Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1963, Page 50
50
er Stefán gerði á Möðruvöllum, en getið verður hins helzta.
Engjar Möðruvalla liggja fram með Hörgá. Þær bætti hann
stórlega með áveitum, var hvort tveggja, að hann endurbætti
gamlar áveitur og jók nýjum við. Voru Möðruvallaengjar um
þær mundir flestum þurrengjum landsins grasgefnari. Túnið
færði hann nokkuð út og sléttaði einnig í gömlu túni, en
mestu mun þó hafa munað, að hann jók mjög rækt þess með
betri hirðingu en áður hafði verið, en þó mun það aldrei hafa
komizt í fulla rækt eða nokkrir hlutar þess, sakir áburðar-
skorts, sem þar eins og annars staðar um þær mundir, var allri
ræktun fjötur um fót.
Húsabætur gerði hann miklar. Auk hins gamla nær fallna
torfbæjar var dálítið timburhús á Möðruvöllum þegar Stefán
hóf þar búskap. Það hús var allsendis ónógt, þegar bærinn var
úr sögunni. Eitt fyrsta verk Stefáns var að byggja við timbur-
húsið. Stækkaði það þá meira en um helming, og nægði nú
bæði þörfum ábúanda og einnig var þar borðstofa og eldhús
skólapilta. Hús þetta kostaði hann 5000 krónur og keypti
landssjóður það síðar á 4000 kr. Öll peningshús á staðnum
lét hann reisa með meiri rausnarbrag en þá var títt í sveitum
landsins. Voru fjárhús að vísu úr torfi og grjóti en með mál-
uðum þilstöfnum, og var slík prýði einsdæmi þar um slóðir
um þær mundir. Fjárhúsin munu hafa rúmað nokkur hundr-
uð fjár og voru hlöður við þau, en að jafnaði þurfti þó líka
að bera upp hey við þau. Fjós og fjóshlöðu reisti hann, er
fjósið hlaðið úr tigulsteini, ogstendur það enn, eitt húsa þeirra,
er Stefán reisti á Möðruvöllum. Hefur það vafalítið verið full-
komnasta fjós hér nyrðra að minnsta kosti, um þær mundir,
og öll voru peningshús á Möðruvöllum rúmbetri og bjartari
en annars tíðkaðist.
Stefán lagði mikla stund á að kynbæta búfénað sinn, bæði
kýr og kindur. Mjólkurkýr átti hann ágætar, og fyrstu kyn-
bótanaut Hörgdæla voru af bústofni hans. Þá bar og Möðru-
vallafé af öðru fé þar um slóðir bæði í útliti og afurðum, og
var sótzt eftir hrútum þaðan til kynbóta. Þó má vera, að af-
urðagæði fjárins hafi að nokkru verið að þakka betri meðferð
og fóðrun en almennt gerðist, en í þeim efnum var Stefán for-