Alþýðublaðið - 11.04.1978, Síða 9

Þriðjudagur 11. aprfl 1978
9
Mál er að linni
Skottulækningar!
Nýlega var á það minnzt i
umræðum um efnahagsmál
okkar að á undanförnum ára-
tugum hefðu stjórnvöld gert
hvorki fleiri né færri en 22
bráðabirgðaráðstafanir til
lausnar efnahagsvanda!
Þetta þýðir ekki annað i reynd
en að á hverju ári hefur verið
gripið til slikra aðgerða svona
til jafnaðar! Hér hafa allir
stjórnmálaflokkar landsins átt
hlut að stjórnum á þessu tima-
bili, svo varla verður neinum
einum alfarið kennt um ófar-
irnar. Við þurfum ekki að fletta
blöðum lengi eins og nú standa
sakir, til þess að sjá og heyra,
að grunntónninn i orðræðum
flestra er, að þjóðfélagið þjáist
af alvarlegum sjúkdómum
efnahagslega. Um þetta kemur
flestum saman, en svo má kalla
að samstöðunni sé lokið. Menn
eru raunar sammála um, að
eitthvað þurfi að gera, en hvað
þetta eitthvað eigi að vera, er
önnur saga.
Þetta litla þjóðfélag, sem
nánast er ekki viðameira en
svo, aðlitamá á það með fullum
rétti sem eina fjölskyldu og alls
ekki stóra i sniðum miðað við
milljónaþjóðir, æfrti ekki að vera
stærri vettvangur en svo, að
unnt væri að sjá út yfir enda-
mörkin á alla vegu.
Astæðulaust er að spyrja um,
til hverra ráða sé almennt
gripið ef einstök fjölskylda
sýkist. Það þykir svo sjálfsagt
mál, að leita lækninga, sem
likur mættu benda til að ynnu
bug á sjúkdómnum, sé þess á
annað borð kostur.
En þegar kemur til sýkingar á
þjóðarlikamanum, sýnist þessi
einfaldi sannleikur vera furðu-
lega hulinn sjónum manna.
Reynslan af þessum endalausu
bráðabirgðaaðgerðum ætti fyrir
löngu að vera búin að sannfæra
okkur um, að þær orka i hæsta
lagi eins og nokkurskonar
aspirin- eða magnyltöflur,
aðeins til að létta þrautirnar i
bili, án þess að grafast fyrir
rætur meinsemdarinnar. Slikar
skottulækningar ættu endanlega
að verabúnar að sýna vanmátt
sinn.
Ýmsir vilja nú sjálfsagt
segja. Já, við viðurkennum að
meinsemdir séu fyrir hendi og
lækningar sé þörf. En hvernig á
að standa að þeim? Það er
meira álitamál og deiluefni!
Allt er þetta satt og rétt. En þá
kemur að þvi, að við eigum nú
orðið allálitlegan fjölda — að
tölunni til — af allskonar þjóð-
hagsspekingum — spámönnum
— sem hafa sérmenntað sig
einmitt i þvi að vinna bug á
krankleika af þessu tagi. Annað
mál er, að okkur virðist ekki
nýtast nægilega af kunnáttu
þeirra. Eða er hún máske yfir-
borðskenndari að inntaki en
gráðurnar benda til?
Við heyrum daglega, að ein
eða önnur framkvæmd sé háð
pólitiskri ákvörðun. Þetta er
sjálfsagt rétt. En þá hlýtur að
vakna áleitin spurning. Eru þá
stjórnmálamenn okkar alls ekki
vanda sinum vaxnir? önnur
spurning gæti einnnig sem bezt
hangið hé aftan i. Þora stjórn-
málamennirnir máske ekki,
einhverra hluta vegna, að taka
skarið af?
Ef við litum til hinna einstöku
fjölskyldna, hvort sem þær eru
að reisa bú, eða hafa búið um
hrft), mun það vera eitt af þvi
fyrsta, sem þær hugleiða i til-
efr.i af búskapnum, hvernig þær
geti varið tekjum sinum sem
hagkvæmast, svo þær hrökkvi
fyrir lífsþörfunum. Þetta þýðir
ekki annað en, að hver og einn
vill gera sér raunhæfa grein
fyrir getu sinni og sniður stakk-
inn sem mest i samræmi við
hana.
Aætlanir geta vissulega
brugðist, enda oft misjafnlega
skynsamlegar. En þarna höfum
við þó einn nokkuð fastan punkt
i tilverunni, að freista þess eftir
öllum föngum að vera sjálfum
okkur nóg. Vissulega heyrum
við oft og sjáum, að fólk teflir
misjafnlega djarft og vitum að
nauðsyn getur stundum brotið
lög. Fráleitt er samt, að treysta
um of á happdrætti tilviljana.
Allt frá upphafi íslands
byggðar — frá þvi Hrafna Flóki
felldi búfé sitt, vegna óforsjálni
— hefur það ekki þótt álitlegt að
setja á Guð og gaddinn. En hvað
hefur verið að gerast á næst-
liðnum árum?
Hvort sem mönnum likar
betur eða verr, er það bláköld
staðreynd, að undanfarandi
rikisstjórnir hafa gert sig sekar
um ótrúlegt kæruleysi i að horfa
fram á veginn og meta gerðir
sinar eða aðgerðarleysi i
raunhæfu ljósi. Þar hefur verið
lifað frá hendi til munns og látið
vaða á súðum eftir þvi sem
verkast vildi.
Arangurinn liggur á borðinu.
Aðalatvinnuvegirnir — lifs-
bjargarmöguleikar okkar —
standa ákaflega höllum fæti.
Við verðum að játa, að ein aðal-
orsökin er, að við höfum gætt
næsta litils hófs og látið alltof
lengi hjá liða að stinga við
fótum.
Svo er nú komið, að hin
óheyrilega og óhóflega skulda-
söfnun okkar er orðin þungur
oki, sem komandi kynslóðum er
fenginn i arf.
Skipulagsleysi og allskonar
káf i hlutum, sem vissulega
væru æskilegir, ef getan hefði
leyft, hafa einkennt þessi
siðustu ár.
Sjónarmiðið, hvað við höfum
fengiðfyrir alltþað fé, sem eytt
hefúr, eða varið hefur verið til
margháttaðra framkvæmda,
virðist algerlega hafa gleymzt.
Þetta er þvi hraklegra, sem
við höfum hlýtt á innfjálgar
ræður ráðamanna um, aðfram-
kvæmdir, sem gerðar eru fyrir
lánsfé, megi aldrei verða baggi,
heldur skref i áttina til að lyfta
undir- þjóðarhag.
Þar sem hiö gagnstæða er
næstum daglegt brauð, eins og
nú standa sakir, sýnist fram-
kvæmd ráðamanna oft og einatt
vera i stil við andvarp postulans
fræga, sem viðurkenndi að hann
gerðiekkihið góða,sem hann þó
vildi, en aftur á móti hið illa,
sem hann ekki vildi!
Aður en lengra er haldið,
hlýtur það að vera ófrávikjan-
leg krafa á hendur stjórnmála-
mönnum okkar, að leggja á
borið fyrirætlanir sinar um leið
og þeir ^gkjast eftir kjörfylgi
landsmanna. Lakastfgf öilu er
skipulagsleysið og jafnvel þó
áætlanir væru að einhverju leyti
gallaðar, eru þær þó betri en
engar. Nóg er komið af sliku og
mál að linni.
í HREINSKILNI SAGT Oddur A. Sigurjónsson
MINNING|
Guðmundma
Þorleif sdóttir
f. 14. 12. 1901 — d. 3. 4. 1978
Og
GunnarJónsson
f. 7. 6. 1894 — d. 8. 3. 1978
ViP.ni - BltSKÚRSHURÐIN
Lagerstærðir miðað við múrop:
Hæð: 210 sm x breidd: 240 sm
210 - x - 270 sm
I dag verður jarðsett frá
Hafnarfjarðarkirkju Guðmund-
ina Þorleifsdóttir frá Hellisgötu
22 i Hafnarfirði. Hún lést hinn 3.
april s.l. rúmum mánuði siðar
en eiginmaður hennar Gunnar
Jónsson. Má það heita táknrænt
um hve samhent þau hjónin
voru um hvaðeina, að svo
skammt skuli hafa orðið á milli
brottkalls þeirra hér úr heimi.
Guðmundina var fædd hinn
14. desember i Lykkju i
Garðinum. Foreldrar hennar
voru Þorleifur Guðmundsson og
Hólmfriður Helgadóttir. Bjuggu
þau fyrst i Garðbæ i Garðinum,
en fluttust til Hafnarfjarðar árið
1919 og bjuggu þar ætið siðan.
Þau Þorleifur og Hólmfriður
eignuðust tiu börn og komust
fjögur þeirra til fullorðinsára.
Með Guðmundinu eru þau öll
gengin.
Hinn 24. júni 1924 giftist
Guðmundina Gunnari Jónssyni,
sjómanni, i Hafnarfirði. Gunnar
var fæddur i Garðahverfinu, en
fluttist ungur til Hafnarfjarðar
með foreldrum sinum. Strax á
unglingsárum tók hann að
stunda sjóinn og sótti sjó nær
sleitulaust i 38 ár. Guðmundina
axlaði störf sjómannskonunnar
af æðruleysi, dugnaði og
rósemi. Hún bjó eiginmanni og
börnum hlýlegt og gott heimili,
þar sem friður og unaður rikti.
Framan af, meðan harðast var i
búi, stundaði hún jafnframt
verkakvennavinnu til þess að
drýgja tekjur heimilisins.
Þeim Guðmundinu og Gunn-
ari varð fimm barna auðið.
Yngsti sonurinn, Baldur, lést
nokkurra mánaða gamall, en
hin fjögur sjá nú á bak for-
eldrum sinum báðum með
mánaðarbili. Þau eru Þorleifur,
stýrimaður, sem starfar nú i ál-
verinu i Straumsvik, kvæntur
Guðrúnu Jónsdóttur, Jón, list-
málari, kvæntur Ólöfu Óskars-
dóttur, Helgi, tæknifræðingur,
kvæntur Ingveldi Einarsdóttur,
og Guðrún gift Gunnari Hólm-
steinssyni, viðskiptafræðingi.
Guðmundina og Gunnar settu
fyrst saman bú sitt i foreldra-
húsum Gunnars, en réðust fljót-
lega i að byggja sér hús að
Hellisgötu 22. Þar bjuggu þau
þar til i desember siðastliðnum
er þau seldu húsið og fluttust i
hina nýju Hrafnistu i Hafnar-
firði. Hellisgata 22 var þeirra
heimili i hálfa öld. Eiga margir
erfitt með að hugsa sér húsið án
þeirra og þykir umhverfið hafa
breyzt við flutning þeirra
þaðan, rétt eins og Hafnar-
fjörður hefur misst hluta af þvi
fólki, sem sett hefur svip sihn á
bæinn, þegar þau eru nú ekki
lengur hér á meðal okkar.
Gunnar skipaði sér snemma i
sveit jafnaðarmanna og var
ötull liðsmaður i baráttu verka-
lýðsfélaganna fyrir bættum
kjörum. Hann sat um hrið i
stjórn Sjómannafélags Hafnar-
fjarðar og var formaður þess i
eitt ár. Hann var viðlesinn, við-
sýnn og einarður i skoðunum.
Vinnusemi og trúmennska var
honum i blóð borin. Starfs-
dagurinn varð lika langur, þvi
að eftir nær fjögurra áratuga
sjómennsku, hóf hann störf hjá
Rafha og vann þar i þrjátiu ár
eða allt fram á siðast liðið
sumar. Sjómannasamtökin
heiðruðu Gunnar árið 1971 og ári
siðar hlaut hann sérstaka viður-
kenningu frá Rafha fyrir störf
sin i þágu þess fyrirtækis.
Eg kynntist ekki þeim
hjónum Guðmundinu og
Gunnari fyrr en á siðustu árum,
en þau kynni voru mér lær-
dómsrik og ánægjuleg. Gunnar
kunni frá mörgu að segja og af
öllum samverustundum með
þeim hjónum kom glögglega
fram hve samrýnd þau voru.
Guðmundina var rólynd og
æðrulaus. Hún var áreiðanlega
ekki þeirrar geröar, að hún hafi
nokkurn timann kvartað, þótt i
móti blési og það stafaði af
henni góðsemi og umhyggju.
Mér fannst fögur tign yfir
þessum öldruðu hjónum hvar
sem þau fóru.
Ég flyt börnum þeirra og
barnabörnum innilega hlut-
tekningu mina og minna um leið
og ég læt i ljós þakklæti okkar
fyrir ágætar samverustundir
með þeim hjónunum
Guðmundinu og Gunnari.
Kjartan Jóhannsson
Aðrar staerðir. smíðaðar eftir beiðni.
GLUGGAS MIÐJAN
Siðumúla 12 - Sími 38220
ENDURSKINS-
MERKI ERU
NAUÐSYNLEC
FYRIR ALLA
UMFERÐARRÁÐ
Mímúis IiI’
Grensásvegi 7
Simi 82655.
lyiOTOfíOLA
Altcrnatorar
i bila og báta
6, 12, 24 og 32 volta.
Platinulausar transistor
i kveikjur i flesta bila.
' llobart rafsuðuvélar.
í Haukur og Ólafur h. .
í Armúla 32 — Simi 3-77-00.
Svefnbekkir á
verksmiðjuverði
SV E FNBEKKJA
Höfðatúni 2 — Simi 15581
Reykjavik.
2-
50-50
Sersde-
bíla-
stödin h.f.