Alþýðublaðið - 17.06.1974, Blaðsíða 10

Hringferð um landið
Nú liður að þvi, að hringveg-
urinn svokallaði verði opnaður
og tekinn i notkun. Um leið fara
menn að velta vöngum yfir
hringferðalagi um landið og
hvernig þvi verði skynsamleg-
ast hagað, hvað ferðalagið þurfi
að taka langan tima, hver
bensinkostnaðurinn verði, gera
áætlun um dagleiðir og við-
komustaði, bollaleggja um
hugsanlega útúrkróka og þar
fram eftir götunum.
t kvæði sinu Áföngum fer Jón
Helgason prófessor einskonar
hringferð um landið, velur sér
eftirminnilega viðkomustaði og
leiðir þá augum. Hann þræðir þó
ekki neina alfaraleið, sist af öllu
bilvegi, enda ekki bundinn af
neinum venjulegum farartækj-
um, heldur fylgir útkjálkum og
annesjum og bregður sér stund-
um upp á hálendið. betta eru
allt saraan merkilegir áfanga-
staðir, hver á sinn hátt, en verða
okkur litill leiðarvisir, sem er-
um að velta vöngum yfir nýja
hringveginum og svipast um
eftir viðkomustöðum á þeirri
leið. Jón Helgason fer nokkurn
veginn sólarsinnis um landið i
sinni upptalningu og endar á
Lómagnúp. Aftur á móti gæti ég
trúað, að hringaksturinn i sum-
ar yrði meira rangsælis og
Lómagnúpur framarlega i
fjallaröðinni og svo að segja i
upphafi ferðar. Sjálfur mundi
ég hafa þann háttinn á, ef til
kæmi, að aka hér austur sveitir,
eyða fyrsta kafla ferðarinnar i
öræfasveitinni og gefa mér þar
góðan tima.
Ég hef ekki nákvæmar tölur
við höndina um vegalengdina,
enda álitamál hvernig réttast er
að reikna hana, en tel ekki fjarri
lagi að nefna rösklega 1400 km.
Hinsvegar virðist mér einsýnt,
að vegalengdin hjá flestum
verði varla undir 2000 km, þegar
allt kemur til alls og útúrkrókar
hafa verið teknir með i reikn-
inginn.
bessi hringferðalög verða
náttúrlega með öllu mögulegu
móti og meira og minna ein-
staklingsbundin, bæði hvað
tima og farartæki snertir, en
einnig og ekki siður, hvað fólk
vill sjá, eftir hverju það er að
sækjast og hvað þvi finnst feit-
ast á stykkinu. Sjálfsagt eru
margir að sækjast eftir falleg-
um stöðum i svona ferðalagi eða
að sjá eitthvað nýtt, kynnast
landinu og fólkinu, sjónarmiðin
geta verið æði mörg og mismun-
andi.
Ég mun i þessu hringaksturs-
spjalli lita aðeins á landabréfið
með þeim sem eru að velta
vöngum yfir ferðalaginu, en
þeir eru sjálfsagt nokkuð marg-
ir, ef að lfkum lætur. bað er allt-
af gott að bera saman bækur
sinar, eins og fólk gerði t.d. i
sjónvarpsgetrauninni, einn veit
þetta og annar hitt.
bað veltur á miklu i þessu
hringakstursferðalagi, að hafa
rúman tima til umráða. bað er
litið upp úr þvi að hafa að þeyt-
ast þetta i einum spreng eins og
maður sé að sækja yfirsetukonu
eða flýja undan eldgosi og lita
hvorki til hægri né vinstri. bá er
betra að sitja heima og fara
hvergi.
Ef ég ætti að spá i einhvern
ákveðinn tima fyrir ferðalagið,
miðað við skikkanlegan ferða-
máta og da.gleiðir ásamt til-
heyrandi útúrkrókum frá al-
faraleið, þá mundi ég nefna 12-
14 daga, ekki minna. betta
verða fyrst og fremst sumar-
leyfisferðir, sem eiga m.a. að
notast til hvildar og hressingar,
en ekki stanslaus akstur hring-
inn um landið á sem skemmst-
um tima.
Ég geri ráð fyrir að flestir aki
viðstöðulitið fyrsta kafla leiðar-
innar eða austur undir Lóma-
gnúp, á þeirri leið eru menn yf-
irleitt nokkuð kunnugir og fara
fljótt yfir sögu. Siðan taka við
sandarnir og vötnin, Núpsvötn,
Súla, Gigkjukvisl og Skeiðará,
og mannvirkin miklu sem þar
hafa verið gerð. Ég ráðlegg
þeim sem ekki hafa áður farið
yfir Skeiðará, en kynnast vilja
gamla ferðamátanum, að lesa
rækilega frásögn bórbergs
bórðarsonar af sliku ferðalagi,

I ii

sem birst hefur á prenti og.og
heitir Vatnadagurinn mikli.
Hún er góð til samanburðar.
bað hefur ekki annað verið bet-
ur skrifað um ferðalög yfir
Skeiðará og Skeiðarársand að
minu viti.
Eins og allir vita er öræfa-
sveitin ein af fegurstu og sér-
kennilegustu sveitum Iandsins,
en jafnframt liklega sá staður-
inn sem fæstir þekkja nema af
afspurn, vötnin til beggja handa
Gestur Guðfinnsson skrifar:
Á 11 alda afmæli
íslandsbyggðar
flytjum við Vestfirðingum svo og landsmönnum öllum, hugheilar
árnaðaróskir.
Megi hollvættir leiða land og lýð, ókomna tið.
Kaupfélag ísfirðinga
KAUPFÉLAGIÐ
er bundið við héraðið, svo að aldrei verður skilið þar á milli
Kjörorðið er: Að hafa ekki af öðrum en hjálpa hver öðrum
KAUPFÉLAG FÁSKRÚÐSFIRÐINGA
hafa séð fyrir þvi, þó að einangr
un sveitarinnar hafi að nokkru
leyti verið rofin á siðustu árum.
í öræfasveitinni þarf fólk að
gefa sér góðan tima og eyða
tveim þremur dögum a.m.k. til
náttúruskoðunar.
Síðan tekur við Breiðamerk-
ursandur. Ég býst við, að flestir
sem aka um Breiðamerkursand
að sumarlagi taki eftir stórum
dökkum fugli sem mikið er af á
sandinum og er hinn herskáasti,
sérstaklega ef einhver bregður
sérútúr bilnum. betta er skúm-
ur. Hann verpir þarna i hundr-
aöa- eða þúsundatali og þykist
eiga sandinn og ráða yfir hon-
um. Hann á það til að ráðast á
vegfarendur og slá þá sem ger-
ast nærgöngulir á varpstöðvun-
um, enda er þetta aðalvarp-
svæði hans á landinu, þó nokkuð
sé af honum á allri suðurströnd-
inni. Vonandi lætur hann ekki
hrekja sig af sandinum þótt um-
ferðin aukist. Ég stend með
skúmnum.
bá erum við komin i Suður-
sveitina þeirra bræðranna bór-
bergs og Steinþórs á Hala, sem
allir kannast við, og sjálfsagt
lita margir þar á landakortið og
glöggva sig á stöðum og kenni-
leitum.
Hornafjörður er geðþekkur
staður og mikilúðleg sýn til
fjallá og jökla. A Hornafjörð er
gott að koma. betta er upp-
gangspláss og Hornfirðingar
eru við þvi búnir að taka á móti
gestum, hvort heldur þeir eru i
hringferð um landið eða ann-
arra erinda þar á ferð.
baðan er ekki langt i Al-
mannaskarð sem fengið hefur
háa einkunn hjá vegfarendum
sem útsýnisstaður, en til þess
þarf að vera bjart og þokulaust.
Ég held það væri margt óskyn-
samlegra en stansa þarna, fara
út úr bilnum, viðra sig stundar-
korn og glápa. bað kann að
verða spurt siðar: bótti þér ekki
fallegt i Almannaskarði? bá er
dálitið leiðinlegt að hafa ekki
tekið eftir staðnum og verða að
láta nægja að klóra sér bak við
eyrað.
Siðan sér i Lóniö. bað er fall-
eg sveit. bó eru Lónsöræfi
kannski ennþá fallegri en sjálf
byggðin. bangað komast hins-
vegar ekki aðrir en þeir sem vel
eru bilaðir og ekki á neinum
láglendistikum, svo að ég fer
ekki frekar út i það að sinni.
Ekki er ósennilegt, að i þeim
fjölmenna hópi sem væntanlega
leggur leið sina um hringveginn
i sumar, verði einhverjir grjót-
safnarar. beir koma svo sann-
arlega ekki i geitahús ullar að
leita, þegar þeir koma til Aust-
urlands. bar er einmitt grjótið..
Ekki bara venjulegt grjót, held-
ur grjót sem er gullsigildi og
steinasafnarar um allan heim
sækjast eftir. Mér er t.d. sagt,
að ekki hafi annarsstaðar á
hnattkringlunni fundist fallegri
geislasteinar en i Teigarhorni i
Berufirði. 1 Helgustaðafjalli við
Reyðarfjörð voru mestu silfur-
bergsnámur á tslandi og i Borg-
arfirði eystra er allt fullt af dýr-
indissteinum. Segja má að
meira og minna af allskonar
dýrindis grjóti sé i fjöllunum á
Austurlandi allt sunnan frá
Hornafirði og norður i Borgar-
fjörð eystri. Ég get hugsað mér,
að margur renni hýru auga til
þessara dýrgripa á ferð sinni
um Austurland i sumar, hins
vegar gef ég engum ávisun á
grjótið, það verða heimamenn
að gera, en sumir staðir eru
reyndar friðaðir af Náttúru-
verndarráði og má þar ekki við
neinu hrófla. beir sem séð hafa
steinasafn Sveins Guðmunds-
sonar i Vestmannaeyjum, sem
nú mun reyndar flutt til lands,
geta gert sér dálitla hugmynd
um hvað Austurland hefur að
geyma i þessum efnum.
bað er sitthvað sem vekur eft-
irtekt þeirra sem um Austur-
land fara. Meðal þess sem þeir
sjá út um bilgluggann er blátt
drúpandi klukkublóm viða með-
fram veginum. betta er blá-
klukkan, einkennisjurt Austur-
lands, sem litið er af annars-
staðar á landinu, nema þá sem
skrautjurt i görðum. bað er
fleira en fjöll og dalir sem vert
er að taka eftir á ferðalagi.
begar kemur austur yfir
Lónsheiði taka við firðir sem
krækja verður fyrir og lengja
leiðina: Alftafjörður, Hamars-
fjörður, Berufjörður og kaup-
túnið Djúpivogur úti á nesi. Uti
fyrir ströndinni er Papey. bar
er mikið fuglalif og eyjan græn
og gróðursæl, nokkuð há úr sjó.
Kannski langar einhvern að
stinga þar við stafni og þá er að
reyna að verða sér úti um far-
©
Mánudagur 17. júni 1974