Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1963, Side 23

23
minnast þess, að í skólastjórnartíð Stefáns gerðust aldrei neinir
árekstrar í líkingu við það, sem var á Möðruvöllum.
Eftirfarandi kafli úr dagbók Stefáns 14. marz 1891, lýsir
mjög vel viðhorfum hans til Hjaltalíns og afskiptum af skól-
anum og stjórn hans: „Þegar ég kom liér að skólanum voru
vinsældir og álit Hjaltalíns á förum út um landið, og bar
margt til, og sumt alveg óverðskuldað. Þetta var ásamt hinu
bága árferði aðalorsök þess, að menn voru að hætta að sækja
skólann. Eg sá því að eitt helzta ráðið, til að auka vinsældir
skólans var að auka álit Hjaltalíns, enda sparaði ég ekkert,
hvorki í viðræðum við menn né í prívatbréfum og blaðagrein-
um, er eytt gæti skugga þeim, sem á hann var fallinn, bæði
sem mann og skólastjóra og pólitíska stærð. Sérstaklega reyndi
ég til að sýna mönnum fram á, að pólitík og pedagógík væri
tvennt ólíkt, og að maðurinn gæti verið góður skólastjóri og
kennari, þótt hans pólitísku skoðanir væru ekki sem heppi-
legastar. Þótt ég máske hafi litlu áorkað í þessu efni, þá er ég
sannfærður um, að ég hef nokkuð á unnið, og orð mín hafa
átt nokkurn þátt í vaxandi áliti og aðsókn að skólanum.“
„Skólinn skal upp“ skrifaði hinn ungi kennari í upphafi
starfs síns. Það heit hafði hann efnt áður en áratugur væri
liðinn. Samvinnan við skólastjórann hélzt góð þótt stundum
hlypu á snurður, en báðir voru þeir menn, sem kunnu að
slétta úr þeim, og þeirri góðu samvinnu má þakka hvílíkur
árangur náðist.
Skólamál og skólasaga.
Margt ræða þeir sín á milli kennararnir á Möðruvöllum
fyrsta vetur Stefáns þar. Hann hefur ekki verið þar lengi, þeg-
ar hann brýtur upp á því við Hjaltalín, að þeir hafi forgöngu
um að stofnað verði kennarafélag fyrir landið og almennur
kennarafundur haldinn í Reykjavík. Hjaltalín tekur þeirri
hugmynd vel, og hann vill að þeir semji frumvarp til almennra
skólalaga. Má þar ef til vill rekja kveikina, að hinum síðari
tillögum þeirra í þeim efnum. Kennarafélagsstofnuninni er
haldið vakandi. Stefán ræðir hana við þá Ögmund Sigurðs-
son og Þorvald Thoroddsen sumarið 1888, og veturinn á eftir