Alþýðublaðið - 07.08.1975, Blaðsíða 5

57. Perú
5.92
37. Filippseyjar...... 10.23
38. Finnland.......... 10.20
39. Iran.............. 10.18
40. Venezuela.......... 9.38
41. Grikkland.......... 9.54
42. Tyrkland........... 9.04
43. GENERAL ELECTRIC
8.73
44. Suður-Kórea ....... 8.21
45. IBM................ 7.50
46. Chile.............. 7.39
47. MOGIL OIL ......... 7.26
48. Chrysler .......... 7.00
49. UNILEVER........... 6.88
50. Kólumbia .......... 6.61
51. Egyptaland ........ 6.58
52. Thailand .......... 6.51
53. ITT ............... 6.36
54. TEXACO............. 6.35
55. Portúgal .......... 6.22
56. Nýja Sjáland ...... 6.08
58. WESTERN ELECTIC
5.86
59. Nigeria ...... 5.80
60. Taiwan........ 5.46
61. GULFOIL ...... 5.40
62. U.S. STEEL ..... 4.81
63. Kúba.......... 4.80
64. Israel ....... 4.39
65. VOLKSWAGEN-VERK
4.31
66. WESTINGHOUSE ... 4.31
67. STANDARD OIL (Cal.)
4.19
68. Alsir ........ 4.18
69. PHILIPS ELECTRIC 4.16
70. Irland......... 4.10
bessum tölum til saman-
burðar má benda á, að þjóðar-
framleiðsla Islendinga á árinu
1970 var aðeins 0.49 og er þá
miðað við sömu einingar og
notaðar eru hér að framan. Til
fróðleiks má geta þess að
þjóðarframleiðsla Islendinga
fyrir árið 1974 var komin upp i
1.33.
Tölurnar, sem hér hafa verið
tilfærðar bera það með sér, að
áhrifastaða auðhringanna i
alþjóðlegum samskiptum er
mjög mikil. Þar með er ekki
sagt, að alþjóðlegir auðhringar
séu nauðsynlega af hinu vonda.
En valdið á bak við þessa fjár
muni dylst engum.
Oft hefur verið rætt um það á
íslandi hvort rétt sé að veita
erlendu fjármagni inn i landið.
Menn hefur greint á um rétt-
mæti þess, en þó öllu fremur um
það, hversu að skuli staðið. Með
auknum alþjóðlegum samskipt-
um og aukinni tækni og hagræð-
ingu er enginn vafi á þvi, að
starfsemi alþjóðlegra auð-
hringa á eftir að fara vaxandi I
heiminum. Efnahagssérfræð-
ingar og sérfræðingar I alþjóða-
málum eru yfirleitt sammála
um að alþjóðleg hagræðing sé
nauðsynleg til þess að koma á
jafnvægi i efnahagslifi og menn-
ingarlifi þeirra þjóða, sem
skemmst eru á vegi komnar og
eiga við fátækt, hungur og
fáfræði að striða. Um vald auð-
hringanna, að öðru leyti, verður
það eitt sagt, að réttlæti þeirra
og réttsýni verður hvorki betri
né verri en siðferðisvitund
þeirra manna, sem þar stjórna.
Þetta á reyndar einnig við um
rikisstjórnir, þar virðist rétt-
lætisvitundin ekki ávallt upp á
marga fiska.
Framhald af forsi'ðufrétt:
Jónas rekinn - nýtt dag
blað í uppsiglingu?
þess með Jónasi þá sem nú. Nú I
sumar var svo önnur atlaga gerð
og jafnframt látið i það skina út á
við, að Jónas hafi sjálfur óskað
eftir að losna frá blaðinu, þótt það
hafi aldrei formlega verið við
hann rætt af stjórn útgáfufélags-
ins. Til úrslita dró svo i málinu á
aðalfundi Reykjaprents fyrir
skemmstu, erf þá urðu andstæð-
ingar Jónasar undir og stuðnings-
menn hans fengu samþykkta
áskorun á hann um að sitja
áfram. Á fyrsta fundi nýkjörinnar
stjórnar Reykjaprents hafði hins
vegar eitthvað það gerst i milli-
tiðinni sem orsakaði, að einn ný-
kjörinna stjórnarmanna, hafði
snúið frá stuðningi við Jónas, svo
andstæðingar hans fengu yfir-
höndina. Gerði meirihluti stjórn-
arinnar — þeir Ingimundur Sig-
fússon, Þórir Jónsson og Guð-
mundur i Viði — þá Jónasi það til-
boð að ,,kauæa” hann frá blaðinu
með þvi að kaupa hlutabréf hans i
Reykjaprenti. Ýmis skilyrði voru
þó sett fyrir kaupunum — m.a.
þau, að Jónas kæmi ekki nálægt
starfssviði sinu sem ritstjóri og
blaðamaður næstu átta árin.
I fyrradag sendi Jónas
Kristjánsson svo stjórn Reykja-
prents svohljóðandi skeyti:
„Stjórn Reykjaprents c/o Þórir
Jónsson, Blikanesi 23. Garða-
hreppi.
Bendi á, að þriðji liður I samn-
ingsdrögum yðar er skeröing á
almennum mannréttindum stop.
(Akvæðin um að meina Jónasi að
sinna starfsgrein sinni næstu 8 ár-
in — innsk. Alþbl.). Hef ákveðið
að verða við áskorun aðalfundar
og hætta ekki sem ritstjóri Visis
stop. Hef tilkynnt áskorendum þá
ákvörðun stop. Askil mér allan
lagalegan rétt til verndar hags-
munum minum i þvi máli stop.
Jónas Kristiánsson.”
Þegarþetta skevti hafði borist i
hendur þremminganna i meiri
Jónas
hlutanum I stjórn Reykjaprents
h.f. var ákveðið að reka Jónas án
frekari umsvifa.
I fyrradag — árdegis — hafði
Þórir Jónsson komið á ritstjórn
Visis með tilkynningu frá stjórn
Reykjaprents h.f. um, að Jónas
hefði látið af störfum.
Framkvæmdastjóri blaðsins,
Sveinn Eyjólfsson, varð var við
komu Þóris og tilkynnti honum,
að uppsögn þessi yrði ekki birt
með sinu leyfi. Blaðamenn Visis
hótuðu við sama tækifæri að
ganga frá störfum við blaðið ef
þvi yrði haldið til streitu að birta
yfirlýsinguna. Þorsteinn Pálsson,
ritstjóri, mun einnig hafa tjáð
bóri, að hann samþykkti ekki
birtingu yfirlýsingarinnar að svo
stöddu. Hvarf Þórir þá á braut og
hafði með sér brottrekstraryfir-
lýsinguna.
Skömmu fyrir hádegið i gær
mun hann hins vegar hafa komið
aftur á blaðið, án vitundar fram-
kvæmdastjórans, og fengið þá
Þorsteinn
yfirlýsingu birta, sem Visir
greinir frá i gær, um að Jónas
hafi látið af ritstjórastörfum.
Framkvæmdastjóri VIsis, Sveinn
R. Eyjólfsson, brá strax við er
hann varð þessa var og sendi
stjórn Reykjaprents h.f. bréf, þar
sem hann segir, að Jónas
Kristjánsson hafi verið rekinn
fyrirvaralaust úr starfi við blaðið
þvert gegn vilja hans (Sveins).
Telji hann þessa ráðstöfun jafn-
gilda starfsuppsögn gagnvart sér
og muni hann þvi láta af störfum
sem framkvæmdastjóri Visis. Þá
er einnig vitað, að flest annað
starfsfólk Visis — bæði blaða-
menn og annað starfslið — er
sama sinnis og Sveinn og er þvi
allt ólióst um framtið blaðsins.
Eins og áður er sagt hafa þeir
Jónas Kristjánsson, Sveinn
Eyjólfsson og aðrir stuðnings-
menn þeirra öll tök á að hefja
sjálfir útgáfu nýs dagblaðs og
benda likur til, að skammt sé til
þess, að nýtt dagblað sjái dagsins
ljós á Islandi.
Rödd jafnaðarstefnunnar
Athyglisvert
uppgjör
Ritstjóri Timans, Þórarinn Þórarinsson, og
fjandvinur hans, Magnús Kjartansson, hafa upp
á siðkastið iðkað furðulegan hráskinnaleik i
leiðurum blaða sinna. Deilur þessara heiðurs-
manna, sem áður og fyrrum voru samrýmdir
eins og eineggja tviburar, hófust með þvi, að
Magnús Kjartansson kvað skapstirfni ritstjóra
Timans stafa af þvi, að hann hefði aldrei fengið.
að verða ráðherra. Þess vegna hefði hann
hvorki verið heill i „vinstri stjórninni” svo-
nefndu né þeirri núverandi. Þórarinn svaraði
fyrir sig með þvi að ásaka Magnús fyrir hringl-
andahátt og upplýsti það, að enginn maður hefði
verið ákafari stuðningsmaður kaupránsaðgerða
rikisstjórnar Ólafs Jóhannessonar, en einmitt
þessi Magnús. Ekki hafði Magnús fyrir þvi að
svara þessum uppljóstrunum Þórarins mörgum
orðum, hefur sennilega fundið sig eitthvað van-
búinn til þess, en brá þess i stað á það ráð að til-
kynna i blaði sinu, að Framsóknarflokkurinn —
flokkur sá, sem Alþýðubandalagið kaus sér til
fylgilags i hálfan annan áratug samfleytt —
væri ekkert annað en rammur ihaldsflokkur —
raunar talsvert langt til hægri við sjálft ihaldið.
Þórarinn svaraði fyrir sig með þvi að segja, að
reynslan af samstarfinu fyrst við Alþýðubanda-
lagið og svo við Sjálfstæðisflokkinn hefði leitt
það i ljós, að báðir þessir flokkar væru i raun og
veru eitt ogsama tóbakið. Báðir hefðu þeir fylgt
sömu efnahagsstefnu i samstarfi við Fram-
sóknarflokkinn i rikisstjórn og nú er það mesta
áhyggjuefni Þórarins eftir skrifum hans að
dæma, að ihaldið og Alþýðubandalagið uppgötvi
hinn nána skyldleika sinn, taki höndum saman i
rikisstjórn en sparki Framsóknarflokknum úr
stjórnarsænginni. Yrði þá væntanlega séð fyrir
endann á ráðherradraumum Þórarins.
Þetta uppgjör tveggja forystumanna Fram-
sóknarflokksins og Alþýðubandalagsins er eink-
ar athyglisvert. Menn skyldu bera það i minni,
að þarna er um að ræða úttekt tveggja lang-
reyndra stjórnmálamanna á þessum flokkum
tveimur og að það eru engir liðléttingar, sem
þar halda á penna. Þessir tveir menn, Magnús
Kjartansson og Þórarinn Þórarinsson, hafa ver-
ið i fremstu forystusveit hvors flokksins um sig
allan þann langa tima, sem þessir flokkar voru i
náinni samvinnu, fyrst i stjórnarandstöðu og
siðan i rikisstjórn. Þeir vita þvi um hvað þeir
eru að tala i hinu einkar athyglisverða uppgjöri
sinu.
Niðurstaða Magnúsar Kjartanssonar um
Framsóknarflokkinn eftir fimmtán ára sam-
starf er sú, að það sé fyrst og fremst fiknin i
völdin, sem ráði öllum gerðum flokksins —
hvernig haga eigi úrspilinu til þess að fá sem
flesta slagi, svo notuð sé hin fleyga liking ólafs
Jóhannessonar um stjórnmálastörf Framsókn-
ar. Niðurstaða Þórarins Þórarinssonar um Al-
þýðubandalagið er sú, að það sé dæmigérður
tækifærissinnaflokkur — flokkur, sem eigi sam-
leið með ihaldinu i rikisstjórn, en sé óábyrgt nið-
urrifsafli stjórnarandstöðu. Alþýðubandalaginu
sé ekkert heilagt.
Hitt er svo annað mál, hvernig núverandi
samstarfsflokkur Framsóknarflokksins unir
þvi, að Þórarinn Þórarinsson geti vart lýst Al-
þýðubandalaginu verr en með þvi að likja þvi
við hann. Skyldi Geir Hallgrimsson vera yfir-
taks ánægður með þá samlikingu Þórarins, að
Magnús Kjartansson sé hreint alveg eins slæm-
ur og Geir Hallgrimsson?
Fimmtudagur 7. ágúst 1975
o