Alþýðublaðið - 28.02.1974, Qupperneq 7

&
m
m
SJ5U
'i/V-i
K&i
m
VsV*.
'A“v.
||
.^•c>
•^v^.
/jfey
>á>t
Íl
'ví-A
i
8$
•jvvir
•,'V.V;

Í5;>'
,7W./
Vi,M'
P*.
.7-y/.i
í&$
givar
jyyr
VMií
rMi
íH
H
i:-v.>
‘Hi
,v^:ý.
Í|’’Í.Ím
ígjy..:
í
í->x-r
j$ííf
f.r.V;
j&i'f
INDVERIAR BERJAST
GEGN
BARNEIGNUM
Hér er einskis spurt. Allt
gengur fljótt fyrir sig. Fóstur-
eyðing framkvæmd á fjórum
stundum. ófrjósemisaðgerð —
bæði á körlum og konum — tekur
nokkrar minútur. Indverjar eiga i
stöðugu striði við hungurdauðann
— offjölgunarvandamálið.
Við erum stödd i miðri
Bombay, i dæmigerðu
fátækrahverfi, „Rauða
garðinum”. Eymdin blasir hvar-
vetna við. I hrörlegu húsi rekur
hinn harðduglegi iæknir Datta N.
Pai stonnun, sem annast fjöl-
skylduáætlanir. „Þetta er fyrsta
stofnun sinnar tegundar i
heiminum, og hún er einmitt þar,
sem þörfin er mest fyrir hana,”
segir Pai, forstöðumaður fjöl-
skylduáætlana i stórborginni
Bombay, þar sem búa um 600
milljónir manna og 80% ibúanna
eru iðnverkamenn. Meðallaun
þar eru 250 til 300 rúpiur eða
nálægt 3000 krónum islenskum.
— Raunhæfast þótti að hefja
kennsluna meðal verkamanna,
segir dr. Pai. — Þeir þurfa fyrst
og fremst að læra um fjölskyldu-
áætlanir. Miðstéttarfólk gerir
almennt áætlanir. Vandinn er
mestur meðal almúgans — jafnt i
borgunum sem úti á landsbyggð-
inni. Þetta virðist eilifðarverk.
En við megum ekki gefast upp.
Við verðum að halda áfram,
meðan efni og kraftar leyfa.
Og kraftar ,,dr. Datta” eru
miklir. Hann gengur af eldmóði
að verki. Samstarfsmenn hans
eru mestu dugnaðarforkar og
vínna ekki alitaf samkvæmt
viðtekinni hefð. Pai reynir að
koma upp ráðgjafastöð, hvar sem
færi gefst: á járnbrautar-
stöðvum, i strætisvögnum og á
vinnustöðum. Slikar stöðvar eru
yfir hundrað talsins i Bombay. Að
auki er starfrækt mæðraheimili.
Áróöur er rekinn i kvikmynda-
húsunum, en þeim er gert að sýna
a.m.k. eina 3ja minútna auka-
mynd um fjölskylduáætlanir á
undan hverri kvikmyndasýningu.
— Við heyjum harða lifsbaráttu.
Við verðum að beita öllum
tiltækum ráðum, segir Pai. En
ofbeldi beitir hann ekki.
Rúmlega 200
ófrjósemisaðgerðir
á dag
Siðustu sjö árin hefur ófrjó-
semisaðgerð verið framkvæmd á
um 400.000 manns i Bombay, eða
á 62 af hverjum 1000. Aðgerðirnar
eru rúmlega 200 á dag — 125 á
körlum og 75 á konum. 1 mai 1972
höfðu verið gerðar rúmlega 11
milljónir aðgerða á öllu Indlandi,
þ.e. 19,3 á hverja 1000 ibúa. Talið
er, að þessar aðgerðir hafi komið
i veg fyrir um 16,5 milljónir
óæskilgra fæðinga.
En þrátt fyrir ákafa baráttu við
offjölgunarvandann fjölgar Ind-
verjum um hér um bil 14 milljónir
á ári, og nú eru þeir alls um 580
milljónir.
Offjölgunin —
stærsti vandinn
Fleiri þjóðir en Indverjar eiga
við offjölgunarvandann að etja.
Þetta er eitthvert rfiðasta vanda
mál alls heimsins. — En þvi
miður hafa menn ekki verið nægi-
lega vakandi, segir Pai. — Fjöl-
miðlarnir hafa hingað til brugðist
skyldu sinni og eru nú fyrst að
vakna til vitundar. Hugsunar-
háttur fólks þarf að breytast. Við
verðum að sigrast á ótta og tor-
tryggni. Það gerum við með
fræðslu. Að vita er að skilja.
Rökstuðningurinn
— Eitt af aðalverkefnunum er
að rökstyðja fjölskylduáætlun.
Um það leyti, sem kona elur barn,
vill hún oftast nær þiggja aðstoð,
sem miðar að því, að hún ali ekki
fleiri börn, annað hvort um
stundarsakir eða ævilangt.
Sjúkrahús Pais er eitt af rúmlega
100 svokallaðra „postpartum”
sjúkrahúsa, sem starfrækt eru i
Indlandi. Postpartum-áætluninni,
sem Norðurlöndin m.a. styðja
fjárhagslega, er ætlað að kenna
konum getnaðarvarnir, meðan á
fæðingu stendur eða við fæðingu.
Þessi starfsemi hófst árið 1969, og
árangurinn hefur ekki látið á sér
standa. — En vissa mæðranna
fyrir þvi, að börn þeirra muni
komast á legg, er þeim ekki siður
mikilvæg en fræðsla um
getnaðarvarnir, segir Pai. —
Þess vegna sjáum við allri fjöl-
skyldunni fyrir nauðsynlegri
læknisþjónustu, og sú þjónusta er
ókeypis.
Sjálfsákvörðun
um fóstureyðingu
Löggjöfin um fóstureyðingar er
afar frjálsleg. Sérhver kona, sem
biður um fóstureyðingu, hefur
sina ástæðu, og það nægir. Rætt
er við konuna og hún skoðuð, að
þvi loknu er tekin ákvörðun og
konan lögð á skurðarborðið.
Fjórum timum siðar gengur hún
út úr sjúkrahúsinu. A sjúkrahúsi
Pais eru framkvæmdar um 20
fóstureyðingar i hverri viku með
lofttæmiaðferðinni — án
deyfingar. Aður fyrr tókum við á
móti 7-8 óæskilegum börnum i
hverri viku, en nú eru þau miklu
færri.
— En fóstureyðing er ekki það
sama og getnaðarvörn, segir Pai.
— Þetta varðar heilsu og velferð
allrar fjölskyldunnar.
— Meira en helmingur þeirra
þunguðu kvenna, sem koma
hingað til að láta eyða fóstri,
óskar eftir þvi, að þær verði
gerðar ófrjóar. Þriðjungur þeirra
fær lykkjuna en við hinar er beitt
öðrum aðferðum. Konur, sem
gerðar eru ófrjóar, fá um 30
rúpiur, og karlar 23 rúpiur (um
200 krónur).
— Við leggjum rika áherslu á
að fá heilar fjölskyldur hingað á
súkrahúsið til meðferðar. Dag-
lega fáum við þannig um 50
fjölskyldur, þ.e. um 200 manns.
10-12 manns búa
í einu herbergi
f verkamannahverfinu „Rauða
garðinum” búa flestir i kofum,
sem eru aðeins eitt herbergi, og
einnig er algengt, að þrenn eða
fern hjón búi i sömu ibúð eða 10-12
manns i hverju herbergi. Þótt
ekkert einkalif sé fyrir hendi á
slikum stöðum, dregur það sist úr
barneignum. Menn hengja upp
tjöld og skýla sér á bak við þau.
Draga fram lifið
, á 10 krónum á dag
Ung kona, sem á eitt barn,
kemur og biður um fóstur-
eyðingu. — Við megum ekki
eignast annað barn. Maðurinn
minn er atvinnulaus. — Þetta ,er
ein hinna mörgu fjölskyldna,
sem lifa á hinni svonefndu
„poverty line” — hún verður að
draga fram lifið á 10 krónum á
dag.
Ólæsir, en
ekki fáfróðir
22 ára kona, sem hefur verið
gifti4árogátvöbörn,er að hvila
sig eftir að fóstureyðing hefur
verið gerð á henni. — Ég á
tveggja ára gamla stúlku og átta
mánaða dreng og vil ekki eignast
fleiri börn. En fyrst i stað vil ég fá
lykkjuna, segir þessi unga kona.
— Ég ætla að biða með
ófr jósemisaðgerðina , uns
drengurinn er orðinn eldri, svo að
ég geti-treyst þvi,að hann komist
á legg. Barnadauðinn er enn hár á
Indlandi, sérstaklega meðal
barna yngri en 2 ára.
Eiginmaðurinn starfar i
vefjariðnaðinum og hefur um 2500
krónur i mánaðarlaun.
Fjórðungur launanna fer I húsa-
leigu fyrir eitt herbergi, sem fjöl
skyldan býr i ein. — Ef við ættum
fleiri börn, yrðum við að taka að
okkur leigjendur. Og það viljum
við ekki. Okkur liður vel nú. Unga
konan fer á fætur kl. 5 og tekur til
morgunverð handa manni sinum,
sem byrjar að vinna kl. 7. Hann
er hálfan annan tima að komast
til vinnu sinnar. Hann kemur
aftur heim kl. 5.
Þau lifa á grænmeti,
hrisgrjónum og brauði, sem
konan bakar sjálf. Hún kann
hvorki að lesa né skrifa, en hún
vill að börnin hennar gangi I
skóla. — Ég hef ekki vit á
offjölgunarvandamálinu, segir
hún, en ég veit þó af eigin reynslu,
að takmarka verður fjölda barn-
eigna.
— Fjölskylduáætlanir mæta
litlum sem engum mótþróa meðal
ungs fólks, segir Pai. —
Fordómar og hjátrú hverfa með
eldri kynslóðinni a.m.k. i
ENGIR PRESTAR
VERDA EFTIR
UM ALDAMÓTIN
Eftir 20 eða i mesta lagi 30 ár verða engir
kaþólskir prestar til og ef til vill ekki heldur nunnur,
að sögn eins talsmanna Vatikansins, Basil Heisers.
Þvi er haldið fram, að á siðustu tiu árum hafi
prestum fækkað um nærri fimmtung. Árið 1963 voru
þeir 256.602 talsins, en tiu árum siðar aðeins 222.548.
Þessi mynd var tekin af prestaskólanemum i borg-
inni Como i Norður-ítaliu.
borgunum. 1 Bombay ala 95%
allra kvenna börn sin á sjúkra-
húsum, en i sveitaþorpunum fæða
um 85% kvenna börn sin i heima-
húsum, og allflestar eru mót-
fallnar takmörkun barneigna.
— Sjúklingar okkar eru úr
öllum þjóðfélagsstéttum, en
verkafólk er i meirihluta, og
flestir eru ólæsir. En ólæsi er ekki
hið sama og fáfræði og skilnings-
skortur, segir Pai með áherslu. —
Menn þurfa ekki að kunna að lesa
og skrifa til að sjá, hve tak-
mörkun barneigna er lifsnauð-
synleg. Hitt er annað mál, að
miklu auðveldara er að upplýsa
fólk, sem kann að lesa.
Aðgerð meðan
beðið er eftir
iestinni
Mörg hundruð þúsund karlar I
Bombay hafa verið gerðir ófrjóir,
„meðan þeir biða eftir lestinni”.
Mela er gott dæmi um slíkan
mann. Hann er 27 ára, starfar við
þvottastörf á sjúkrahúsi og hefur
2000krónur i mánaðarlaun. Hann
sér fyrir konu og þremur börnum
og býr i bárujárnsskúr i fátækra-
hverfi. Hann hafði hugleitt i
margar vikur að láta gera á sér
ófrjósemisaðgerð, og dag einn er
lest hans seinkaði um klukku-
tima, brá hann sér inn á stofuna á
brautarstöðinni og lét „taka sig
úr sambandi”. Hvers vegna ekki?
Margir kjósa, að aðgerðin sé
frekar gerð á járnbrautar-
stöðvum og i strætisvögnum, en i
sjúkrahúsum, sem gjarnan eru
tengd sjúkdómum. óttinn við
sjúkrahúsin fælir marga, sem þó
eru ekki hræddir við aðgerðina.
Þess vegna er hugmyndin um
strætisvagnana og járnbrautar-
stöðvarnar óvitlaus.
.v'VciC

„Það er borgaraleg skylda þin að stuðla að einni ófrjósemisaðgerð i ár.” Dr. Datta N. Pai stendur
undir áróðursspjaldi, sem komið hefur verið upp fyrir ofan dyrnar að ráðgjafarstöð fyrir fjölskyldu-
áætlanir hjá stóru fyrirtæki i Bombay.

Með lofttæmingaraðferð losnar konan við óæskilegt fóstur. Deyfingar gerist ekki þörf. Samt var
aðgerðin ekki sérlega sársaukafuíl, sagði konan að lokinni aðgerð.
oKflmarKaourmn
Bókamarkaöur
Bóksalafélags
islands,
í noröurenda
Hagkaups,
Skeifunni 15
Góöar bækur-
gamalt verö
€T
Fimmtudagur 28. febrúar. 1974.
Fimmtudagur 28. febrúar. 1974.