Alþýðublaðið - 28.10.1975, Blaðsíða 12

alþýðu
Veörid
Ekki er hægt að Segja
annað en veðurguðirnir
séu okkur hliðhollir f
vetrarbyrjun. i dag spáir
Veðurstofan austan kalda
áfram, með skúraveðri.
Hitastig veröur svipað
eða um sjö stig.
Gátan
KLUKKUrtN/
1Æ1
Sfimm VEL CjERT SIÖH6 vfíR /ny/FT/ yONÞfí SECj/R mnntíT úTLim
L
OfííiB fí
AR £///.
í Fugl
SP/K um FERÐ
□ Fuúl
A BER w/t)
SToRT SfíX ves/el 5^
SL'fí ~&uBB fíÐ
KfíST MfíR 7V/ HL.
HLVNfí for 5 K.
4
FfíRh!
Otgefandi: Blað hf. Framkvæmda-
stjóri: Ingólfur P. Steinsson. Rit-
stjóri: Sighvatur Björgvinsson.
Ritst jórnarfulltrúi: Bjarni
Sigtryggsson. Auglýsingar og af-
greiðsla: Hverfisgötu 10 — simar
14900 og 14906. Prentun: Blaöa-
prent hf. Askriftarverð kr. 800.- á
mánuði. Verð í lausasölu kr. 40.-.
MEGUM
VIÐ KYNNA
óskar Vigfússon formaður
Sjómannafélags Hafnar-
f jarðar.
Óskar var fæddur 8/12 árið 1931
i Hafnarfirði og ólst hann þar upp
og hefur búið þar að mestu leyti,
alla sina lifstið. Hann lauk barna-
skólaprófi og hóf siðan sjósókn 15
ára gamall, þá á gamla Júni.
Óskar hefur stundað sjómennsku
alla sina tið, á allra handa
skipum, bæði stórum og smáum.
Arið 1968 neyddist Óskar að fara i
land og láta af sjómennsku
vegna veikinda. Er i land kom,
hóf Vigfús störf hjá Sjómanna-
félagi Hafnarfjarðar og hefur
starfað þar siðan, en hann er
einnig formaður þess félags.
Óskar er kvæntur Nikólinu Vig-
fússon og eiga þau hjónin þrjú
börn, Valborgu, Óskar og Ómar.
Óskar Vigfússon var einn af
forsvarsmönnum sjómanna i ný-
afstaðinni deilu þeirra við riki-
svaldið, og við spyrjum þvi óskar
hvort hann teldi fjöldaaðgerðir
sjómanna rétta grundvöllinn i
baráttunni fyrir bættum kjörum.
Ég dreg ekki dul á það, að ég vona
að ekki þurfi að koma til slikra
aðgerða aftur, þvi að atvinnu-
stéttir eiga ekki að ganga fram
hjá fulltr. sinum. 1 þessari deilu
var málið hinsvegar þannig
vaxið, að ekki var komizt hjá
aðgerðum. Við rikisvaldið var að
etja, og nauðsynlegar voru mót-
aðgerðir gegn þeirri viðleitni
yfirvalda, að hlaða á sjómanna-
stéttina með þeim afleiðingum,
að ekki yrði langt þangað tií
atvinnugreinin myndi liða undir
lok.”
Þá spurðum við Óskar hvern
hann teldi árangurinn af þessum
aðgerðum. „Niðurstaðan af við-
ræðum okkar Við yfirvöld er
KÓPAVQGS APÓTEK
Opiö öll kvöld til kl. 7
Laugaröaga til kl. 12

S6NDIBIL ASrfÖDIN Hf
BflflKHBBEHHBCHHHflBHBBfll
HEYRT, SÉÐ OG HLERAÐ
tvimælalaust skref i rétta átt, og
ég tel að sjómenn hafi staðið ein-
huga að þessum aðgerðum og
fagni niðurstöðum viðræðnanna,”
sagði Óskar Vigfússon að lokum.
stofnana.
LESIÐ: í málgagni norskra jafn-
aðarmanna — Arbejderbladet —
að fiskimálastjóri Bandarikj-
anna, Murrey Berger, hafi krafist
þess, að Bandarikin færðu fisk-
veiðilögsögu sina út i 200 milur nú
þegar. Hann benti á, að fiskiskip
frá 20—30 þjóðlöndum stunduðu
nú veiðar á miðum umhverfis
Bandarikin og ýmsum fiskiteg-
undum, t.d. lúðu væri hætt við
gereyðingu. Taldi Berger, að
Bandarikin gætu ekki beðið eftir
niðurstöðum hafréttarráðstefn-
unnar varðandi útfærsluna.
LESIÐ: 1 sama blaði, að mikil ó-
þolinmæði riki hjá fiskimönnum i
Tromsö eftir þvi, að Norðmenn
færi út fiskveiðilögsögu sina.
Hefur Troms-Fiskeriforening
samþykkt, að Norðmenn eigi að
færa út fiskveiðilögsögu sina áður
en árinu lýkur. Segir málgagn
norsku stjórnarinnar i leiðara, að
hafréttarmálaráðherrann, Even-
sen, verði að taka tillit til þessara
krafna norsku sjómannanna.
FRÉTT:
Að það séu ekki aðeins þeir
feðgar, Jón og Július Sólnes, sem
nú séu i Japan á vegum (og á
kostnað) Kröflunefndar, heldur
sé þriðji Sólnesinn með i förinni
og hafi sá raunar haft viðkomu i
Honolulu til þess að kanna ein-
hver lögfræðileg atriði varðandi
Kröflumálið.
SÉÐ: Fjölmörg félagssamtök á
Akureyri gengust fyrir fjársöfnun
til kaupa á krabbameinsleitar-
tæki i brjósti. Aðeins eitt slikt
tæki er fyrir i landinu og er það i
Reykjavik. Samkvæmt frétt i
Islendingi er tækið komið til
Akureyrar, en nú vantar eina og
hálfa milljón króna til að hægt sé
að leysa það út og afhenda það
sjúkrahúsinu á Akureyri.
HEYRT: Að vegurinn mikli og
dýri, sem lagður hefur verið
vegna virkjunar Bessastaðaár,
muni m.a. áformaður til þess að
flytja vatn i steypuna, þegar þar
að kemur.
FRÉTT: Að Hannes Jónsson,
ambassador, sé nú staddur á
Islandi. Skyldi hann hafa verið
kallaður heim til þess að skrifa
kynningarbækling fyrir rikis-
stjórnina um landhelgismálið —
en eins og kunnugt er hefur
hvorki heyrzt hósti né stunda frá
rikisstjórninni um slik áróðurs-
mál siðan Hannes lét af störfum
sem blaðafulltrúi?
SÉÐ:
Islendingur skýrir frá þvi, að
KEA og Hriseyjarhreppur hafi
ákveðið að kaupa skuttogara frá
Noregi en ekki Frakklandi eins og
áður hafi verið ákveðið. Togarinn
norski var smiðaður árið 1969 og
verður afhentur um næstu mán-
aðamót. Kaupverð er 8,2 millj.
norskra króna og er búizt við að
hann verði kominn á veiðar um
miðjan nóvember. Skuttogarinn
er 44 m að lengd og verður skirður
Snæfell.
ER ÞAD SATT, að Sólnesfjöl-
skyldan hafi tekið út ferðagjaid-
eyri fyrir 500 þús. kr. áður en hún
hélt til Japan i erindum Kröflu-
nefndar?.
ÖRVAR HEFUR 0RÐIÐfe-l
Talsverðs misskilnings'
hefur gætt varðandi mót-
mæli námsmanna við af-
greiðslur lásna úr Lána-
sjóði isl. námsmanna á
yfirstandandi skólaári.
Ýmsir virðast halda, að
þarna sé um að ræða
venjulega „óbilgjarna”
kröfugerð hóps, sem sé
meira eða minna „stikk-
fri” i þjóðfélaginu —
þ.e.a.s. njóti allra rétt-
inda, en beri engar
skyldur. Þetta er mikill
misskilningur.
Mikill meginþorri
námsmanna vinnur
hörðum höndum i leyfum
og sumir jafnvel með
námi til þess að kosta sig i
skóla. En með auknum
námskröfum, lengra
skólaári og lengdum
námstima verður stöðugt
erfiðara fyrir þá, sem
ekki eru af efnuðu for-
eldri, að kosta sig til
náms. Það er raunar ekki
erfitt, heldur útilokað
fyrir flesta.
Námslánin eiga að
hjálpa nemendum að
brúa bilið milli atvinnu-
tekna þeirra og námsút-
gjalda. Hér er ekki um að
ræða neinar himinháar
lánsupphæðir, eins og
sumir halda, heldur er
aðeins um að ræða lán-
veitingu upp i hluta þess
mismunar, sem er á
atvinnutekjum náms-
mannsins og náms-
kostnaði hans, sem er alls
ekki riflega áætlaður.
Þetta fé getur náms-
maðurinn ekki fengið,
nema með tvennum
hætti. Annars vegar frá
foreldrum eða öðrum ætt-
ingjum, sem ekki skortir
efni. Hins vegar að láni
einhvers staðar frá — og
samkvæmt fslenzkum
lögum er það Lánasjóður
isl. námsmanna, sem þvi
lánahlutverki á að gegna.
Samkvæmt boðaðri
stefnu rikisstjórnarinnar
i fjárlagafrumvarpinu á
nú að skera námslánin
niður um helming. Það
merkir, að með saman-
lagðri lánsupphæð og
upphæð atvinnutekna
skortir námsmenn að
jafnaði ca. 4/10 þess fjár,
sem námið kostar þá. Og
hvar eiga þeir að fá þetta
fé? Efnaðir foreldrar
hlaupa sjálfsagt undir
bagga með börnum
sinum, en hvað um hina.
Með skerðingu náms-
láúanna er þvi verið á
mjög gróflegan hátt að
mismuna ungu fólki i
námi eftir efnahag for-
eldra. Það er verið að
hrekja börn láglaunafólks
frá langskólanámi hvað
sem liður hæfileikum
þeirra og gera nám að
forréttindum efnafólks i
landinu. Það er þetta,
sem vakið hefur mesta
gremju námsmannanna
— en hefur ekki að sama
skapi verið veitt athygli
af fólki, sem dæma vill
aðgerðir námsfólksins
hart.
FIMM á förnum vegi
Telur þú aðgerðir sjómanna réttlætanlegar?
imxm
Þorvaröur Friðriksson nemi:
,Já, það finnst mér. Sjóöakerfið
:r úrelt eins og sjómenn benda
•éttilega á. Það er óeðlilegt að
;jómenn styðji og haldi uppi
lallarekstri útgeröarinnar.”
Björn Kristjánsson, kaup-
maður:
„Sjálfsagt hafa sjómennirnir
mikið til sins máls. Það er
helviti hart að sjómennirnir
sem halda uppi þjóðarbúinu hafi
við bág kjör að búa, á meðan
þjóðfélagið eyðir t.d. stórfé við
að halda uppi námsmönnum.”
Valdimar Sveinsson,
framkvæmdarstjóri.
„Jú, ég tel aðgerðir þeirra rétt-
lætanlegar, þótt ég sé ekki með
lögbrotum út af fyrir sig. En
sjómennirnir verða með
einhverjum ráðum, að knýja
fram sinn sjálfsagða rétt.”
Ilaraldur Sæmundsson,
verslunarmaður:
„Já, ég verð að segja það, eins
og á stendur eru þessar aðgerðir
réttlætanlegar. Aðgerðarleysi
rikisstjórnarinnar er óverjandi,
og þessar róttæku aðgerðir sjó-
manna verða að teljast nauð-
vörn.”
Baldur ólafsson, nenii:
„Já, fullkomlega, sjómenn bera
allt of litið úr býtum. Fjölda-
aðgerðir sem þessar eru rætt-
lætanlegar i sumum tilvikum.
Annars er ég hræddur um að
bæturnar sem rikisstjórnin lét
af hendi við sjómenn, verði
tættar úr höndum þeirra innan
skamms.