Alþýðublaðið - 13.06.1972, Side 5
Útgáfufélag Alþýðublaðsins h.f. Ritstjóri
Sighvatur Björgvinsson (áb.). Aðsetur rit-
stjómar Hverfisgötu 8-10. Simar 86666.
SVIK A SVIK OFAN
„Það er hreint ótrúlegt hvað núverandi ríkisstjórn
hefur getað brotið mörg loforð á stuttum tíma", sagði
Guðmundur G. Hagalin, rithöf. i ávarpi, sem hann
flutti i Arnesi í glæsilegri sumarferð Alþýðuflokks-
félaganna í Reykjavik s.l. sunnudag. Og þeir eru miklu
fleiri en Guðmundur Hagalín, sem þetta finna. Hann
kvað aðeins upp úr með það, sem f jölmörgum liggur á
hjarta.
Og það eru ekki aðeins Alþýðuflokksmenn, eins og
Guðmundur G. Hagalín, sem gera sér það fyllil. Ijóst,
að á islandi er nú vond stjórn. Það eru ekki aðeins
flokksmenn stjórnarandstöðuflokkanna, sem telja sig
hafa komizt að raun um það með óyggjandi hætti.
Einnig fólkið, sem ekki er bundið ákveðnum stjórn-
malafl. segir, að landinu sé nú illa stjórnað. Jafnvel
langt inn í raðir stuðningsmanna stjórnarflokkanna
sjálfra má heyra óánægju- og vonbrigðaraddirnar.
Flokksbundnir Framsóknarmenn, Alþýðubanda-
lagsmenn og Hannibalistar úr innsta kjarna segja ó-
hikaö við kunningja sina, að ríkisstjórnin hafi brugðizt,
—■ hún stjórni illa. Og þeir gera sér fulla grein fyrir þvi,
að almenningur hefur snúið baki við ríkisstjórninni og
stjórnarf lokkunum.
Þannig hefur rikisstjórnin brugðist öllu og öllum.
Hún hefur brugðist öllum sínum loforðum. Hún hefur
brugðist verkafólki og launþegum. Hún hefur brugðizt
sinum eigin stuðningsmönnum. Hún hefur brugðist
þeirri vinstri stefnu, — sem hún þó vill kenna sig við.
A hvern hátt hefur hún brugðist öllu því, sem hún hét
að efna? Meðal annars með framkomu sinni í garð
verkafólksog launþega. í stað þessað styðja og styrkja
láglaunafólkið hefur hún ráðist gegn því og með verð-
hækkanastefnu sinni rænt þetta fátæka fólk megin-
hluta þess, sem það vann sér inn i kaupgjaldssamning-
unum í haust eftir margra mánaða kjarabaráttu.
Þannig hafa verðhækkanirnar á mikiivægustu lifs-
nauðsynjum heimilanna leikið verkafólk, að verka-
maður i fiskvinnu er nú 5 minútum lengur að vinna sér
inn fyrir 1 kg af súpukjöti en hann var i haust, áður en
kjarasamningarnir voru gerðir. Verkamaðurinn er 10
minútum lengur að vinna sér inn fyrir 1 kg af smjöri
nú en þá og 6 mínútum lengur að vinna sér inn fyrir 1
kg af skyri. Kaupmætti launa verkamannsins hefur því
stórlega hrakað gagnvart þessum lífsnauðsynjum á
undanförnum mánuðum. Hann er nú lakari en hann
var áður en kaupgjaldssamningarnir voru gerðir í
haust.
Þannig svíkur ríkisstjórnin verkafólkið. Þannig
svíkur hún loforð sín. Þannig svikur hún stuðnings-
menn sina. Þannig svíkur hún það, sem nefnist vinstri
stefna vegna þess að á sama tíma og þessi kaup-
máttarrýrnum hefur átt sér stað hjá verkafólki hafa
auðmenn og veröbólgubraskarar velt sér i peningum
og nær dæmalaust góðæri ríkt i efnahagsmálum
þjóðarheildarinnar.
Það er vegna slíkra og þvilíkra svika við máistað
launafólks, sem sífellt fleiri gera sér það Ijóst að á Is-
landi er nú vond rikisstjórn sem ekki ræður við nein
þau verk, sem henni er ætlað að vinna.
SAMEINING
lalþýdul
ImM
••
FASTEIGNAGIOLD
OG FYRIRSLÆTTIR
Furðuleg ritsmið um sam-
einingarmálið leit dagsins Ijós i
siðasta tölublaði af ,,Nýju
landi". I>ar var ekki um grein
að ræða, heldur leiðara, — sem
ómögulegt er að lita á öðru visi
en sem stefnumótandi yfirlvs-
ingu aðalmálgagns Samtaka
frjálslynda og vinstri manna.
i þessum furðulega leiðara er
fyrst talað um, að undanfarið
hafi Alþýöuflokksmenn sifellt
„tönnlast á santeiningu við
Sarntök frjálslyndra og vinstri
manna." Siðan er skammast út
af þvi, að nokkrir ræðumenn Ai-
þýðuflokksins hafi kvartað yfir
þvi i útvarpsumræðunum ný-
verið, að samtökin sýndu sam-
einingarviðræðunum litinn
áhuga. Segir „Nýtt land" að „sá
eftirrekstur. . . hlýtur að vera
af öðrum toga spunninn, en
heinum sameiningarvilja”.
llverju þá?
Siöan er talað um, að marga
innan samtakanna langi sizt til
þess að sameinast þeim mönn-
um (Alþýöuflokksmönnunum),
sem að „jarmi þessu standa”.
Sameining eigi aö verða annars
staðar, en við „samningaborð
þessara manna". T>eir eigi „að
láta fólkið i friði svo það fái
frjálst og óhindraö að taka sinar
ákvarðanir”.
Ilvað eiga svona yfirlýsingar
að þýöa frá hendi Samtaka
frjálslyndra og vinstri manna i
aðalmálgagni þeirra á sama
l>að hefur verið hálfkátlegt rif-
rildi Þjóðviljans og Morgunblaðs-
ins undanfarna daga um fast-
eignagjöldin og hver beri ábyrgð-
ina á álagningu þeirra. Þjóðvilj-
inn kallar fasteignagjöldin
„(ieirsskatta" og kennir borgar-
stjórnarihaldinu um fjór- til
fimmföldun fasteignaskatta á al-
mennum ibúðum borgarbúa.
Morgunblaðið talar um „reikning
rikisstjórnarinnar" og segir, að
fasteginagjaldareikningurinn sé
sendur hiifuðborgarbúum af
rikisstjorninni. Borgarstjórnar-
meirihlutinn hafi ekkert annað
gert, en að framsenda reikning
rikisstjórnarinnar réttum viðtak-
en dum.
I>annig kenna þeir hvor öðrum
um, — Sjálfstæðisflokkurinn og
stjórnarliðar.
Alagning opinberra gjalda, —
ákvarðanir um, hversu há sú
álagning skuli vera og hvernig
hcnni skuli skipt, er meðal
meginverkefna þeirra, sem fara
með stjórnun samfélagsmála, —
livort heldur rikisstjornar ellegar
stjórnar sveitarfélaga. lJegar al-
menningur dæmir um. hvernig
einstökum flokkum og llokky-
samsteypum ferst að fara með
stjórn samfélagsmála, þá horfir
almenningur m.a. sérstaklega til
þessara hluta, — hvaða byrðar
liafa verið settar á almenning.
Ilingað til hafa sjálfstæðismenn
ekki verið svo litið anægðir með
stjórn sina á höfuðborginni. l>að
er þvi eilitið kyndugt að heyra
það til þcirra nú, að minnihluta-
flokkarnir i borgarstjórninni beri
ábyrgðina á fjármalastjórn Sjálf-
stæöisflokksins á höfuðborginni.
Mér er spurn: Kiga þá þeir
borgarhúar, sem óánægðir eru
með þá alsendis óþörfu ráðstöfun
borgarstjórnarmeirihlutans að
innheimta fasteignagjöld með
.'>()% álagi, að láta óánægju sina i
Ijós i næstu borgarstjórnarkosn-
ingum með þvi að styðja Sjálf-
stæðisflokkinn á móti minnihluta-
flokkunum, svo Sjálfstæðisflokk-
urinn geti sagt eftir á, að kosn-
ingaúrslitin hafi sannað, að þetta
fólk hafi stutt stefnu hans og
stjórnun i borgarmálum Reykja-
vikur? Og eiga þeir, sem ánægðir
eru með þessa ráðstöfun, ef ein-
hverjir eru, þá að kjósa einhvern
minnihlutaflokkanna i næstu
kosningum til þess að lýsa stuðn-
ingisínum við þá fjármálapólitik,
sem borgarstjórn Reykjavikur
fylgir undir forystu Sjálfstæðis-
flokksins?
Ilún er þá orðin meira en litiö
kyndug, sveitarstjórnarpólitikin i
Reykjavik, ef taka á afsakanir
horgarstjórnarmeirihlutans
vegna fasteignagjaldaálagn-
ingarinnar bókstafléga.
tima og viðræður standa sem
hæst milli samninganefnda Al-
þvðuflokksins og samtakanna
um sameiningu og verið er að
ræða ákveðið „timaplan" i þeim
efnum? Alþýðuflokksmenn hafa
beðið eftir að viðræðunefnd
frjálslvndra gæfi sér tima til
þess að ræða um sameiningar-
málið og loks, þegar frjálslyndir
gefa sér þann tima og byrjað er
á þvi að ræða sameiningarmálið
af alvöru meö það markmið fyr-
ir augum, að Ijúka ákveðnum
þýðingarmiklum áfanga fyrir
haustiö, þá birtist svona sending
i leiðara „Nýs lands” til Al-
þýðuflokksmanna. I>ar er þeim
hcinlinis sagt að hætta öllu
„jarmi um sameiningarmál”,
A sama liátt er hægt að afgreiða
afsakanir stjórnarflokkanna og
Þjóðviljans. l>eir þykjast hvergi
hafa komið nálægt fasteigna-
álagningunni. þótt hún sé gerð
eftir lögum. sem þeir báru fram
og létu samþykkja. I>eir vilja láta
ihaldið sitja uppi með alla sökina
og nefna fasteignagjiildin „Geirs-
skatta".
Kn þá eru hin nýju skattalög
rikisstjórnarinnar, sem
fasteignagjöldin voru álögð eftir.
„(ieirsskattar”, enda þótt guð og
Sighvatur Björgvinsson skrifar.-
menn viti. að (ieir hefði ekkert
fremur viljað, en að þau lög yrðu
íclld? Kru stjórnarflokkarnir
orðnir svo sáróanægðir með
stjórnun sina á iandinu og afskipti
sin af skattamálunum, að þeir
a’tli að kenna stjórnarandstöðu
l'lokki um allt saman?
Auðvitað eru afsökunarbeiðnir
heggja jafn litils virði. Báðir, —
stjórnarflokkarnir og Sjálfstæðis-
flokkurinn — bera áhyrgð á fjór—
til fimmföldun fasteignaskatt-
anna. Stjórnarflokkarnir með þvi
að setja liig, sem gera ráð fyrir
a.m.k. þreföldun fasteignaskatt-
anna og Sjálfstæðisflokkurinn i
Reykjavik með þvi að nota 50%
aukaálagsheimild laganna og
hækka fasteignagjöldin upp i
topp.
Kn Sjálfstæðismenn hefðu látið
sér nægja, að leggja fasteigna-
gjiild á höfuöhorgarhúa með
þeirri almennu álagningu, sem
s k a 11 a 1 ii g rikisstjórnarinnar
gerðu ráð fyrir, þá hefðu fast-
eignagjiildin hækkað c.a. þrefalt
og stjórnarflokkarnir, sem af-
greiða slik lög, hefðu borið alla
sökina. Kn þetta gerði Sjálf-
stæðismeirihlutinn i höfuðborg-
inni ekki. llann notaði sér heim-
ildir i lögunum um að hækka fast-
að „láta fólkið i friði” vegna
þess að sameiningarmálin leys-
ist ekki við samningaborð slikra
manna, sem Alþýöuflokksmenn
cru.
Með leyfi að spyrja, voru það
ekki Samtök frjálslyndra og
vinstri manna, sem gerðu sam-
einingarmáliö að sinu eina og
slóra máli i siðustu kosningum?
Kru þau horfin frá þvi nú? Kru
nú allir sameiningarmenn i
þeirra augum orðnir að „jarm-
andi" rollum?
Þessi leiðari Nýs lands er ein-
hver ósvifnasta sending, sem
hægt var að beina til Alþýðu-
flokksins um það leyti, sem
sameiningarviöræðurnar milli
Framhald á bls. 8.
eignagjöldin um 50% frá hinni al-
mennu álagningu og þess vegna
eru fasteignagjöld allt að þvi .
fimmfált liærri en i fyrra.
l>etta var ónauðsynleg
ákvörðun með öllu. Samt sem
áður tók SjáIfstæöisflokkurinn
hana. Og hann getur ekki firrt sig
þeirri ábyrgð. Ilann getur ekki
neitað þvi, að hann stjórnar
Keykjavik.
Kasteignareikningar þeir, sem
almenningur i borginni fær i ár,
eru þvi ekki aöeins reikningar
rikisstjornarinnar sem borgar-
stjórn aðeins framsendir. l>eir
eru miklu likari reikningum, eins
og þeim, sein fólk fær á matmáls-
stöðum, þar sem hluti upp-
hæðarinnarerreiknaður veitinga-
mannsins og hluti þjónustugjalds
frammistiiðumannsins, nema
hvað frammistöðumenn á íslandi
myiuiu nteira en vel við una
fengju þeir að bæta við reiknings-
upphæð veitingamannsins jafn
miklu og horgarstjórnarmeiri-
hlutinn i Reykjavik hefur bætt við
reikning rikisstjórnarinnar.
Kini stjórnmálaflokkurinn, sem
ber enga ábvrgð á þeim byrðum,
sem nú er verið að hlaða á
almenning á höfuðborgarsvæð-
inu, er Alþýðuflokkurinn. A Al-
þingi var hann andvigur skatta-
frumvörpum rikisstjórnarinnar. i
horgarstjórn var hann andvigur
þeim ónauðsynlegu álögum, sem
borgarstjórnarmeirhtutinn hlóð
ofan á fasteignagjaldareikning
rikisstjórnarinnar. Ilann einn
hefur i málinu hreinan skjöld.
Skrif þjóðviljans
Skrif pjóðviljans að öðru leyti
um mál þetta eru kafli út af fyrir
sig. Af þeim má lcsa á milli lina
hversu mjög bjóðviljamenn eru
uú orönir hræddir við kurr
almennings út i rikisstjórnina og
ráöstafanir hennar.
I>annig skrifar l>jóðviljinn
hvern leiðarann á fætur öðrum,
þar sem hann hrópar upp, að
álagningu fasteignagjaldanna
verði nauösynlega að endurskoða
„einhvern tima seinna”. Kkki sé
nokkurt vit i þvi, að láta al-
menning og veröbólgubraskara
sitja við sama borð i álagningar-
málunum.
A hak við þessi skrif um
„endurskoðun einhvern tima
seinna" hýr vitaskuld ekki neitt
hja l>jóðviljanum, nema einber
ótti. Ilann er hræddur við kurr
almennings vegna hinna geysi-
háu fasteignaskatla og reynir
eins og liann getur að skriða ein-
hvers staðar i skjól.
()g þessi „Cndurskoöun ein-
hvern tima scinna” kcmur heldur
ekki að miklu gagni fyrir almenn-
ing. l>jóðviljinn gleymir þvi, að
rökin um almenning og verð-
hólguhraskarana, sem látnir séu
sitja við sama borð varðandi
álagningu fasteignagjalda, cru
ekki ný. Alþýðuflokksmenn á
þingi hentu margsinnis á þau rök
i ræðum sinum um skattafrum-
vörpin i vetur og heimtuðu breyt-
• ingar almenningi i hag, en þá
gerðu þingmenn og ráðhcrrar
Alþýðubandalagsins ekki svo
mikið sent að hlusta. Meira að
segja cinn stjórnarsinninn,
Tómas Karlsson, ritstjóri Tim-
ans, flutti um það tillögu á Al-
þingi, að fasteignaskattur væri
hafður hlutfallslcga hærri á stór-
cignum en almennum ibúöum, en
samstarfsmenn hans, Alþýðu-
handalagsmcnnirnir, fcngust
ekki til að hlusta og stuðningur
Alþýðuflokksmanna við tillöguna
dugði henni ckki.
Kf cinhver stjórnarsinninn
hefur siðferðilegt leyfi til þcss -alf
skrifa i hlöð um „endurskoðun
einhvern tima scinna”, þar sem
strangari reglur um álagningu
fasteignagjalda væru látnar gilda
Framhald á bls. 8.
BARA „JARM’7
0
Þriöjudagur 13. júni 1972