Alþýðublaðið - 07.10.1969, Síða 12

12 Al'þýðublaðið 7. oíktóber 1969
MINNING:
Hervin Pétursson
í Ólafsvík
í diag, (þriðjudaginn 7.
sept.) er til moldar borinn
frá Ólafsvíkuríkirteju, Hervin
Pétursson, Steáliholti 4, Ól-
afsvílk. Hann var fæddter á
Hel'num í Breiðuvíkurbreppi
hinn 21. ágúst 1904. Foreldr-
ar hans vortu E1 nlborg Jóns-
dóttir frá Melabúð á HetLn-
um, sem nú dveílur háöldnuö
að Hrafnistu, og Pétur Jó-
hannsson, .formaður í Ólafs-
vík.
Hervin ólst upp hjá móð-
iur sinni unz hann var fimim
ára, eni fór þá til föður síns
og stjúpmóður sinnar, Krist
ínar Guðlmiunc dóttur, sem
reyndist honum sem bezta
móðir -aiUa tíð, Hr Hlervin
féfklk aldur og þroska til, hóf
hann sjióróðra með föðiur
síniuim. Á sumrin fór bann
til sjós vestyr á firði og á
síld fyrlr Norðuriandi, eins
og þá var títt urn unga
menn. gíðan var hann í síma
vinnu í fl’oklki Einars Jó-
hannessonar, símavi'nniuverk
stjóra, og fór víða um land
í því starfi. Hann var um.
árabil viðgerðarmaður hjá
símanuim hér í Ól'aásvíb. Stíð-
an. geröist hann vegagerðar-
maður undir sfcjlórn Stefáns
Kristjánssonar, vegavinnu-
veilkstjóra, og var flokks-
stjóri um skeið.
Pétur Jóhannlsson, faðir
Hervins, hóf fortmiennsteu sína
18 ára að aldri og var mjög
hepp nn fiskimaður. Þegar
trillutlit aút.gerð hófst hér, léft
hann vél í vetrarbátinn sinn,
Svan, og síðar lét hamn smlða
nýjan bált, sem hann nsfndi
Dagmar, eftir .g.ömlu ára-
skipi, sem hann hafði átt.
Hann gerði út allt triiluibáta
fcímabiiið og var Hervi.n jafn
an í sfciprúmi hjá honuim.
Svo var það einnig hinn
örlagaríka dag, 9. nóv. 1940.
Um morguninn var almennt
ró ð. Er ileið á diaginn, gerði
N.A. rok. iSigling var erfið
til landls og fyrir framan
hafnarmynnið fyllti bátinn.
hjá þeim Pétri og sökk
hann dkömmu síðar. Þegar
Halldór Jónsson og Guð-
laugur Guðmundsson komu á
slysstaðinn á m.b. Víkingi,
var aðeins e’nn maður á
floti, Hervin Pétursson, og
var honiuim' bjargað. Pétur
fórst iþar. ásamt vélstjóran-
um, Guðjóni Ásbjörnssyni,
og uingum háseta, Jóhannesi
Vigfússyni. Þetta var einn
af ógæfu og sorgardögum
byggðarinnar.
Eftir þetta var Hervin
landmaður á ýmsuim bátum
og cm steeið s/á hann um
ve ðarfæri fyrir báta Hrað-
frystihúss ÓCafsvíkur h.f.
Hin síðari árin vann Hervin
á sumrin við smíðar, máln-
in.gu og viðgerð r á húsum, en
hann var lagtæfcur smekk-
maður. Á uppvaxtarárum
Hervins var íslenz'k glíma
milkið iðfcuð hér í þorpinu og
tclk Hervin miikinn þátt í
þeim leik, Hánn varð brátt
ágætur gil'ímumaður og glímu
kóngur hér um sfceið, enda
var hann óhugasamur og
kanpstiullur í leik og starfi.
f vestur af byggðinni rJs
Ólafisvíkvnenni, smarbratt og
efst er-u klettabel’ti, torfarin.
Þa.ngað sækja kindur mjög
og þarf oft að sæfcja þær
þeriTað. Hervin átti marga
g'fiufer um þessar haimra-
sy.llur, ©r.da var hér enginn
Frh. á 15. síðu.
SAMLEIÐ
Framhald af bLs. 3
frá Svíunum.
ABF í Finnlandi var stofnað
1919. Frædslustoifnun Verka-
lýðsfélaganna í Danmörku voru
stofnuð upp úr 11920, en hins
vegar var AOF í Noregi ekki
stofnað fyrr en 1931. Skýring-
in á því, hvers vegna AOF í
Noregi var stofnað svo miklu
síðar en í Svíþjóð og Dan-
mörku er sú, að norska verka-
lýðshreyfingin klofnaði um
1930. Innbyrðis deilur innan
verkalýðshreyfingarinnar á ár-
unum milli 1920 og 1930 leiddu
til þess að minna varð úr já-
kvæðri uppbyggingu hreyf-
ingarinnar en raun varð á víða
annars staðar. Norska verka-
lýðshreyfingin beið mikinn
hnekki vegna klofningsins og
deilnanna innbyrðis á þessum
tíma og afleiðingin varð m.a,
sú, að ekki var farið að sinna
fræðslustarfseminni fyrr en
' löngu síðar en í áðurtöldum
löndum.
Samstarf fræðslustofnana
verkalýðshreyfingarinnar á hin
um Norðurlöndunum er mjög
náin eins og ég hef áður drepið
á. Sem dæmi má nefna, að á
hverju ári senda fræðslustofn-
anir verkalýðshreyfingarinnar
í Svíþjóð, Noregi, Danmörku
og Finnlandi námshópa í svo-
nefndan Genfskóla á tveggja
mánaða námskeið, en Genf-
skólinn er að skipulagi lýð-
háskóli. Á þessum námskeið-
um er aðallega fjallað um mál-
efni verkalýðshreyfingarinnar
á a’^Jóðavettvangi. Námskeið-
in eru haldin í tengslum við
UNESCO og Alþjóðasamband
'frjálsra verkalýðsfélagaJ Það
er auðvitað mjög dýrt fyrir
þátttakendur að fara á þessi
námskeið í Genf, ferðakostn-
aður er hár og þeir þurfa að
búa í útlöndum á meðan þau
standa yfir. Norska ríkið greið-
ir 2/3 hluta kostnaðarins en
1/3 greiðir verkalýðshreyfing-
in í formi námsstyrkja til við-
komandi þátttakenda. Ég vil
taka það sérstaklega fram, að
Genf-skólinn er mjög góður
skóli. Nú taka þátt í þessum
námskeiðum á hverju súmri 12
þátttakendur ffrá Sviþjóí, 9
frá Noregi, 8 frá Danmörku og
5 frá Finnlandi.
Við vonum, að ef úr því
verður, að svipuð starfsemi og
starfsemi AOF verði sett á
laggirnar hér á landi, verði ís-
lendingar innan skamms einnig
þátttakendur á námskeiðunum
í Genf-skólanum.
Mjög svipaða samvinnu höf-
um við um hinn svonefnda
Manchester-skóla. Við efnum
í sameiningu til námskeiðs í
háskólanum í Manchester á
hverju ári og stendur hvert
námskeið í tvo mánuði. í þess-
um námskeiðum taka þátt 10
Svíar, 10 Norðmenn, 10 Danir
og 5 Finnar. Vegna þátttöku í
þessum námskeiðum njótum
við einnig -fjárstuðnings hins
opinbera. Við vonum einnig, að
íslenzka verkalýðshreyfingin
geti orðið aðili að þessu sam-
starfi innáh tíðar.
Þá eru haldin ýmiss konar
námskeið á Norðurlöndunum
á víxl, sem hafa mikið gildi.
Danir, Svíar og Finnar koma
á námskeið í Noregi o.s.frv.
Á þeim vettvangi viljum við
gjarna, að Íslendingar geti
'éinnig tékið þátt.
líslenzku verkalýðshreyfing-
unni standa til bóða öll gögn,
sem við höfum, og reynsla okk-
ar af starfsemi AOF í Noregi,
ef það mætti stuðla að svip-
aðri þróun hér á landi og orðið
hefur á hinum Norðurlöndun-
um. Ég hef mætt áhuga forystu-
manna íslenzku ■ verkalýðs-
hreyfingarinnar á starfsemi
AOF og tél, að aðstæðurnar
hér á landi séu ekki ósvipaðar
þeim, sem um hefur verið að
ræða t.d. í Noregi og Svíþjóð,
á meðan uppbygging fræðslu-
stofnana verkalýðsfélaganna í
þeSsum löndum hefur farið
fram. Þess vegna held ég, að
vefkalýðshreyfingin hér á landi
geti haft mikil riot af reynslu
okkar.
Það má segja, að það sé ein-
mitt þess vegna, að ég er hing-
að kominn til að kynna starf-
semi AOF í Noregi og reyndar
um leið fræðslustarfsemi, verka
lýðshreyfingarinnar á hinum
Norðurlöndunum. Ef forystu-
menn íslenzku verkalýðshreyf-
ingarinnar telja, að eitthvað
það, sem ég kynni í fyrirlestr-
um mínum, gæti komið að
gagni hér á landi, þá er mark-
miðinu náð.“
Hvað segirðu um stjómmála-
ástandið í Noregi nú að aflokn-
um mjög spennandi kosning-
um?
„Þetta var ákaflega skemmti-
leg kosningabarátta og getum
við jafnaðarmenn ágætlega vel
við unað úrslit kosninganna,
hó að enn vant.i tvö þingsæti
til þess að við komumst í
stjórnaraðstöðu, en tvö þing-
saeti getur tæplega talizt mik-
ill munur. Ef atkvæði í kosn-
ingunum hefðu dreifzt lítið eitt
öðru vísi en raun varð á væri
ekki óhug«andi, að við hefðum
fengið meirihluta í Stórþinginu
með sama at.kvæðamagni og
við fengum í kosningunum.
Það munaði bví litlu, að við
kæmumst í stjórn aftur.
Það er mín skoðun, að á
næstu fjórum árum muni staða
jafnaðarmanna í Noregi geta
styrkzt verulega, þegar hin nýja
stefnuskrá Alþýðuflokksins hef
ur verið rædd og kynnt þjóð-
inni, en hún kemur til með að
hafa veruleg áhrif á þróun
mála í landinu, svo og að flokks
forystan yngist enn.'
Kosningaúrslitin eru saga út
af fyrir sig, en þau byggðust
á þeim málum, sem Alþýðu-
flokkurinn kom á framfæri og
barðist fyrir á undanförnum
fjórum árum. Auk þess skipti
miklu máli sú breyting, að nýtt
og ungt fólk hefur verið valið
til trúnaðarstarfa í svo til öllum
deildum flokksins. Raunveru-
lega -er Trygve Bratteli, for-
maður flokksins, nú sá eini i
forystuliðinu, sem kom til starfa
fyrir stríð eða á hernámsárun-
um. Þessi breyting er því stór-
felld bæði málefnalega og með
tilliti til forystumanna.
Það er alveg ijóst, að þegar
stjórn borgaraflokkanna fram-
kvæmir verðlagsstefnu sína
hlýtur dýrtíðin að aukast að
mun í Noregi. Hækkun sölu-
skattsins frá næstu áramótum
og stefna borgaraflokkanna í
verðlagsmálum mun leiða til
a.m.k. 10% verðhækkunar.
Það er þegar Ijóst, að verð-
hækkunin verður miklu meiri
en út frá var gengið. Vegna
þessarar staðreyndar neyddist
ríkisstjórnin til að setja á verð-
stöðvun fyrir tæpum hálfum
mánuði og ennfremur að hækka
vexti um 1% og ennfremur
varð hún að gera sérstakar ráð-
stafanir með tilliti til fjárfest-
ingar. Þetta hlýtur að leiða til
þess, að Alþýðuflokkurinn sigri
í næstu kosningum, ef ekki
gerist eitthvað mjög óvænt á
kjörtímabilinu“.
Heldurðu, að Per Borten tak-
ist að halda stjórn borgaraflokk
anna saman heilt kjörtímabil
í viðbót?
„Þetta er ein af þessum stóru
spurningum, sem erfitt er að
svara. Róður ríkisstjórnarinn-
ar er svo þungur, að tvísýnt er,
hvernig fara mun. Stjórnar-
þátttaka Vinstri flokksins er
að margra dómi sér í lagi erfið
og talið jafnvel líklegt, að
flokkurinn kunni að skerast úr
leik. En Alþýðuflokkurinn hef-
ur lýst því yfir, að hann sé
reiðubúinn að taka við stjórn-
artaumunum, ef ríkisstjórn
borgaraflokkana gefist upp. Að
sumu leyti yrði það þó Alþýðu-
flokknum hagkvæmt, ef ríkis-
stjórn borgaraflokkanna sæti
út kjörtímabilið'*.
II. E. H.
Námskeið í finnsku
í Háskólanum.
Finnski sendfkennarinn við Háskóla Islands,
ihum. kan’d1. Julha K. Peura, hef ur námskeið
1 frnnsku fyrir almenning í vetur. —Þeir
sem vilja táka þátt í því (byrjendur og fram
haldsn'emendur) kjami til viðtals í Norræna
húsinu þriðjudaginn 7. okt. kl. 20.15.
FRÁ HÁSKÓLA ÍSLANDS