Alþýðublaðið - 14.07.1969, Blaðsíða 7

VIÐEYJARSTOFA
I UPPRUNALEGT
HORF Unnið að endurbét-
um í sumar
ycRr ifxrr fef nínsldsiöv'dlA I
AlþýSuMaðið 14. júM 1969 7
Reykjavík. — G.G.
Fyrir fáum árum náði ríkið
eignarhaldi á Viðeyjarstofu og
nokkurri landsspildu umhverf-
is húsin, en áður hafði eigand-
inn. Stefán Stephensen, gefið
ríkinu kirkjuna í Viðey. Ætlun
þeirra sem stóðu að kaupunum
var fyrst og fremst sú, að láta
fara fram viðgerð á húsunum
og reyna að varðveita þessar
sögufrægu byggingar í sem upp-
haflegustu formi. Var þjóð-
minjaverði falin umsjá með
byggingunum og þeim fram-
k.væmdum, ,sem nauðsynlegar
væru. Alþýðublaðið náði tali af
Þór Magnússyni, þjóðminja-
verði, og forvitnaðist um hvað
á döfinni væri í eyjunni.
UNNIÐ AÐ ENDUR
BÓTUM Á VIÐEYJAR-
STOFU
— Hvað líður framkvæmd-
um í Viðey? Er ekki unnið þar
eitthvað í sumar?
— Jú, það er unnið af tölu-
verðum krafti að endurbótum á
Viðeyjarstofu. Það er hug-
myndin hjá okkur að reyna að
gera húsið fokhelt í sumar, —
setja í það nýja glugga og svo
þarf að taka veggina alla í
gegn og múra þá upp að tölu-
verðu leyti, þeir voru orðnir
sprungnir víða, þetta er allt
saman mikið verk.
TÖLUVERÐAR 1
SKEMMDIR AF
MANNAVÖLDUM
— Er húsið illa farið yfir-
leitt?
— Já. það er það náttúrlega,
þarna hafa eyðingaröfl bæði af
náttúrunnar völdum og manna
völdum leikið lausum hala,
skemmdirnar eru (töluverðar,
fyrir utan það, að búið var að
færa húsið úr upphaflegu formi
og breyta því dálítið, en hug-
myndin er að reyna smám
saman að færa það í upphaflegt
horf. f sumar munum við ein-
beita okkur að því, að klára
það að utan, ég veit ekki hvort
við komumst til þess að eiga
við þakið núna, við höfum ekki
fengið efni í það ennþá, en
aðalatriði er að loka því að
utan, ganga frá veggjum og
gluggum í sumar.
•— Hvað er mikil fjárveiting
til þessara framkvæmda í ár?
— Við höfum líklega 1.3
milljónir króna til að vinna
fyrir í sumar, eina milljón, sem
veitt var á fjárlögum, og svo
var afgangur frá því í fyrra
um þrjú hundruð þúsund?
MARGRA ÁRA STARF
— Hver gerirðu ráð fyrir að
heildarkostnaðurinn verði við
þessar endurbætur á húsun-
um?
— Ég veit það ekki, það er
ómögulegt að gizka á það, en
það verður talsvert mikið,
þetta verður ekki unnið nema
á mörgum árum og þarf að
vinnast með mikilli gætni, við
erum með arkitekt, sem er sér-
lærður í viðgerðum gamalla
bygginga, Þorstein Gunnars-
son, hann fylgist með þessu
fyrir okkar hönd og gerir tillög
ur um, hvernig að þessu skuli
staðið. En það sem gerir verk-
ið svo erfitt og náttúrlega dýrt
líka, það er að þetta er á þess-
um stað, það er enginn vegur
út í evjuna og erfitt um flutn-
inga og ekkert vélknúið farar-
tæki úti í eyjunni til þess að
létta undir við aðdrætti. Þetta
verður allt að vinnast bara
með höndunum og vinnst þar
af leiðandi miklu seinna.
TEIKNAÐ AF
FRÆGASTA
ARKITEKT DANA Á
ÞEIM TÍMA
— Hvað er merkilegast við
húsin í Viðey?
— Það má segja að merki-
legast fyrir okkur séu þessar
sögulegu minningar, sem við
húsin eru tengdar, þarna bjó
Skúli fógeti og svo Stephen-
senarnir eftir hann. Og svo er
auðvitað húsið sem slíkt og
byggingarnar mjög merkilegt
frá sjónarmiði húsbyggingar-
listarinnar, húsið er teiknað af
frægasta arkitekt Dana fyrr og
síðar, Nicolai Eigtved, sem
teiknaði mörg mjög þekkt hús
í Danmörku á átjándu öldinni.
Þetta er eina húsið, sem hann
t.eikaði og hér hefur verið reist,
en það var að vísu ekki byggt
í því formi, sem hann hugsaði
sér, hann teiknaði þetta sem
tveggja hæða hús, en svo hef-
ur mönnum hérna sennilega
þótt nóg að byggja eina hæð.
Húsið hefur upphaflega verið
afskaplega fínt og vandað,
þetta er byggt í barokkstíl og:
maður sér það inni á því sem
eftir er af þessu gamla, hvað'
þetta er feiknalega fallegt og
gert af frábærri smekkvísi. Og
það er meiningin á næstu árum.
að koma þessu í upphaflegt
horf, en það verður mikið verk.
og dvrt.
I
MARGIR EIGENDUR
— Hver á jörðina?
— Ríkið keypti á sínum tíms
stofuna og um 10 hektara.
lands umhverfis, en Stefárí.
Stephensen, sem átti þetta, var
búinn að gefa ríkinu kirkjuna
áður, og safnið gerði við hana
fyrir nokkrum árum, svo að
hún er í mjög góðu standi og
sómir sér vel. Meginhlutann i
jörðinni á hins vegar Stefán
Stephensen, en Reykjavíkur-
borg mun eiga austurendann,
þar sem útgerðarstöðin var og
eitthvert ' smáland vestast á
eynni, og loks eru svo einhverj-
ir einstakiingar, sem eiga smá-
skika, en það er mjög lítið.
—. Er nokkuð afráðið unr
framtíðarnot húsanna og eyj-
arinnar?
— Nei, ekki mér vitanlega.
Fyrst og fremst er verið að
hugsa um að varðveita minja-
gildi þessara húsa, en auðvitað
verða þau ekki látin standa
auð um alla framtíð, hugmynd-
in er að nota þau á einhvern
hátt, en um það verður tekin.
ákvörðun síðar. —
Húsin I Viðey eins og þau líta út í dag