Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans - 26.03.1939, Qupperneq 2
2
SUNNUDAGUR
Bragí Sígurjónsson:
Hjónín I Sclí
Pau bjuggu þar við þröngan kost,
er þrýtur dal, en óbyggS hefst,
er auðug sveit í auSnarfaSm
öræfalanda vefst .
Sum börnin hafSi dauSinn dæmt
til drottins sælu í vígSum reit,
en önnur hafði útþrá hyllt
í ævintýraleit.
Og svo var ævi komiS kvöld,
og kúgaS þrek og lamaS fjör.
En sveit bar ugg um aukin gjöld
og önnur þyngslakjör.
Og hvaS var gagnslaus kerla og karl,
aS klipa’ af upphæS sveitarfjár,
er altaf jukust greiSslur, gjöld,
en gangverS lágt þau ár?
Nú liggja bæSi lítilsvirt
í leiSi körgu í horni garSs
og valda ei lengur þrætu þeim,
sem þrefa um skipting arSs.
Á beinum liggur moldin myrk
og minnisleysiS þungt og kalt,
og um þau verSur aldrei birt
neitl eftirmæli snjallt.
Pau bar ei hátt á lífsins leiS
og lögSu fátt til þess, er sést,
og hlutu smátt af lieimi í laun,
en hurfu í sátt viS flest.
En sál var kýtt, og kreppt var vit
viS kjör, er æskudagur bauS,
og seinna önn og órætt strit
þann orminn skamma hrauS.
Pannig mælt og þessu líkt
var þar og hér, og fram var hillt
í þeirra lífi þetta og hitt,
er þótti leti skylt.
AS aldur verSi ekki’ of hár
er aSalkostur fátæks manns
og öSrum reynist ekki þyngd
aS útförinni hans. —
Og nú er litla kotiS kalt
og komiS niSurlotum aS.
Og inn á velli víSigrein
sér velur samastaS.
Sjá litilmagnans legstein hér
viS landmörk dals og heiSageims,
sjá, þannig uppfyllt ósk hans var
til unaSs þessa heims,
Saga Letígarðsíns
Eftír Þórð Jónsson
Fangahald á íslandi hefur frá'
öndverðu verið mesta fjárhags-
vandamál. Margskonar tegund-
ir refsinga hafa verið Iögleidd-
ar á ýmsum tímum. En allar
þær aðferðir hafa kostað þjóð-
ina stórfé. miðað við fjárhags
getu hennar, og ekki er þetta
enn leyst vandamál. Þess vegna
ber ekki að líta á vinnuhælið
á Litla-Hrauni öðruvísi en bráða
birgðalausn og mildar það
dóminn um hina bersýnilegu á-
galla þess, sem ávallt hljóta að
haldast meðan sú stofnun er
rekin þar.
Eins og áður er sagt, stendur
Vinnuhælið á Litla-Hrauni utan
við Eyrarbakká-þorp, við veg-
brún aðalvegarins — Suður-
landsbr. — inn í þorpið. Hinn
fjölfarna veg og vinnuhælið
skilur aðeins léleg vírgirðing.
Húsið sjálft, — Vinuuhælið —
getur naumast verið ver lagað
fyrir fangahús en það er. Pað
er 3 hæðir með háu lofti. Nú
er það ein skylda fangavarð-
ar að halda föngunum frá öllu
frjálsu fólki og einnig að liegna
ö:Ium óhlýðnum íöngum, meðaa
refsivist þeirra stendur yfir á
hælinu. Það getur því komið
fyrir að koma þurfi óhlýðnum
fanga neðan af jafnsléttu upp
á þriðju hæð og þar 'inn{ í kílefá
sinn ,og geta allir séð hvílík
sú aðstaða er. Allir gluggar
hælisins voru gerðir í byi’jun
með nútímagerð sjúkraluisa og
er ekkert hægara óhlutvöndum
mönnum/ en smygla inn um
þá t. d. á næturþeli vörum, á-
fengi og fl.
Þess er einnig að gæta að
svona stofnun erlendis er stjórn
að með hervaldi og vopnum.
Hér er því ekki til að dreifa og
óvíst hvernig íslendingar tækju
slíkum refsiaðgerðum. Vinnu-
hælinu á Litla-Hrauni verður
að stiórna sem meSt í Iíkingu,
við íslenzkt Heimili. Allsstaðar
umhverfis land hælisins eiga í-
búar þorpsins, o. fl., bæði mat
jurtagarða og slægjulönd .Það
er því mjög augljóst mál hversu
þessi nærvera við fangana er
stórlega inóðgandi á báða vegu.
engu síður föngunum ,sem ekkt
hafa misst alla sómatilfinningu,
Mega það undur heita hvað kær
urnar út af þessari nærveru
frjálsra 'Og ófrjálsra manna hafa
verið litlar á báða bóga. Má
hiklaust þakka slíkan frið góðri
stjórn hælisins. Hversu lengi,
sá friður varir er ekki hægt
um að segja.
Eitt aðfinnsluatriði í rekstri
hælisins og auðvitað jrað athygl
isverðasta er Jaað ,hve fjárfrekt
það er. En fjármál eru líka við-