Alþýðublaðið - 06.05.1977, Side 16

Bann sett á alla afgreiðslu frá Laxalóni:
FÖSTUDAGUR
6. MAÍ 1977
KREFST ÞESS AÐ ERLENDIR SÉR-
FRÆÐINGAR VERÐI LÁTNIR RANN-
þess, aö erlendir sérfræðingar
yrðu látnir rannska þetta mál.
Ef sérfræðingar sem vit hefðu á
þessum málum felldu úrskurð
um máliö myndi hann sætta sig
við hann. Hins vegar neitaöi
hann þvi, aö menn sem lýst
hefðu þvf opinberlega yfir aö
þeir hefðuekki vit á fisksjúk-
dómum kvæðu upp dóma sem
þennan, sem heföu ef til vill I för
með sér tugmilljóna tjón fyrir
hann.
Orðum sfnum til stuðnings lét
Skúli blaðamenn hafa ljósrit af
niöurlagi greinar sem Guð-
mundur Pétursson einn nefnd-
armanna i fisksjúkdómanefnd
ritaði i timaritiö Frey, en þar
segir, Guðmundur m.a. ,/A Is-
landi eru aðstæður til greíning-
ar á fisksjúkdóma næsta bág-
bornar.
Ekki hefur enn fengizt fjár-
veiting til stöðu fisksjúkdóma-
fræðings á Tilraunastöð Háskól-
ans i meinafræði að Keldum. Þó
er gert ráð fyrir slikri stööu i
lögum um lax og silungsveiði,
sem sett voru 1970”. Siðar i
greininni segir Guðmundur enn-
fremur „Sýklar sem valda sjúk-
dómum i mönnum og skepnum,
geta náð að menga vatnafiska,
og getur stafað hætta af neyzlu
slikra fiska, en það mun vera
sjaldgæft sem betur fer”. Taldi
Skúli aö eftir þessi orð þyrfti
ekki lengur vitnanna við, menn-
irnir væru þarna búnir að lýsa
þvi yfir aö þeir heföu ekki vit á
fisksjúkdómum.
Sagði Skúli að ef allur fiskur
sem hann hefði i stöðinni núna
yrði drepinn, færi þar forgörð-
um tveir árgangar sem þýddu
fyrir hann 30 milljón króna tjón
bara á þessu ári og likast til enn
meira á þvi næsta. —GEK
SAKA FISKINN
— segir Skúli á Laxalóni
NU erégglaður.ég var að tala
við þá i Danmörku rétt I þessu
og þeir sögðu mér að senda
þeim strax út það sem pantaö
heföi veriö. Ef ekki fengist heil-
brigðisvottorð þá bara án
þeirra, þvi þeir þekktu Laxalón
og vissu, aö þvi sem héöan kæmi
væri hægt að treysta”. Svo fór-
ust Skúla Pálssyni á Laxalóni
orð er blaðamaður Alþýðu-
blaðsins mætti á fund sem hann
boöaöi með blaðamönnum i
gær.
— Þeir sögöu bara við mig —
hélt Skúli áfram — Er nú den
gamle historie i full sving igen,
vi kender det nok, vi kaller det
nyresvækkelse.—
Tilefni fundarins með Skúla
var aö s.l. miðvikudag barst
honum bré'f frá Landbúnaðar-
ráðuneytinu þarsem honum var
tilkynnt að öll afgreiðsla á fiski
frá fiskeldisstöö hans væri
bönnuð, þar eö fundizt hefði viö
sýnatöku, nýrnaveikif laxaseið-
um i stöðinni. 1 bréfinu segir
ennfremur að 16 af 20 sýnum
sem tekin voru I stöðinni, hefðu
verið sýkt, og endurteknar til-
raunir bentu til aö veikin sé
breidd út um alla stöðina.
Um þessa sýnatöku sagöi
Skúli, að aðeins heföu veriö tek-
in innan við eitt hundraö sýni af
þeim 130 þúsund fiskum sem
væru i stöðinni. Ennfremur
hefði töku sýnanna verið þann
veg háttaö, að eingöngu voru
tekiö seiöi sem voru annaðhvort
dauð eða i andaslitrunum. Sagði
Skúli að seiðadauði i stöðinni
væri á bilinu 10-30 á dag og væri
það liklegast bezti árangur sem
þekktist I slikum stöðvum. I
skoðunarferð um stöðina sýndi
Skúli blaðamönnum hvar fisk-
urinn synti um i kerjunum og
var ekki annað að sjá en fiskur-
inn væri hinn sprækasti. Sagði
Skúli að það ætti ekki aö fara á
milli mála ef sýking væri i
fisknum hjá honum, þvi þá
drægi úr þrótti þeirra. Jafn-
framt sagði hann, að ef þeim i
fisksjúkdómanefnd hefði tekist
að finna einhvern sjúkdóm i
fisknum, hlyti það að vera
króniskur sjúkdómur, en ekki
smitandi. Ef um smitsjúkdóm
væri að ræða, hlytd að að hafa
komið fram I vatnssýni sem tek-
ið var I stöðinni, og rannsóknar-
stofnun fiskiönaöarins rannsak-
aði.
Afhenti Skúli blaðamönnum
þvl næst afrit af niðurstöðu
rannsóknarstofnunarinnar á
vatnasýnunum. Þar kemur
fram tvö sýnin teljist nothæf til
drykkjar og að gerlafjöldi I hin-
um þremur viröist liggja innan
eölilegra marka.
Sagöist Skúli hafa krafizt
Sjáið þið drengir hvað þeir sprikla, það er nú meira hvað þeir eru
veikir aumingja greyin, segir Skúli á Laxalóni viö blaðamenn.
Álit mitt er að:
EYÐA VERÐUR HINUM SÝKTA
FISKI OG SÚTTHREINSA STÖÐINA
segir Guðmundur Pétursson í Fisksjúkdómanefnd,
sem telur óþarft að leita til erlendra sérfræðinga
Vegna orða Skúla Pálssonar á
Laxalóni sem birtast hér að of-
an hafði Alþýðublaðiö samband
við Guömund Pétursson i fisk-
sjúkdómanefnd. Var Guömund-
ur fyrst að þvi spurður hvort
rétt væri hjá Skúla, að tekin
heföu veriö of fá sýni I fiskeldi-
stöðinni að Laxalóni og enn-
fremur að eingöngu hefðu veriö
tekin seiði sem annað hvort
vorudauð eöa i andaslitrunum.
Sagði Guömundur að hann
væri nýkominn til landsins og
þvi væri sér ekki kunnugt um
hvernig þessi sýni hefðu verið
tekin,en hann hefði enga ástæðu
til að ætla annað en sýnatökurn-
ar heföu fariö rétt fram.
Kvað Guðmundur það algjör-
an misskilning hjá Skúla að þaö
sjáist á háttalagi seiðanna
hvort þau séu sýkt eða ekki. Við
fyrstu sýn geti virzt sem ekkert
amaði að seiðunum og það sé
ekki fyrr en þau séu opnuð að
sýkinginkomi i ljós. En þá leyni
hún sé heldur ekki, þvi ýmiss
liffæri fisksins aðallega nýru
séu alsett kýlum og bakterlum.
Sagði hann að engum blöðum
væri um það aö'fletta,að þessi
sjúkdómur væn I laxaseiðum
Skúla Pálssonar enda heföi
sjúkdómsgreining staöfest það
svo ekki væri um að villast.
Þetta hefði bæði verið staðfest
með gerlalitun og vefjaskoöun.
Fullyrti Guðmundur aö
SeTBin i fiskeldisstööinni sem
sögð eru haldin nýrnasjúkdómi.
nýrnasjúkdómur þessi væri
smitandiog sagði að rannsókn á
vatnssýnum af þvi tagi sem
Skúli hefði látið gera, væri al-
gjörlega gagnslaus i þessu til-
felli. Illmögulegt væri að finna
bakteriuna i slikum sýnum auk
þess sem erfitt væri að rækta
hana. Þess vegna segði rann-
sókn af því tagi ekkert um það
hvort sjúkdómurinn væri smit-
andi eða ekki.
Sagði Guðmundur það sina
persónulegu skoðun að algjör
óþarfi væri að fá sérfræðinga
frá Utlöndum til að rannsaka
fiskinn á Laxalóni, þvi það væri
eingöngu timaeyösla. Nær væri
að einbeita sér að þvi að athuga
hvernig ætti aö bregðast við
vandanum. Reyndar væri er-
lendur sérfræöingur búinn að
greina og staðfesta að nýrna-
veiki hefði komið upp i. fiskum
frá Laxalóni. Skúli hefði sjálfur
farið með sýni til Noregs á
siöasta ári til greiningar og það
lægi fyrir staöfesting frá þeim
sem rannsakaði sýnin fyrir
Skúla þess efnis að nýrnaveiki
var i þeim. Að vlsu hefði hann
verið nokkuö lengi að greina
sjúkdóminn, en engu aö siður
lægi núna fyrir staðfesting frá
þessum manni og hlyti Skúla
sjálfum aö vera fullkunnugt um
það.
Aðspurður um hvað kæmi til
greina að gera Ur þvi sem komið
væri, sagði Guömundur, að ekki
hefði enn verið tekin ákvörðun
þar að lútandi. Yröi væntanlega
lögð fram skýrsla á fundi hjá
fisksjúkdómanefnd, sem hald-
inn verður I dag og yrði væntan-
lega rætt um þær leiðir sem
væru færar.
— Þaö er min persónulega
skoðun sagði Guðmundur, að
ekki sé um annaö að ræöa en aö
eyða hinum sýkta fiski og sótt-
hreinsa stöðina. Sjúkdómurinn
hefur ekki fundizt i regnbogasil-
ungnum ennþá, heldur eingöngu
Ljóst er að veröi gripið til þess
ráös aö eyöa öllum seiðum á
Laxaióni, mun tjóniö nema tug-
ummillj.kr. —. Ab.myndir
laxinum. Hvort annar fiskur i
stöðinni en laxinn er sýktm er
ákaflega erfitt að segja um, en
eins og aðstæður á Laxalóni eru,
er ég hræddur um að svo kunni
að vera.
— Ég skil ákaflega vel von-
brigði Skúlá, þvi ef til þess kæmi
að eyöa þyrfti öllum fisk I stöö-
inni er það geysilega mikið fjár-
hagslegt tjón fyrir hann. En það
þýðir ekki fyrir hann aö berja
höföinu við steininn.
Bara vegna Skúla sjálfs held
ég að það hljóti að vera nauð-
synlegt aö sjúkdómnum verði
útrýmt og stöðin sótthreinsuö.
Annars getur hann átt von á þvi
að þetta endurtaki sig hvað eftir
annað.
—GEK
alþýöu
blaðiö
Lesiö: I Vestmapnaeyja-
blaðinu Brautinni:
„„Striö” siðdegisblaðanna
VIsis og Dagblaðsins er
lika háð hér i Eyjum og er
mikill metingur sagður
vera um það milli blaðanna
hvort þeirra hefur meiri út-
breiðslu hér. Eftir þvi sem
Brautin hefur komist næst
er um nokkurskonar jafn-
tefli aö ræða milli blað-
anna. Vísir hefur töluvert
fleiri fasta áskrifendur, en
hins vegar er meira selt af
Dagblaðinu I lausasölu.”
*
Tekiö eftir: Að vopn geta
snúizt I höndum manna.
Vegna þess að prentarar
höfnuöu tiltekinni beiðni
Blaðaprents hf. i sambandi
við prentun fjögurra dag-
blaða, er verulega skert
útkoma þeirra blaða, sem
dyggilegast styðja verka-
lýðshreyfinguna I kjara-
barattunni, þ.e. Alþýðu-
blaðisins og Þjóðviljans.
Hins vegar getur Morgun-
blaðið haldið áfram að
koma út eins og ekkert hafi
i skorizt. Einhversstaöar
heföi þetta þótt skrýtin
verkalýðspólitik.
*
Tekiö eftir: Einhver eftir-
sóttustu embætti hér á
landi eru lyfsöluleyfi. Nú
hafa þrji verið auglýst laus
til umsóknar, þ.e. á
Bolungarv'k, 1 Hveragerði
og á Höfn i Hornafirði.
*
Frétt: Aö nú standi yfir
viöræður um að Lands-'
banki Islands taki við
rekstri útibús Útvegsbanka
Islands i Keflavik. Þetta er
einn liðurinn I tilraunum til
að aðstoöa útvegs-
bankann I þeim
erfiðleikum, sem bankinn á
nú i. Landsbankinn mun
hafa lýst yfir vilja sinum á
þvi að taka við rekstri úti -
busins i Keflavlk.
*
Tekiö eftir: I Hagtölum
mánaðarins, aö I lok
febrúarmánaðar var
lausaf járstaða Islenzku
bankanna æði misjöfn.
Þannig var lausafjárstaða
Landsbankans +1113 millj-
ónir króna, Útvegsbankans
-í-1799 milljónir, Búnaðar-
bankans +575 milljónir,
Iðnaðarbankans +19
milljónir Verzlunar-
bankans + 219 milljónir,
Samvinnubankans + 273
milljónir og Alþýðubank-
ans -r68 milljónir króna.
Þess skal getið, að miklar
sveiflur eru á lausa-
fjárstöðu bankanna.