Alþýðublaðið - 10.05.1977, Page 6

Þriðjudagur 10. maí 1977
( Athugasemdir Ríkisendurskoðunar vegna reikninga Ríkisútvarpsins:
„LÖNGUM VERIÐ DRÁTTUR Á FULLUM OG
HREINUM REIKNINGSSKILUM”
D
vildi fá skrá yfir sjónvarpstæki sem Ríkisútvarpið lánar
starfsmönnum sínum til einkaafnota
Eins og margir muna eflaust
eftir urðu nokkrar umræður á
opinberum vettvangi á árinu
1975 vegna breytinga og inn-
réttinga á húsakosti Rikisút-
varpsins að Laugavegi 176, 1.
hæð (i húsnæði sjónvarps).
Þótti mörgum sem þóknun til
arkitektsins sem verkið hannaði
væri full há og að iburöur i verk-
ið væri ef til vill meiri en góðu
hófigegndi. Verður ekki farið að
rifja upp þessa umræðu hér, en i
rikisreikningi fyrir árið 1975 eru
birtar athugasemdir rikis-
endurskoðenda við þennan lið á
gjaldalið Rikisútvarpsins og
svör ráðherra við þeim.
Þá spyrja endurskoðendur og
um það, hversu mikið sé um það
að Rikisútvarpið láni starfs-
mönnum sinum sjónvarpstæki
til endurgjaldslausra afnota.
Athugasemdirnar varðandi
þessitvö atriði hljóða svo i heild
sinni:
„Löngum hefur viljað hrikta i
þvi að dráttur yrði á fullum og
hreinum reikningsskilum á
ýmsu þvi sem Rikisútvarpið
snertir. A sinum tima var
nokkur umræöa i sambandi við
rikisreikning vegna lagfæringa
og breytinga á húsnæöi stofnun-
arinnar aö Laugavegi 176 og
taldi arkitektinn vissa liði þar
„óskiljanlega” dýra og er ekki
annað vitað en þar sé enn óskilj-
anlegur leyndardómur fyrir
augum sérfræðings og fjár-
málastjóra. Hins vegar virðist
arkitektinn ekki hafa verið
aðgangsharður um fullnaðar-
skil fyrir sjálfan sig og ógreitt
hafi verið fyrir „störf sérstaks
eðlis” vegna „viðhalds”.
Ensérstök ástæöa er nú til að
gaumgæfa þennan lið vegna
þeirrar umræðu sem orðið hefur
m.a. á Alþingi um greiðslur til
arkitekta vegna opinberra
bygginga.
Það virðist hafa viðgengist
nokkuð lengi að Rikisútvarpið
legði nokkrum æðstu mönnum
sinum til tæki og er helst svo að
sjá að það sé leigulaust og ein-
ungis látið tilheyra tækjabúnaði
stofnunarinnar. Slikt gæti leitt
til beinnar óreiöu ef ekki er höfð
fullyfirsýnum þaðhverjir njóta
og eiga að njóta slikra hlunn-
inda. Ef stof nunin ka upir hlut og
afhendir starfsmanni leigulaust
og án þessaðbóka hvarhann er,
liggurnærriað það megi teljast
hrein gjöf og er auðvitað
beinlinis viðbót við laun hans.
Um slikt verða að vera ákveðn-
ar reglur og hrein reikningsskil
og telja yfirskoðunarmenn aö
rikisstofnanir ættu ekkert slikt
að gera án samráðs við ráðu-
neyti.
Spurt er:
1. Hver er fullnaðargreiðsla
Rikisútvarpsins til Sigurlaugar
Sæmundsdóttur arkitekts, hver
voru störf hennar fyrir það og
hvernig ersá taxtisem greitter
eftir?
2. Hversu mikið er um að Rikis-
útvarpið láni starfsmönnum
sinum eða leggi þeim til tæki, og
með hvaða kjörum er það
gert?”
3.5 milljónir
til arkitektsins
Menntamálaráðuneytið sendi
án athugasemda bréf Rikis-
útvarpsins dags. 17. jan. 1977
sem svar við athugasemdunum.
Eru þar sundurliðaöar greiðslur
til arkitektsins, annars vegar
fyrir viðgerðir, breytingar og
innréttingar á 1. hæð að Lauga-
vegi 176 „reiknað út samkvæmt
gjaldskrá Arkitektafélags
íslands” og hins vegar fyrir
störf við viðgerðum breytingum
og innréttingum á 5. hæð að
Laugavegi 176. Af bréfi Rikisút-
varpsins verður ekki annað séð
en að gjaldskrá Arkitekta-
félagsins sé þannig að þóknun til
þeirra sé ákveðið hlutfall af
áætluðum kostnaði við
framkvæmd verksins sem þeir
hanna. Með öðrum orðum, að
þvi dýrari sem framkvæmd
verksins er, þvi hærri þóknun til
arkitektsins! Samanlagðar
greiðslur til Sigurlaugar
Sæmundsdóttur arkitekts vegna
starfa við breytingar á 1. og 5.
hæð sjónvarpshússins að
Laugavegi 176 námu kr.
3.468.776og voru siðustu greiðsl-
urinntarafhendi 12. október s.l.
Yfirskoðunarmenn Alþingis
þeir Halldór Blöndal, Halldór
Kristjánsson og Haraldur
Pétursson, birta i lok reiknings-
ins tillögur við rikisreikning
fyrir árið 1975” og segir svo um
svar Menntamálaráðuneytis við
fyrirspurn um greiöslur til
Steinunnar Sæmundsdóttur:
„Svarið er tæmandi en vekur
athygli á þvi að gjaldskrá arki-
tekta og samningur við þá er
þannig að þeim er það hagur að
byggingar verði sem dýrastar
þar sem þeim er beinllnis
borgað fyrir öll mistök sem
leiða til aukins kostnaðar.
(Undirstrikun AB) Auk þess
viröist þeim bera sérstök
greiðsla fyrir „mælingar út-
reikninga efnismagns og eftirlit
umfram aðalumsjón” hver sem
metur skil þar á milli. Yfir-
skoðunarmenn vilja vekja at-
hygli á þessum tillögum til at-
hugunar framvegis.”
Yfirmenn með dýrindis
litasjónvarp
Vegna fyrirspurnar Rikis-
endurskoðunar um sjónvörpin
sendi Rikisútvarpið henni sérá
yfir sjónvarpsviðtæki i eigu
stofnunarinnar en I vörzlu ein-
staklinga. Skrá þessi er i f jórum
hlutum i fyrsta lagi eiga hlut að
máli fastráðnir starfsmenn
Rikisútvarpsins og verk-
fræðingar Pósts og sima i öðru
lagi gæzlumenn sjónvarps-
stöðva i þriðja lagi útvarpsráðs-
menn og loks eru tæki er til-
heyra dagskrárgerð og út-
sendingu i sjónvarpshúsinu
Laugavegi 176 og i notkun að
SkUlagötu 4. Eftirtaldir starfs-
menn og verkfræðingar Pósts
og sima eru skráðir með lita-
sjónvarpstæki til afnota en öll
eru tækin keypt á timabilinu
ágúst-október 1976: Andrés
Björnss. útvarpsstjóri, Gunnar
Vagnsson fjármálastjóri, Guð-
mundur Jónsson framkvæmda-
stjóri i hljóðvarps, Pétur Guð-
finnsson framkvæmdastjóri
sjónvarps, Emil Björnsson dag-
skrárstjóri frétta- og fræðslu-
deildar sjónvarps, Jón
Þórarinsson dagskrárstjóri
lista- og skemmtideildar sjón-
varps og Hörður Frimannsson
yfirverkfræðingur. Þá hafa
Framhald á bls. 10
OR YMSUM ATTUM
Mannréttinda sáttmáli
1 tilefni mannréttindadags
Evrópu birtist í gær grein I Tim-
anum eftir Gauk Jörundsson,
þar sem greint er i stuttu máli
frá aöalinntaki mannréttinda-
sáttmála Evrópu og starfshátt-
um og skipulagi mannréttinda-
nefndarinnar.
Höfundur bendir á að aðildar-
rikin, 18 talsins.hafi skuldbund-
iö sig til að tryggja hverjum
manni innan vébanda þess þau
mannréttindi, sem sáttmálinn
tilgreinir. Sfðan segir: „Sem
dæmi mannréttinda sem vernd-
ar njóta, má nefna rétt til lifs,
frelsis og mannhelgi, friöhelgi
einkalifs, heimilis og bréfa-
skipta, skoðanatjáningar- og
trúfrelsi, funda- og félagsfrelsi,
feröafrelsi, rétt manna til aö
njóta eigna sinna i friði, rétt til
réttlátrar meðferðar tiltekinna
mála fyrir hlutlausum dómstól-
um og rétt foreldra til þess að
menntun barna þeirra sé i sam-
ræmi viö trúar- og lifsskoöanir
þeirra.
Til viöbótar má nefna fortaks-
laust bann viö pyntingum og ó-
mannúölegri eöa niðurlægjandi
meöferð eöa refsingu, bann við
þrælkun og nauöungarvinnu og
bann við afturvirkni refsilaga,
Þá eru aöildarrikin skuld-
bundin til þess að halda frjálsar
og leynilegar kosningar til lög-
gjafarþings með hæfilegu milli-
bili.”
Siðan segir um markmiö
stofnunarinnar: „Mannrétt-
indanefnd Evrópu er ein þeirra
stofnana, sem er ætlað að sjá til
bess. að aðildarriki mannrétt-
indasáttmálans standi við þær
skuldbindingar, sem þau hafa
tekizt á hendur.”
Þá kemur einnig fram i grein-
inni að i nefndinni eiga sæti 18
fulltrúar, eöa jafn margir og aö-
ildarrikin. Hins vegar er ekki
litið á fulltrúana, sem talsmenn
tiltekinna rikja heldur sitja
nefndarmenn þar sem einstakl-
ingar óháðir stefnum og yfir-
lýstum skoöunum landa sinna.
í lok greinar sinnar bendir
Gaukur Jörundsson á að kærur
til mannréttindanefndarinnar
hafi þennan fyrsta aldarfjórð-
ung skipt hundruöum árlega og
kvörtunarefni hafi verið mjög
margvlsleg eins og gefur að
skilja. Þá kemur einnig fram að
þorra kæranna sé yfirleitt vlsaö
frá af. ýmsum ástæöum strax
við frumathugun. Enda þótt erf-
itt sé að draga nokkrar haldgóö-
• ar ályktanir af þvl, má þó telja
vist, aö mannréttindanefndin
leysi aöeins, að mjög takmörk-
uðu leyti, vandamál liðandi
stundar.
A hinn bóginn er enginn vafi á
þvt að mannréttinda nefndin
gegnir mjög mikilvægu hlut-
verki með þvl aö veita siðferði-
legt og stjórnunarlegt (kjörin af
ráðherranefnd) aðhald, og
sömuleiðis með þvi að marka
stefnu I mannréttindámálum og
þjóðarétti.
Smásveiflur i pólitik-
•inni
Þaö er athyglisvert að lesa
viðtölin við þingmenn, sem birt-
ust I dagblööunum i gær. Yfir-
leitt kemur þeim öllum saman
um að þetta siöasta þing hafi
verið meö eindæmum afkasta-
litið og skipulag hafi yfirleitt
verið slæmt á allri afgreiðslu
mála.
Að visu taka stuðningsmenn
stjórnarinnar ekki eins mikið
upp I sig og stjórnarandstaðan,
enda má gera ráð fyrir að þeir
hafi gengiö meira sólarmegin á
götunni en hinir siðarnefndu.
Einhvernveginn hefur það
legið I loftinu undanfarna mán-
uði, og reyndar allt frá þvi nú-
verandi stjórn hljóp af stokkun-
um, að Framsóknarflokkurinn
væri I mikilli lægö. Flokkurinn
vildi alls ekki fara út I kosningar
fyrr en kjörtimabili lyki, og
treysti á það að tlminn breiddí
yfir eitt og annað áfall, sem
flokkurinn heföi orðið fyrir.
En nú fyrir stuttu hefur for-
maður Framsóknarflokksins
gefiö út stefnuyfirlýsingu varð-
andi kjarabaráttuna, sem gefur
til kynna, að eitthvað sé aö
brjótast um I kollinum á þeim
Framsóknarmönnum. Ef til vill
sjá þeir sér nú hag I þvi, að rjúfa
stjórnarsamstarfið og stilla sér
upp við hliöina á stjórnarand-
stöðunni, fremur en aö biða til
næsta árs.