Alþýðublaðið - 19.01.1978, Blaðsíða 7

biaöiö* Fimmtudagur 19. janúar 1978
,7
...sem nrstum drap mig.
i fer
trða
aleysi
a”
lafsson,
ri (eða högg-
ur móðann
*ndur Alþýðu-
dyrastaf að Laugarnes-
tanga 70, þar sem Sigurjón
nokkur ólafsson mynd-
höggvari (eða höggmynd-
ari, eins og Ijósmyndarinn
vill hafa það) er til húsa.
Líklega kannast flestir
Reykvíkingar við húsið
þarna á sjávarbakkanum,
þar sem snýr að Reykja-
vikurhöfn og Grandanum.
Skrítnar steinfígúrur í
kring og rekaviðardrumb-
ar ekki sjaldséðir undir
vegg heldur. Húsið sjálft
sérkennilegt að gerð, enda
byggt með hugsanlegan
nauöungarflutning i huga,
þvi lóðin er i óleyfi skipu-
lags og Sigurjón situr
aðeins i náð.
bekknum ætlaði að hleypa öllu
upp. Það var hann Þorvaldur i
Sild og Fisk. En ég kallaði þá á
hann upp að púltinu, hvislaði i
eyra hans einhverri vitleysu og
tók um leið á upphandlegg hans, á
taug sem þar er, þannig að hann
fékk eins og raflost i sig. Hann
kipptist auðvitað við, en fór svo i
sætið sitt og var hinn prúðasti eft-
ir það. Bekkurinn var auðvitað
alveg gáttaður og allt gekk vel
þaðan i frá.
Eftir á var ég spurður hvað ég
hefði gert og hvar ég hefði lært
það. Ég sagði þá að Aðalsteinn
hefði kennt mér þetta, en óliklegt
þótti að hann hefði beitt þessu við
mig.
Annars hef ég aldrei verið
kennari. Það er mikil kúnst.
Nú hérna heima var ég hjá Ein-
ari Jónssyni, að móta leir, og
Asmundur kom heim til min einu
sinni i viku til að kenna mér að
mála. Þeir tóku ekkert fyrir þetta
mennirnir. Voru öðlingar báðir
tveir.
Betra vinnuherbergi
Þið viljið ekki i staup, ha? Nei,
ekki það. Nú, viljið þið skoða ykk-
ur um? Hér i þessu herbergi er ég
með svona viðurkenningarskjöl
og pappira á veggnum og þarna
er mynd sem Asgrimur gaf mér.
Hann vildi gefa svo mikið.
Svo viljið þið koma i vinnustof-
una. Stúdióið, ha? Ég er hérna
með einn haus i vinnslu. Þetta er
maður sem ég hef gaman af að
gera haus af. Hann er duglegur að
koma, jafnvel tvisvar i viku.
Þekkið þið hann? Nei, ekki það.
Ég hef gaman af þvi aö gera
hausa. Er mest að vinna fyrir
sjálfan mig. Leika mér. Er þó að
gera hausa við og við. Það fer að
verða hausaleysi hérna. Ungu
mennirnir kunna litið að módel-
era. Myndlistarskólinn hefur að
minu viti of einhæfa kennslu. Þó
höfðu þeir einn danskan mann
sem er fróður um mörg ólik efni.
Það er skritið, hvað hausar eru
misjafnir. Það er nauðsynlegt að
spjalla við mennina á meðan.
Halda þeim vakandi með sögum,
helzt sönnum. Lika að kynnast
þeim og viöhorfum þeirra. Þeir
þurfa alls ekki að hafa sömu skoð
anir og ég. Alls ekki. Hitt er jafn-
vel betra að hægt sé að rökræða
svolitið. Sá maður sem ég hef
dáðst einna mest að og verið hvað
mest sammála var mér erfiður.
Ég komst ekki að honum til að
gera haus.
Þetta er góð vinnustofa. Birtan
góð. Engin afgerandi birta, en
mjúk og þægileg og góö að vinna
i.
Kjarvalsstaðir eru ómögulegir.
Þar væri hryllilegt aö vinna. Þeir
hafa mistekizt aö þessu leyti,
ljósið er ómögulegt. Ef maður
ætti að sýna þá væri það helzt
Listasafnið eða Bogasalurinn.
Þar er góð birta.
Ég er mikið að vinna i tré núna.
Bæði þurrkað og óþurrkaö. Þetta
þurrkaöa er svo liflaust. Sjáið þið
bara litbrigðin i þessu óþurrkaða,
rekaviðnum. Þetta er svona ein-
„Ég tek þetta i nefift til aft halda
þviopnu. Annars væri þaft alitaf
stiflaft. Þaft er þetta ofnæmi sem
maftur færi fyrir þessum efnum
sem unnift er meft...
hvers konar tótem. Ég veit ekkert
af hverju ég geri þetta svona mik-
ið. Liklega af þvi að spiturnar eru
svona súlulaga. Þennan drumb
fékk ég fyrir litið. Þessa tvo
þarna rak hérna á fjöruna hjá
mér meö þrjátiu ára millibili og
þessi fyrir utan er frá Stokkseyri
og þeir hjá Landhelgisgæzlunni
komu með hann til min. Stilltu
honum þarna fyrir utan.
Hneykslanir og fleira
Sjáið þið þennan haus. Þarna i
horninu. Þessi er úr gerfiefni, en
virkar eins og málmur, eins og
brons. Það var svissneskur lista-
maður, Giacometti, sem gerði
þennan og ég keypti afsteypu af
honum, þessa þarna, i búðinni
þarna á Laugaveginum. Svo kom
hingað danskur maður til min.
Hann fussaði svo mikið og sveiaði
að ég spurði loks hvað væri og þá
hélt hann að ég væri að stæla -
Giacometti. Svona er það. Fólk er
fljótt að hneykslast.
Svona er með tóbakið. Þetta er
vist óhollt og hneykslanlegt
(Sigurjón tekur all-mikið i nefið)
en sumir bara verða að fá
nikótinið. Það er eins og hann
séra Friðrik. Hann varð alltaf að
fá vindla og kaffi, annars var
hann alveg ómögulegur. A strfðs-
árunum var maður að reynaað út-
vega honum þetta á svörtum.
Mikið lifandis var hann feginn
þegar hann kom heim, að fá bæði
vindla og kaffi ómælt. Hann fékk
aldrei neina innflúensu. Hann var
alltaf i reykhúsi og drap allar
bakteriur.
Þið kannist við þetta gamla
húsráð með rjólið, er það ekki.
Þegar menn voru verulega veikir
og ekkert læknisráð dugði, þá var
gripið til þess. Það voru teknir
fjórir til sex þumlungar af rjóli og
soðið i brennivini. Siðan tóku
menn þetta inn. Þá annaö hvort
batnaöi þeim, eða þeir drápust.
Þeim batnaði ef hjartað var nógu
sterkt, þvi tóbakið setti þennan .
ofsa hita i skrokkinn, meir en
fjörutiu og einn, svo bakteriurnar
drápust allar. Ef hjartað þoldi
það ekki, þá var það búið.
Þetta gerði Úlfar við mig, þeg-
ar ég fékk fyrst lithimnubólguna i
augaö. Þá gaf hann mér fyrir rest
taugaveikisprautu, aö fá hitann
nógu mikinn. Þá kom þetta lika.
Ég fann bólguna fara úr. Svo varð
þetta allt i lagi og seinna fór Úlfar
með mig austur á Kambabrún og
lét mig drekka úr viskipela til að
sjá hvort þetta yrði ekki i lagi.
„Sjáðu flóann”, sagði hann, en þá
var þetta svo aö sjá að flóann bar
alveg jafnan Ingólfsfjalli. Svo
drakk ég og flóinn seig, þangaö til
allt var komið i rétt horf.
Seinna fékk ég þetta aftur i
augað, en þá beitti Úlfar annarri
lækningu. Þá voru komin meðöl
við þessu.
Fyrir suma
Ég veit eiginlega ekki hvað
myndirnar minar eru viða. Þó
nokkuð, býst ég við. Þó er þetta
ekki nema fyrir suma.
Það er svo skritiö, að sumir fá
„ólafi þótti hann ekki nógu fatt-
ur og buxurnar ekki nógu press-
aftar...” Þarna stendur Thor
Jensen innan um önnur verk.
Likt og raunveruleikablettur i
ævintýralandi.
ekkert út úr myndum. Eins og
Laxness, sem hafði lesið eitthvert
skjal, mundi allt af þvi, en hafði
ekki tekið eftir myndinni i þvi,
sem þó var áberandi.
Sumir sofa bara, þangaö til þú
nefnir eitthvað annað. Sumir
vakna við myndir, á öðrum
kviknar ekki, nema þú minnist á
bókmenntir. Þá eru þeir jamm og
jú og með á nótunum.
Það var eins og maðurinn, sem
var svo reiður út af þvi að ég
skitiseraði Einar Jónsson. Ég var
oft að hnýta i Einar. Segja honum
að þessi eða hin myndin væri ekki
nógu góð. Þessi maður var mér
ákaflega reiður út af þessu, hélt
þetta væri bara afbrýðisemi i
mér, eða mont. Þangað til
ævisagan hans Einars kom. Þá
sagði maðurinn: „Ja, ef hann
hefur gert myndirnar sinar
svona, þá skil ég þig”. Sagan var
nefnilega ekki nógu vel skrifuð
og það sama var um sumar
myndirnar hans að segja. Ekki
nógu vel gerðar.
Ég hef aldrei valið mér neitt
tema, eöa fellt mig i neinn isma.
Hef ekki þurft þess. Alltaf haft úr
nóg að moða, nógu af hugmynd-
um. Allar þessar bækur um listir
„Hann fékk bjór fyrir og var
ánægftur”.
sem ég á, það eru bækur sem ég
hef keypt af þvi að ég hef veriö i
þeim. Eða bækur sem mér hafa
verið gefnar. Ég er vist ekki einu
sinni farinn að lesa þetta, rétt bú-
inn að fletta þvi, en það biður
þangað til ég er orðinn gamall.
Annars er það merkilegt, i einni
bók, þar sem samantekin er list i
fjölmörgum heimshornum, að
hlutur okkar tslendinga er metinn
nokkuð mikill. Við eigum nokkuð
marga frambærilega myndlistar-
menn.
Of krumpaður
Þarna er stytta sem ég gerði af
Thor Jensen. Mjög lik honum og
ég var ánægður meö hana. Ölafur
var það hins vegar ekki (Ólafur
Thors), fannst hann ekki nógu
fattur og buxurnar ekki nóg
pressaðar, svo það náði ekki
lengra.
Ég ætti að segja ykkur það
strax, svo ekki verði úr misskiln-
ingur, að þetta sem ég er að vinna
i tré, er ekki myndskurður. Ég
hegg þetta, rétt eins og þegar ég
vinn i grjót. Það verður ekki eins.
Annars eru ungir myndlistar-
menn mikiö að fara yfir i
Frh. á 10. siðu
...eins og viftarbúturinn sem ég
fékk um árið, þessi sem var all-
ur makaftur i fúavarnaefni.
Baneitruftum andskota...