Vísbending - 18.07.1984, Blaðsíða 1

VISBENDING
VIKURIT UM ERLEND VIÐSKIPTI OG EFNAHAGSMÁL
28.2
18. JÚLÍ 1984
Danmörk___________________________________________
Vaxandi halli í utanríkisviðskiptum veldur áhyggjum
Verri horfur í gjaldeyrismálum
Stjórn Schluters, forsætisráðherra,
setti sér það takmark er hún tók við
völdum haustið 1982 að ná jafnvægi í
utanríkisviðskiptum á þremurtil fjórum
árum (sját.d. Vísbendingu 22. febrúar
sl.) Erlendar skuldir Dana námu um
36% af landsframleiðslu í árslok 1983.
Árið 1982 nam viðskiptahallinn 18,7
milljörðum danskra króna en á fyrsta
heila ári sem stjórn Schluters sat að
völdum lækkaði hallinn í 10,8 milljarða
danskra króna. Ef dæma má af tölum
fyrir fyrstu fjóra mánuði þessa árs virð-
ist ekki munu verða áframhald á bat-
anum í ár. Vöruskiptahallinn í apríl sl.
varð 1,07 milljarður danskra króna, en
var 571 milljón í mars og 204 milljónir í
apríl 1983. Vöruskiptahallinn á fyrstu
fjórum mánuðum 1984 varð 3,13 mill-
jarðar danskra króna en á sama tíma í
fyrra varð 306 milljóna króna afgangur.
Peningamálin
Verðbólga í Danmörku árið 1981 var
11,8%, 9,8% árið 1982 og 6,6% í
fyrra. Launahækkanir árið 1982 voru
um 10% en eru nú um 4%. Þá hefur
stjórn Schluters einnig tekist að lækka
opinbera lánsþörf verulega. Fjárlaga-
hallinn sem hlutfall af landsframleiðslu
var 7,8% í fyrra en samkvæmt OECD-
spám er búist við að hallinn verði um
6% af VLF í ár og um 5% árið 1985.
Á hinn bóginn hefur gengið mun verr
að hafa hemil á vexti peningamagns.
Aukning peningamagns í umferð árið
1983 var um 25%. Útlán viðskipta-
bankanna jukust um 14% á tólf mán-
aða tímabilinu til aprílloka sl. en seðla-
bankinn hafði gert ráð fyrir 8% aukn-
ingu útlána á þessu tímabili. Helsta
ástæða aukningar peningamagns í
fyrra er talin að ríkið fjármagnaði halla-
rekstur sinn með þvi að selja ríkis-
skuldabróf í bönkum í stað þess að
selja almenningi spariskírteini. Talið er
að mikil útlánaaukning eigi sinn þátt í
þeirri aukningu á innflutningi sem orðið
hefur.
Samanburöur viö Finnland,
Noreg og Svíþjóð
í nýlegri skýrslu fjögurra skandi-
navískra banka, Svenska Handels-
banken, Kansallis-Osake-Pankki, Den
Norske Kreditbanken og Handels-
banken í Kaupmannahöfn, er talið að
hagvöxtur ( Danmörku, Finnlandi, Nor-
egi og Svíþjóð verði meiri en að meðal-
tali í vestrænum ríkjum. Búister við að
hagvöxtum í ríkjunum fjórum verði
3,5% í áren I fyrra var2,7% hagvöxtur
þar að meðaltali.
Framleiðsluaukningin er mest í
Finnlandi en þar gæti hagvöxtur orðið
5% í ár, hærri en í nokkru öðru ríki í
Evrópu. Næst koma Danmörk og Sví-
þjóð með um 3% hagvöxt í ár en Nor-
egur rekur lestina með um 2,5%. I
skýrslunni segir að Danmörk og Svi-
þjóð hafi mjög bætt samkeppnisstöðu
sína í alþjóðlegum markaði. Svíþjóð
náði þessu marki eins og kunnugt er
með gengisfellingu haustið 1982, en
Danir hafa bætt samkeppnisstöðuna
með þvi að halda aftur af launahækk-
Efni:
Danmörk 1
Myntskipti í Japan 2
Áhrif verðbólgu á skuldabyrði 3
Kostir og gallar hárra vaxta 6
Að búa við hágengi dollarans 7
Töflur:
Innlend efnahagsmál 4-5
Gengi helstu gjaldmiðla 8
Gengi íslensku krónunnar 8