Alþýðublaðið - 13.10.1970, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 13. október 1970 3
□ í gær var lagt fram á Al-
tmgi frumvarp til laga um olíu-
hrtinsunarstöff á íslandi. FrUjm-
varp þetta hafði veriff lagt fram
á siðasta þingi, en þá ekki hlot
íff afgreiðslU', Er (frumvarpiff,
sem fram var lagt í gær, efnis-
lega samhljóða því frumvarpi
nema hvað npkkrum upplýsing-
um heíur verið bætt viff x fylgi-
skjali þaff er greinir frá umræff
u,m og atiuigunum, sem fram
hata fariff á hugsanlegri bygg-
ingu olíulxreinsunarstöðvar hér
á landi. Þar aff auki hafa ýms-
ar aætlunargerðir verið leiffrétt
ar meff hliðsjón af nýjum upp-
lýsingum.
■í hinium nýju upplýsingium,
tsem veittar eru í fyd'gis'kjali rnieff
fijumivarpinu, toemiur m .a. fram,
aff margir erlendir aðiiar hafa
sýnt mitoinn áhuga á byggingu
o'Mu'hreinsunarstöffvar á íslandi.
Er þar bæði^im að ræða olíu-
tféllög og ýmsa peningamenn á-
samt verkfræðifyrirtækj um, sem
&huga hafa á iþví að starfa við
hönnun stöffvarinnar. — Þegar
dia'fa verið lögð fram tiiboð og
Ibiáffabirgðatiiboff frá ýmsum
ir stöff, ler ætluð væri einigöngu
fyrir innanlandsmarkað. Að því
er í skýrigliunni segir er um 20%
iþessa kostnaðar in'nl’endur kostn
□ Tillaga til iþingsályktunar
um staðgreiðsdukerfi opinberra
gjalda ivar einnig lögð fram á
Alþingi í g'ær. Sama tillaga var
'lögð fyrir síðasta þing, en hlaut
þar ekki afgreiðslu. í þingsálykt
unartiiilögunni segir, að Alþingi
feli ríkisstjórninni að undirbúa
fyrir næsta þing frumvarp um
staðgreiðslukierfi opin'berra
gj'alda. Mál þetta var til athlug-
bnar fyrst árið 1966 og lagði ifjár
imálaráðuneytiff skýrslu um þá
athugiun fyrir Alþingi. 1967 skip
aði svo Alþingi í framh. af um-'
ræðum um skýrsluna nefnd, til
þess að halda áfram athugun-
um á má'linu. Hefur nefndin
orðið sammála um að mæla með
að staðgreiðslukerfi yrði upp.
affur, — laim o.. fl. —, en 80%
erilendur kostnaffur við tækja-
baiuip.
í Skýrsllunni segir jafnframt,
tekdð og hefur orðíð sammáíla'
um framkvaémdaratriði í flest-
um efrium.
f nefndarálitínu, sem nýlega
(?ar dreift á Alþingi, kom í ijós,
að sámfara staðgreiðslukerfinu
voru bæði mikilivægir kostir og
gallár. A grundvel'li álitsins ættu
menn þvi að geta gert sér glögga
grein fyrir því, hvorir þyngri séu
a metunum, •— kostirnir eða ó-
kostirnir samfara breytingunni.
Mcð hliffsjón af þessum nýju
og ýtarl’egu upplýsingum þótti
því rétt’að íeita á ný tál Aiþing-
is um vidjayifirlýsingu áður en
lengra yrffi haldið að undirbún-
ingi frumvarps um staðgreiðslu
lcerfi opinberra gjalda. —
að þels'iiuim eflenda koGtnað'i yrði
'Unnt að mæta með öf'l)u'n er-
tends fjármxagns bæði í formi
'l'ána og h'lutafjárfram'l'aga. —
■H'vaff, l'ánuimuifn viffvíkur, þá yrði
ekkj na'uffsyndegt að aifila til
þairra ríkisiábyrgffar þannig að
þótt af fctyggingiu olíuhreinsun-
áinstöðvar yrði myndi bygginga-
kostnaffurinn í fyrsta íagi e'kki
verffa miki'l byrði fyrir inmdiend-
an p enmgamarkað og í öðru
'l'agi yrffi 'lánstrau'st ísllenzka rík
isinis hjá eT'lend um lánastofn-
lu'num ekki skert þar eð rikis-
'átoyrgða yrði ekki krafizt fyrir
lánumuim.
Helztiu niðurstöffur skýrsdunn-
ar um re'kstiur odíuihreinsunar-
stöðvar hér á landi lúta svo
að því, aff miðað yrði fyrst og
fremst við a'ð reisa stöff fyrir
innlendan m'arkaff (550 þús. eða
670 þús. tonna stöð). Brúttóágóði
alf slíkri stöð er talinn vera um
1,5 millj .do'l’lara á ári og er
bygging slíkrar stöðvar hér
mun hagkvæmari en með því
að kaupa a'Il'ar olfur aff, eins
og nú er gert. í sambandi vi'ð
sQJkjji oiiíuhreinisunanstJöð, e£
byggff yrði, myndu skapast mikl
ir mögiuieikar fyrir ýmsan efna
iönaff auk annars, þannig að
einnig yrði að taka tildit til þjóð .
ha'gs'iegis ‘giidis stöðvarinnar svo
sem gjaldeyrissparnaðar, auk-
inna atvinnumöguilieika o. fl.
í íiuimvarpinu kemur jafn-
framt fram ,að til þess er ætl-
azt af ríkisstjórnarinnar hálífiu, •
að ef af byggingu olíuhireinsiun-
árstöðvarinnar yrði, þá myndu
íslenzkir aðilar eiga a. m. k.
51% hlutafjárins og þar með
meiri'hlutann í stöðinni.
NÝ VILJA YFIRLÝSING
UM STADGREIÐSLUKERFI
Lagarfoss-
virkjun til-
búin 1973
□ Frumvarp tfi laga- um
vjrkjun Lagai’foss hefur' veif
ið lagt Iram á Aiiþingi. í fruin
varpinu er gert ráð fyrir þv .
að ríkisstjórnánni sé heimili
að fela R'afmagnsveitum rík-
isins að virkja Lagarfoss í
Fljótdaishéraði til raforku-
vinnslu í ailt að . 8000 hest-
afila orkuvieri og íengja veit-
una veitufcer.fi Grímsárvirkj-
unar. Gerir frumvarpið. ráð
fyrir því, að ríkásstjórninni
sé heimilað að taka eða á-
byrgjast lán ti.I framkyæmda
við virkjunrna,. er nérrii aljt
að 180 millj. kr.
I athugasemdum við laga-
frumvarpið segir ni. a. að
nefnd, sem orikumálaráð-
'herra skipaði á sínurii. tíma
til þess að f jalla um raforku-
mál á Nox-ður- og Auáturianéi
ihafi komizt að þeirri niður-
stöðu, að virk-jun L'agarfoss,
og samtenging við Laxárvirivj
un væru álíka ..haigkivæmir
'kostir, Rafimagnsvei tum rííkis
ins var síðar faliðr.að kanriiif
þetta mál og segir .siofnunúi
í brófi dags. 20. ágúst að þár
sem xnikil óvissa ríki enn um
endanlega stærð og áfanga-
skiptingu Laxárvírkjunar, en
nauðsyntegt sé að taka hið
Framh. á bfö. 4.
Blí'kum affilluni um þátttökra í
'byggingu oliíuiu'einsunarstöð'var
ireikstri 'henn'air og vinnsl.u.
Með frumvarpinu fy'lgja mjög
ýtar'liegar iathuganir . á rekis'tri
Jólíuihne-insuiiaristöðlvair á ísdandi
og þ'öriiuim atvinn'uveganna fyr-
ir ol'íur og benzín. Er 'þar bæffi
fjall'að iu'm oilíuþörf sikipastóls,
verksmiðja, orkuivera, heimiia,
ibifreiða o. s. frv. í sénstökum
.skýrSlium. Er spáð uim þessa þörf •
nok'kur ár frám i tímann.
'Sérstakur ikafiii fjallár um
þjóiðlhagsílegt gildi o'lliuhréins'Uij
aT'S'töð'vair á íslandi. Þai’ kemur
m. a. fram, að árl'egur gjaddeyr-
issparn'að'ur af rekstri 670 þús.
tonna olíulhreins'unarBtöffvar hér
á landi myndi nema uim 235 m.
kr. á næsta 10 ára tímabi'li.
'S'iik stöð myndi þai fnast um
150 mann'a st'arfisiliffs aff stað-
al'dri og wegna áhrifa af starf-
rækiiiu stöffvairinnar tii aukn-
ingar á ýmissri innilendri fram-
leiðs.lJ, t. d. í saimibandi við efna
iðnað o. s ,frv. myndi raúnveru-
lleg aukning þjóðartekna af starf
rætksiu stöðivarinnar viera var-
ll'ega áætiuð 3—4 sinnum rneiri
en beinar - tekjur af stöðinni
einni segffu till tum.
Á meffan á byggingu stöðvai’-
innar stæði er hins vegar gert
'ráð fyrir því, að um 350 manns
þyrifihu að starfa við framkvæmd
irnar.
'Hivað byggingakostnaði viffvík
ur er gert ráð fyrir því að 'hann
aiemi um 1 mi'lljarffi króna fyr-
NY 5AMKEPPNI!
HANÐAVINNA HEIMILANNA
HUGMYNDABAN KINN
IIUKmyndabankinn efnir á ný til samkeppni um beztu tillögurnar að ýmsum
handunnum v.örum úr íslenzku ullarbandi og lopa frá Gefjun og margs konar
íöndurvörum úr íslenzkum loðgærum frá Iðunni á Akureyri..
Verðlaun eru ]iví veitt í tveim flokkum:
1. Prjónles og hekl
2. Skinnavörur hvers konar úr langhærðum eða klipptum Ioðgærum,
1. verðiaun í Iworri grein eru 15 þús. kr.
2. verðlaun kr. 10 þús.
3. verðlaun kr. 5 þús.
Fimm aukaverðlaun kr. 1.000,- í hvorri grein.

Aílft cfni til keppninnar, bæði garn. lopi og skinn margs konar, fæst í
Gefjun, Austurstræti, en J>ar liggja einnig framnii nánari upplýsingar um
keppnína, matsreglur dómnefndar o. fl., sem einnig er póstlagt eftir beiðni.
Verðlaunamunir og vinnulýsingar verða eign Hugmyndabankans til af-
nota endurgjaldslaust, en vinna og efni verður grcitt sérstaklega eftir mati
dómnefndar. Áskilinn er réttur til sýningar á öllum keppnismunum í 3 mán^
uði eftir að úrslit eru birt.
Keppnisinuni skal senda með vinhulýsingu til Hugmyndabankans, Gefjun,
Austurstræti mcrkta númeri, en nafn höfundar með saipa númeri skal fylgja
j lokuöu umslagi.
Skilafrestur er til 10. desember næst komandi.
Dómnefnd skipa fulltrúar frá lleimilisiðnaðarfélagi íslands^ Myndlista- og
handíðaskóla íslands og Hugmyndabankanum.
Liggið ekki 4 l>ði ykkar. Leggið í Hugmyndabankann,
(aEWUNAUSTURSTRÆTI