Vísbending - 23.05.1984, Blaðsíða 1

VÍSBENDING~
VIKURIT UM ERLEND VIÐSKIPTI OG EFNAHAGSMÁL_____
20.2 23. MAÍ1984
Gjaldeyrismarkaður
Miklar sveiflur í gengi dollarans
Vaxtahækkanir valda breyttum
viðhorfum
Verulegar sveiflur hafa verið í gengi
dollarans gagnvart helstu gjaldmiðlum
síðustu daga og vikur en frá aprílbyrj-
un hefur þó verið um verulega hækkun
að ræða. Ekki er um neina eina skýr-
ingu að ræða en þær eru helstar að
vextir í Bandaríkjunum eru taldir fara
hækkandi enn um sinn og að nokkrar
væringar eru á vinnumarkaði í Þýska-
landi.
Fyrir aðeins fjórum til fimm vikum
voru ýmsir þeirrar skoðunar að vextir
myndu heldur lækka í Bandaríkjunum
í sumar. En vextirnir héldu áfram að
hækka og enn er búist við að vextir fari
hækkandi og sveiflist talsvert upp og
niður. Hafa vaxtahækkanirnar þegar
haft áhrif á skuldabréfamarkað, en
hækkandi vextir valda lækkandi verði
á skuldabréfum, eins og kunnugt er
(þótt markaðurinn á Islandi sé smár
hefur sömu áhrifa gætt á skuldabréfa-
markaði vegna vaxtahækkana hér á
landi á síðari hluta vetrar og í vor).
Varað er við að skammtímavextir geti
hækkað talsvert á skömmum tíma.
Fyrir tveimur vikum voru millibanka-
vextir í Bandarikjunum innan við
101/2% en sumir hagfræðingar eru
þeirrar skoðunar að þessir vextir geti
hækkað í allt að 15-16% undir lok
næsta árs. Ekkert nema minni eftir-
spurn atvinnuveganna eftir lánsfé eða
minni lánsþörf ríkissjóðs geti komið í
veg fyrir þessa hækkun. Ólíklegt er að
dragi úr eftirspurn atvinnufyrirtækja
eftir lánsfé á meðan framleiðsla er enn
að aukast og engar ákvarðanir hafa
verið teknar sem gætu dregið úr fjár-
lagahallanum næstu árin. Sé reynslan
frá fyrri tímum þegar svipað hefur
staðið á höfð í huga má því búast við
talsverðum sveiflum bæði í gengi og
vöxtum á næstu vikum. Vonir manna
um lækkandi gengi dollarans hafa ekki
ræst að sinni.
Trúin á línurit
Sagt er að það færist nú í vöxt meðal
gjaldeyrissala í Evrópu og I bönkum að
beita grafískum aðferðum og einnar
líkingar stærðfræðilíkönum til að spá
fyrir um gengi dollarans gagnvart
helstu myntum. Áhugi manna á geng-
islínuritum hefur ekki síst vaxið vegna
síhækkandi gengi dollarans þrátt fyrir
spár hagfræðinga um hið gagnstæða.
Ein af þessum graflsku aðferðum er
kennd við Ralph N. Elliott og kölluð
öldukenning Elliotts. Reisirhann kenn-
ingu sína á breytingum Dow Jones
vísitölunnar í kauphöllinni í New York.
í breytingum þeirrar vísitölu er að finna
Efni:
Gjaldeyrismarkaður 1
Ríkisvíxlar 2
Innlendar hagtölur 4-5
Ríkisfjármál 6
Töflur:
Gengi helstu gjaldmiðla 8
Gengi ísiensku krónunnar 8
sveiflutímabil með fimm sveiflum upp
og þremur sveiflum niður, alls átta
öldum. Talið er að dollarinn hafi í upp-
hafi annarrar viku í maí verið í B-
sveif lu og rétt við að komast í C-sveiflu.
Samkvæmt þessum kenningum ætti
dollarinn að vera í D-sveiflu í þessari
viku og gæti því gengi hans gagnvart
þýsku marki lækkað heldur eftir eina til
tvær vikur.
Ef litið er á $/DM línuritið frá áramót-
um má greina tvær meginhreyfingar,
langtímalínu til lækkunar og skamm-
tímalínur til hækkunar. Föstudaginn
27. apríl skar dollaragengið báðar
þessar línur. Ef einnig er litið á þriggja
mánaða meðaltal gengis dollarans
gagnvart þýsku marki er talið hugsan-
legt að dollaragengið fari á næstu
dögum enn hærra en 10. janúar s.l., en
þá var það skráð á 2,8434. En gerist
þetta ekki alveg á næstu dögum eða
tveimur til þremur vikum telja línurita-
spámenn að metið frá 10. janúar muni
fá að standa um árabil.
Ekkert skal sagt frekar um kosti og
galla línuritaspádóma í gjaldeyrisvið-
skiptum en frá þessu er greint hér
vegna þess að í blöðum og tímaritum
um gjaldeyrismál á umræðan um
þessar kenningar vaxandi vinsældum
að fagna.