eða bæjarbragir og
skemmtuninni lauk svo alltaf með þvi að
dans varstiginn við harmónikuleik.
Bíósýningar koma fljótlega til
sögunnar en Hafnarfjarðarbíó var
stofnaöi 1913 og sýndi Árni Þorsteins-
son þar þöglu myndirnar. Þessar sýn
ingar voru að jafnaði um helgar.
Kringum 1910 kom Hjálpræðisherinn
með sina staífsemi til bæjarins en litið
var á starfsemi hans scm cins konar
sprell og spaugsamkomur. Urðu þannig
töluverð leiðindi i sambandi við sanv
komur þess félags.
■ GAJ
í byrjun þessarar aldar voru margs
konar barnaleikir komnir til sögunnar í
Hafnarfirði. Ástæðunnar var einkum að
leita í því að Knud Zimsen hafði
pantað barnaleikjabók frá Svíþjóð
handa börnum sínum. Þannig urðu til
ýmsir leikir sem þekktir hafa verið á
íslandi allar götur siðan. Má þar nefna
þakbolta, slagbolta, paradís, feluleik, úti-
legumannaleik, „sto” og 110. Síðast-
nefndi leikurinn fór fram við pakkhúsið
og byggðist upp á því að kasta bolta i
stólpann sem stóð út úr húsinu og reyna
1925 á íþróttanámskeiði sem Valdimar
Sveinbjörnsson stóð fyrir. Hallsteinn
Hinriksson, sem nefndur hefur verið
faðir handknattleiksins i Hafnarfirði,
flyzt til bæjarins árið 1929 og verður
strax mikil driffjöður í iþrótlalífi bæjar-
ins.
KFUM var með vikulega fundi fyrir
stráka frá 7—14 ára og samkomur fyrir
fullorðna á kvöldin. Hreyfingin barst til
Fjarðarins 1911 með sr. Þorsteini Briem
en sr. Friðrik Friðriksson varð strax
aðalfrumkvöðullinn.
Leikir og fé-
lagslíf um og
eftir 1910
Niels Þorsteinsson var mikilvirkur
harmónikuleikari og lék lengi á böllum,
sérstaklega hjá stúkunum. Hann var
verkamaður, mikill trúmaður og bjó i
Kletti. Hann var ætíð kallaður Nilli í
Kletti.
í bókinni hundrað Hafnfirðingar eftir
Magnús Jónsson kennara er að finna
þessa vísu um hann.
Niels, laus við háð og hrekk,
hljómlist nokkuð unni.
Var í kirkju á vissum bekk,
vers og guðspjall kunni.
síðan að grípa boltann og var gefin
ákveðin tala fyrir það. Þá var líka mikið
spilað svokallað „klink" sem var
nokkurs konar fjárhættuspil. Leikurinn
„sto” er ennþá vinsæll meðal barna.
Friðrik Bjarnason kennari i Hafnarfirði
vildi þýða nafnið á leiknum og nefndi
hann kyrr, en það náði aldrei útbreiðslu.
En þrátt fyrir miklar vinsældir þess-
ara barnaleikja þá heillaði veiðiskapur-
inn við bryggjurnar ekki minna. Þar
stóðu strákarnir i bænum tímunum
saman og veiddu kola en fengu einnig
stundum þyrskling og smáufsa. Um
1911 voru alls sjö bryggjur i Firðinum:
Booklesbryggja, Edinborgarbryggja,
Knudtzonsbryggja, Ágústarbryggja,
Linnetsbryggja, bryggja Einars Þorgils-
sonar og tvær brvggjur á Mölinni fram-
undan verzlunarhúsum Þorsteins Egils-
sonar. Allar þessar bryggjur voru undir-
lagðar undir kolaveiðina.
Fótbolti kemur tilsögunnar 1910með
Júlíusi V. Nyborg en hann hafði kynnzt
íþróttinni vestur á ísafirði. Hann
stofnaði knattspyrnufélagið Kára í
Hafnarfirði.
Sú íþrótt sem Hafnfirðingar eru
þekktastir fyrir, þ.e. handboltinn, kemur
mikið seinna til Hafnarfjarðar eða árið
bokhú/kl
Strandgötu — Sfmi 50075
Hafnarfirði