Alþýðublaðið - 16.06.1976, Qupperneq 2
2 STJðRNMÁL
Miðvikudagur 16. júni 1976
Ctgefandi: Alþýöuflokkurinn.
Itekstur: Keykjaprent hf. Kitstjóri t
og ábyrgðarmaður: Arni Gunnars-
son,. Kitstjóri: Sighvatur Björgvins-
son. Kréttastjóri: Kjarni Sigtryggs-
son. Aðsetur ritstjórnar er i Siðu-
múla 11, simi 81866. Auglýsingar: 14906. Askriftarsimi 14900.
Prentun: Blaðaprent h.f. Áskriftarverð: 10 00 krónur á
mánuði og 50 krónur i iausasölu.
Afengið og þeir, sem
ekki taka afstöðu
íslenzka ríkið hefur gífurlegar tekjur af sölu
áf engis í landinu. fslenzka ríkið greiðir einnig himin-
háar upphæðir vegna aðstoðar við þá, sem beðið haf a
tjón á sálu eða líkama vegna of neyzlu áfengis. Þetta
er merkileg f jármálapólitík!
Allir viðurkenna í hjarta sínu hve mikið böl getur
fylgt ofneyzlu áfengis. En ef litið er yfir sviðið
verður þess greinilega vart, að fátt eitt er gert til að
stemma stigu við sjúkdómnum. Þegar á hólminn er
komið veigra menn sér við að taka af stöðu með eða á
móti áfengi. Það er slegið úr og í og menn skjóta sér
á bak við það, að vandinn snerti þá ekki beinlínis.
Þeir eru furðulega
margir, sem ekki vilja
taka afstöðu einfaldlega
vegna þess, að þeir
bragða áfengi sjálfir. Að
taka afstöðu við slíkar
aðstæður finnst þeim
bera vott um tví-
skinnungshátt. En væri
þá ekki hægt að segja
slíkt hið sama um menn,
sem fordæma slæma
umferðarmenningu með
fullum rétti, en hafa
sjálfir brotið umferðar-
lögin.
Sjálft ríkisvaldið hefur
þráast við að viðurkenna
vanda þann, sem áfengis-
neyzla Islendinga hefur
haft í för með sér. Ekki
hefur verið mótuð nein
ákveðin stefna vegna
áfengisfræðslu í skólum
og á meðal almennings í
mörgum tiivikum hefur
ríkisvaldið gengið á
undan með sýnikennslu í
áfengisneyzlu í opin-
berum veizlum oq hvers-
konar samkvæmufri. Oft
hefur farið svo, að
Islendingar hafa oróið að
athlægi í augum
útlendinga, sem tekið
hafa þátt í opinberym
fundum og ráðstefnum
hér á landi, vegna dæma-
lausrar gestrisni. Vín-
austurinn hefur verið svo
gegndarlaus að jafnvel
hörðustu veizlumönnum
hefur ofboðið. Þetta
hefur meðal annars gerzt
í sambandi við fundi
Norðurlandaráðs og
stofnana þess.
Nokkrir þingmenn hafa
af veikum burðum reynt
að vekja athygli á þessu
stefnuleysi með því að
flytja þyngsályktunartil-
lögur, en þær hafa lítið
eða ekki verið ræddar. —
Fjármagn, sem veitt er
til áfengisfræðslu, er
smánarlega Iftið, og
aðeins brotabrot af öllum
tekjum ríkissjóðs af
áfengissölu. I skólum er
börnum kennt að áfengi
sé skaðlegt heilsunni, og
síðan ekki söguna meir.
Það er orðið fyllilega
tímabært, að yfirvöld og
islenzka þjóðin endur-
skoði frá grunni afstöðu
sína til áfengismála. Það
þarf að vekja umræður
um áfengisneyzlu, siði og
venjur í því sambandi.
Það er nauðsynlegt að
taka til gagngerar endur-
skoðunar alla fræðslu í
skólum og móta nýtt
fræðslukerfi fyrir
almenning. Það er ekki
nóg að menn séu annað-
hvort algjörir bindindis-
menn eða fyrrverandi
drykkjumenn til að geta
tekið afstöðu og rætt
málin. Hinn hópurinn er
miklu stærri, sem stendur
hjá og aðhefst ekkert.
Þann hóp verður að
virkja og fá hann til þátt-
töku og. láta af þeirri
firru að þetta margþætta
vandamál snerti hann
ekki „vegna þess að hann
smakki það sjálfur".
Einn þátturinn í því
fræðslustarf i, sem ríkis-
valdið verður að beita sér
fyrir, er notkun ríkisf jöl-
miðlanna, útvarps og
sjónvarps. í útvarpi hafa
undanfarna vetur verið
þættir hálfsmánaðarlega,
þar sem fjallað hefur
verið um áfengismál, án
þess að bein afstaða hafi
verið tekin. Reynt hefur
verið að flytja fræðandi
efni, sem flestir gætu
haft eitthvert gagn af.
Sjónvarpið hefur hins
vegar að mestu verið
„stikk frí". Ekki er það
vegna áhugaleysis ráða-
manna sjónvarpsins,
heldur vegna þess að út-
varpsráð hefur ekki
mótað neina stefnu i
málinu: hvað gera skuli.
Nú er tækifæri til að bæta
um betur og taka inn i
dagskrá útvarps og sjón-
varps að hausti fræðslu-
þætti um áfengismál. —
Þótt einhver jum kunni að
leiðast efnið eru það
smámunir hjá þeim
kvölum, sem sumir þurfa
að líða vegna ofnotkunar
þessa drykkjar og sjúk-
dóma, sem fylgja.
Sighvatur B/örgvinsson
lætur af ritstjórastarfi
Sighvatur Björgvinsson, alþingis-
maður, hefur nú formlega látið af
starfi sínu sem stjórnmálaritstjóri Al-
þýðublaðsins. Sighvatur sagði þessu
starfi lausu á síðasta hausti, enda
taldi hann það ekki geta samrýmst
þingmannsstarfi í kjördæmi fjarri
Reykjavík.
Sighvatur hefur veriö ritstjóri Alþýöublaðsins
i sjö ár, og hafa siöustu árin veriö einhver þau
erfiöustu i sögu blaösins sökum fjárhagsöröug-
leika. Um þaö bil helminginn af þessum tima
hefur Sighvatur veriö einn ritstjóri blaösins.
Alþýöublaöiö vill færa Sighvati innilegar
þakkir fyrir óeigingjarnt starf og mikið og óskar
honum velfarnaöar á komandi árum.
Þá hefur Sighvatur beöiö blaöiö aö flytja öllum
samstarfsmönnum sinum þakkir fyrir sam-
starfiö á iiönum árum.
—AG—
Kvikmvnd Hans-Hendrik Jörgensen og
Tryggva Qlafssonar hlvtur lof íDanmörku
Afmæliskvikmynd
um Hjorth Nielsen
- hann kenndi fjölda islendinga myndlist í Kaupmannahöfn
H)orth Nlehen Irvkker
af líne œtinlnger pd
Kumtakademieti
graftike ikole.
*e. vandrette, diagonalc o*
lodrette linier, >om kendeteg-
ner mange af hans grafuke
blade. Og mange af fllmena
lyde har. skal rir-t siilen viw
tig, eamme tendem tll at ak-
konvpagnere og fremhaive den
dmmatiek-ekepTwelve Udea-
tkab I hana blade fra krlsei-
renet Kebenhavn. Det er p4
denne tld, han tkaber tlna,
meget ipaendlngstyldte traemlt
fra itorbyen med deni pod,
fattlgdom og arbejdelaahed.
Ftlmene lydside er lkke mu-
»*k men en art 'dlrigerede
klangeffekter' fra vlrkellghe-
den, dvi. ekkoet fra en kealder,
de udtrukne harmonlkatonar,
tyden fra iklnnetllbernea jcrn
m.m. O*. lyd, blllode, tekat —
bdde aont kommentar og I form
af en raekke mageleit muntre
»g naturllge Hjorth Nielien-
monotoger — passer iom hind
Et helhjertet film-
portræt af ’Hjorten’
Storartet hortfilm om grafikeren og maleren f
S. Hjorth Nielsen jfOS. H.
tkaanker nu tkke dette fofhold HANS-HENRIK J0RGENSEN
mange Unker, veliagteni bide og den Ulendeke majer
fordt lljorth NieUena (rafik Tryggvl Oialaaooi fllm —
fre de un*e 4r var i4 akLkkel- aldatnarvnte er elev af Hjorten
••adanncnde, el Uat befotkct — begynder p4 KuneUkade-
med typer /ra aamfuniWu kr|- mleU grafleke tkole. Hjorth
earacnte kUeettr, og fordt der NleUen eee radere, ivaerU og
fra ham beaUndíg atremmer trykke en af alne plader, et
en a4dtn vanne og menneake- landskaba-motlv. Det lyder
Ughed, M eetv OeMenschllpcr- forreeUn drabeligt, n4r han
gadea guaten*r4 teeadnr -lyneí med mikrpíonen helt liede ved
at fá Uv og en egen, bereit po- tryfcpladen leder nil o* Jern
ekrabé overfladen op I Ue lan-
MAN SER og herar om Hjorth
Nielaena baggrund, hana op-
vækst p4 Undet, medat med by
o* akademl, glaaden ved at
blive 'korreaponderende med-
lem' — ai at aige — af kolonl-
haveh FrederikahoJ, hana tld
aom Utoo-Soren I aoldateri-.
rene 1 Sonderjylland, da hanf
udamykkede dragon-bringerl
med radernilen. T|1 alut nwderl
man ham ogti | det landakab
vcd Iaefjorden. hvor ban nu
arbejder.
Det er ai godt, aom det kan
væse. Si varmt, ti aandt, ai
ordentllgt, aom ’HJorteo' «r, og
ti godt fotograferet o* kom-
poneret, «om hen fortjenar. Kb
lovtale fra Mlry*va-film pi
kun altcn perfekte mmutUr.
Hlerre LQbecker.
STJERNEROLLEN, )a, dat
aHdominerende partl I denna
nye korttilm om vor ttda bll-
lcdkunatnere cr mnleren og
graflkerrn Seren HJorth Nlel-
aen, drr mcllem vanner'l 4re-
vli har lydt kaclcnavnet ’HJor-
tcn'. BorUet fra nogle fi, ube-
Ulle statiiter, aom iplller alg
sclv i gjderne pi VeaUrbro
eller hygger slg i et vaerUhui !
ricn Indre by, er han beaUndlg
ulcnc pj lsrredet. Men man
Danski kvikmynda-
gerðarmaðurinn Hans -
Hendrik Jörgensen og
Tryggvi Ólafsson list-
málari hafa gert kvik-
mynd um svartlistar-
meistarann og málar-
ann Sören Hjorth Niel-
sen og verður hún frum-
sýnd i Danmörku innan
tiðar. Kvikmyndin er i
litum og um 20 minútna
löng. Það er „Minerva
Film”, sem stendur að
gerð myndarinnar en
„Statens Filmcentral”
mun dreifa henni.
Hjorth Nielsen er þekktasti
svartlistarmaöur dana og verður
75ára á þessu sumri. Hann hefur
teiknað og málað frá ungum aldri
en gegndi einnig prófessorsem-
bætti viö dönsku listaakademiuna
iáratugi: varm.a. kennarifjölda
margra islenskra myndlistar-
manna og má af þeim t.d. nefna
Alfreö Flóka, Elias B. Halldors-
son, Eyjólf Einarsson, Tryggva
Ólafsson og Þorbjörgu Höskulds-
dóttur.
A afmæli Hjorths Nielsen mun
listasafniö i Silkiborg opna sýn-
ingu á hátt i þúsund verka hans:
einnig er væntanleg á vegum
safnsins ný bók hin sjötta sem út
kemur um þennan merka lista-
mann og kennara.
Meö myndinni um Hjorth Niel-
sen hefur Hans-Hendrik gert
kvikmyndirum fjóra myndlistar-
menn, sem hann hefur sérstakar
mætur á, en hinar þrjár fjalla um
þá Preben Hornung, Ole
Schwalbe og Robert Jacobsen:
var sú siðastnefnda sýnd hér i
Norræna húsinuá sinum tima, en
tónlistin við hana er eftir Leif
Þorarinsson.
Verðlagsráð sjávarútvegsis
hefur ákveðið nýtt verð á eftir-
töldum kolategundum sem gildir
frá 15. júni fram til áramóta.
Lágmarksverð á skarkola og
þykkvalúru i 1. fl„ 433 gr. til 1.250
gr. veröur 55 krónur hvert kg.
Langlúra og stórkjafta I 1. og 2.
Þess má aö lokum geta aö
mynd þeirra Hans-Hendriks og
Tryggva Ólafssonar hefur hlotiö
óvenju mikið lof i dönskum fjöl-
miölum, en hún var sýnd frétta-
mönnum og gagnrýnendum nú i
vor.
flokki, 250 gr. og þar yfir 25 krón-
ur hvert kg. Sandkoli i 1. og 2.
flokki, 250 gr. og þyngri veröur
einnig á 25 krónur kQóið.
Verðið miðast við að seljendur
afhendi fiskinn á flutningstæki viö
skipshlið.
—SG
Nýtt verð á kola