Alþýðublaðið - 15.10.1976, Blaðsíða 2

2 STJÖRNMÁL / FRÉTTIR
Föstudagur 15. október 1976
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri
og ábyrgðarmaður: Arni Gunnars-
son. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggs-
son. títbr.stj.: Kristján Einarsson,
simi 14900. Aðsetur ritstjórnar er I
Siðumúla 11, simi 81866. Auglýsinga-
deild, Alþýðuhúsinu Hverfisgötu 10 — simi 14906. Askriftar -
simi 14900. Prentun: Blaðaprenti h.f. Áskriftarverð: 1100
krónur á mánuði og 60 krónur i lausasölu.
m: t I Jk L jL .jh»H
H í
eeeesi
ím
m
Ábyrgðarlaus og
úrræðalaus
ríkisstjórn
Ríkisstjórnin hefur snúið sér til Alþýðusambands-
ins, Vinnuveitendasambandsins, BSRB og Stéttasam-
bands bænda auk stjórnarandstöðuf lokkanna og beðið
þessa aðila að tilnefna menn f nefnd til að rannsaka
verðbólguna. Með því að leita til þessara aðila og setja
upp 12 manna nefnd viðurkennir ríkisstjórnin algert
úrræðaleysi i baráttunni við mesta vandamál þjóðar-
innar. Eftir tveggja ára setu í stjórnarstólum hafa
þeir Geir Hallgrímsson, Ólafur Jóhannesson og fé-
lagar þeirra komizt að þeirri niðurstöðu, að þeir telja
„NU sérstaka ástæðu til að leita leiða til þess að ná
hraða verðbólgunnar niður". Nú á að leita leiða og
greina ástæður verðhækkana. Hvað hefur ríkis-
stjórnin verið að hugsa á þriðja ár?
Furðulegast af öllu í sambandi við þessa nefndar-
skipuner, að forsætisráðherra ætlar hinni nýju nefnd
að skila tillögum ekki síðar en í febrúarmánuði næsta
ár! Það er ætlun hans að f resta öllum aðgerðum gegn
verðbólguvandanum fram á næsta ár, nefndin fær
f jóra mánuði og eftir það þyrfti að f jalla um málið á
Alþingi, svo að sex mánuðir gætu hæglega liðið, án
þess að neitt væri aðhaf zt, meðan hin nýja tólf manna
nefnd situr á rökstólum.
Ekki verður komizt hjá því að álykta að með þessari
nefndarskipan ætli ríkisstjórnin að kefla stjórnar
andstöðufiokkana og hagsmunasamtökin fram í
febrúar og láta verðbólguna vaða áfram allan þann
tíma. Þetta er fullkomið ábyrgðarleysi, sem Alþýðu-
flokkurinn sættir sig ekki við.
Fjárlög verða væntanlega afgreidd fyrir jól, og
ætlunin er að Ijúka skattamálum á sama tíma. Hvort
tveggja eru þetta veigamikil atriði tengd verðbólgu-
vandanum. Er því f ráleitt að afgreiða þau án þess að
hafa nokkra hugmynd um, hvernig snúast á gegn
vandanum í heild.
Alþýðuf lokkurinn hefur ákveðið aðtilnefna mann í
hina nýju nefnd, en með ótvíræðum skilyrðum. Þing-
menn f lokksins telja ef nahagsvandann vera stærri en
svo, að það megi dragast til f ebrúarmánaðar að taka
afstöðu til þess, hvernig ráða megi fram úr honum.
Þá taka þeir fram, að þeir gefi enga skuldbindingu
um að móta ekki sérstaka stef nu á þingi og utan þess í
þáttum efnahagsvandans næstu misseri, sem ríkis-
stjórnin ætlar að taka sér „frí frá verðbólguvand-
anum."
Verðhækkanir hafa verið svo óstöðvandi undan-
farnar vikur, að landsfólkið lítur varla upp lengur,
þegar það heyrir eða les um þær. Það hristir aðeins
höf uðiðyfir litlu krónunni nýju, sem er svo létt að hún
flýtur á vatni. Er Seðlabankinn að hæðast að ríkis-
stjórninni með því að setja slíka mynt í umf erð?
Það er ahyglisvert, að langf lestar hækkanir síðustu
vikna hafa verið á innlendum vörum, og verður því
ekki hægt að kenna erlendri verðbólgu um. Þær eiga
rætur sínar í þeirri sjálfvirkni, sem byggð hef ur verið
inn í verðlagskerf ið hér á landi, þannig að eitt leiðir af
öðru í stöðugum snúning upp á við. Framfærsluvísi-
talan hefur enn farið yfir „rauða strikið" svonefnda
með þeim afleiðingum, aðl.nóvember eiga laun að
hækka um 3,11%. Ekki er það mikil sárabót fyrir lág-
launafólkog þvf minni, sem reynslan sýnir, að fylgja
muni i kjölfarið margvíslegar hækkanir á nauðsynja-
vöru.
Það er ótrúlegt, að ríkisstjórnin skuli vera svo
ábyrgðarlaus að ætia að bíða 4-6 mánuði með gagn-
sókn gegn þessari verðbólgu. Það hefur verið nógur
tími í allt sumar og haust, raunar i tvö ár, sem stjórnin
hefur setið að völdum. Það getur ekki tekið langan
tíma að safna gögnum, jafn margar og hagstofnanir
þjóðarinnar eru. Þess vegna er óskiljanlegt, af hverju
tólf manna nefndin á ekki að skila áliti fyrr en i
febrúar, en það þýðir í raun að hún byrjar ekki að
starfa af alvöru fyrr en eftir áramót.
Forystumenn annarra þjóða snúa heim úr ferða-
lögum eða leggja allt annaðtil hliðar, þegar leysa þarf
efnahagsvanda, sem er minni en sá, sem blasir við Is-
lendingum. Þvi spyrja menn: Hvað lamar ríkisstjórn
okkar? Af hverju stjórnar hún ekki landinu?
BGr
Tillögur til eflingar
byggðastefnu
m
■

Milliþinganefnd
Alþingis um verðjöfnun
vöruflutninga hélt fund
með fréttamönnum
siðastliðinn þriðjudag.
Var þar lögð fram
skýrsla með tiUögum og
greinargerð.
1 inngangi segir á þessa leið:
„Samkvæmt þingsályktun
Alþingis frá 10. april 1973 var
skipuð nefnd til þess að athuga og
gera tillögur um verðjöfnun vöru-
flutninga innanlands eða eins og
segir i ályktuninni.
, '.Alþingi ályktar að kjósa 5
manna milliþinganefnd til þess
að: 1. Kanna þátt flutnings-
kostnaðar i mismunandi
vöruverði i landinu, 2. Skila áliti
um, hvort tiltækt væri að jafna
kostnað við vöruflutninga með
stofnun og starfrækslu
verðjöfnunarsjóðs, þannig að
verö á allri vöru verði hið sama á
öllum stöðum á landinu, sem
vöruflutningaskip sigla til og
flugvélar og vörubifreiðar halda
uppi áætlunarferðum til. 3.
Kanna, hver kostnaöur væri af
rekstri sliks sjóðs og hver ætla
mætti að yrðu þjóðhagsleg áhrif
af starfrækslu hans. 4. Gera
tillögur um bætt skipuiag vöru-
flutninga á sjó og landi og i lofti.
Skulu þá m.a. hafðar i huga
breytingar á tilhögun flutninga
frá helztu viöskiptaborgum
Islendinga erlendis til hinna
ýmsu hafna á landinu. Kostnaður
við störf nefndarinnar greiðist úr
rikissjóði.”
Milliþinganefnd skipuð
í nefndina voru kjörnir:
Vilhjálmur Hjálmarsson,
alþingismaður, formaöur,
Gunnar Gislason, alþingismaður,
Sverrir Hermannsson, alþingis-
isafjöröur.
Þingsályktunartillaga:
Bættar samgöngur
við Vestfirði
Lögð hefur verið fram á
Alþingi tillaga til þings-
ályktunar um útgerð sér-
staks Vestf jarðaskips á
vegum Skipaútgerð-
ar rikisins. Flutningsmað-
ur tillögunnar er Sighvat -
ur Björgvinsson og er hún
á þessa leið:
Alþingi ályktar að fara þess á
leit við rikisstjórnina að hún feli
Skipaútgerð rikisins að hefja
undirbúning að útgerð á sérstöku
Vestfjarðaskipi er annist flut-
ninga milli Reykjavikur og vest-
firzkra hafna. við þennan undir-
búning verði haft samráð við
sveitarstjórnir á Vestfjörðum og
aðra aðila þar s.s. eins og þá að-
ila, sem hafa með höndum flutn-
inga á landi og sjó innan
fjórðungsins, og leitast við að
skipuleggja vöruflutninga i sam-
ráði við þá þannig, að vöruflutn-
ingar frá Reykjavik til upp-
skipunarhafna á Vestfjörðum og
frá uppskipunarhöfnum og um
fjórðunginn geti gengið greitt og
örugglega og sem ódýrast. Jafn-
framt verði sérstaklega athugað
hvort ekki sé unnt að hefja rekst-
ur Vestfjarðaskips mjög bráölega
t.d. með þvi að taka tii bráða-
brigða á leigu skip til flutning-
anna eða með þvi að notast við
gamla Herjólf með einhverjum
breytingum á meðan verið er að
undirbúa kaup eða smiði á skipi,
sem hentaði að öllu leyti til að
sinna þessu sérstaka verkefni.
JSS
maður, Haukur Hafstað,
framkvæmdarstjóri, Magnús
Reynir Guðmundsson, skrif-
stofustjóri. Þegar Vilhjálmur
Hjálmarsson tók við störfum
ráðherra árið 1974 tók Halldór
Asgrimsson alþingismaður sæti
Vilhjálms i nefndinni sem
formaður. Þá lét Gunnar
Gislason af störfum i nefndinni
þegar hann hvarf af Aiþingi árið
1974.
Tillögur nefndarinnar
1. Falli verði frá hugmynd um
verðjöfnun allra vöruflutninga
með stofnun sérstaks verð-
jöfnunarsjóðs.
2. Skattakerfinu verði breytt í þvi
skyniað jafna aðstöðumun vegna
mismunandi framfærslu-
kostnaðar. Hagstofunni verði
jafnframt falið að gera könnun á
f r a m f æ r s 1 u k o s t n a ð i á
mismunandi stöðum á landinu.
3. Framkvæmdastofnun rikisins
verði falið: a. að gera áætlun um
aðgerðir, þ.á.m. með styrk-
veitingum, til að tryggja
viðunandi verzlunarþjónustu i
dreifbýli og flutningaþjónustu út
frá verzlunarmiðstöövum, sem
þjóna viðkomandi byggðarlögum,
b. að kanna möguleika á
endurskipulagningu samgangna
til einstakra svæöa i þvi skyni að
ná sem ódýrastri tilhögun
flutninga fyrir samfélagið i heild,
með opinberum styrkjum ef til
þarf. Endurskoðaðar verði reglur
um styrki til flóabáta, m.a. með
almenna samræmingu á
flutningastarfsemi i huga.
4. Þjónusta Skipaútgeröar
rikisins verði stórbætt og þannig
stuðlað að lækkun flutnings-
kostnaðar: a. Komiö verði upp
aðstöðu i Reykjavtk fyrir
vöruafgreiðslu og vörugeymslu
þannig að unnt verði að taka á
móti vörum til flutnings hvenær
sem er (viðskiptavinum verði
ekki stefnt aö skipshlip), b. Séð
verði fyrir samsvarandu aðstööu á
helztu viökomuhöfnum utan
Reykjavikur, c. Ferðaáætlun
verði við það miðuð að tryggja
sem mesta tiðni ferða. Stefnt
verði að þvi, að hámarkstimi
milli ferða verði u.þ.b. ein vika.
Komið verði á sem næst fastri
áætlun eftir þvi sem aðstæöur
leyfa, d. Gerð verði áætlun um
endurnýjun skipakosts Skipaút-
gerðarinnar sem kæmi til
framkvæmda jafnskjótt og
reynsla fæst af þeim aðgerðum
sem nefndar eru i liðum a-c hér
að ofan. Bætt verði við a.m.k.
einu skipi nú þegar: e. Komið
verið upp dreifingarkerfi út frá
aðalviðkomuhöfnum þannig að
flutningaþjónusta Skipaút-
gerðarinnar nái til fleiri staða en
nú og fækka megi viökomum, f.
Flutningar frá Vestfjörðum,
Norðurlandi og Austurlandi verði
styrktir þannig aö farmgjöld
Skipaútgerðar rikisins verði t.d.
helmingi lægri þá leiöina en frá
Reykjavik.
Greinargerð með þessum
tiilögum er mjög itarleg og vel
unnin. og verður nánar greint frá
einstökum þáttum hennar siðar.
—BJ
Aðeins almennar
frétta myndir
1 opnu blaösins I gær er
myndaröö með grein um mútur
og fyrirgreiðslu hvers kyns.
Myndirnar eru að sjálfsögðu allar
almenns eðlis — og til að fyrir-
byggja misskilning, sem kann að
hafa komiö upp vill Alþýðublaðið
taka það fram, að myndirnar eru
EINGÖNGU birtar sem almenn
dæmi og eiga ekki við nein sérstök
tilfelli, nema siður sé.
Myndirnar eru valdar úr safni
almennra fréttamynda, og við
biðjum það fólk, sem kann að
þekkjast á þeim, afsökunar á þvi
ogfullvissum alla lesendurum aö
það á ekkert skylt viö efni
greinarinnar.