Alþýðublaðið - 10.12.1970, Blaðsíða 6

Friðrik Guðni Þórleifsson:
Rýk. Ijjóff. Hörpuútgáfan.
Prentverk Akraness. 1970.
FRIÐRIK GUÐNI er ungur
iníeiniitamað'ur, jiaínígamall lýff-
Völdinu endurreista, og Ryk er
fyrsta bók hans. Þetta eru
bemsk Ijöð, og skáldið á sjáltf-
8&!gt leftir að þröskast. Gáfa þesa
mun drjúgum meiri en árang-
urinn gefur erm til kyrnta'.
Höfundur yrkir saimkvaemt
tveimuir ólíkum aðferffum, ann-
ars vegar hefðbundið, hins
vegar í lausu formi. Sameigin-
leg þessum kvæðum er einungis
tónræn hrynjandi. Fiiðrik
Guðni er sjálfstæffur í viðleiítni
sinni, aðeins gerist harrn. stöku
direnum helzt til keimlíkur
Þorstieini frá Hamri. Meginlein-
feerand Ijóðanna eru rimleikni,
glettni og ádeila. Friðirik Guðni
sóar otðum í kvæðum, sem eru
á j gagnfræðaskólastigi. Hann
virðist þurfá að tjá sig og yrkja
og Uiefur ágætt vald á máli.
Hins vegar mistekst honum oft-
ást að raða orðunum í skipu-
lega heild, svo að ljóðin verðii
gamfelld og Hstræn. Friðrik
Guðni yrkir um einstakar hug-
myndir, án þiess að gera þær
að þungamiðju kvæða sinna.
Friffrik Guffni Þórleifsson.
Skáldið kemur og fer í ungæðis-
hætti. Ber einkum á þessu í
hefðbundnu kvæðunum. Lausa
formið krefst meiri nærfærni
og lætur Friðriki Guðnia sýnu
betur. Nokkur ljóð hans af því
tæi, svo og hugkvæmni og orð-
gle'ði þessa unga skálds, gefa
bókinni dálítið gildi sem frum-
smíð. Hins vegatr ætti Friðrik
Guðni 'þegair að yrkjia miklu
betur. Hainn verður lað hætta1
vinnubrögðum, sem fyrirgefast
innan við tvítugt.
Þte-tta er hér einkum tekið
fram af því áð yrkisefni Frið-
riks Guðna eru mjög athyglis-
Verð. Hann nístist geig ög vill
koma heimsádeilu á framfæri.
Bdkgrunnur kvæðanna er ör-
lagaskugginn mikli. Þess vegna
ættu !þau skilið hnitmiðaðri
byggingu og sterkara yfirbnaigð
en raun ber vitni. Maður freist-
ast stundum til þess að ætla,
að sikáldinu sé ekki alvar'a, en
sú ályktun er víst fjanri lagi.
Þvi hefur bara ekki tekizt a!ð
verða sér úti um kunnáttusama
krvæðagerð. Mér dettur ekki
anmað í hug en slíkt standi til
bóta.
Bezt heppnaða ljóð bókarinn-
ar er að mínum dómi „Postludi-
um“, en það ber x-aunar mjög
af hinum:
Napran
látum vér helvindinn
hvína
meðan fótatak mannanna
deyr út
í fjarskanum
látum vér helvindinm
hvina
méðan síðustu grösin sölna
og falla
Framhald á bls. 10.
NYJAR SENDINGAR AF ENSKUM
□ Fyrir þrettán.' árum var ný
teg’ulnd af svefntöflum sett á
niarfcaðinn í Vestur-Þýzkalandi,
og nefndist Contergan. Þessi
svefntöfluteguind náði gífurlegri
hylli á skömmum tílma, og var
flutt út til 11 landa í Evrópu,
7 í Afríku, 17 í Asíu og til 11
fylkja í Bandaríkjunum. Og það
var ekki fyrr en áriff 1901, að:
læknar, sem horfffust í augu við
þá uggvænlegu staðreynd að
þeim börnum, sem fæddust
mfög vansköpuð, hafði fariff
tfjölgandi að mujn þá aff undan-
förnu, fóru aff hafa illan bifur
'á þessum svefntöflum, eða að-
aliáihrifaetfni því sem í þeim var
thalidomide. ■
Grunur iþeirra sannaffist vís-
indalega og varð af þessu mikiH
málarekstur, svo a@ ekki var
meíra uim annað talað í bili en
thalidomide-'hneykslið, sem vakti
almenna reiði gagnvart fram-
leiðendunum og öllu eftiriiti
mieð lytfjaframleiðsl/u, enda var
tframléiðslu og sölu á þessum
svefntöflum þegar hætt. Þó ekki
fyrr en um seiinan, því að þá
Ihafði fæðzt fjöldi vanskapaðra
barna í mörgum löndum; börn
með hálifa útlimi eða enga, eðs
engin eyru og aff kalla heyrnar-
iaus, af þedm sökum að mæðttrr
ar höfðu tefcið inn Contergan-
svefntöfllur um meðgöngutím-
ann.
Ekki verður fjöldi þeirrs
barna vitaður með vissu, er
einungis á Bcrietlandi er þó vitaí
um allt að 500 börn, vansköp.
uð af völdiatm thalidomjdesins
sem fæddust á tímabilinu 195Í
til 1962, og lenn eru á lífi.
Þar eins og annars staðax
vaknaði óðara mikil samúð mci
foreldrunum og hinum ógæfu-
sömu börnum, og að frumkvæð;
I'afði Hoare var þegar hafin fjái
söfhun um aMt land í því skyni
að auðvelda nokkjuð fjárliags-
liega lausn þeirra vandamála
sem augljóst var að uppeldi
þeirra hlyti að hafa í för mef
sér. Samtök þessi notuðu nokk-
urn hluta af því fé sem safsnað-
ist til-að uppfylla ytri þarfi:
þessara barna, ef svo mætti aí
orði komast, til dæmis til kaup:
á gervilimum. Og nú síðiustu ár-
in hatfa þau beint starfsemi sinn:
og fjárframlögum til að. sj;
þeim fyrir kennslu og stuð'la aí
Karlmannaskóm
VERÐ KR: 597 — 695 — 737 — 740
Bókin Éans I
I MIKLU ÚRVALI
PÓSfSENDUM
747 — 805 — 818
1022 — 1065 — 1143
932
1275
- 947
1436
✓ /
SKOBUÐ AUSTURBÆJAR
Laugavegi 100 — Sími 19290
Nýjar sendingar af ódýrum
TELPNASKÓM
Stærðir 26—35 — Verð óf. 245,00, 268,00, 313,00, 325,00, 352,00
HVÍTIR — SVARTIR — RAUÐIR
PÓSTSENDUM
Skóbúð Austurbæjar Laugavegi 100
Sími 19290
Einar Bragi: f Ijósmálinu.
Ljóff 1950—1970.
ísafoldarprentsmiðja. 1970.
EINAR BRAGI hefur verið
að yrkja sömu bókima á þriðja
áratug og kveðst í því taka sér
til fyrirmyndar Walt sáluga
Whitman. Segist Einai* jatfn'an
hatfa verið verkasmár við ljóða-
gerð, enda telja vel, ef takast
megi áð ljúka einu boðlegu
ljóði fyr-ir hvert ár ævinnar.
Hann setur markið hátt. Hvei’ju
skáldi er ærinn sigur að koma
í verk góðum kvæðum, er talin
verði á fingrum beggja- banda.
Fiést hljóta að una minni hlut
og geta þó hatfa ort sæmilega.
í Ijósmálinu flytuir Ijóð
Einars Braga 1950—1970. Bókin
kemur manni varla á óvart.
Hreintj arnir skáni úr um
eriindi hans á skáldaþing, og
Einar Bragi hefur vairla gert
bétur síðan. Þó ber að fagna hók
hans. Hún staðfestir, að hann er
á sína vísu harla athyglisvei'ður
kvæðasmiður.
Sumir halda því fram, að
Einar Bragi sé brautryðj andi í
í'slenzkri ljóðagerð. Öðrum
finnst ekkecrt til Ijöða hans
koma. Hvort tveggja er i'angt.
Hann er nýstái'legur, en lengiHn
frumherji, og beztu kvæði hans
eru honum til sóma. í 1 j ó s -
m á 1 i n u sannar þetta ótvírætt.
Einar Briagi kvaddi sér hljóðs
sæmilega þroSkaður og varð því
e!kki sakaðuii* um baxnaskap.
Hann reyndist og strax í upp-
hatfi myndríkutr í túlkun sinni,
en lýtti stundum kvæði sín með'
predikunarkenndri upptálningu.
Dæmi um þau vinnubrögð eru
„Gestaboð um nótt“ ög „Vorljóð“.
Skáldinu fer þar 'einis og hlaup-
ara, sem baðar iallt í einu út
höndunum á miðjum spretti.
„Haustljóð á vori“ mi'stekst
einnig af því að hugmynd þess
getúr engan vegkm talizt sjáltf-
stæð og frumleg. „Ljósin í kirkj-
ummi“ er mun nær lagi, en vissu-
Iiega h;efur Stefán Hörður
Grímsson ort ólíkt betur sam-
kvæmt þeiri'i vandasömu að-
ferð, sem þaix* er höfð í frammi.
Annars verður Einar Bragi
nauma'st sakaður um, að hann
viti ekki, hvað h!ann er að gera.
Honum er Ijóðageffðin sýniléga
mikið og einlægt áhugamál.
Hann vill temja sér va'ndvirkni,
og honum tekst iðulega smiotur
áflerð tóns og oi'ða. Gegniír þéss
vegn'a furðu, að hann Skuli
'Vinnia isór 'eins létt dg ráun
6 FIMMTUOAGUR 10. ÐESEMBER 1970