Alþýðublaðið - 10.01.1978, Qupperneq 1

1
i
Eysteinn Tryggvason, jaröeölisfraeöingur,
um kvikuhlaupið á Kröflusvæðinu:

Kom okkur
á óvart
bjuggumst frekar vid gosi
//Þetta hefur komið
okkur nokkuð á óvart"/
sagði Eysteinn Tryggva-
son jarðeðlisfræðingur/
þegar AB náði tali af hon-
um á skjálftavaktinni í
Mývatnssveit um tvöleyt-
ið í gærdag. /zVið bjugg-
umst frekar viðgosi en að
kvikuhlaup norður á bóg-
inn yrði svo mikið sem
raun er á orðin."
,,Það sem átt hefur sér stað
núna brýtur eiginlega öll lög-
mál. I þeim umbrotum sem orð-
ið hafa á þessu s'væði undanfar-
in ár hefur hraunkvika fjórum
sinnum hlaupið norður. 1
desember ’75, þegar umbrotin
urðu mest, fór kvikan um 60 km
i norðurátt, allt norður i Axar-
fjörð. 1 siðari kvikuhlaupum
hefurhrauniðfarið 30km, 20 km
og 10 km i norður. Allt benti þvi
til þess að ný kvika kæmist ekki
framhjá þeirri sem fyrir væri og
hlaupin yrðu þvi styttri með
hverri hrinu. Nú skeður það hins
vegar að sú kvika, sem er á
ferðinni, fer allt að 40 km i
norðurátt, eða framhjá þeim
sem áður höfðu runnið i sömu
átt.
Eysteinn sagði að i ljósi þessa
verði erfiðara að spá um fram-
vindu mála á svæðinu, a.m.k.
hvernig hraunkvikan kemur til
með að haga sér.
Eysteinn sagði að frekar lif-
legt væri á skjálftavaktinni,
stærsti skjálftinn sem mælst
hafði i gær kom um tvöleytið.
Hann var um 4,6 stig á Richter-
skala. Annar svipaður hafði
komið fyrr um morguninn og
tveir nóttina áður. Skjálftar
væru tiðir og mælirinn hreyfðist
eitthvað á hverri minútu.
Landið við Kröflu heldur
áfram að siga og samkvæmt
mælingum sem gerðar voru við
stöðvarhús Kröfluvirkjunar
nemur sigið i þessari hrinu nú
um 60 cm. Er það mesta lands-
sig sem mælst hefur á þessum
slóðum siðan i stóru hrinunni
um áramótin ’75-’76.
Eysteinn Tryggvason sagði að
engin gliðnun væri sjáanleg á
yfirborðinu fyrr en kæmi um 20
km i norður frá Kröflu.
Það er miklu erfiðara en áður
að spá um framvindu mála i
framtiðinni eftir þessa óvenju-
legu atburðarás, sagði Ey-
steinn, en þetta verður að öllum
likindum ljósara eftir að þessi
hrina er um garð gengin og við
getum farið að draga okkar
ályktanir af þvi sem skeð hefur.
Þegar AB hafði samband við
skjálftavaktina i gærkvöldi kom
i ljós að jarðskjálftum hafði far-
ið fækkandi með deginum, en
hlutfall milli smárra og stórra
skjálfta hafði breyzt þannig að
þeir stóru voru orðnir tiðari en
áður, en þeim smáu hafði fækk-
að.
Sigið við Kröflu hafði haldið
áfram og töldu menn það ein-
hvers staðar á bilinu 60-65 cm.
ES
Miklir trúmenn erum vér Rvlkingar. mynd —GEK
Kelduhverfi:
Smáum
kippum
fækkaði
en þeim
stóru
fjölgaði
rætt við Har-
ald Þórarins-
son í Kvistási
//Það má eiginlega
segja að við séum í
kippnum núna því rétt í
þessu reið einn yfir"/
sagði Haraldur Þórar-
insson á Kvistási í
Kelduhverfi, þegar AB
ræddi við hann seint í
gærdag.
„Mönnum hér varð litið
svefnsamt i nótt þvi titringur
var stöðugur og siöan fylgdu
stærri skjálftar af og til. Minni
skjálftarnir eru úr sögunni, en
ég er ekki frá þvi að þeim
stærri hafi fjölgað. Húsbúnað-
ur er hér allur á ferð og allt
hristist og glamrar”, sagöi
Haraldur og bætti siðan við,
„þarna kom einn stór”.
Að sögn Haraldar urðu
miklar vegaskemmdir við
Lyngás. Sprungur opnuðust og
vegarkaflar sigu. ES
Komu Norglobals mótmælt:
Hvatt til afgreiðslu-
banns
— á skipið og alla sem eiga viðskipti
við það
„....bendir fundurinn á,
að siðastliðið ár var metár
í af la og vinnslu á loðnu og
islenzkir sjómenn og
verkamenn voru fullfærir
um að anna þeirri fram-
leiðslu. Því stefnir leiga
þessa skips í hættu at-
vinnuöryggi þeirra verka-
manna sem þessi störf
vinna...."/ segir í ályktun
sem stjórn og trúnaðar-
mannaráð Verkalýðs-
félags Vestmannaeyja
samþykkti á fundi sinum
sl. laugardag, en í ályktun
þessari felast harðorð
mótmæli gegn þeirri
heimild sem veitt hefur
verið til að leics' verk-
smiðjuskipið Norglobal á
loðnuvertiðinni.
í ályktuninni dragá stjórn og
trúnaðarmannaráð Verkalýðs-
fél.._ Vestmannaeyja I efa heim-
ild rikisstjórnarinnar til aö veita
slikar undanþágur frá lögum um
algert bann við umsvifum útlend-
inga i islenzkri fiskveiðilögsögu.
Þá er á þaö bent, aö á siöasta
ári hafi veriö lagðir milljarðar
króna I kostnað við endurbætur á
fiskimjölsverksmiöjum lands-
. manna, 1 þvi skyni að auka afköst
þeirra og hráefnisnýtingu. Þvi
lýsir fundurinn furðu sinni á þvi
handahófi og stefnuleysi rikis-
stjórnarinnar i atvinnumálum
þjóðarinnar, sem felst I þessari
ákvörðun hennar og virðist bein-
linis gera þessa fjárfestingu aö
engu.
Alyktun stjórnar og trúnaðar-
mannaráðs Verkalýðsfélags
Vestmannaeyja endar á þvi, að
skora á verkamenn um land allt
að taka höndum saman og
hnekkja þessari árás á kjör
þeirra og setja afgreiöslubann á
Norglobal og alla þá aðila sem við
það skip eiga viðskipti.
i —hm
Jón Kjartansson, formaður
VerkalýðsfélagsVestmannaeyja:
Hrein móðgun vid
íslenzkt verkafólk
að sýna Norglobal hér við land
— Þetta skip var notað
til að brjóta á bak aftur
verkfall verkamanna og
sjómanna árið 1976, og
þess vegna er það hrein-
asta móðgun við íslenzkan
verkalýð, að sýna það hér
við land, sagði Jón
Kjartansson, formaður
Verkalýðsfélags Vest-
mannaeyja, þegar Alþýðu-
blaðið spurði hann í gær,
um ástæðuna fyrir ályktun
félagsins, sem birt er hér á
síðunni.
Annars ságði Jón, aö ástæðurn-
ar kæmu fram I ályktuninni. Hins
vegar mætti benda á þá stað-
reynd, að látiö væri I veðri vaka
að Norglobal væri eitthvert full-
komnasta skip sinnar tegundar,
einhver fullkomnasta verksmiðja
sem til væri. Þvi skyti þaö
óneitanlega skökku við hve hrá-
efnisnýting skipsins væri léleg.
— Hún er svo léleg, að úr sér
gengnar verksmiðjur hér á landi,
sem ekki hefur verið tjaslað upp á
i mörg ár, eru með miklu betri
nýtingu. Frá þjóöhagslegu
sjónarmiði hlýtur þess vegna að
vera mjög óhagstætt að láta slfka
verksmiðju vinna kúfinn af afla
landsmanna.
Þeir segja, sem skipiö leigja, að
það eigi aðeins aö taka við um-
framafla, sem ekki er unnt að
anna I landi. En staðreyndin er,
að slikt gerist ekki. Ef skipið er á
miðunum, þá tekur það við fram i
rauöan dauðann. Og vitanlega
vilja skipin landa þar, fremur en
að sigla kannski langa leið til
lands. Það sparar eldsneyti og
eykur á nýtni bátanna. En þaö
hins vegar minnkar nýtingu verk-
smiðjanna i landi og þar með
vinnu þeirra verkamanna um
land allt, sem við loönubræöslu
starfa. —hm