Alþýðublaðið - 21.01.1977, Blaðsíða 3
bSaSið1' Föstudagur 21. janúar 1977.
3
Þarf nokkurn að undra þótt kjötið sé dýrt?
ÞAÐ KOSTAÐI LIÐLEGA 2,2
MILLJARÐA KRÓNA AÐ SLATRA
934 ÞÚSUND FJAR A S.L. ÁRI
Bóndi fékk 600 krónur fyrir folaldaskinn - það kostaði
14 þúsund krónur út úr búð. Hvert rennur mismunurinn?
Blaðinu hefur borizt sundurliðun á slátrunar-
kostnaði sem framleiðsluráð landbúnaðarins
sendi sláturleyfihöfum á liðnu hausti, þar sem
nákvæmlega er sundurliðað hve mikið fer i hvern
af 22 liðum, sem taldir eru upp í þessu hirðisbréfi.
Þess skal getið, að hér er um að ræða samþykkt
sex manna nefndarinnar á áætiuðum kostnaði.
Við höfum, almenningi til fróðleiks, dregið
saman heildarkostnaðinn á landinu, miðað við
tölu og fallþunga sláturfjár á þessu hausti, eftir
þvi sem bezt er vitað um þá hluti. Þó tölurnar séu
ekki hárnákvæmar, vegna þessa skakkar það
ekki neinu teljandi, að okkar og upplýsenda
dómi.
Sláturkostnaður 139 kr.
á kiló.
Þess má geta, að áætlað
sláturkostnaðarverð á hvert
kjötkg er kr. 139.00, en slátur-
kostnaður á kg af gærum er
áætlað kr. 100.
A liðnu hausti telst hafa verið
slátrað hér á landi 858580 dilk-
um og fullorðnu fé 75960, eða
samtals 934540 fjár alls. Enn-
fremur er skylt að geta þess, að
reiknað er með að meðaltals-
þungi gæru sé 3 kg hver.
Mun það fara afar nálægt
lagi, svo ekki verði unnt að
komast nær i heildarútreikn-
ingi.
Heildarkostnaður
En litum nú á heildarkostnað-
inn á hverjum hinna 22ja liða
um kjöt.
slátrunarkostnaðar á kjöti i
Sundurliðun
heild:
1) Laun og launatengd gjöld
2) Fæðiskostnaður.....
3) Rafmagn............
4) Oliaoghiti.........
5) Umbúðir............
6) Aðrar rekstrarvörur
7) Skoðun og stimplun .
8) Flutningskostnaður.
9) Frysting...........
10) Tryggingar........
11) Skrifstofukostnaður
12) Launá skrifstofu...
13) önnur rekstrargjöld
14) Heildsölukostnaður
15) Rýrnun............
16) Opinbergjöld......
17) Viðhald...........
18) Afskriftir........
19) Húsaleiga
20) Vextir og bankakostnaður . 85
21) Verðjöfnunargjald........34
22) Tekju- og eignarskattar .... 4
Samtals....................1942
. 559
...58
...20
...13
...81
...55
...13
...80
..184
...36
...13
. .164
....6
..300
...98
...13
...57
...55
.3
118.960 kr.
.707.490 kr.
.407.842 kr.
,418.855 kr.
.910.927 kr.
.073.217 kr.
.977.974 kr.
.093.791 kr.
.509.250 kr.
.901.851 kr.
139.295 kr.
.241.190 kr.
.150.308 kr.
.246.880 kr.
.544.716 kr.
979.974 kr.
.309.693 kr.
911.896 kr.
494.473 kr.
964.540 kr.
.944.935 kr.
.892.290 kr.
.938.386 kr.
Svo koma gærurnar.
Þetta var nú um kjötiö. En
þegar teknar eru inn i dæmið
934530 gærur sinnum 300 kr.,
samkvæmt framansögðu bætast
við þessa upphæð
kr... 280.362.000 og kostnaður
samtals verður
....2223.300.386.00 Þegar allt
kemur til alls þarf engan að
furða á, þótt kjötverð sé býnsa
hátt þegar það kostar yfir 2300
kr. að slátra einum lambkettl-
ingi!
Ekki ofhaidnir
Upplýst er, að sláturleyfishaf-
ar munu ekki telja sig neitt of-
haldna af sinum hlut og skal
ekki lagður á það neinn
Salómonsdómur. Mörgum verð-
ur tfðrætt. um vinnulaunakostn-
aö. Én þegar alls er gáð, eru
tveir fyrstu liðirnir i þessari
processiu, laun launatengd
gjöld og fæðiskostnaður
lauslega reiknaðir um 26%.
13 milljónir fyrir blý-
anta og pappir.
Hinsvegar er athyglisvert, að
skrifstofukostnaöur, sem lik-
lega eru blýantar og pappir,
máske einhver tölvuleiga eða
reikningsvélakostnaöur röskar
13 milljónir! Já, mikið er skrif-
að!
Skrifstofulaun eru talin rösk-
ar 164 milljónir. Nú er þess að
geta, aö slátrun stendur yfir
sem næst 5 vikum.
Og ef við reiknum með, aö
skrifstofumaður hafi um 100
þúsund krónur i laun á mánuði,
eða hver samtals um þessar
fimm vikur, sem atið stendur
125 þús. krónur, kemur út úr þvi
dæmi að rösklea 1300 manns
þurfi til þess að annast skrift-
irnar og útreikningana. Engin
furða þó þetta sé blýanta- og
pappfrsfrekt.
Sitthvað fleira væri umræöu-
vert, þó ekki verði, i bili, farið
fleiri orðum um kjötliðinn.
Skinnaiðnaðurinn
Málið vandast meir þegar til
gæranna kemur. Nú er á tvennt
að lita. 1 fyrsta lagi er skinna-
iðnaðurinn búinn aö vera f öllum
áróöri alveg sérstök skrautfjöð-
ur i höttum þeirra, sem þá iöju
stunda. Og i öðru lagi má óhætt
fullyrða, að þeir, sem þá iðju
stunda.gera það fyrst og fremst
á vegum samtaka bændanna. Sá
háttur er siður en svo ámælis-
verður, miklu heldur hið gagn-
stæða.
En ef þetta er svona mikil bú-
bót, hversvegna er þá ekki gerð
gangskör að þvi, að greiða þetta
dýrmæta (?) hráefni sómasam-
legu verði?
Neytandinn blæðir.
Vitað er, að með þvi að knýja
niður sláturkostnaðinn á hvert
færukg. þurfti að hækka hvert
kjötkg um sem næst 10 kr. Það
er að visu ekki mikill peningur.
En þess ber að gæta, að þetta er
i frumverði. Það er nefnilega
orðið drjúgum meira, þegar bú-
ið er að leggja ofan á heildsölu-
kostnað, smásölukostnað og
söluskatt! Allt ber þetta aö ein-
um og sama brunni. Það eru
innlendir neytendur, sem hér
Framhald á bls. 10