Alþýðublaðið - 14.10.1973, Blaðsíða 7

ÞVÍ BREIÐARA
SEM DEKKIÐ ER...
Snertiflötur er nefndur sá hluti
dekkjanna, sem er i snertingu
við veginn, hvort sem billinn
stendur kyrr eða er á hreyfingu.
Stærð flatarins fer eftir gerð
dekkjanna, loftþrýstingnum og
þeirri þyngd, sem leggst ofan á
þau, en hann er talsvert minni
en flestir gera sér i hugarlund.
A akstri kemur snertiflöturinn
við beginn mjög stuttan tima i
senn, og þvi skemur sem ekið er
hraðar.
Ef við athugum hvernig þetta
litur út i tölum er dæmið þannig,
að á 50 km hraða er snertitiminn
1.6 hundraðshlutar úr sekúndu,
en á 100 km. hraða er snerti-
timinn átta þúsundustu úr
sekúndu. A þessum stutta tima
verður snertiflöturinn að fara i
gegnum vatnslag, sem myndast
á vegum i rigningu, ef öku-
maðurinn á að hafa stjórn á bil-
num.
Komist dekkið ekki i gegnum
þetta vatnslag "flýtur” billinn á
vatninu, og kraftflutningur
dekkjanna minnkar, - þ.e. sá
kraftflutningur, sem fer fram,
þegar bremsað er eða kraft-
breyting vegna áhrifa frá
hliðum.
Bilar fara ekki á ”flot” á
þennan hátt við einhver ákveðið
hraðamörk, heldur ráða þar
miklu ýms atriði, svo sem
þyngd viðkomandi bils, gerð
dekkjanna, þyngdardreifingin á
fersentimetra og vatnsmagnið á
götunum. Þyngdardreifingin fer
reyndar eftir þyngd bilsins og
breidd dekkjanna, - þvi léttari
sem billinn er, og þvi breiðari
sem dekkin eru, er hættan á
”floti” meiri. Þungum bil á til-
tölulega mjóum dekkjum er
hinsvegar siður hætt við ”floti”.
Heppilegt munstur á dekkjun
um getur hinsvegar bætt mjög
úr, ef þau eru of breið miðað við
þyngd bilsins. Þá þarf munstrið
að vera þannig lagað, að þaö
veiti vatninu sem fljótast út til
hliðanna, þannig að snertifletir-
nir komi sem fyrst við sjálfa
götuna. A kappakstursbrautum
eru notuð sérstök rigningardekk
ef mikið rignir, en slikt er ekki
beint hagkvæmt fyrir venjulega
ökumenn. Ýmsir bileigendur
hafa tekið upp eftir kapp-
akstursmönnum að nota mjög
breið dekk, og er tilgangurinn
yfirleitt sá að gera bilinn sem
"sportlegastan” i útliti. Hins-
vegar notast mönnum yfirleitt
sáralitið að kostum slikra
dekkja hér á landi, en á hinn
bóginn hafa þau þann stóra ó-
kost, breiðra dekkja, sem hér
hefur verið sagt frá, - og það
sem hefur verið sagt um rign-
ingu (sem er njög algeng hér
eins og menn vita) gildir lika
um aðra algenga tegund af
bleytuveðri, þ.e. slydduna og
krapan'n.
ARFTAKI GAMLA
FÓLKSVAGNSINS
Þá hefur litiö dagsins ljós bill sá
frá Volkswagenverksmiðjunum i
Wolfsburg, sem sagður er vera
arftaki gamla, klassiska Fólks-
vagnsins. Billinn hefur hlotið
nafnið Blizzard, auk gamla
Volkswagennafnsins, og er
væntanlegur á markað i Þýska-
landi næsta sumar. Verðið er á-
ætlað 8000 mörk, sem er nálægt
280 þúsund krónum, og má þá
búast við, að hingað kominn verði
verðið einhversstaðar milli f jögur
og fimmhundruð þúsund.
Volkswagen Blizzard er teikn-
aður með hjálp Giugiaro i Torino
á ítaliu, og yfirleitt þykjast menn
ekki sviknir af italskri aðstoð á
þessu sviði.
Blizzard veröur framleiddur með
fjögurrastrokka, loftkældum 1100
og 1500 rúmsentimetra vélum, og
er sú fyrrnefnda 50 hestöfl. Vélin
er að framan og drifið á fram-
hjólum. Hámarkshraði er 145 og
165 km/klst.
Frá Volkswagen kemur enn
einn nýr bill á næsta ári, heldur
stærri en Blizzard. Sá er
hugsaður sem arftaki Karman-
Giha. Hann verður með 75 OG 80
hestafla vélum, og
hámarkshraði 180km/læst.
Verðið er áætlað 11.500 Þ$YSK
MORK EÐA SEM NÆST 402
þúsund isl. krónum, sem þýðir,
að hérna fer hann eitthvað yfir
700 þúsund krónur.
45 ÞÚSUND SINNUM
STEFNULJÓS
Efþúekur20þúsundkm á ári
og átt bilinn þinn i þrjú ár, hvað
heldurðu, að á þessum tima
setjirðu stefnuljósin oft á? 20
þúsund sinnum? 40 þúsund sinn-
um? 60 þúsund sinnum
Talan er misjöfn eftir aöstæð-
um, en vist er, að stefnu-
ljósarofarnir þola talsverða
notkun. 1 rannsóknarmiðstöð
Fords i Merkenich i Köln hefur
verið sett upp tæki, sem reynir
endingu stefnuljósarofa. Sex
rofar eru i gangi i einu — vinstra
stefnuljós, slær af, hægra ljós,
slær af aftur. Þannig gengur
það, aftur og aftur 120 þús-
und sinnum. í þessari endingar-
prófum er hver einasti smáhluti
i stefnuljósarofanum þaul-
reyndur, og krafan er, að i 120
GRAND PRIX 1973
ONNUR FORNIN I
Eins og skýrt var frá á
íþróttasíðu blaðsins á
þriðjudaginn gerðist sá
hörmulegi atburður á laug-
ardaginn fyrir viku, að
franski kappakstursmaður-
inn Francois Cevert fórst,
þegar bíll hans rakst á
grindverk á 290 km hraða.
Slysið varð á æfingu fyrir
bandaríska Grand Prix, á
Watkins Glenn kappakst-
ursbrautinni, sem tekin var
í notkun fyrir sex árum.

Þessi braut er talin ein sú
öruggasta í heiminum,
enda er þetta fyrsta slysið,
sem þar á sér stað, og ann-
að dauðaslysið á þessu
keppnistímabili.
Cevert ók fyrir Tyrrel, sama
fyrirtæki og Jackie Stewart, sem
þegar hefur tryggt sér heims-
meistaratitilinn, og haföi slysiö
þau áhrif á hann, að hann ákvað
að taka ekki þátt i keppninni dag-
inn eftir. Þriðji Tyrrel ökumaður-
inn, Chris Amon, frá Nýja Sjá-
landi ákvað sömuleiöis aö taka
ekki þátt i keppninni. Þá er það
einnig nokkurnveginn ljóst, að
Stewart mun ekki keppa framar I
Grand Prix, en hann hefur lengi
hugleitt að draga sig i hlé. Astæð-
Þetta er siðasta myndin,
sem tekin var af Francois
Cevert. Hún var tekin, þegar
hann gerði hlé á aefingar-
akstrinum, og örfáum mln-
útum siðar beiö hann bana,
þegar billinn valt.
an er m.a. sú, aö undanfarin ár
hefur hann séö á eftir mörgum
nánum vinum sinum og sam-
starfsmönnum hjá Tyrrel á sama
hátt og Cevert nú. Dauði öku-
mannanna Jim Clark, Piers
Courage, Jochen Rindt og Jo
Bonnier hafði djúp áhrif á hann,
og eftir dauða Cevert er teningn-
um kastað.
Cevert vann fyrsta sigur sinn i
Grand Prix á þessari braut árið
1971, og nú var bundinn endir á
glæstan feril hans sem kapp-
akstursmanns á þeirri sömu
braut. Hann var álitinn besti
„annar ökumaður” I Grand Prix,
en ástæöan fyrir þvi var sú, að
Stewart er aðal ökumaöur hjá
Tyrrel, og næsta ár heföi Cevert
að öllum likindum hlotið það sæti.
Hann tók ekki aðeins þátt i kapp-
akstri á Formula 1, heldur tók
hann einnig þátt I kappakstri á
öðrum gerðum bila. A þessu
keppnistimabili sigraði hann m.a.
i sportbilakeppni framleiðenda á
Matra. 1 Grand Prix hafði hann
náð þriðja sæti, — hafði sex sinn-
um náð öðru sæti.
Eins og fyrr segir varð slysið á
Þorgrimur Gestsson
BÍLAR OG
UMFERÐ
BÍLAFJÖLDI
Á (SLANDI
1 Reykjavik voru i byrjun
þessa árs 23437 bifreiðar, en á
öllu landinu voru 57155 bifreið-
ar. Fólksbilar, sem taka sjö far-
þega og færri, voru 20979 i
Reykjavik en á öllu landinu
50492. Flestir bilar utan Reykja-
víkur voru i Gullbringu- og
Kjósarsýslu og Hafnarfirði,
6466, en næst komu Eyjafjarð-
jjj arsýsla og Akureyri með 3984
% bila.
§ Af einstökum tegundum voru
flestir af gerðinni Volkswagen
2 um siðustu áramót, 7322 bilar,
| eða 14,3% af heildarbilaflotan-
£ um. Næst kom Ford, 6766 eða
* 13,2%. Næstir komu Moskwitch,
j! 3335, <6.5%/, Land-Rover, 3113
| (6,1%), Skoda, 2841 5,5%),
Volvo, 2435 (4,7%), Opel, 2311
(4,5%), Willys Jeep, 2308
(4,5%), Fiat, 2139 (4,2%), Saab,
1672 (3,3%), Chevrolet, 1414
(2,8%), Mercedes Benz, 1293
(2,5’, Toyota, 1290 (2,5%), Gaz
69,987 (1,9%), Ford Bronco, 858
(1,7%), Vauxhall, 855 (1,7),
Peugeot, 777 (1,5%), Sunbeam,
717 (1,4%), Citröen, 673 (1,3%),
Rambler, 636 (1,2%), Renault,
604, (1,2%), og Austin Gipsy,
571. (1,1%).
þúsundasta skiptið vinni allt
eins og það gerði I fyrsta skipti.
En höldum okkur við aö þú
akir 20 þúsund km á ári og eigir
bílinn i þrjú ár. Segjum enn-
fremur, að þú notir stefnuljósin
til jafnaðar 50 sinnum á dag og
akir 300 daga ársins. Otkoman
er sú, að á þessum þremur ár-
um notarðu stefnuljósin 45
þúsund sinnum, — en Forn
reynir þau 120 þúsund sinnum,
sem þýðir, að stefnuljósarofinn
ætti að endast hjá þér i rúm átta
ár, eigirðu bilinn svo lengi.
290 km hraöa, en ennþá hefur
1 engin skýring fundist á þvi, hvað
olli slysinu. Hann hafði komist i
gegnum margar S-beygjur á
brautinni og var að búa sig undir
hægri beygju, en billinn hélt beint
áfram og lenti á öryggisgirðingu
vinstramegin við brautina. Tyrr-
elinn fór veltu i loftinu eftir á-
reksturinn, og þegar hann kom
niður klemmdist Cevert inni i
honum. Talið er, að hann hafi lát-
ist samstundis. Jody Scheckter
frá Suöur-Afriku, sem ekur Mc-
Laren Ford, stoppaöi og hljóp að
bil Cevert. Þegar hann kom að
flakinu hristi hann höfuöið von-
leysislega og gaf hinum bendingu
um að hægja ferðina.
Sigurvegari i bandariska
Grand Prix varð Sviinn Ronnie
Peterson, á Lotus, og fyrir þann
sigur hlaut hann 57.800 dollara
verðlaun og fjóröa sætið aö loknu
keppnistimabilinu.
Jackie Stewart er heimsmeist-
ari, eins og þegar hefur verið
skýrt frá, Emerson Fittipaldi,
heimsmeistari frá i fyrra, varða
annar og Cevert var kominn i
þriðja sæti.
Sunnudagur 14. október 1973.